
Αυτή την εβδομάδα, το Ισραήλ συγκλονίστηκε από μια «πανεθνική ημέρα διακοπής» αφότου ο Νετανιάχου ανακοίνωσε την κατάκτηση και κατοχή της Γάζας, υπογράφοντας ουσιαστικά τα εντάλματα θανάτου των υπολοίπων ομήρων.
Εκτιμάται ότι έως και ένα εκατομμύριο Ισραηλινοί – το 10% του πληθυσμού – βγήκαν στους δρόμους, υποστηριζόμενοι από ένα μεγάλο μέρος του κατεστημένου: αρχηγούς της Μοσάντ, καπιταλιστές και πρώην πρωθυπουργούς. Και πρόκειται να συνεχίσουν: οι οικογένειες των ομήρων έχουν καλέσει σε άλλη μια απεργία την επόμενη Κυριακή.
Οι διαμαρτυρίες στο Ισραήλ δεν είναι κάτι καινούργιο και συνεχίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου. Αλλά το γεγονός ότι κλιμακώνονται καθώς κλιμακώνεται και η στρατιωτική κατάσταση, και ότι η αντίθεση, ακόμη και η απειλή της ανυπακοής, προέρχεται από την κορυφή του στρατού, είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Η επιδίωξη του Νετανιάχου για «πλήρη νίκη» με κάθε κόστος διαλύει το Ισραήλ. Η ενότητα του Ισραήλ, η άρχουσα τάξη του και το κράτος του καταρρέουν. Προχωρώντας βαθύτερα στη γενοκτονία στη Γάζα παρά τις καταστροφικές συνέπειες, ο Νετανιάχου προετοιμάζει μια εκρηκτική αναμέτρηση στο εσωτερικό μέτωπο.
Ο Νετανιάχου σε τεντωμένο σχοινί
Ο Νετανιάχου κυβερνά το Ισραήλ κατά το μεγαλύτερο μέρος των τελευταίων 15 ετών. Έχει επιβιώσει παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως «υπερασπιστή του Ισραήλ», κατακεραυνώνοντας δημαγωγικά τις «φιλελεύθερες ελίτ» και ελιγμούς μεταξύ των μικρών κομμάτων του κατακερματισμένου πολιτικού συστήματος του Ισραήλ. Καθώς έχει γίνει πιο αντιδημοφιλής και απελπισμένος – ειδικά από το 2019, όταν δικάστηκε για διαφθορά – έχει αναγκαστεί να βασίζεται ολοένα και περισσότερο στο δεξιό εξτρεμιστικό στοιχείο της ισραηλινής κοινωνίας για να διατηρήσει την εξουσία και να αποφύγει την ημέρα της κρίσης.
Το 2023, μετά από πολλές πρόωρες εκλογες και έναν σύντομο, εύθραυστο συνασπισμό του «οποιοσδήποτε εκτός από τον Νετανιάχου», ο Νετανιάχου επέστρεψε στην εξουσία σε συμμαχία με τα ρατσιστικά εβραϊκά κόμματα με επικεφαλής τον Μπελάζελ Σμότριτς – έναν αυτοαποκαλούμενο «φασίστα ομοφοβικό» – και τον Μπεν-Γκβιρ – ο οποίος συνήθιζε να κρεμάει ένα πορτρέτο του μαζικού δολοφόνου Μπαρούχ Γκόλντσταϊν στο σαλόνι του. Ενώ οι μόνες ανησυχίες του Νετανιάχου είναι να διατηρηθεί στην εξουσία και να μη φυλακιστεί, αυτοί οι φανατικοί αγωνίζονται για γενοκτονία στη Γάζα, μια Νάκμπα στη Δυτική Όχθη και ένα Μεγάλο Ισραήλ.
