Γιατί τελματώθηκε η επανάσταση στη Λιβύη;
του Φρεντ Γουέστον
Μετάφραση : Γιώργος Ποντίφηξ
Ύστερα από την κατάληψη της μιας πόλης μετά την άλλη τις πρώτες ημέρες της Λιβυκής Επανάστασης, σχεδόν ένα μήνα μετά, φαίνεται ότι ο Καντάφι κατάφερε να κρατήσει ένα σημαντικό κομμάτι των δυνάμεών του και να περάσει στην αντεπίθεση. Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτή η δραματική μεταστροφή της κατάστασης;
Αρχικά η Λιβύη φαινόταν να ακολουθεί το δρόμο της Τυνησίας και της Αιγύπτου. Η ταχύτητα, με την οποία το κίνημα πήρε υπό τον έλεγχό του μεγάλα τμήματα της χώρας, αποδεικνύει ότι ο λαός μισεί τον Καντάφι και θέλει να βάλει ένα τέλος στην απολυταρχική εξουσία του. Το πέρασμα των πόλεων στα χέρια των εξεγερμένων οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό όχι στις καθαρές στρατιωτικές νίκες ενάντια στον κρατικό στρατό, αλλά στο ακατανίκητο του λαϊκού ξεσηκωμού.
Το γεγονός ότι στην Τρίπολη η αρχική αντίδραση ενάντια στο καθεστώς απέτυχε να μετατραπεί σε εξέγερση αυτής της κλίμακας, όπως στη Βεγγάζη και σε άλλες πόλεις, δεν είναι μια ένδειξη της πλατιάς τάχα υποστήριξης που απολαμβάνει ο Καντάφι. Ο έλεγχος της πρωτεύουσας επιτεύχθηκε κυρίως χάρη σε μερικές καλά εκπαιδευμένες ταξιαρχίες των πραιτοριανών δυνάμεων. Ας μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για μια στυγνή ολοκληρωτική δικτατορία, που είναι διατεθειμένη να χρησιμοποιήσει κάθε μέσο προκειμένου να συντρίψει τη λαϊκή εξέγερση. Η καταστολή στην Τρίπολη υπήρξε χωρίς αμφιβολία συστηματική και εξαιρετικά βίαιη.
Τα τελευταία γεγονότα καθιστούν σαφές στους περισσότερους ότι η ανατροπή ενός τυράννου δεν θα είναι πάντα τόσο εύκολη και σχετικά ειρηνική, όπως υπήρξε σε πρώτη φάση στην Τυνησία και την Αίγυπτο. Οι οπισθοχωρήσεις και οι ήττες είναι αναπόφευκτες κατά τη διάρκεια μιας επανάστασης. Έτσι συνιστούν ένα επιπλέον κίνητρο για τον κόσμο να σκεφτεί. Ύστερα από τη φαινομενικά ευθεία οδό, που οδήγησε στην πτώση των δικτατόρων στην Τυνησία και την Αίγυπτο, επικράτησε η απλοϊκή ιδέα -και είναι κατανοητό γιατί επικράτησε- πως το μόνο που χρειάζεται είναι να συγκεντρωθούν πλήθη κόσμου σε μια κεντρική πλατεία για αρκετό χρονικό διάστημα και με αυτό τον τρόπο κάθε καταπιεστικό καθεστώς μπορεί να ανατραπεί.
Η περίπτωση της Λιβύης αποδεικνύει στην πράξη ότι αυτό δεν είναι πάντοτε αρκετό. Η κατάσταση στο Μπαχρέιν, όπου η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κουβέιτ έχουν αποστείλει στρατεύματα και το κράτος εντείνει την καταστολή, είναι χαρακτηριστική. Οι άρχουσες ελίτ των κρατών αυτών έχουν πολλά να χάσουν. Είναι τα ίδια καθεστώτα που πίεζαν τον Μουμπάρακ να αντισταθεί με κάθε τίμημα. Επιπρόσθετα, για τον ιμπεριαλισμό διακυβεύονται πολλά στις πετρελαιοπαραγωγές αυτές χώρες – οι ΗΠΑ έχουν τη βάση του Πέμπτου Στόλου τους στο Μπαχρέιν.
Η αύξηση των κατασταλτικών μέτρων στη χώρα του Περσικού είχε σαν αποτέλεσμα να σπρώξει τη νεολαία σε μια ακόμη πιο μαχητική στάση. Μακροπρόθεσμα όλα αυτά τα καθεστώτα είναι βέβαιο ότι θα καταρρεύσουν· η λαϊκή αντίδραση είναι πλέον έκδηλη. Και όταν ένας λαός ξεσηκώνεται είναι αδύνατο να υποταχθεί για πολύ καιρό μόνο με το ξίφος.
Προς το παρόν όμως στη Λιβύη ο Καντάφι αντιστέκεται σθεναρά και επανακάμπτει. Παρά την επιβολή Ζώνης Αεροπορικού Αποκλεισμού από τους δυτικούς, η μάχη είναι ακόμα αμφίρροπη.
Γιατί ο Καντάφι δεν έχει ανατραπεί ακόμα;
Πρώτα από όλα πρέπει να θέσουμε το ερώτημα γιατί ο Καντάφι δεν έχει ανατραπεί ακόμη και γιατί αποδεικνύεται ικανός να αντεπιτίθεται και ακόμα και, να ανακτά περιοχές που μέχρι πρότινος ελέγχονταν από τους εξεγερμένους.
Πολλοί παράγοντες περιπλέκουν την κατάσταση στη Λιβύη -θα αναφερθούμε σε αυτούς αργότερα. Το πιο σημαντικό όμως είναι η αδυναμία της ηγεσίας που συγκροτήθηκε στη Βεγγάζη. Επιπλέον, η εργατική τάξη έπαιξε ένα δευτερεύοντα ρόλο στην εξέγερση. Ύστερα από δεκαετίες στυγνής καταπίεσης δεν υφίσταντο πια εργατικές οργανώσεις κανενός είδους, ούτε καν του τύπου που είχαμε στην Τυνησία όπως η UGTT, μέσω της οποίας οργανώθηκαν οι εργάτες.
Στην Αίγυπτο αυτό που εξώθησε εν τέλει το Μουμπάρακ να παραιτηθεί ήταν ακριβώς η αποφασιστική παρέμβαση της εργατικής τάξης. Αντιμέτωποι με την προοπτική ενός ισχυρού κινήματος από την πλευρά των εργατών, οι στρατηγοί κατέληξαν στο ότι ήταν προτιμότερο να απομακρυνθεί ο Μουμπάρακ, προκειμένου να σταματήσουν το κύμα της επανάστασης από τα κάτω. Στην Τυνησία πάλι οι εργάτες έπαιξαν ρόλο κλειδί στην απομάκρυνση του Μπεν Αλί με μια σειρά μαζικών τοπικών απεργιών.
