Έχουν περάσει 123 χρόνια από τον ηρωικό Μάη του 1886 στο Σικάγο. Δύο χρόνια πριν, το 1884, η Αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας στο συνέδριό της είχε αποφασίσει ότι η 1η Μάη του 1886 θα ήταν η αρχή του απεργιακού κινήματος για την κατάκτηση της 8ωρης εργασίας σε όλη την Αμερική. Ως τότε, οι εργάτες δούλευαν 10, 12 ή και 14 ώρες, όντας στην κυριολεξία υποχείρια των αφεντικών, χωρίς δικαίωμα στην ανάπαυση και την ψυχαγωγία.
Επίκεντρο της Πρωτομαγιάτικης απεργίας του 1886 ήταν το Σικάγο, όπου στην απεργιακή συγκέντρωση συμμετείχαν 90.000 εργάτες. Η συγκέντρωση διακόπηκε βίαια από την επέμβαση της αστυνομίας που δολοφόνησε και τραυμάτισε δεκάδες εργάτες. Στις 4 Μάη, διοργανώθηκε μεγάλη συγκέντρωση διαμαρτυρίας σε συνοικία του Σικάγο, κατά την οποία οι εγκέφαλοι της αστυνομίας, φοβούμενοι την εξάπλωση του κινήματος, οργάνωσαν μια πρωτοφανή προβοκάτσια. Ένας χαφιές έριξε μία βόμβα σκοτώνοντας πολλούς αστυνομικούς και εργάτες. Αμέσως μετά, η αστυνομία, εφαρμόζοντας το προκαθορισμένο σχέδιο, προχώρησε σε χιλιάδες συλλήψεις και οδήγησε στα δικαστήρια ως «τρομοκράτες» τους πιο σημαντικούς εργατικούς ηγέτες. Από αυτούς καταδικάσθηκαν τελικά οι Πάρσονς, Σπάις, Φίσερ και Ένγκελ σε απαγχονισμό, ποινή που εκτελέστηκε στις 11 Νοέμβρη του 1887.
Η απολογία του εργατικού ηγέτη – μάρτυρα των γεγονότων του Σικάγο Αύγουστου Σπάις έχει περάσει στην ιστορία. Μεταξύ άλλων, ανέφερε στους δικαστές του: «…Αν πιστεύετε πως με τις κρεμάλες σας θα μπορέσετε να σταματήσετε το κίνημα εκατομμυρίων καταπιεσμένων εργατών σε όλο τον κόσμο τότε στ’ αλήθεια είστε πτωχοί τω πνεύματι…»
Το 1889, στο ιδρυτικό συνέδριο της 2ης Διεθνούς Ένωσης των Εργατών στο Παρίσι, οι αντιπρόσωποι της εργατικής τάξης απ’ όλο τον κόσμο, ύστερα από πρόταση της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας, τιμώντας την ηρωική θυσία του Σικάγο, αποφάσισαν να ορίσουν την Πρωτομαγιά ως ημέρα γενικής απεργίας σε όλες τις χώρες. Έτσι, από τότε, η 1η του Μάη αποτελεί ορόσημο στον αγώνα των εργαζόμενων όλου του κόσμου ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση.
Για τους εργαζόμενους, η αγωνιστική ενότητα και η ταξική αλληλεγγύη πέρα από σύνορα, γλώσσα και θρησκεία, έννοιες που συμβολίζει η Πρωτομαγιά, δεν είναι απλά συναισθηματικά λόγια. Απορρέουν από την θέση που κατέχουν μέσα στο διεθνές καπιταλιστικό σύστημα παραγωγής και από τη μοίρα τους μέσα σ’ αυτό το σύστημα που είναι κοινή για δυο βασικούς λόγους. Γιατί όσο υπάρχει καπιταλισμός, οι εργαζόμενοι υφίστανται παγκόσμια τη φτώχεια και την ανεργία και όλα τα άλλα βάσανα που ο καπιταλισμός προκαλεί, αλλά και γιατί οι όπου γης εργαζόμενοι αποτελούν τη μοναδική κοινωνική δύναμη που είναι ικανή να ανατρέψει αυτό το σύστημα και, παίρνοντας στα χέρια της τα μέσα παραγωγής, να τα χρησιμοποιήσει προς όφελος όλης της κοινωνίας.
Σήμερα, που η βαρβαρότητα του καπιταλισμού έρχεται στο φως με καταιγιστικό τρόπο σαν αποτέλεσμα της βαθιάς του κρίσης, ο προλεταριακός διεθνισμός, δηλαδή η αδελφική αλληλεγγύη και η κοινή αγωνιστική δράση των εργαζόμενων σε όλο τον κόσμο, είναι το μοναδικό μέσο που μπορεί να δώσει διέξοδο στους εκμεταλλευόμενους, είναι η κύρια δύναμη που μπορεί να κάνει πραγματικότητα σε διεθνή κλίμακα την οικοδόμηση μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, όπου θα ισχύει ο κανόνας «από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητές του στον καθένα ανάλογα με τις ανάγκες του».
Παναγιώτης Κολοβός