Αμέσως, αυτός ο συνασπισμός ήρθε σε σύγκρουση με το κατεστημένο και τα ισχυρά τμήματα της άρχουσας τάξης στο Ισραήλ. Όταν, τον Μάρτιο του 2023, η κυβέρνηση κινήθηκε για να παραλύσει το Ανώτατο Δικαστήριο – το οποίο ερευνούσε τη διαφθορά του Νετανιάχου και περιόριζε το πρόγραμμα της ακροδεξιάς – η χώρα εξερράγη στο μεγαλύτερο κίνημα διαμαρτυρίας στην ιστορία της.
Δεν επρόκειτο απλώς για μια διαμαρτυρία της βάσης: οι διαδηλώσεις υποστηρίζονταν ενεργά από ένα ισχυρό τμήμα της ελίτ, όπως οι καπιταλιστές στις τεχνολογίες, οι οποίοι έβλεπαν στις μεταρρυθμίσεις μια απειλή για τη σταθερότητα, την κερδοφορία και την ασφάλεια του Ισραήλ. Τέτοια ήταν η κλίμακα και η διάρκεια αυτών των διαμαρτυριών που, εκείνη την εποχή, ο πρώην Ισραηλινός πρωθυπουργός Ναφτάλι Μπένετ προειδοποιούσε για «εμφύλιο πόλεμο στο Ισραήλ».
Πολύ πριν από αυτόν τον πόλεμο, υπήρχαν βαθιές διαιρέσεις στην ισραηλινή κοινωνία, και πάνω απ’ όλα διαιρέσεις εντός της ίδιας της άρχουσας τάξης.
Γενοκτονία στη Γάζα
Το κίνημα, ωστόσο, ξαφνικά διακόπηκε από τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου 2023. Αμέσως μετά, η άρχουσα τάξη συσπειρώθηκε γύρω από τον πόλεμο του Νετανιάχου στη Γάζα. Τα μέσα ενημέρωσης πυροδότησαν μια γενοκτονική διάθεση για πογκρόμ στο Ισραήλ, ενώ οι ελίτ – τόσο υπέρ όσο και κατά του Μπίμπι (Νετανιάχου) – παρατάχθηκαν με τον Νετανιάχου για να προσφέρουν την «πλήρη υποστήριξή» τους.
Αυτή η σοβινιστική ενότητα ήταν πάντα ένας βασικός πυλώνας του Σιωνισμού. Καλλιεργώντας τη ψευδαίσθηση ότι το Ισραήλ είναι ένα εμπόλεμο εβραϊκό φρούριο περιτριγυρισμένο από εχθρικούς βαρβάρους, η ισραηλινή άρχουσα τάξη κατάφερε να συσπειρώσει γύρω από το καθεστώς τους Ισραηλινούς εργάτες, διατηρώντας τη σταθερότητα στο εσωτερικό.
Ωστόσο, ο πόλεμος δεν έσβησε τις ρωγμές στην ισραηλινή κοινωνία. Η οργή που ακολούθησε την 7η Οκτωβρίου δεν στρεφόταν μόνο κατά της Χαμάς. Είναι γνωστό, για παράδειγμα, ότι ο Νετανιάχου έχει ένα ιστορικό στήριξης της Χαμάς προκειμένου να διαιρέσει τα παλαιστινιακά εδάφη και να ματαιώσει την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση. Από τις 7 Οκτωβρίου 2023, η οργή στράφηκε επίσης κατά του καθεστώτος για την αποτυχία ασφαλείας που αντιπροσώπευε η επίθεση της Χαμάς – μια αποτυχία που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι ο Νετανιάχου και οι ακροδεξιοί σύμμαχοί του είχαν επικεντρώσει την προσοχή των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων σε προκλήσεις, πογκρόμ και καταλήψεις γης στη Δυτική Όχθη.
Καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται ασταμάτητα, αυτή η ενότητα έχει διαλυθεί πλέον και όλες οι παλιές ρωγμές έχουν επανεμφανιστεί.