Σε ένα καθεστώς όπως αυτό του Καντάφι, εάν οι εργάτες δεν πάρουν στα χέρια τους την επανάσταση, όλη η δυναμική για μια παλλαϊκή εξέγερση με επίκεντρο την Τρίπολη και μια μαζική ανταρσία μέσα στο στρατό και τις δυνάμεις ασφαλείας θα σπαταληθεί.
Η σύσταση του Προσωρινού Συμβουλίου έχει παίξει κι αυτή το ρόλο της. Ποικίλης προέλευσης κοινωνικά στρώματα έχουν αναμειχθεί στα πρώιμα στάδια της επανάστασης. Αυτά περιλαμβάνουν μερικούς αποστάτες του παλαιού καθεστώτος, που αποφάσισαν να αποσκιρτήσουν όταν πίστεψαν ότι ο Καντάφι πρόκειται να πέσει, ελπίζοντας χωρίς αμφιβολία να παίξουν ένα ρόλο ανάλογο με του Γκανούτσι στην Τυνησία.
Ανάμεσά τους ο Αλί Αλ Ισάουι, ο τέως υπουργός Οικονομικών, Εμπορίου και Επενδύσεων και ο Μαχμούντ Τζιμπρίλ, που διετέλεσε επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικού Σχεδιασμού και της Επιτροπής Εθνικής Οικονομικής Ανάπτυξης και ο οποίος διαθέτει διδακτορικό τίτλο στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων από την Ακαδημία Οικονομικών Επιστημών του Βουκουρεστίου. Σύμφωνα με διαρροές προερχόμενες από τις διπλωματικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, ο τελευταίος θεωρούνταν επαρκώς δικτυωμένος μέσα στο παλαιό καθεστώς και αυτός που επιζητούσε πιο στενές επαφές με τον Μοχάμεντ Αμπντούλ Τζαλίλ, τον πρόεδρο του Προσωρινού Συμβουλίου και υπουργό Δικαιοσύνης του Καντάφι από το 2007 μέχρι την αποστασία του τον προηγούμενο μήνα.
Τέτοιου είδους άνθρωποι κάλυψαν με επιτυχία το κενό ηγεσίας που προέκυψε στη Βεγγάζη, όταν ο κρατικός μηχανισμός κατέρρευσε μπροστά στην εξέγερση, αλλά αντί να ενισχύσουν την επανάσταση μάλλον την αποδυνάμωσαν. Υπάρχουν ακόμη οι Ισλαμιστές οι οποίοι δεν έχουν καμία απήχηση στον εργαζόμενο αστικό πληθυσμό· υπάρχουν οι ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι οργανώσεις υπέρ της δημοκρατίας που στόχος τους είναι ένα είδος αστικού κοινοβουλευτισμού, αλλά φαίνεται να αγνοούν τα κοινωνικά και οικονομικά αιτήματα των απλών εργαζόμενων. Πλάι σε όλους αυτούς βρίσκεται η επαναστατική νεολαία, η εργατική τάξη και οι φτωχοί.
Ανάμεσα στα ετερόκλητα αυτά στοιχεία από τη μια πλευρά και τις λαϊκές δυνάμεις από την άλλη, υπάρχει μια σαφής ταξική διαφοροποίηση, η οποία έγινε ακόμη πιο εμφανής όταν ο Καντάφι προσποιήθηκε πως ήταν έτοιμος να διαπραγματευτεί. Ο στόχος του ήταν να προκαλέσει ρήγμα στις τάξεις των αντιπάλων του. Μερικοί από τους “πραγματιστές” ηγέτες του Προσωρινού Συμβουλίου επιζητούσαν τη συνδιαλλαγή, αλλά υποχρεώθηκαν να κάνουν πίσω, όταν η εξοργισμένη νεολαία συγκεντρώθηκε έξω από την έδρα του Συμβουλίου διαμαρτυρόμενη για μια τόσο επαίσχυντη συμπεριφορά.
Είναι αυτή η αδυναμία της ηγεσίας, αυτός ο αυτοπεριορισμός των αιτημάτων της όταν αρκείται να φωνάζει “Δημοκρατία” και “Κάτω ο δικτάτορας” -ενώ την ίδια στιγμή δεν έχει καμιά πρόταση που να απαντά στα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα των εργατών- που ισχυροποίησε τον Γκαντάφι. Ο μόνος δρόμος που θα οδηγήσει στην επιτυχία την επανάσταση είναι αυτός της ένωσης των δημοκρατικών αιτημάτων με τα κοινωνικά και οικονομικά. Χωρίς ένα τέτοιο πρόγραμμα η επανάσταση δεν μπορεί να συνεπάρει τις μάζες ώστε να γενικευτεί η εξέγερση, ούτε να έχει ένα σοβαρό αντίκτυπο στις ένοπλες δυνάμεις, πράγμα που θα καθιστούσε αυτομάτως αδύνατη την αντεπίθεση του Καντάφι.
Αυτό που πρέπει να γίνει επειγόντως κατανοητό είναι πως στο στρατιωτικό πεδίο το καθεστώς βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση. Η επανάσταση δεν μπορεί να νικήσει εάν περιοριστεί σε μια συμβατική στρατιωτική αναμέτρηση.
Αρχικά παρατηρήθηκαν σημάδια διάσπασης στις γραμμές των ενόπλων δυνάμεων, με αρκετές μονάδες να αρνούνται να ανοίξουν πυρ ενάντια στις μάζες και να περνούν στο πλευρό της επανάστασης, αλλά η διαδικασία αυτή ανεστάλη. Σε μια ορισμένη χρονική στιγμή η ιδέα ότι ο Καντάφι μπορεί να ανατραπεί στρατιωτικά κέρδισε έδαφος στο Προσωρινό Συμβούλιο. Αυτό αντανακλά τους δικούς τους περιορισμένους στόχους, που επικεντρώνονται στο να εγκαθιδρύσουν ένα “δημοκρατικό” καθεστώς, το οποίο θα διατηρεί καλές σχέσεις με τον ιμπεριαλισμό· θέλουν δηλαδή να ολοκληρώσουν την ίδια ακριβώς πολιτική που προωθούσε ο Καντάφι και οι γιοι του, αλλά με ένα δημοκρατικό προσωπείο.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να υπογραμμίσουμε για μια ακόμη φορά το ρόλο της ηγεσίας. Το Προσωρινό Συμβούλιο που συστήθηκε στη Βεγγάζη έθεσε επικεφαλής του, όπως είδαμε, τον Τζαλίλ, τον πρώην υπουργό Δικαιοσύνης του Καντάφι! Αυτή η ηγεσία αντιμέτωπη με τη στρατιωτική ισχύ του δικτάτορα, αντί να ασκήσει τη μέγιστη δυνατή πίεση ώστε να αδρανοποιήσει πολιτικά τις δυνάμεις του, προτίμησε να κάνει λόγο για ξένη βοήθεια ζητώντας μια Ζώνη Αεροπορικού Αποκλεισμού και ούτω καθεξής.
