Το κύριο επιχείρημα αυτών των συντρόφων, όπως αναπτύχθηκε χαρακτηριστικότερα από τις ομιλίες των Γ. Τόλιου και Αλ. Καλύβη, είναι ότι δεν υπάρχει η αναγκαία πολιτική και ιδεολογική συμφωνία για να εξελιχθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σε ένα ενιαίο κόμμα. Όμως η ίδια η ζωή διαψεύδει αυτό τον ισχυρισμό. Καταρχήν, ο ίδιος ο ΣΥΝ, είναι ένα κόμμα στο οποίο μπορεί κανείς να βρει πολύ διαφορετικά πολιτικά και ιδεολογικά ρεύματα, από τις πιο δεξιές απόψεις της «ανανεωτικής» πτέρυγας, που ελεύθερα και αυθεντικά εκφράζονται από τον παλαίμαχο ηγέτη της Αριστεράς Λεωνίδα Κύρκο, μέχρι τις πιο συνεπείς κομμουνιστικές ιδέες που μεταξύ άλλων συντρόφων, επιχειρούμε να τις εκφράσουμε και όλοι όσοι συμμετέχουμε στην συντακτική ομάδα της «Μαρξιστικής Φωνής».
Αν οι σύντροφοι του «Αριστερού Ρεύματος», επικαλούμενοι την απουσία ιδεολογικής συμφωνίας με τις υπόλοιπες δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, υπερασπίζουν την ανάγκη μιας συζήτησης για την ιδεολογική διασαφήνιση αρχών, σαν ένα βήμα για μια πιο στέρεη βάση πολιτικής συμφωνίας, τότε εμείς δεν έχουμε παρά να συμφωνήσουμε. Αυτή η συζήτηση είναι απόλυτα αναγκαία. Όμως, αν αυτή τη συζήτηση, τη διεξάγουμε ως οφείλουμε σαν αριστεροί και σοσιαλιστές στη βάση των θεμελιωδών αρχών του επιστημονικού σοσιαλισμού, τότε είναι βέβαιο ότι οι σοβαρότερες διαφωνίες θα προέρχονται από την «ανανεωτική» πτέρυγα του κόμματός μας.
Επιπρόσθετα, είναι σε όλους γνωστό, ότι στην πράξη μέχρι σήμερα, πάνω σε όλα τα σοβαρά πολιτικά ζητήματα της περιόδου, η αριστερή πλειοψηφία του ΣΥΝ συμφώνησε σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό με τις υπόλοιπες δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, παρά με την «ανανεωτική πτέρυγα».
Μήπως όμως τελικά, για όλους εμάς τα μέλη του ΣΥΝ που τασσόμαστε με την αριστερή πλειοψηφία του κόμματός μας, τίθεται πράγματι ζήτημα «κομματικού πατριωτισμού» όπως εμμέσως πλην σαφώς, αφήνουν να εννοηθεί οι σύντροφοι της παλιάς ηγεσίας του «Ρεύματος»; Καταρχήν πιστεύουμε ότι ο κομματικός πατριωτισμός, όταν είναι αυθόρμητος και όχι προσχηματικός, είναι ένα υγιές αίσθημα για έναν αριστερό αγωνιστή. Όμως επίσης πιστεύουμε, ότι ακριβώς αυτός ο υγιής και αναγκαίος κομματικός πατριωτισμός, επιβάλει σήμερα σε κάθε αριστερό αγωνιστή του ΣΥΝ να παλεύει για την μετατροπή του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα ενιαίο σοσιαλιστικό κόμμα με κατοχυρωμένες τάσεις. Γιατί ο ΣΥΝ, ο οποίος πήρε την πρωτοβουλία για τη δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ και αποτέλεσε την ψυχή της ανάπτυξής του, θα πληγωθεί θανάσιμα αν μετατραπεί στην πολιτική δύναμη που θα εμποδίζει το επόμενο, αναγκαίο στάδιο εξέλιξης του εγχειρήματος. Από τη σκοπιά του υγιούς κομματικού πατριωτισμού λοιπόν, η παρεμπόδιση αυτή είναι καταστροφική. Αυτό που θα καταφέρει τελικά αν κλιμακωθεί, εκτός από τη διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ, θα είναι πλάι στην πιθανότητα μιας δεξιάς διάσπασης του ΣΥΝ από την «ανανεωτική πτέρυγα», να προσθέσει την πιθανότητα μιας διάσπασης από τ’ αριστερά.