Ο Νετανιάχου κατανοεί ότι ο τερματισμός του πολέμου θα ισοδυναμούσε με πολιτική αυτοκτονία. Οι εταίροι του στον συνασπισμό – οι οποίοι είναι απολύτως αντίθετοι σε οποιεσδήποτε παραχωρήσεις προς την Παλαιστίνη – θα αποσυρθούν και η κυβέρνησή του θα καταρρεύσει, αφήνοντάς τον αντιμέτωπο με το υπόλοιπο της ζωής του στη φυλακή. Επομένως, η στρατηγική του απέναντι στην αυξανόμενη πίεση για ειρήνη ήταν η θρασύτατη κλιμάκωση σε κάθε στάδιο, επιδιώκοντας την «πλήρη νίκη», ανεξάρτητα από τις συνέπειες.
Στη Γάζα, αυτό σημαίνει γενοκτονία. Για πάνω από 22 μήνες, ο Νετανιάχου και οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις έχουν επιβάλει μια εκστρατεία αδιάκριτης τρομοκρατίας, δολοφονιών και λιμοκτονίας. Ανίκανοι να καταστρέψουν την αντίσταση, έχουν οδηγήσει σε αμέτρητες φρικαλεότητες, με σκοπό την ολοκληρωτική εξόντωση της Γάζας και την αναγκαστική απέλαση των Παλαιστινίων. Τα εγκλήματα είναι απερίγραπτα.
Και η Γάζα είναι μόνο ένα μέτωπο στην ιμπεριαλιστική έξαρση του Ισραήλ. Ενώ κατεδαφίζει τη Γάζα, το Ισραήλ έχει επίσης πραγματοποιήσει μαζικές δολοφονίες στον Λίβανο, έχει βομβαρδίσει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν και τροφοδοτεί τη σεκταριστική βαρβαρότητα στη Συρία, οδηγώντας στον θάνατο πολλών περισσότερων αμάχων. Η επίθεσή του σε έξι μέτωπα ανατρέπει την εύθραυστη ισορροπία στη Μέση Ανατολή, ωθώντας την περιοχή προς το χάος και θέτοντας σε κίνδυνο την κυριαρχία των Αράβων συμμάχων του Ισραήλ.
Στρατιωτικά, οι αμερικανικά εξοπλισμένες Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν συντρίψει κάθε εμπόδιο στον δρόμο τους. Πολιτικά, η στρατηγική ατελείωτης κλιμάκωσης του Νετανιάχου υπονομεύει το ίδιο το Ισραήλ.
Η κρίση στο εσωτερικό του Ισραήλ
Εντός του Ισραήλ, το κλίμα είναι τουλάχιστον περίπλοκο. Το 82% των Εβραίων Ισραηλινών υποστηρίζουν την απέλαση των κατοίκων της Γάζας. Αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το 74% των Ισραηλινών υποστηρίζουν μια συμφωνία για τον τερματισμό αυτού που θεωρούν έναν ατελείωτο, άσκοπο πόλεμο σε αντάλλαγμα για τους ομήρους, ενώ το 76% θέλει την παραίτηση του Νετανιάχου.
Μετά από αυτόν που είναι ήδη ο μακρύτερος πόλεμος στην ιστορία του, το Ισραήλ δεν έχει επιτύχει αυτό που υποσχέθηκε ο Νετανιάχου: τη νίκη. Σήμερα, 50 όμηροι – 20 από αυτούς πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί – μαραζώνουν στις σήραγγες της Γάζας, και η Χαμάς μπορεί ακόμα να εκτοξεύει πυραύλους κατά του Τελ Αβίβ. Αυτή η αποτυχία έχει γίνει πολιτική ωρολογιακή βόμβα.
Η δεινή θέση των ομήρων – τους οποίους ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει ως αναλώσιμους – έχει γίνει το σημείο συγκέντρωσης της οργής στην κοινωνία. Από τον Νοέμβριο του 2023, οι οικογένειες των ομήρων διοργανώνουν εβδομαδιαίες διαδηλώσεις έξω από τη Βουλή. Τον Νοέμβριο του 2024, μετά τον θάνατο έξι ομήρων λόγω της ισραηλινής εισβολής στη Ράφα, αυτές ξέσπασαν σε γενική απεργία 500.000 ατόμων. Η οργή ξέσπασε ξανά τον περασμένο μήνα μετά την εμφάνιση ενός βίντεο που έδειχνε έναν από τους ομήρους, λιμοκτονούντα και σκελετωμένο όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι στη Γάζα, να σκάβει τον τάφο του.