Η ιδέα για μια Ζώνη Αεροπορικού Αποκλεισμού, για την οποία θα μιλήσουμε αργότερα, αντί να αποδυναμώσει τον Γκαντάφι τον ενίσχυσε. Κατάφερε να την εκμεταλλευτεί ώστε να εμφανιστεί ως υπερασπιστής του έθνους ενάντια στην ιμπεριαλιστική επιθετικότητα. Το γεγονός ότι η γαλλική κυβέρνηση αναγνώρισε επισήμως το Προσωρινό Συμβούλιο ως τη νόμιμη κυβέρνηση της χώρας δεν βοήθησε διόλου. Από πότε ο γαλλικός ιμπεριαλισμός έγινε φίλος του αραβικού λαού;
Ο Καντάφι χρησιμοποίησε τα παραπάνω ως πρόσχημα για να καταγγείλει τους εξεγερμένους σαν πράκτορες του ιμπεριαλισμού ή όργανα της Αλ Κάιντα. Από τη στιγμή που ο αγώνας μετατράπηκε από επανάσταση σε εμφύλιο πόλεμο, καθοδηγούμενο από στοιχεία που προήλθαν από τις τάξεις του ίδιου του καθεστώτος και υπό το φόβο μιας νίκης των εξεγερμένων που θα σήμαινε τον ιμπεριαλιστικό έλεγχο της Λιβύης, ο συσχετισμός των δυνάμεων μεταβλήθηκε υπέρ του Καντάφι.
Οι αντικαθεστωτικοί εθελοντές, έτοιμοι να παρελάσουν στην Τρίπολη, είναι ανεπαρκώς οπλισμένοι και ανεκπαίδευτοι κόντρα στον επαγγελματικό στρατό του Καντάφι. Σε μια ανοιχτή αναμέτρηση, εάν η επανάσταση δεν καταφέρει να πάρει με το μέρος της τις μάζες σε μια πόλη σαν την Τρίπολη και έτσι να μεταστρέψει το φρόνημα των απλών στρατιωτών, τότε από καθαρά στρατιωτική σκοπιά η αντεπανάσταση παίρνει το πάνω χέρι. Αυτή η αλλαγή συσχετισμού επιδρά άμεσα στο στρατόπεδο των ανταρτών, όπου οι εσωτερικές διχόνοιες διευρύνονται καθώς η μια ομάδα κατηγορεί την άλλη για τα σφάλματα που έγιναν, ενώ από την πλευρά του ο Καντάφι εκμεταλλεύεται επιδέξια τις ευνοϊκές εξελίξεις.
Η ήττα της επανάστασης δεν είναι αναπότρεπτη
Η ήττα της λιβυκής εξέγερσης όμως δεν είναι αναπότρεπτη, ούτε προκαθορισμένη. Υπάρχει μια σειρά από αντισταθμιστικούς παράγοντες. Πρώτον, ο επαναστατικός ενθουσιασμός των μαζών που ισορροπεί κάπως τη στρατιωτική τους αδυναμία. Επιπλέον ο Καντάφι ναι μεν διατηρεί την εξουσία του, αλλά με σημαντικά προβλήματα λαμβάνοντας υπόψη ότι διαθέτει ένα καλά εκπαιδευμένο στρατό, που αντιμετωπίζει πολύ λιγότερο οργανωμένες και εξοπλισμένες ανταρτικές ομάδες.
Το καθεστώς του Καντάφι δεν μπορεί, όμως, ακόμα να πανηγυρίζει. Είναι άλλο πράγμα να καταλαμβάνεις πόλεις και άλλο να διατηρείς τον έλεγχό τους, όταν η πλειονότητα του πληθυσμού είναι εναντίον σου. Στη Μιζουράτα υπήρξαν αναφορές για λιποταξίες από την ταξιαρχία Χαμίς κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων. Στη Μπρέγκα οι κυβερνητικές δυνάμεις έπεσαν σε ενέδρα και αιχμαλωτίστηκαν.
Οι εξεγερμένοι επιβάλλεται να απευθύνουν επαναστατικές εκκλήσεις στις πόλεις που κρατούνται από τον Γκαντάφι, στους απλούς στρατιώτες κτλ. Αλλά τι κάνουν οι μονάδες του στρατού που πέρασαν στο πλευρό των ανταρτών; Σύμφωνα με τον Economist, κλείστηκαν αρχικά στα στρατόπεδα του Τομπρούκ και της Βεγγάζης, γιατί κάποιοι ανώτεροι αξιωματικοί δεν ήθελαν αυτές να εμπλακούν σε μάχες. Τι έκαναν λοιπόν; Περίμεναν να δουν ποια πλευρά θα νικήσει;
Αντιπροσωπευτική περίπτωση είναι αυτή του πρώην υπουργού Εσωτερικών του Καντάφι, Αμπντ Αλ Φατάχ Γιουνίς που αποσκίρτησε. Είχε χίλιους άνδρες στη διάθεσή του, αλλά για εβδομάδες αρνούνταν να υπακούσει στις διαταγές του Προσωρινού Συμβουλίου. Και ο φερόμενος ως ο πιο πιστός στην επανάσταση στρατιωτικός διοικητής, ο ταγματάρχης Άχμαντ Κατράνι, κράτησε εκτός μάχης τους άνδρες του με το αιτιολογικό ότι “θα μπορούσαν να έχουν σκοτωθεί”. Τώρα αυτές οι δυνάμεις τέθηκαν στη διάθεση του Συμβουλίου, αφού πρώτα όμως δόθηκε στον Καντάφι πολύτιμος χρόνος για να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις του και να αντεπιτεθεί.
Τέτοιου είδους συμπεριφορά ισοδυναμεί με προδοσία. Αυτό που απαιτείται είναι να αναμορφωθούν οι μονάδες αυτές του στρατού που αποστάτησαν και να τεθούν υπό τον έλεγχο των εργαζόμενων μαζών και της επαναστατικής νεολαίας, που θα απομακρύνουν από τη διοίκησή τους όλους αυτούς τους αναξιόπιστους αξιωματικούς. Επιτροπές στρατιωτών θα πρέπει να συγκροτηθούν και πολιτικοί κομισάριοι να σταλούν δίπλα σε κάθε αφερέγγυο αξιωματικό. Η στρατιωτική διοίκηση θα πρέπει να βρίσκεται αποκλειστικά στα χέρια του οργανωμένου λαού.