Συνεπώς οι σύντροφοι της ηγεσίας του «Αριστερού Ρεύματος», πρέπει να επανεξετάσουν τη στάση τους. Ο ρόλος τους στον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι καθοριστικός. Πέρα από ιστορική ηγεσία της αριστερής πλειοψηφίας μέσα στο κόμμα, αντιπροσωπεύουν στις συνειδήσεις των αγωνιστών του την ζωντανή ιστορική σύνδεση του κόμματος και του ΣΥΡΙΖΑ με το ΚΚΕ. Αν εκείνοι, επικαλούμενοι τον «κομματικό πατριωτισμό», παρεμποδίσουν τεχνητά την αναγκαία και ορμητική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ προς ένα ενιαίο κόμμα, τότε θα υπονομευθεί συνολικά η ζωτική υπόθεση της μαζικής ενότητας της Αριστεράς.
Η ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στη Συνδιάσκεψη, αντανακλούσε από την μια πλευρά την συσσωρευμένη πίεση που δέχθηκε από τους πολέμιους της προοπτικής του ενιαίου κόμματος και από την άλλη, έστω και έμμεσα, την πρόθεση η υπόθεση του ενιαίου πολιτικού σχηματισμού να προχωρήσει. Παράλληλα, πολύ σωστά ο πρόεδρος του ΣΥΝ, τόνισε ότι το κύριο ζήτημα στην πορεία για έναν ενιαίο πολιτικό σχηματισμό είναι τα πολιτικά ζητήματα και η ίδια η παρέμβαση του ΣΥΡΙΖΑ στους αγώνες.
Όμως η σωστή θέση του για τον ενιαίο δημοκρατικό πολιτικό σχηματισμό, ακόμα δεν στηρίζεται σε σαφείς πολιτικές αρχές. Είναι απόλυτα σωστή από την πλευρά του η επίκληση της ανάγκης για κατοχυρωμένες τάσεις. Όμως η επίκληση του δημοκρατικού δρόμου για το σοσιαλισμό, καθώς και του «ευρωπαϊσμού», οφείλει να ξεκαθαριστεί.
Ο αληθινά δημοκρατικός δρόμος για το σοσιαλισμό, πρέπει να τονιστεί ότι δεν έχει τίποτα κοινό με τον σοσιαλδημοκρατικό δρόμο προς το «σοσιαλισμό», που αποτελώντας το «φύλο συκής» για τη διαχείριση του καπιταλισμού, ταυτίζει τη δημοκρατία με τους θεσμούς αντιπροσώπευσης της αστικής «δημοκρατίας». Δημοκρατικός δρόμος για το σοσιαλισμό σημαίνει να οδηγηθούμε στη σοσιαλιστική αλλαγή μέσα από την δημοκρατικά εκφρασμένη θέληση της πλειοψηφίας της εργατικής τάξης, κάτι που σε τελική ανάλυση σημαίνει την έκφραση αυτής της τάξης μέσα από δημοκρατικά όργανα ανεξάρτητα από το αστικό κράτος και τους θεσμούς του. Αυτό είναι το περιεχόμενο που πρέπει να δώσουμε στην έννοια του «δημοκρατικού δρόμου για το σοσιαλισμό». Αλλιώς, κινδυνεύει το κόμμα μας να φανεί – όπως πολλοί σύντροφοί από την «ανανεωτική πτέρυγα» θα το ήθελαν – σαν ετεροχρονισμένος κατήγορος της Οχτωβριανής επανάστασης και όλων των άλλων επαναστατικών κινημάτων της εργατικής τάξης των τελευταίων 150 χρόνων, προς μεγάλη ικανοποίηση της άρχουσας τάξης και των απολογητών της.