Αυτός ο θυμός αποτελεί ένα χάσμα που ανοίγει κάτω από την κυβέρνηση. Αλλά εξίσου σημαντικό για το καθεστώς Νετανιάχου είναι το γεγονός ότι οι διαιρέσεις έχουν ξανανοίξει στην άρχουσα τάξη, οι οποίες τώρα έχουν επεκταθεί μέχρι τις ανώτερες τάξεις των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων.
Μεταξύ της «ακροδεξιάς» και των «φιλελεύθερων» Σιωνιστών, δεν υπάρχει θεμελιώδης διαφορά στο βαθμό που και οι δύο θέλουν να επεκτείνουν την ιμπεριαλιστική επιρροή του Ισραήλ και να προσαρτήσουν εδάφη. Η «φιλελεύθερη» πτέρυγα της άρχουσας τάξης διαφέρει μόνο στον βαθμό που είναι κατά της υπερβολικής ταχύτητας, εάν αυτό συνεπάγεται κίνδυνο για τα βασικά υλικά συμφέροντά τους, τα οποία τώρα απειλούνται από διάφορες οπτικές γωνίες.
Το Ισραήλ, φυσικά, εξαρτάται απόλυτα από την υποστήριξη και την προστασία του δυτικού ιμπεριαλισμού. Αλλά αυτός ο πόλεμος κάνει τη ζωή πολύ δύσκολη για τους συμμάχους τους, οι οποίοι παρόλα αυτά υποστηρίζουν το Ισραήλ μέχρι σήμερα.
Η πλημμύρα εικόνων από τη γενοκτονία του Ισραήλ στη Γάζα, που καταγράφηκαν από τους λίγους εναπομείναντες δημοσιογράφους στη Γάζα που δεν έχουν δολοφονηθεί – από πεινασμένα παιδιά, όλα πετσί και κόκκαλο· από πλήθη αιτούντων βοήθειας που πυροβολούνται από Αμερικανούς μισθοφόρους· οι βομβαρδισμοί και οι πυρπολήσεις των σκηνών με τους ανθρώπους ακόμα μέσα σε αυτές στρέφουν την κοινή γνώμη παγκοσμίως εναντίον της «μοναδικής δημοκρατίας στη Μέση Ανατολή». Στις ΗΠΑ, η δημοφιλία του Ισραήλ «καταρρέει», σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό του Ισραήλ Ναφτάλι Μπένετ.
Σε διεθνές επίπεδο, η χώρα μετατρέπεται σε «λεπρό κράτος». Σύμφωνα με τα λόγια ενός Ισραηλινού επιχειρηματία, οι Ισραηλινοί «νιώθουν σαν να γίνονται Ρωσία χωρίς τις επίσημες κυρώσεις».
Τέτοια είναι η δύναμη του συναισθήματος παγκοσμίως που οι καλύτεροι φίλοι του Ισραήλ αναγκάζονται να προσπαθήσουν να αποστασιοποιηθούν από τη γενοκτονία – παρόλο που, στην πράξη, συνεχίζουν να συνεργάζονται σε αυτήν. Οι Στάρμερ, Μακρόν και Κάρνεϊ συνεργάστηκαν για να ασκήσουν διπλωματική πίεση απειλώντας το Ισραήλ με την αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους. Η Γερμανία, ο δεύτερος μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων του Ισραήλ, έχει μειώσει τις αποστολές όπλων υπό τεράστια πίεση.