Τι είδους ξένη βοήθεια;
Αναφορικά με την ξένη βοήθεια, η επανάσταση μπορεί να την έχει ανάγκη, αλλά αυτή θα έρθει μόνο από τις δυνάμεις της ίδιας της Αραβικής Επανάστασης, όχι από τους ιμπεριαλιστές και μπορεί να επιστρατευθεί υπό τον όρο ότι η πρωτοπορία της θα παρουσιάσει μια ξεκάθαρη ταξική τοποθέτηση στις μάζες της Λιβύης και των άλλων αραβικών χωρών. Για όσο διάστημα καθοδηγείται από στοιχεία, όπως τα προαναφερθέντα, δε θα έχει το απαιτούμενο κύρος για να απευθυνθεί ούτε στους εργάτες της Τρίπολης ούτε στους συμμάχους τους σε όλο τον αραβικό κόσμο.
Στην Τυνησία και την Αίγυπτο, που συνορεύουν και οι δύο με τη Λιβύη, οι επαναστάσεις πέτυχαν να ανατρέψουν τους κυρίαρχους δικτάτορες. Οι λαοί τους επιθυμούν ολόψυχα να βοηθήσουν τους Λίβυους αδελφούς τους ενάντια στον Καντάφι. Μια έκκληση πρέπει να απευθυνθεί ώστε να ανοίξουν τα σύνορα και να σταλούν όπλα, άνδρες και προμήθειες. Όσον αφορά την ανθρωπιστική βοήθεια εν μέρει έχει πραγματωθεί, αλλά ο στρατιωτικός εξοπλισμός και το ανθρώπινο δυναμικό είναι εξίσου απαραίτητα.
Εάν οι εργάτες στην Τυνησία και την Αίγυπτο είχαν καταλάβει την εξουσία και είχαν εγκαθιδρύσει προλεταριακά καθεστώτα, ο Καντάφι πιθανώς να είχε ήδη καταρρεύσει. Η απουσία όμως επαναστατικής μαρξιστικής ηγεσίας στην Τυνησία όπως και στην Αίγυπτο φέρνει στην επιφάνεια τις αδυναμίες αυτών των κινημάτων. Αν ο αιγυπτιακός στρατός είχε περιέλθει στα χέρια των μαζών, θα μπορούσε να παίξει ρόλο κλειδί στη Λιβύη· δυστυχώς όμως κάτι τέτοιο δε συμβαίνει. Αντιθέτως, η κάστα των αξιωματικών ελίσσεται ώστε να εμποδίσει την ολοκλήρωση της επανάστασης. Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση της Τυνησίας.
Η καλύτερη βοήθεια που οι τυνησιακές και αιγυπτιακές μάζες μπορούν να προσφέρουν στους Λίβυους αδελφούς τους είναι να ολοκληρώσουν τις δικές τους επαναστάσεις. Επιτυχημένες σοσιαλιστικές επαναστάσεις στην Αίγυπτο και την Τυνησία θα ενίσχυαν παράλληλα την ίδια τη Λιβυκή Επανάσταση. Οι μάζες της Τρίπολης θα ανταποκρίνονταν με τη δυναμική τους δράση, ανακόπτοντας έτσι την επίθεση του Καντάφι ενάντια στα στρατηγεία των ανταρτών.
Έχοντας πάρει την εξουσία, οι αιγυπτιακές και τυνησιακές μάζες θα μπορούσαν να προσφέρουν τη βοήθεια που οι Λίβυοι εξεγερμένοι χρειάζονται. Είναι άλλο πράγμα να επέμβουν στη Λιβύη οι ιμπεριαλιστικές στρατιωτικές δυνάμεις -γεγονός που δεν ανέκοψε στην πράξη τον Καντάφι- και εντελώς διαφορετικό εάν επενέβαιναν οι επαναστατημένες Αίγυπτος και Τυνησία.
Το να βασιστείς στα κράτη του Περσικού, το ΝΑΤΟ, τον Σαρκοζί, τον Κάμερον, τον ΟΗΕ κτλ, ισοδυναμεί με καταστροφή. Το Συμβούλιο Ασφαλείας είναι ένα ανίσχυρο σώμα, το οποίο λειτουργεί μόνο όταν όλοι οι γκάνγκστερ που το απαρτίζουν συμφωνήσουν σε κάτι, όταν δηλαδή τύχει να συμπέσουν τα συμφέροντα των μεγάλων δυνάμεων. Όσον αφορά τους υπόλοιπους ο καθένας έχει τις δικές του βλέψεις, που δεν ταυτίζονται σε καμιά περίπτωση με τα αιτήματα των εργατών και της νεολαίας της Λιβύης. Καμία πίστη δεν μπορεί να δοθεί στους ιμπεριαλιστές· είναι οι ίδιοι που έκαναν χρυσές δουλειές με τον Καντάφι. Η όποια επέμβαση από μέρους τους γίνεται με σκοπό να εγγυηθεί τα δικά τους οικονομικά, στρατιωτικά και πολιτικά συμφέροντα. Έτσι κι αλλιώς είμαστε αντίθετοι σε κάθε ιμπεριαλιστική επέμβαση οπουδήποτε. Ο λιβυκός λαός οφείλει να δείξει εμπιστοσύνη μονάχα στον εαυτό του και τους αληθινούς του συμμάχους: τους επαναστατημένους λαούς όλου του αραβικού κόσμου.
Η επανάσταση σε οπισθοχώρηση, άλλοι παράγοντες στο προσκήνιο
Μόλις η επανάσταση έχασε τη δυναμική της, όλοι οι δευτερεύοντες παράγοντες ήρθαν στο προσκήνιο και απέκτησαν βαρύνουσα σημασία. Η φύση του στρατού και των δυνάμεων ασφαλείας αποκαλύφθηκε, καθώς μόνο ένα τμήμα τους πέρασε με το μέρος της επανάστασης. Οι εξεγερμένοι παρότι θέλουν να πολεμήσουν είναι ακόμα αδύναμοι στρατιωτικά. Σε αντίθεση με την Αίγυπτο, όπου οι επικεφαλής του στρατού κατάλαβαν ότι ήταν προτιμότερο να απομακρύνουν το Μουμπάρακ προκειμένου να αποσοβήσουν την επέκταση της επανάστασης, στη Λιβύη οι δυνάμεις των ανταρτών βρέθηκαν υποχρεωμένες να διεξαγάγουν έναν ολοκληρωτικό πόλεμο. Σε μια τέτοια κατάσταση η έλλειψη αεροπορίας και άλλου πιο εξελιγμένου οπλισμού σε σχέση με το διαθέσιμο, συνιστά ένα ολοφάνερο μειονέκτημα· όπως επίσης η απουσία συντονισμού και σοβαρής, επαγγελματικής ηγεσίας.