Ο «ευρωπαϊσμός» χρειάζεται επίσης να ερμηνευθεί πιο συγκεκριμένα. Ασφαλώς πρέπει να εναντιωθούμε στη στενόμυαλη ιδέα ενός «εθνικού δρόμου για το σοσιαλισμό», ανεξάρτητου από την υπόλοιπη Ευρώπη. Όμως οι γνήσιοι σοσιαλιστές οφείλουν να είναι «ευρωπαϊστές», όσο και διεθνιστές. Πρέπει να υποστηρίζουν ότι όπως ακριβώς δεν υπάρχει καμία «εθνική γη της επαγγελίας» για το σοσιαλισμό, έτσι αντίστοιχα δεν μπορεί να περιοριστεί ο αγώνας για αυτόν μέσα στα γεωγραφικά όρια μιας ηπείρου όπως η Ευρώπη, ή πολύ περισσότερο, στα όρια μιας οικονομικής συνένωσης που θεμελιώθηκε πάνω στην ανάγκη υπεράσπισης των συμφερόντων των αστικών τάξεων, όπως είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο ελληνικός πατριωτισμός, που σβήνει τα όρια ανάμεσα στους έλληνες εργαζόμενους και την ελληνική αστική τάξη και χαράσσει νέα σύνορα με τους αλλοεθνείς εργάτες, δεν πρέπει να αντικατασταθεί με έναν ευρωπαϊκό, που σβήνει τα όρια με τον ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό και χαράσσει σύνορα με τους εργάτες που δεν βρίσκονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πολύ περισσότερο, ο «ευρωπαϊσμός» πρέπει να ξεκαθαριστεί σε όλους τους τόνους, ότι δεν σημαίνει ούτε στο ελάχιστο την υποστήριξη της καπιταλιστικής Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πάνω στη βάση αυτών των διασαφηνίσεων αρχών, ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να συνεχίσει πιο τολμηρά να κινείται στην υπεράσπιση της δημιουργίας ενός ενιαίου, αληθινά δημοκρατικού κόμματος, προσπαθώντας να συσπειρώσει γύρω από αυτή τη θέση όλη την αριστερή πλειοψηφία του κόμματος και τα στελέχη της, παλιά και νέα, χωρίς διάθεση για εκ των προτέρων αποκλεισμούς. Ταυτόχρονα, στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, ο πρόεδρος του ΣΥΝ πρέπει να πάρει την πρωτοβουλία για τη σύγκληση ενός εκτάκτου συνεδρίου του κόμματος, στο οποίο να συζητηθεί δημοκρατικά και «εφ’ όλης της ύλης» η πολιτική και η τακτική του. Μόνο μέσα από αυτή την πολιτική στάση ο πρόεδρος του ΣΥΝ, θα δικαιώσει τη μεγάλη υποστήριξη που διαθέτει στην κομματική, αλλά και κοινωνική βάση του ΣΥΝ.
Ο Αλέκος Αλαβάνος
Ασφαλώς πιο χρήσιμο θα ήταν αυτές τις απόψεις να τις εξέφραζε και όταν ήταν πρόεδρος του ΣΥΝ και της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ ή κατά τη διάρκεια της πρόσφατης προεκλογικής περιόδου, δίνοντας με αυτές τη μάχη για να βγει η Αριστερά πιο ενισχυμένη. Έστω και καθυστερημένα εκφρασμένες, οι πιο πάνω αριστερές θέσεις του Αλέκου Αλαβάνου αποτελούν μια θετική συμβολή στην συζήτηση για την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ.
Για να έχει όμως μια ακόμα πιο θετική συμβολή ο Αλέκος Αλαβάνος, θα πρέπει να πρωτοστατήσει στην προσπάθεια για το άνοιγμα σε όλα τα επίπεδα της αναγκαίας πολιτικής και προγραμματικής συζήτησης μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ, η οποία θα διορθώσει και θα συμπληρώσει τις ανεπαρκείς και ελλείπεις προβαλλόμενες πολιτικές θέσεις, όπως έχουν έως σήμερα αποτυπωθεί στα σχετικά κείμενα του ΣΥΡΙΖΑ, από τα «15 σημεία πάλης» μέχρι τις προεκλογικές προγραμματικές διακηρύξεις. Ταυτόχρονα, με το κύρος του πρώην επικεφαλής του ΣΥΝ, χρειάζεται να απευθυνθεί υπομονετικά στο σύνολο της αριστερής πλειοψηφίας του κόμματος, προσπαθώντας να την πείσει για την ανάγκη δημοκρατικής μετεξέλιξης του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο κόμμα, με ένα πραγματικά, αριστερό, σοσιαλιστικό πρόγραμμα. Από αυτή τη σκοπιά, η υποτιμητική γλώσσα που χρησιμοποιεί ο σ. Αλαβάνος για τον ΣΥΝ στο σύνολό του, είναι από μόνη της ένα μεγάλο εμπόδιο για τη ζωτική υπόθεση της ενωτικής, δημοκρατικής και σοσιαλιστικής πορείας του ΣΥΡΙΖΑ.