Ευτυχώς για τον Νετανιάχου, το Ισραήλ εξακολουθεί να έχει την υποστήριξη της μιας χώρας που πραγματικά μετράει: των Ηνωμένων Πολιτειών. Για τον Τραμπ, η Γάζα «εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το Ισραήλ». Έχει δώσει στον Νετανιάχου το ελεύθερο να ενεργήσει όπως επιθυμεί. Αλλά, με ένα τμήμα του κινήματος MAGA να στρέφεται εναντίον του λόγω του λιμού, αυτό θα μπορούσε σύντομα να γίνει πρόβλημα για τον Τραμπ. Ακόμα και μεταξύ των νέων Ρεπουμπλικανών ψηφοφόρων, το αντι-ισραηλινό αίσθημα έχει αυξηθεί από 35% πριν από τον πόλεμο σε 50% τώρα.
Αυτό έχει μεγάλες επιπτώσεις για την ισραηλινή άρχουσα τάξη. Πληρώνουν ήδη ένα βαρύ τίμημα για τα εγκλήματά τους. Η ισραηλινή κεντρική τράπεζα εκτιμά ότι ο πόλεμος σε έξι μέτωπα έχει κοστίσει στο Ισραήλ το 10% του ετήσιου ΑΕΠ του. Ο τεχνολογικός τομέας, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 18% του ΑΕΠ του Ισραήλ, αναφέρει μια σταθερή ροή εκποιήσεων, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου κρατικού επενδυτικού ταμείου στον κόσμο. Οι καπιταλιστές χρειάζονται σταθερότητα για να λαμβάνουν επενδυτικές αποφάσεις, αλλά η κατάσταση δεν ήταν ποτέ τόσο ασταθής. Περίπου 1.700 από τους 20.000 εκατομμυριούχους του Τελ Αβίβ έχουν εγκαταλείψει τη χώρα από την έναρξη του πολέμου.
Κρίση στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις
Ένα σημαντικό τμήμα της ισραηλινής άρχουσας τάξης στρέφεται τώρα έντονα εναντίον του Νετανιάχου, τόσο μεγάλη είναι η ανησυχία τους για την κατάσταση που δημιουργεί ο πόλεμος. Περισσότερο από το οικονομικό κόστος της συνέχισης του πολέμου, ανησυχούν βαθιά ότι η ίδια η εύθραυστη συνοχή της ισραηλινής κοινωνίας απειλείται. Η 7η Οκτωβρίου και το ίδιο το γεγονός ότι αυτός ο πόλεμος δεν μπορεί να κερδηθεί έχει ήδη καταστρέψει τον μύθο, που τόσο προσεκτικά καλλιεργήθηκε, για την παντοδυναμία του Ισραήλ υπό την προστασία των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων.
Από την ίδρυση του Ισραήλ, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) αποτελούν τον βασικό θεσμό που κρατά ενωμένη την ισραηλινή κοινωνία. Προωθούμενες ως «λαϊκός στρατός» και ένα χωνευτήρι που ενώνει τις διαφορετικές εθνοτικές ομάδες του Ισραήλ στην υπηρεσία του «εβραϊκού κράτους», είναι ο πιο αξιόπιστος θεσμός στην ισραηλινή κοινωνία – ενώ η εμπιστοσύνη στα πολιτικά κόμματα έχει μειωθεί στο 14%, το 90% των Εβραίων Ισραηλινών εμπιστεύονται τις IDF. Αλλά 684 ημέρες πολέμου έχουν αφήσει το τίμημά τους.
Οι IDF είναι υπερβολικά καταπονημένες και εξαντλημένες. Μέχρι στιγμής, έχουν αναφερθεί 850 νεκροί και 15.000 τραυματίες. Μια παρατεταμένη μάχη μέσα στην πόλη της Γάζας, τα ερείπια της οποίας είναι ιδανικά για ανταρτοπόλεμο, θα αποδυναμώσει τις IDF. Δεδομένου ότι οι IDF είναι ένα όργανο γενοκτονίας, ένα υψηλό ποσοστό αυτών των τραυμάτων είναι ψυχολογικά: το 12% των αποστρατευμένων εφέδρων πάσχουν από διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) και οι αυτοκτονίες βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδό τους εδώ και δεκαετίες.