Υπάρχει ακόμη το φυλετικό ζήτημα, που δεν έπαιξε κανένα ρόλο στις εξελίξεις ούτε στην Τυνησία ούτε στην Αίγυπτο, αλλά που στη Λιβύη επηρεάζει ακόμη τα πολιτικά πράγματα, ειδικά σε ένα δικτατορικό καθεστώς το οποίο έχει εξαλείψει κάθε μορφή ανεξάρτητης πολιτικής οργάνωσης.
Ένας άλλος παράγοντας είναι η θέση της κλίκας γύρω από τον Καντάφι. Μετά την αρχική αιματηρή καταστολή και τη δολοφονία αμάχων έγινε φανερό στα μέλη της ότι ήταν αδύνατο να δραπετεύσουν. Έτσι δεν τους έμενε καμιά άλλη επιλογή από το να πολεμήσουν μέχρι τέλους στο πλευρό του δικτάτορα.
Ο Καντάφι έχει κρύψει μεγάλα χρηματικά ποσά, τα περισσότερα σύμφωνα με κάποιες πηγές μέσα στη χώρα. Δεν εμπιστεύτηκε τους Δυτικούς για να ασφαλίσει τα χρήματά του και παράλληλα ήθελε να τα έχει διαθέσιμα με σκοπό να εξαγοράσει την υποστήριξη όποιου και όποτε τη χρειαζόταν.
Ποια θα είναι βραχυπρόθεσμα η κατάληξη της σύγκρουσης στη Λιβύη κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα. Όσο οι μάχες μεταξύ καθεστωτικών και επαναστατών συνεχίζονται, οι στρατιωτικές δυνάμεις του Καντάφι φτάνουν στα όριά τους. Στις πόλεις που πέρασαν υπό τον έλεγχό του, υποχρεώθηκε να αφήνει μέρος των δυνάμεων αυτών, ώστε να εξασφαλίσει ότι οι μάζες δεν θα ξεσηκωθούν ξανά. Αυτό αδυνάτισε την ισχύ του κατά την προέλαση.
Αν τελικά καταφέρει να συντρίψει ολοκληρωτικά την εξέγερση, θα εγκαθιδρύσει ένα ακόμη πιο στυγνό καθεστώς απ’ ό,τι πριν· αλλά μόνο αν ασκήσει ακραία καταστολή θα μπορέσει για ένα διάστημα να ελέγξει την κατάσταση. Οι εξεγερμένοι το γνωρίζουν γι’ αυτό συνεχίζουν να αγωνίζονται. Τώρα που η σύγκρουση είναι ανοιχτή οι εξεγερμένοι ή θα κερδίσουν ή θα χάσουν τα πάντα.
Αλλά για πόσο καιρό μπορεί να επιβιώσει ένα τέτοιο καθεστώς; Καμιά εξουσία δεν μπορεί να κυβερνά για πολύ μόνο με το σπαθί. Η σταθερότητα δεν εξασφαλίζεται με τη βία. Κάθε καθεστώς που έχει πρόσκαιρα επιβληθεί με τέτοιες μεθόδους δεν μπορεί παρά να αναμένει το επόμενο ξέσπασμα του μαζικού κινήματος.
Ακόμη και σε αυτό το προχωρημένο στάδιο υπάρχουν σημάδια διάσπασης στο στρατόπεδο του Καντάφι. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες όλο και νέα τμήματα περνούν με το μέρος των ανταρτών. Όσο περισσότερο διαρκεί αυτή η σύγκρουση τόσο μεγαλύτερη θα είναι η πίεση στις καθεστωτικές δυνάμεις. Αυτό όμως είναι πιθανό να οδηγήσει σε μια γενικευμένη εξέγερση μέσα στις τάξεις του στρατού, εάν οι απλοί στρατιώτες αντιληφθούν ότι η επανάσταση είναι ικανή να φτάσει ως το τέλος, ενώνοντας τον εργαζόμενο λαό και κατανικώντας το δικτάτορα. Δυστυχώς, κάθε κλονισμός της επανάστασης μπορεί να ανακόψει αυτήν τη διαδικασία.
Το κυρίαρχο ζήτημα παραμένει ο ρόλος της ηγεσίας που έχει εναποτεθεί στο Προσωρινό Εθνικό Συμβούλιο. Αυτό το σώμα αποδείχτηκε ότι βρίσκεται πολύ πίσω σε σχέση με τη θέση της επαναστατημένης νεολαίας, που είναι αποφασισμένη να πολεμήσει μέχρις εσχάτων.
Έτσι έχουμε μια de facto κατάσταση, όπου μια αληθινή λαϊκή εξέγερση μονοπωλείται από αστικά και μικροαστικά στοιχεία, τα οποία δεν είναι διατεθειμένα να φέρουν εις πέρας μια πραγματική επανάσταση. Με τις πράξεις τους και με την έλλειψη μιας επαναστατικής στρατηγικής οι ηγέτες του Συμβουλίου σκάβουν το λάκκο της επανάστασης.
Ό,τι απαιτείται είναι η γνήσια έκφραση της επανάστασης. Οι εργάτες και η νεολαία στη Βεγγάζη πρέπει να πάρουν στα χέρια τους τον έλεγχο, σπάζοντας από τις πολιτικές αυτών των ηγετών και παρουσιάζοντας μια επαναστατική προοπτική για όλη τη χώρα.
Ο στρατός και οι δυνάμεις ασφαλείας
Η φύση των δυνάμεων ασφαλείας και το πώς αυτές συγκροτήθηκαν πριν από δεκαετίες παίζουν σημαντικό ρόλο στις σημερινές εξελίξεις. Το γεγονός ότι, παρά την προσχώρηση μιας μερίδας του στρατού στην επανάσταση ο Καντάφι κατόρθωσε να διατηρήσει τον έλεγχο στο μεγαλύτερο μέρος του, εξηγείται μερικώς από τον τρόπο με τον οποίο ο Λίβυος δικτάτορας οργάνωσε τις ένοπλες δυνάμεις από το 1969 που κατέλαβε την ηγεσία της χώρας.