Δυστυχώς ο σ. Αλαβάνος έχασε μια ευκαιρία στην Συνδιάσκεψη να κινηθεί σε αυτή την αναγκαία κατεύθυνση και να ξαναχτίσει τις κομμένες γέφυρες με την αριστερά του ΣΥΝ. Αγνοώντας επιδεικτικά τις πολλές εκατοντάδες αγωνιστών του ΣΥΝ και της Νεολαίας ΣΥΝ που καθημερινά τάσσονται με την μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο κόμμα επέλεξε στην ομιλία του να χαιρετίσει ονομαστικά μόνο την ΠΑΣΑ και την «Ένωση Οπαδών ΣΥΡΙΖΑ»… Ταυτόχρονα, παρότι μίλησε για ΣΥΡΙΖΑ με «Τοπικές οργανώσεις με εξουσία» και «Συνέδριο σε τακτό χρόνο», δεν έδειξε την απαραίτητη γενναιότητα ώστε να συνταχθεί με τη δημόσια εκφρασμένη από τον Αλέξη Τσίπρα άποψη υπέρ της μελλοντικής μετεξέλιξης του ΣΥΡΙΖΑ σε ένα ενιαίο κόμμα με κατοχυρωμένες τάσεις. Αρκεί μόνο να αναλογιστεί κανείς την δυναμική που θα δημιουργούταν, αν η διεκδίκηση της αριστερής βάσης του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ για ενιαίο κόμμα με τάσεις, υποστηριζόταν από ένα κοινό μπλοκ Τσίπρα -Αλαβάνου. Οι μηχανισμοί «μια μικρής ομάδας επαγγελματικών στελεχών που επιβουλεύονται το ΣΥΡΙΖΑ», για τους οποίους μίλησε το Αλέκος Αλαβάνος, θα ήταν εντελώς αδύναμοι μπροστά σε αυτό το μπλοκ.
Ο Αλέκος Αλαβάνος, με την «αντι-ΣΥΝ» τακτική του, προσπάθησε να συσπειρώσει γύρω του τους ανένταχτους και τις υπόλοιπες συνιστώσες. Όμως το γεγονός ότι ήδη τα πιο πρωτοπόρα στοιχεία των ανένταχτων και πολλών αγωνιστών από τις υπόλοιπες συνιστώσες, από κοινού με αγωνιστές της βάσης του ΣΥΝ, αρχίζουν να συσπειρώνονται γύρω από την προοπτική ενός ενιαίου δημοκρατικού πολιτικού σχηματισμού, όπως έδειξε η πρωτοβουλία των 700 υπογραφών, δείχνει στην πράξη ότι η τακτική του Αλέκου Αλαβάνου είναι λαθεμένη.
Η στάση των μικρών συνιστωσών
Για άλλη μια φορά, παρότι πολλές από αυτές τις οργανώσεις, στις ιδρυτικές τους διακηρύξεις υποστηρίζουν ότι είναι μαρξιστικές και επαναστατικές, δεν πήραν την πρωτοβουλία για να στραφεί η συζήτηση στα αποφασιστικά ζητήματα της τακτικής του ΣΥΡΙΖΑ στους αγώνες, του πολιτικού προγράμματος και της λύσης εξουσίας. Συγκρινόμενη με τις τοποθετήσεις των περισσότερων εκ των ηγετών τους στη Συνδιάσκεψη, η ομιλία του αριστερού ρεφορμιστή Αλέκου Αλαβάνου ήταν πολύ πιο αριστερή και ουσιαστική.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου πριν τη Συνδιάσκεψη, οι ηγεσίες των μικρών συνιστωσών πρωτοστάτησαν στην εκπόνηση κειμένων και άρθρων για «τα οργανωτικά» του ΣΥΡΙΖΑ, που ήταν ξεκάθαρο ότι βασικό τους γνώμονα είχαν, όχι το πώς θα προχωρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ σε μια αυθεντικά ενιαία και δημοκρατική κατεύθυνση, αλλά το πως θα μπορέσουν να τηρηθούν ορισμένα δημοκρατικά προσχήματα για να διασωθούν τα δικά τους μικρο-προνόμια σε ηγετικές θέσεις, «βέτο» και (γιατί να το κρύψουμε άλλωστε) πλουσιοπάροχες κρατικές επιχορηγήσεις.
Αυθεντικό δείγμα του ρόλου που περιγράψαμε πιο πάνω, αποτέλεσε το περίφημο κείμενο Μπανιά – Σαπουνά, γύρω από το οποίο συσπειρώθηκαν όλες οι συνιστώσες και το οποίο στα πολιτικά ζητήματα, δεν είχε ούτε μια ουσιώδη διαφορά συγκριτικά με το κείμενο της ΚΠΕ του ΣΥΝ, ενώ στα οργανωτικά, επίσης πρότεινε μια αντιδημοκρατική μορφή κόμματος – ομοσπονδίας.