Αυτό έχει οδηγήσει σε μια κρίση άρνησης στράτευσης. Στην αρχή της γενοκτονίας, οι Ισραηλινοί έσπευσαν να καταταγούν, με το 120% του ποσοστού στις IDF να προσφέρεται εθελοντικά για εφεδρική υπηρεσία. Αυτό έχει πλέον μειωθεί σε περίπου 60% ποσοστό κλήσεων. Αντιμέτωποι με το μεγαλύτερο κύμα αρνήσεων από την εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο το 1982, οι ηγέτες των IDF πανικοβάλλονται για τις σοβαρές ελλείψεις στρατεύσιμων.
Επιπλέον, από τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, υπάρχουν πολυάριθμες ανοιχτές επιστολές από πρώην και εν ενεργεία στρατιώτες που διαμαρτύρονται κατά του πολέμου. Τον χορό άνοιξαν 1.000 εν ενεργεία και συνταξιούχοι έφεδροι της Πολεμικής Αεροπορίας με μια μαζική επιστολή που υπέγραψαν. Ο Νετανιάχου κινήθηκε γρήγορα για να απολύσει αυτούς τους «περιθωριακούς και εξτρεμιστές» διαμαρτυρόμενους. Έκτοτε, ωστόσο, έχουν δημοσιευτεί επιστολές που υπογράφηκαν από συνολικά 140.000 Ισραηλινούς – συμπεριλαμβανομένων πρακτόρων της Μοσάντ, συνταξιούχων στρατηγών, δασκάλων, ναυτών, επίλεκτων βετεράνων και μουσικών – και όλες ζητούν τον τερματισμό του πολέμου και την απελευθέρωση των ομήρων.
Με τα λόγια μιας σημαντικής επιστολής, υπογεγραμμένης από μέλη της επίλεκτης στρατιωτικής μονάδας επιτήρησης Μονάδας 8200:
«Όταν μια κυβέρνηση ενεργεί για απώτερο σκοπό, βλάπτει αμάχους και οδηγεί στη δολοφονία αθώων ανθρώπων, οι εντολές που εκδίδει είναι σαφώς παράνομες και δεν πρέπει να τις υπακούσουμε».
Αυτό είναι ένα κάλεσμα σε ανταρσία.
Οι στρατοί υποτίθεται ότι δεν είναι πολιτικοί. Υποτίθεται ότι είναι «αμερόληπτα» και υπάκουα όπλα εναντίον των εχθρών του κράτους. Μολύνοντας τον στρατό με την πολιτική, κάνοντας τους στρατιώτες να σκεφτούν και να επιλέξουν πλευρά – με την έγκριση εξεχόντων βετεράνων – η κρίση διαβρώνει σοβαρά τη συνοχή του ισραηλινού στρατού, την ίδια στιγμή που διεξάγει πόλεμο σε έξι μέτωπα.
Διαιρέσεις στον στρατό
Αυτή η πολλαπλή κρίση κορυφώθηκε λόγω του σχεδίου για τη μόνιμη κατοχή της Γάζας.
Το τελευταίο σχέδιο του Νετανιάχου για να σπάσει το αδιέξοδο και να «τελειώσει τη δουλειά» είναι να κατακτήσει και να καταλάβει τη Γάζα επ’ αόριστον, ξεκινώντας με την κατάκτηση της πόλης της Γάζας. Για αυτό, θέλει να επιστρατεύσει 60.000 επιπλέον στρατιώτες.
Αυτό θα ήταν μια παγίδα θανάτου, όχι μόνο για το ένα εκατομμύριο πεινασμένους Παλαιστίνιους που είναι παγιδευμένοι εκεί, αλλά και για πολλά από τα στρατεύματα του ισραηλινού στρατού που υποτίθεται ότι πρέπει να καταλάβουν και να κρατήσουν αυτή την κατεστραμμένη πόλη δρόμο προς δρόμο ενάντια σε μια αόρατη απειλή. Το πιο σημαντικό για τους περισσότερους Ισραηλινούς, αυτό σίγουρα θα σήμαινε τη θυσία των επιζώντων ομήρων.