Ο Καντάφι ερχόμενος στην εξουσία μέσω ενός πραξικοπήματος απέφυγε να ενδυναμώσει το λιβυκό στρατό. Αντιλήφθηκε ότι με την ολοκληρωτική δικτατορία που είχε επιβάλει, μπορούσε να προκύψει μια πραγματική απειλή από την κάστα των αξιωματικών. Στην πραγματικότητα, υπήρξαν αρκετές συνωμοσίες και απόπειρες πραξικοπημάτων, οι περισσότερες από τις οποίες όχι ιδιαίτερα σοβαρές, παρόλα αυτά αρκετές ώστε να τις λάβει σοβαρά υπόψη του ο Γκαντάφι.
Το Μάιο του 1984 μια αποτυχημένη απόπειρα εναντίον του δικτάτορα ακολουθήθηκε από ένα κύμα τρομοκρατίας. Το 1993 ο Καντάφι κινήθηκε προληπτικά εναντίον μιας ομάδας αξιωματικών, τους οποίους κατηγόρησε ότι οργάνωναν πραξικόπημα. Στην πορεία εκκαθαρίστηκαν και αντικαταστάθηκαν από πιστά προς το καθεστώς στοιχεία.
Με σκοπό την αποδυνάμωση της ισχύος και της επιρροής του τακτικού στρατού, ο Καντάφι μετέθετε συχνά τους ανώτερους αξιωματικούς, έτσι που να μην παραμένουν για μεγάλο διάστημα στην ίδια θέση, ενώ συγχρόνως διατηρούσε ένα δίκτυο κατασκόπων που επαγρυπνούσε για κάθε πιθανή αποστασία.
Παράλληλα ο Καντάφι συγκρότησε την προσωπική του φρουρά από άνδρες που προέρχονταν από την περιοχή του και τη φυλή του, την Γκαντάφα. Η φυλή αυτή έχει μια δυσανάλογα μεγάλη παρουσία μέσα στην πολεμική αεροπορία, πράγμα που εξηγεί επίσης το πώς ένας αριθμός πιλότων παρέμειναν πιστοί στο καθεστώς.
Επιπλέον, άφησε τον τακτικό στρατό ανεπαρκώς εξοπλισμένο και σχετικά μικρό σε μέγεθος με 40.000 περίπου στρατιώτες, ενώ την ίδια στιγμή ενίσχυσε τις πολιτοφυλακές και τα σώματα ασφαλείας, θέτοντας επικεφαλής τους γιους του ή άνδρες της φυλής του. Ο έλεγχος της Τρίπολης εξασφαλίζεται σε μεγάλο βαθμό από μια σειρά επίλεκτων μονάδων που είναι καλά εξοπλισμένες και έχουν λάβει ειδική εκπαίδευση.
Στην παρούσα σύγκρουση οι μάχες δίνονται από αυτά τα ειδικά σώματα, ενισχυμένα από ξένους μισθοφόρους. Αυτό που προκύπτει είναι ένα ισχυρό φυλετικό στοιχείο που χρησιμεύει στο να συνενώνει τα μέλη των ειδικών δυνάμεων, σε συνδυασμό με τους καλοπληρωμένους μισθοφόρους που δεν έχουν κανέναν ενδοιασμό να πυροβολήσουν εναντίον των απλών Λίβυων πολιτών. Έτσι, δεν έχουμε την περίπτωση του αιγυπτιακού στρατού που απαρτίζεται από νεαρούς Αιγύπτιους, παιδιά των λαϊκών οικογενειών.
Είναι η Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων η απάντηση;
Ενώπιον μιας τέτοιας βαρβαρότητας τέθηκε το ζήτημα της επιβολής μιας Ζώνης Απαγόρευσης Πτήσεων πάνω από τη Λιβύη. Το ενδεχόμενο δίχασε την Αριστερά με ένα μέρος της να είναι υπέρ και ένα άλλο κατά του μέτρου. Ανάμεσα στους σταλινικούς και τους πρώην σταλινικούς υπάρχει μια πτέρυγα που στον ένα ή τον άλλο βαθμό υποστηρίζει τον Καντάφι, επειδή βλέπουν στο πρόσωπό του έναν αντι-ιμπεριαλιστή. Για τον ίδιο λόγο έχουν ταχθεί υπέρ του και ορισμένες μικρές οργανώσεις της Αριστεράς. Ξεχνούν ότι ο δικτάτορας έκανε χρυσές δουλειές με τους Δυτικούς εισάγοντας νέους νόμους, που προωθούσαν τις ιδιωτικοποιήσεις και έδιναν κίνητρα στις ξένες επενδύσεις. Ο Καντάφι συμπεριφερόταν σαν ένας βασιλιάς- φύλακας των συνόρων προς χάριν της Ευρώπης, μεταχειριζόμενος βάναυσα απελπισμένους φτωχούς μετανάστες από την Αφρική, που επιχειρούσαν να περάσουν μέσα από το έδαφος της Λιβύης έχοντας ως προορισμό την Ευρώπη. Ο Καντάφι στην πραγματικότητα αντέδρασε στις απειλές της ιμπεριαλιστικής επέμβασης, όπως αντιδρά κάποιος που αισθάνεται προδομένος από τους φίλους του κι όχι σαν εχθρός.
Η πλειονότητα των ρεφορμιστών, των πρώην σταλινικών συμπεριλαμβανομένων, τάχθηκαν υπέρ μιας μορφής επέμβασης με σκοπό να σταματήσουν τον Καντάφι. Ένα παράδειγμα αυτής της στάσης είναι το πρόσφατο ψήφισμα που παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπογεγραμμένο από μέλη και της αριστερής και της δεξιάς πτέρυγας, το οποίο καλούσε “την υψηλή αντιπρόσωπο της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας και τα κράτη μέλη να προετοιμαστούν για μια απόφαση επιβολής περαιτέρω μέτρων εκ μέρους του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, που θα περιλαμβάνει τη δυνατότητα μιας Ζώνης Απαγόρευσης Πτήσεων έχουσα ως στόχο να παρεμποδίσει τη στοχοποίηση του άμαχου πληθυσμού από την πλευρά του καθεστώτος” και υπογράμμιζε “ότι κάθε μέτρο επιβεβλημένο από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να συμμορφώνεται προς τις εντολές των Ηνωμένων Εθνών και να βασίζεται στη συνεργασία με τον Αραβικό Σύνδεσμο και την Αφρικανική Ένωση, ενθαρρύνοντας τις δύο αυτές οργανώσεις να ενισχύσουν τις διεθνείς προσπάθειες”.
