Το πρωί της 15ης Νοεμβρίου ανακοινώθηκε συμφωνία του κυβερνώντος κόμματος και όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης (εκτός του Κομμουνιστικού Κόμματος) για την επεξεργασία ενός νέου Συντάγματος.
Τα κεντρικά σημεία του χρονοδιαγράμματος που συμφωνήθηκε είναι:
• Δημοψήφισμα τον Απρίλιο του 2020 με δύο ερωτήσεις: νέο Σύνταγμα, με δυνατές απαντήσεις: «ΝΑΙ ή ΟΧΙ»· καθώς και ποιο θα είναι το σώμα που θα το συντάξει: μια Μεικτή Συνέλευση (η οποία θα απαρτίζεται εν μέρει από νυν βουλευτές μαζί με άλλους που θα εκλεγούν για αυτό τον σκοπό) ή μια Συντακτική Συνέλευση (αποκλειστικά από εκλεγμένα μέλη).
• Αν συμφωνηθεί μια Συντακτική Συνέλευση, αυτή θα εκλεγεί τον Οκτώβριο του 2020.
• Το αργότερο ένα χρόνο μετά από αυτό, το νέο Σύνταγμα θα υποβληθεί σε δημοψήφισμα (μιλάμε για το έτος 2021).
Η συμφωνία περιέχει μια ολόκληρη σειρά από πολύ σημαντικούς περιορισμούς αυτής της «Συνέλευσης»:
• Οι εκλογές για τη Συνέλευση θα γίνουν με το ίδιο σύστημα που έγιναν και οι τελευταίες αστικές εκλογές (γεγονός που δίνει πλεονέκτημα στα υπάρχοντα κόμματα).
• Η Συνέλευση δε θα είναι κυρίαρχη, δε θα είναι σε θέση να επηρεάσει τα άλλα όργανα του κράτους, ενώ θα της απαγορεύεται να αποφασίζει ακόμα και τους κανόνες της δικής της λειτουργίας.
• Οι αποφάσεις θα λαμβάνονται από πλειοψηφία των ⅔, το οποίο σημαίνει ότι αν η Δεξιά πάρει πάνω από το ⅓ των βουλευτών θα έχει το δικαίωμα να ασκεί βέτο.
• Το τωρινό Κογκρέσο, το οποίο είναι εντελώς απαξιωμένο και χωρίς νομιμοποίηση, θα πρέπει να επικυρώσει το νέο Σύνταγμα.
• Οποιαδήποτε αμφισβήτηση προκύψει σχετικά με αυτή τη συμφωνία θα πρέπει να τακτοποιηθεί από μια επιτροπή κοινής συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, δηλαδή η κυβέρνηση Πινιέρα θα έχει τον τελευταίο λόγο.
Συνεπώς αυτό για το οποίο συζητάμε είναι μια Συνέλευση θωρακισμένη από το καθεστώς με μια ολόκληρη σειρά μηχανισμών που εξασφαλίζουν ότι η λαϊκή εξέγερση του τελευταίου μήνα δε θα έχει αποφασιστική φωνή εκεί μέσα.
Για την ακρίβεια, το πιο σημαντικό σημείο είναι στην πραγματικότητα το πρώτο, το οποίο αναφέρει ότι: «Τα κόμματα που υπογράφουν αυτή τη συμφωνία θα εγγυηθούν για την επαναφορά της ειρήνης και της ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ στη Χιλή καθώς και ΑΠΟΛΥΤΟ ΣΕΒΑΣΜΟ στα ανθρώπινα δικαιώματα και τους ΙΣΧΥΟΝΤΕΣ δημοκρατικούς θεσμούς.»
Δηλαδή όλα τα κόμματα που υπογράφουν αποκτούν το καθήκον να πάρουν την εξέγερση ενάντια στο καθεστώς από τους δρόμους και να τη φέρουν σε ελεγχόμενα, συνταγματικά κανάλια.
Όλοι τους (από τους Χριστιανοδημοκράτες ως το Σοσιαλιστικό Κόμμα και το Ευρύ Μέτωπο) συμφώνησαν να παίξουν το παιχνίδι της «εθνικής ενότητας» και της «θεσμικής διεξόδου», εμφανιζόμενοι σε κοινή φωτογραφία στα εξώφυλλα των εφημερίδων.
Η θέση του Κομμουνιστικού Κόμματος να μην υπογράψει τη συμφωνία είναι αξιοσέβαστη, αλλά πολλοί από τους εκπροσώπους του εξακολουθούν να παρουσιάζουν τη συμφωνία ως «καταπληκτικό θρίαμβο» (Carmen Hertz).
Η λαϊκή εξέγερση πρέπει να απορρίψει αυτή τη φάρσα που έχουν υπογράψει από κοινού το κυβερνών κόμμα και τη νέα εκδοχή του κόμματος «Concertación». Εργάτες και νεολαίοι πρέπει να παραμείνουν κινητοποιημένοι στους δρόμους και να ενδυναμώσουν τις συνελεύσεις και τα συμβούλια (cabildos) που έχουν συγκαλέσει από μόνοι τους. Το επόμενο βήμα του κινήματος θα πρέπει να είναι η προετοιμασία μιας ολομέτωπης γενικής απεργίας για να ρίξουν τον φονιά Πινιέρα. Σε αυτή τη βάση, μια Εθνική Συνέλευση της Εργατικής Τάξης και του Λαού μπορεί να συγκληθεί προκειμένου να αποφασίσει για όλα τα ζητήματα.
Χόρχε Μαρτίν
(δημοσιεύτηκε στις 15 Νοεμβρίου 2019 στην ιστοσελίδα In Defence of Marxism https://www.marxist.com/chile-agreement-between-the-government-and-opposition-is-a-constitutional-trap.htm).
Πρωτότυπο άρθρο στα Ισπανικά: https://www.marxist.com/el-acuerdo-entre-oficialismo-y-oposicion-es-una-trampa-constitucional.htm