Αυτό δεν πέρασε απαρατήρητο από τον αρχηγό του επιτελείου των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, Εγιάλ Ζαμίρ, ο οποίος είπε στον Νετανιάχου:
«Θα δημιουργήσετε μια παγίδα στη Γάζα… [η οποία] θα θέσει σε σημαντικό κίνδυνο τις ζωές των ομήρων και θα προκαλέσει διάβρωση στον στρατό».
Ο Ζαμίρ σίγουρα δεν είναι φίλος των Παλαιστινίων. Σε αυτό το ζήτημα υποστηρίζεται από τη συντριπτική πλειοψηφία του γενικού επιτελείου, που επιθυμεί ειρήνη μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Ο Νετανιάχου, υποστηριζόμενος από τους εταίρους του στον συνασπισμό, προχωρά μπροστά ανεξάρτητα. Αυτή τη στιγμή, η πόλη της Γάζας εκκενώνεται και βομβαρδίζεται σε όλο το μέτωπο.
Για αυτή του τη διαφωνία, ο Ζαμίρ πρόκειται να απομακρυνθεί. Δεν θα είναι ο πρώτος. Πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου, ο Νετανιάχου βρισκόταν σε πόλεμο εντός του κράτους εναντίον των αντιπάλων του. Ο υπουργός Άμυνας Ιωάβ Γκάλαντ και ο πρώην αρχηγός των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων Χερζλ Χαλεβί απομακρύνθηκαν από τις θέσεις τους. Ο Ρόνεν Μπαρ ήταν ο πρώτος αρχηγός της Σιν Μπετ που απολύθηκε αφού αρνήθηκε να παρακολουθήσει τους αντικυβερνητικούς διαδηλωτές. Και μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Νετανιάχου προσπάθησε να απολύσει τον γενικό εισαγγελέα του Ισραήλ, Γκάλι Μπαχαράβ-Μιάρα. Αυτό δεν έγινε τελικά, αλλά παρ’ όλα αυτά, οι κλειδαριές στο γραφείο του άλλαξαν. Προς το παρόν, ο Ζαμίρ έχει σκύψει το κεφάλι του και ακολούθησε τις εντολές.
Τα σχέδια του Νετανιάχου την Κυριακή προκάλεσαν τις μεγαλύτερες διαμαρτυρίες από τον Μάρτιο του 2023. Όπως και τον Σεπτέμβριο του 2024, οργανώθηκαν από τις οικογένειες των ομήρων. Και, για άλλη μια φορά, πίσω τους στέκονταν οι ισραηλινές εταιρείες – οι οποίες επέτρεψαν στους υπαλλήλους τους να απεργήσουν, επιτρέποντας το «κλείσιμο» – τα πανεπιστήμια, ο δικηγορικός σύλλογος και, προς υποστήριξή τους, ένα σημαντικό μέρος του στρατιωτικοπολιτικού κατεστημένου.
Αυτή η υποστήριξη ήταν αυτή τη φορά πιο έντονη από ποτέ. Για παράδειγμα, ο πρώην Ισραηλινός πρωθυπουργός Εχούντ Μπαράκ έγραψε σε ένα κύριο άρθρο με τίτλο «Το Ισραήλ γίνεται κράτος παρίας. Χρειαζόμαστε μαζική μη βίαιη πολιτική ανυπακοή μέχρι να εκδιωχθεί ο Νετανιάχου»:
«Η μόνη πορεία δράσης που θα μπορούσε ακόμα να σώσει το Ισραήλ είναι η μαζική μη βίαιη πολιτική ανυπακοή, με κύριο συστατικό το πλήρες κλείσιμο της χώρας μέχρι να αντικατασταθεί η κυβέρνηση ή να παραιτηθεί ο ηγέτης της. Μόνο όταν ολόκληρη η χώρα παραλύσει από μαζικές απεργίες, αυτές οι υπερβολές θα πάψουν, με την κυβέρνηση να υποκύπτει στη βούληση του λαού, ανοίγοντας δρόμο για μια καλύτερη κυβέρνηση».