Το ψήφισμα υπέγραψαν μεταξύ άλλων τρία μέλη της Ενωμένης Ευρωπαϊκής Αριστεράς/Βόρειας Πράσινης Αριστεράς, ο Λόθαρ Μπίσκι του Die Linke (Γερμανία), που είναι επίσης πρόεδρος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, ο Μιγκέλ Πόρτας του Bloco de Esquerda (Πορτογαλία) και η Μαρί Κριστίν Βερζιά του Front de Gauche (Γαλλία). Το ψήφισμα εγκρίθηκε από μια πλειοψηφία που περιλάμβανε 11 από τα 35 μέλη της ισχυρής Ενωμένης Ευρωπαϊκής Αριστεράς/Βόρειας Πράσινης Αριστεράς, τους Μπίσκι, Κόλιτσεκ, Λιοτάρ, Ματίας, Μαστάλκα, Μελενσόν, Πόρτας, Ρέμεκ, Ζόντεργκορ, Ταβάρες και Βερζιά.
Η λογική της παραπάνω πρότασης είναι ότι “κάτι πρέπει να κάνουμε”. Είναι μια κατανοητή αντίδραση πολλών εργατών και νέων, αλλά σε ανάλογες καταστάσεις πρέπει να σκεφτεί κανείς τις συνέπειες μιας τέτοιας δράσης και ακόμη ποιος είναι αυτός που θα επιβάλει μια τέτοια Ζώνη και πού θα οδηγήσει η εφαρμογή της. Αυτό που τότε φαινόταν να είναι μια ελκυστική λύση έχει ήδη οδηγήσει αργότερα σε δραματικές και απρόβλεπτες συνέπειες.
Όσοι υποστηρίζουν την ιδέα μιας Ζώνης Απαγόρευσης Πτήσεων φαίνεται ότι πίστευαν ότι αυτή θα επέφερε την κατάπαυση των στρατιωτικών επιχειρήσεων από πλευράς Γκαντάφι και ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει με ένα καθαρό τρόπο με την επιλογή αυστηρά εντοπισμένων στόχων. Κάτι τέτοιο αγνοεί πλήρως την πραγματικότητα. Όπως είδαμε, για να επιβάλει κανείς μια Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων υποχρεούται να χτυπήσει αεροδρόμια, αεροπλάνα και αντιαεροπορικά όπλα του αντιπάλου. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με αεροπορικούς βομβαρδισμούς, με την εξαπόλυση πυραύλων από θαλάσσης και τη χρήση επίλεκτων δυνάμεων στο έδαφος, όπως γίνεται ήδη στη Λιβύη.
Οι ηγέτες του Προσωρινού Εθνικού Συμβουλίου αντιλαμβάνονται ότι η παρουσία ξένων στρατευμάτων στο έδαφος της Λιβύης δεν θα προσφέρει τίποτε στην υπόθεσή τους. Αντιθέτως, θα ευνοήσει τον Καντάφι που θα προβάλει το “σκιάχτρο” της ιμπεριαλιστικής εισβολής. Ήδη ο τελευταίος καταγγέλλει τους ιμπεριαλιστές, που εποφθαλμιούν τα πετρέλαια της Λιβύης. Επ’ αυτού έχει δίκιο, αλλά πολύ βολικά αφήνει κατά μέρος το γεγονός ότι οι Δυτικοί έχουν ήδη βάλει χέρι στο πετρέλαιο μέσω των πολυεθνικών που λειτουργούν στη χώρα. Έτσι χρησιμοποιεί κυνικά την απειλή της ξένης επέμβασης για να ενισχύσει τη θέση του.
Ας μην ξεχνούμε ότι η Λιβύη έχει βομβαρδιστεί από αμερικανικά μαχητικά το 1986 πράγμα που επικαλείται ακόμη και σήμερα ο Καντάφι. Αυτό εξηγεί γιατί η αντιπολίτευση, ενώ ζητά μια Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων, διακήρυξε ότι κανένας οπλισμός ή ραντάρ δεν πρέπει να εγκατασταθεί σε λιβυκό έδαφος και πολύ περισσότερο ότι κανένας ξένος στρατιώτης δεν πρέπει να σταλεί.
Από αυστηρά στρατιωτική άποψη κάτι τέτοιο αδυνατίζει την αποτελεσματικότητα της Ζώνης, η οποία δεν προσφέρει πολλά απέναντι σε ελικόπτερα, τανκ και μονάδες πεζικού στο έδαφος. Δεν μπορείς να σταματήσεις ένα στρατό μόνο με αεροπορικούς βομβαρδισμούς. Για να έχεις επιτυχία, πρέπει να αναπτυχθούν χερσαίες δυνάμεις και αυτό ακριβώς υποστηρίζουν οι πιο ευφυείς επιτελείς του ιμπεριαλισμού.
Οι ιμπεριαλιστές ήταν επιφυλακτικοί στο να ακολουθήσουν αυτό το δρόμο. Έχουν την ανάλογη εμπειρία του Ιράκ. Σκηνές με πυραύλους και μαχητικά που βομβαρδίζουν λιβυκές πόλεις, με πιθανότερο αποτέλεσμα να χάνουν το στόχο τους και να χτυπούν αμάχους, που ήδη έχουμε δει, δε θα γίνουν εύκολα ανεκτές εντός της Λιβύης αλλά και στον ευρύτερο αραβικό κόσμο.
Όλοι οι Αριστεροί που τάσσονται υπέρ της Ζώνης Αποκλεισμού ξέχασαν τους περίφημους “βομβαρδισμούς ακριβείας” κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Ιράκ; Οι νατοϊκές και ευρωπαϊκές βόμβες υποτίθεται πως θα χτυπούσαν μόνο ειδικούς στρατιωτικούς στόχους, θα εξουδετέρωναν τους “κακούς” σώζοντας τα γυναικόπαιδα και γενικότερα τους αμάχους. Ας μην ξεχνάμε ότι στο Ιράκ η Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων δεν κατάφερε να προστατέψει τους σιίτες στο Νότο. Επιπλέον, απέτυχε να ανατρέψει το Σαντάμ Χουσεΐν. Στην πραγματικότητα το 1991 οι αμερικανικές δυνάμεις βρίσκονταν πολύ κοντά στην ανατροπή του, μόλις όμως εκδίωξαν το Σαντάμ Χουσεΐν από το Κουβέιτ και οι μάζες ξεσηκώθηκαν στη Βασόρα, οι ιμπεριαλιστές υποχώρησαν επιτρέποντας στο καθεστώς να συντρίψει την εξέγερση. Προτιμούσαν ένα δικτάτορα στην εξουσία από την επικράτηση του επαναστατημένου λαού.