Ένα ακόμα ανάλογο δείγμα, ήταν η αποκαλυπτική τους στάση έναντι της δημόσιας υποστήριξης του Αλέξη Τσίπρα στην προοπτική ενός ενιαίου κόμματος. Για πρώτη φορά στα χρονικά της Αριστεράς, τουλάχιστον στην Ελλάδα, η ηγεσία ενός μαζικού αριστερού κόμματος ουσιαστικά απευθύνει μια έκκληση σε μικρές οργανώσεις για ενοποίηση σε έναν ενιαίο κόμμα, παρέχοντάς την εγγύηση για την πολιτική τους ανεξαρτησία μέσα από τη δυνατότητα σχηματισμού τάσης και οι ηγεσίες τους, αντί να ευχαριστούν τη τύχη τους, κατηγορούν την ηγεσία του μαζικού κόμματος για «αυθάδεια» και επιστρέφουν την έκκληση πίσω μέσα από διάφορα, «υπερ-επαναστατικά» «Ya Basta!» και «Νo Passaran» (βλέπε σχετική αρθογραφία σε εφημερίδα «Εποχή»). Ο σεχταρισμός και ο μικρομεγαλισμός, δεν θα μπορούσαν να βρουν πιο αυθεντική έκφραση από αυτή.
Οι διαφαινόμενες διεργασίες για την ενοποίηση ορισμένων από αυτές τις συνιστώσες, εκφράζουν το αδιέξοδο τους και την απεγνωσμένη προσπάθεια να διαφυλάξουν με κάθε τρόπο τα «βέτο» και τις επιχορηγήσεις τους, σε έναν ΣΥΡΙΖΑ του οποίου η βάση σταθερά κινείται στην κατεύθυνση της διεκδίκησης μιας αυθεντικής εσωτερική δημοκρατίας. Όσο λοιπόν, οι ηγεσίες των μικρών συνιστωσών, γαντζώνονται πιο σφιχτά από τις διορισμένες θέσεις τους στη Γραμματεία, τόσο πιο πολύ θα εκτίθενται στα μάτια των καλύτερων αγωνιστών του ΣΥΡΙΖΑ, που απαιτούν όλο και πιο αποφασιστικά έναν ενιαίο πολιτικό φορέα, στον οποίο «όλοι θα εκλέγονται και όλοι θα μπορούν να ανακαλούνται».
Η «Μαρξιστική Φωνή»
Αυτή η ιδέα βρήκε αξιοσημείωτη υποστήριξη στη Συνδιάσκεψη και παρότι δυστυχώς, το ασφυκτικό, αντιδημοκρατικό πλαίσιο διαμόρφωσης του καταλόγου των ομιλητών δεν μας επέτρεψε να λάβουμε το λόγο, η εφημερίδα και το έντυπο υλικό μας, έτυχαν σημαντικής αποδοχής, κύρια στις τάξεις των νεότερων αγωνιστών.
Η αποδοχή αυτή θέτει στην εφημερίδα μας σοβαρά πολιτικά καθήκοντα. Στην δημόσια δήλωση της προσχώρησής μας στο ΣΥΝ τον περασμένο Σεπτέμβριο είχαμε αναφέρει κάτι που πρέπει εδώ να το επαναλάβουμε και να το τονίσουμε. Η συντακτική ομάδα της «Μαρξιστικής Φωνής» είναι ανοιχτή σε κάθε αγωνιστή που θέλει να παλέψει μαζί μας για την υπεράσπιση των γνήσιων σοσιαλιστικών ιδεών.
Καλούμε λοιπόν κάθε αριστερό αγωνιστή που συμφωνεί με τις θέσεις και τις ιδέες μας να συμμετάσχει στην συντακτική μας ομάδα και να οργανωθεί στο ΣΥΝ και τη Νεολαία ΣΥΝ. Να παλέψει μαζί μας για έναν μαζικό σοσιαλιστικό ΣΥΝ που θα οικοδομήσει έναν μαζικό, δημοκρατικό και σοσιαλιστικό ΣΥΡΙΖΑ – πολιτικό όπλο για την επιδίωξη της μαζικής ενότητας της Αριστεράς και την εκλογή μιας αριστερής σοσιαλιστικής κυβέρνησης.