Ένα άλλο άρθρο του πρώην αναπληρωτή αρχηγού της Μοσάντ, με τίτλο «Βρισκόμαστε κοντά στην ανυπακοή σε μια στρατιωτική εντολή», αναφέρει:
«Η ανυπακοή σε μια εντολή είναι ένα επικίνδυνο βήμα που καταρρίπτει τη βάση για τη δράση των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων. Αλλά η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου μας σύρει σε μια κατάσταση όπου η υπακοή σε εντολές θα ήταν πολύ πιο επικίνδυνη και επιβλαβής και θα κατέστρεφε την ιδεολογική βάση πάνω στην οποία χτίστηκε ο στρατός».
«Αρχηγέ του Επιτελείου και στρατηγέ, πρέπει να αρνηθείτε να συνεχίσετε έναν άσκοπο πόλεμο του οποίου ο ασαφής στόχος της “πίεσης στη Χαμάς” δεν επιτυγχάνεται και του οποίου ο πραγματικός στόχος φαίνεται να είναι ο πόλεμος για χάρη του πολέμου».
Το προσωπικό του στρατιωτικού κατεστημένου συμμετείχε στις μαζικές διαμαρτυρίες του 2023. Ωστόσο, ο πόλεμος έχει χρησιμεύσει ως ένα βαθμό για να καλύψει τις ρωγμές. Αυτό που είναι αξιοσημείωτο δεν είναι μόνο η συμμετοχή για άλλη μια φορά ανώτερων στρατιωτικών σε μαζικές διαμαρτυρίες, αλλά ότι αυτό συμβαίνει εν μέσω πολέμου, σε μια στιγμή κρίσιμης κλιμάκωσης του πολέμου, και ότι έρχονται εκκλήσεις από τα υψηλότερα κλιμάκια αυτού του κατεστημένου για άρνηση εκτέλεσης εντολών! Αυτό είναι πρωτοφανές.
Η σύζυγος και ο γιος του Νετανιάχου έχουν χαρακτηρίσει ρητά αυτή την αυξανόμενη αντιπολίτευση στην κορυφή της κοινωνίας, ακόμη και στον στρατό, ως σχέδιο πραξικοπήματος.
Το κίνημα διαμαρτυρίας της Κυριακής δεν κατάφερε να σταματήσει τον Νετανιάχου. Ο Νετανιάχου το κατήγγειλε ως «ανταμοιβή προς τη Χαμάς».
Παρά τις διαμαρτυρίες και παρά την πίεση για σύναψη εκεχειρίας, επιμένει στη συνέχιση της καταδικασμένης πορείας της συνεχούς κλιμάκωσης χωρίς τελικό στόχο. Στρατιωτικά, αυτό θα μπορούσε θεωρητικά να συνεχιστεί επ’ αόριστον – όπως έγινε στο Ιράκ, το Αφγανιστάν και το Βιετνάμ. Κοινωνικά, ο ιστός της ισραηλινής κοινωνίας δείχνει ήδη να έχει σημάδια διάλυσης και η άρχουσα τάξη είναι διχασμένη μέχρι την κορυφή του κράτους. Η νέα, μαζική κλιμάκωση θα επιταχύνει σημαντικά αυτή τη διαδικασία και, σε περίπτωση που οι όμηροι πεθάνουν κατά τη διάρκεια της θητείας του Νετανιάχου, η κατάσταση θα μπορούσε να γίνει εκρηκτική.
Τζόναθαν Χίνκλεϊ
Μετάφραση από το www.marxist.com: Κωνσταντίνος Αυγέρος