Ήταν πολύ αργότερα από τη συντριβή αυτής της εξέγερσης που οι ιμπεριαλιστές αποφάσισαν να εισβάλουν στο Ιράκ και να απομακρύνουν το Σαντάμ Χουσεΐν. Ακριβώς όμως επειδή δεν ανατράπηκε από το λαό, οι Ιρακινοί εργάτες και η νεολαία πρέπει τώρα να υποφέρουν κάτω από ένα καθεστώς υποχείριο του ιμπεριαλισμού, που ενώ υποδύεται ότι είναι δημοκρατικό δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να καταφύγει στην καταστολή, ανοίγοντας πυρ ακόμη και ενάντια σε άοπλους διαδηλωτές. Αυτό που κατάφεραν οι ιμπεριαλιστές ήταν να απομακρύνουν από την εξουσία ένα δικτάτορα με τον οποίο είχαν συνεργαστεί άψογα στο παρελθόν και να τον αντικαταστήσουν με ένα πιο πειθήνιο “δημοκρατικό” καθεστώς.
Πιθανώς σκέφτονται κάτι αντίστοιχο για τη Λιβύη. Επ’ ουδενί δεν επιθυμούν να δουν μια επαναστατημένη Λιβύη να προκύπτει από όλα αυτά. Καταβάλλουν απεγνωσμένες προσπάθειες να σταματήσουν την επαναστατική πλημμυρίδα που σαρώνει όλο τον αραβικό κόσμο. Υπ’ αυτή την έννοια, αν ο Καντάφι μπορέσει να “φρενάρει” την επανάσταση θα το θεωρήσουν ως μια θετική εξέλιξη, ενώ δημοσίως θα βγάλουν βεβαίως πολλούς λόγους για τα ανθρώπινα δικαιώματα κοκ.
Η Ζώνη Απαγόρευσης Πτήσεων στο Ιράκ αποδείχτηκε μια μάλλον δυσάρεστη ιστορία, περισσότερο απ’ ό,τι θα πίστευε κανείς εάν άκουγε τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται σήμερα. Πολλοί άμαχοι έπεσαν θύματα της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας ενάντια στο σύνολο του ιρακινού λαού. Αυτό λοιπόν είναι που πρεσβεύει η Αριστερά; Όσοι αριστεροί βουλευτές υποστήριξαν τέτοιου είδους εκκλήσεις, πρόδωσαν την ιδέα του να είναι κανείς σοσιαλιστής ή κομμουνιστής και τάχθηκαν de facto με την πλευρά των Ευρωπαίων και Αμερικανών ιμπεριαλιστών.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτοί οι αριστεροί βουλευτές είναι διαποτισμένοι από το ρεφορμισμό. Έχουν πάψει να πιστεύουν στην ικανότητα των απλών εργατών και της νεολαίας να λάβουν μια ξεκάθαρη ταξική θέση, από τη στιγμή που θα εξηγηθεί σε αυτούς επαρκώς. Αυτό αντικατοπτρίζει τη γενικότερη έλλειψη εμπιστοσύνης στην ικανότητα της εργατικής τάξης να αλλάξει την κοινωνία.
Έτσι, καλούν σε δράση την ΕΕ, τα Ηνωμένα Έθνη, τον Αραβικό Σύνδεσμο, οποιονδήποτε εκτός από τους εργάτες. Τώρα θα υποχρεωθούν να εξηγήσουν την αντιφατική θέση στην οποία έχουν περιέλθει. Ο Αραβικός Σύνδεσμος για παράδειγμα υποστήριξε την επιβολή μιας Ζώνης Απαγόρευσης Πτήσεων. Μέλη αυτού του συνδέσμου όπως η Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα -ανάμεσα στους πιο ένθερμους υποστηρικτές μιας τέτοιας λύσης- έχουν ήδη αποστείλει στρατεύματα στο Μπαχρέιν. Για ποιο λόγο πιστεύουν αυτοί οι αριστεροί βουλευτές ότι οι παραπάνω δυνάμεις βρίσκονται εκεί; Για να διατηρήσουν την ειρήνη; Βρίσκονται εκεί για να βοηθήσουν το καθεστώς του Μπαχρέιν να συντρίψει τον ίδιο του το λαό!
Δεν μπορεί να απευθύνεται κανείς σε αυτούς τους οργανισμούς αρχικά για ανθρωπιστικούς λόγους και έπειτα να στρέφεται εναντίον τους όταν αποκαλύπτονται τα πραγματικά ταξικά τους συμφέροντα. Είναι δυνατόν τη μια μέρα να διαδηλώνουμε υπέρ της επέμβασης της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στη Λιβύη και την επόμενη να διαμαρτυρόμαστε ενάντια στη σιωπηρή υποστήριξη της παρουσίας ξένων στρατευμάτων στο Μπαχρέιν που οι ίδιοι υποστηρίζουν; Οι Αμερικανοί, πολύ βολικά, δήλωσαν άγνοια σχετικά με την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων στο Μπαχρέιν από την πλευρά της Σαουδικής Αραβίας. Μπορεί να πιστέψει κανείς κάτι τέτοιο; Και φυσικά ήταν η κυβέρνηση του Μπαχρέιν που ζήτησε να αποσταλεί στρατιωτική βοήθεια, συνεπώς δεν πρόκειται για εισβολή!
Όλα τα παραπάνω αποκαλύπτουν την εξόφθαλμη υποκρισία των ιμπεριαλιστών είτε πρόκειται για τους ίδιους τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους είτε για όσους κρύβονται πίσω από θεσμούς όπως η ΕΕ και ο ΟΗΕ. Η Αριστερά δεν πρέπει να πέσει θύμα της ύπουλης τακτικής τους.
Σε στιγμές όπως αυτή το καθήκον των μαρξιστών είναι να εξηγούν υπομονετικά τι και γιατί συμβαίνει. Οφείλουμε να αποκαλύψουμε τις πραγματικές αιτίες που βρίσκονται πίσω από τη δράση των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Αυτό που κυριαρχεί σε κάθε τους σκέψη είναι η εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους. Οι ίδιες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που επιτίθενται στους εργαζόμενους στο εσωτερικό των χωρών τους, στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και αλλού, είναι αυτές που εκμεταλλεύονται τους λαούς του πρώην αποικιακού κόσμου.
Δεν μπορούμε να έχουμε άλλη εσωτερική και άλλη εξωτερική πολιτική. Ο εχθρός είναι ο ίδιος σε κάθε περίπτωση. Δεν μπορούμε να οργανώνουμε απεργίες και διαδηλώσεις εναντίον του Κάμερον στη Βρετανία επειδή επιβάλλει δραστικές περικοπές, ενώ την ίδια στιγμή να υποστηρίζουμε την έκκλησή του για επέμβαση στη Λιβύη. Η πολιτική μας είναι πάντοτε διαμετρικά αντίθετη προς τους σκοπούς τους εντός και εκτός συνόρων.