Ο ΣΥΡΙΖΑ συγκεντρώνοντας ποσοστό 4,6%, 315.627 ψήφους και 13 έδρες, έχασε συγκριτικά με το 2007 το 0,44% της εκλογικής του δύναμης και 45.474 ψήφους. Μια πιο αναλυτική προσέγγιση σε αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα, με τη βοήθεια και των πολύτιμων εργαλείων των ερευνών γνώμης (τα στατιστικά στοιχεία που παρατίθενται στο άρθρο είναι από σχετική έρευνα της εταιρείας VPRC, βλέπε www.vprc.gr), φανερώνει ορισμένες θετικές και ελπιδοφόρες πλευρές, αλλά και μερικές αρνητικές όψεις που πρέπει να προβληματίσουν και να αντιμετωπισθούν άμεσα.
Ας αρχίσουμε από τα ελπιδοφόρα, θετικά στοιχεία. Το εκλογικό αποτέλεσμα φανερώνει μια ανθεκτικότητα της απήχησης του ΣΥΡΙΖΑ μέσα στους εργαζόμενους και τη νεολαία. Δείχνει πως ο ΣΥΡΙΖΑ, αν υιοθετήσει την κατάλληλη πολιτική, έχει τη δυνατότητα να καλύψει με επιτυχία το κενό που έχουν δημιουργήσει στην Αριστερά, τόσο η κυριαρχία της δεξιάς, σοσιαλδημοκρατικής πολιτικής στο ΠΑΣΟΚ, όσο και εκείνη της σταλινικής πολιτικής στο ΚΚΕ.
Σημαντικό επίσης, είναι το γεγονός ότι στις τάξεις των νέων ψηφοφόρων (ψηφοφόροι που ψήφισαν για πρώτη φορά), ο ΣΥΡΙΖΑ απέσπασε ποσοστό υπερδιπλάσιο από το συνολικό του, δηλαδή 11%. Αν μη τι άλλο, αυτό το αποτέλεσμα, σε συνδυασμό με το αντίστοιχο 10% του ΚΚΕ στην ίδια ηλικιακή ομάδα, μαρτυρά ότι η Αριστερά αρχίζει να κερδίζει την υποστήριξη της νεολαίας. Επίσης, το 11% του ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ των φοιτητών, δείχνει ότι υπάρχει άμεσα η δυνατότητα να αντιμετωπιστεί η χτυπητή αδυναμία που έχει καταγράψει στις φοιτητικές εκλογές. Αξιοσημείωτο ακόμα είναι το γεγονός, ότι το 10% της εκλογικής δύναμης του ΣΥΡΙΖΑ προέρχεται από την Ν.Δ, κάτι που δείχνει ότι κατάφερε να στηριχθεί από τμήματα του εκλογικού σώματος, των οποίων η πολιτική συνείδηση ριζοσπαστικοποιήθηκε μόλις την τελευταία περίοδο. Τέλος, σαν ενδεικτικό στοιχείο της πορείας απόκτησης ριζών μέσα στους εργαζόμενους, πρέπει να υπογραμμιστεί η αρκετά αυξημένη απήχηση του ΣΥΡΙΖΑ στους ιδιωτικούς (8%) και τους δημόσιους υπαλλήλους (7%), αλλά και στους χτυπημένους από την κρίση, ελεύθερους επαγγελματίες (9%).
Πού οφείλονται όμως όλα αυτά τα θετικά στοιχεία που ενσάρκωσαν την εκλογική διάσωση του ΣΥΡΙΖΑ; Ένα μεγάλο τμήμα των συντρόφων μας μέσα στο ΣΥΝ, αλλά και στο ΣΥΡΙΖΑ, στέκονται ειδικά στην προεκλογική παρουσία του σ. Αλέξη Τσίπρα. Αναμφισβήτητα, η παρουσία του προέδρου του ΣΥΝ, συνετέλεσε σημαντικά στο αποτέλεσμα. Ωστόσο, το ζήτημα «κλειδί» για την εκλογική διάσωση του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν επικοινωνιακό, αλλά πολιτικό. Δεν ήταν η προσωπικότητα του επικεφαλής, αλλά σε τελική ανάλυση ήταν η αριστερή στροφή που συντελέστηκε ολόκληρη της προηγούμενη περίοδο στην κύρια συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή στο ΣΥΝ. Μια αριστερή στροφή που παραμένει «ζωντανή», συνεχίζει να υποστηρίζεται από την συντριπτική πλειοψηφία των αριστερών αγωνιστών του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ και πρέπει να αποκτήσει ακόμα πιο ξεκάθαρα, σοσιαλιστικά χαρακτηριστικά. Διότι, αν ο πρόεδρος του ΣΥΝ ήταν το ίδιο «επικοινωνιακός», υπερασπίζοντας όμως απόψεις αντίθετες στην αριστερή στροφή που συντελείται στο ΣΥΝ τα τελευταία χρόνια, τότε οι χιλιάδες εργαζόμενοι και νέοι που την Κυριακή ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ θα του είχαν τελικά «γυρίσει την πλάτη».
Όλα τα παραπάνω θετικά στοιχεία συνιστούν μια καλή βάση, πάνω στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να στηριχθεί για να αυξήσει την απήχησή του. Για να συμβεί όμως αυτό, πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα οι πολιτικές αδυναμίες που φανερώνονται σε μια σειρά άλλων στοιχείων σχετικών με τα αποτελέσματα.
Πού μπορεί να οφείλεται αυτό; Καταρχήν πρέπει να δούμε προς τα πού κατευθύνθηκε η πλειονότητα αυτών των ψήφων. Τα στοιχεία δείχνουν ότι 94.000 ψήφοι κατευθύνθηκαν στο ΠΑΣΟΚ, 36.000 στο ΚΚΕ και 28.000 στους «Οικολόγους – Πράσινους». Η μαζική διαρροή ψήφων προς το ΠΑΣΟΚ, φυσικά δεν ήταν αποκλειστικό προνόμιο του ΣΥΡΙΖΑ μέσα στην Αριστερά, καθώς και το ΚΚΕ έχασε 65.000 ψήφους προς την ίδια κατεύθυνση.
Το φαινόμενο αυτό, κατά κύριο λόγο αποτελεί το τίμημα για την έλλειψη ενωτικής δράσης μεταξύ των κομμάτων της «παραδοσιακής» Αριστεράς. Διότι αν στο πλαίσιο μιας ενωτικής πορείας του ΣΥΝ και του ΚΚΕ, είχε υπάρξει μια κοινή εκλογική κάθοδος, με τα 2 κόμματα να προβάλλουν εξίσου, ταυτόχρονα με τις κοινές και τις δικές τους, ιδιαίτερες, προγραμματικές θέσεις, αναμφίβολα θα είχε δημιουργηθεί μια τεράστια εκλογική δυναμική, που θα συγκρατούσε τη μεγάλη πλειοψηφία των ψηφοφόρων του 2007 που στις 4 Οκτώβρη στράφηκαν από την «παραδοσιακή» Αριστερά στο ΠΑΣΟΚ. Η δυναμική ενός μετώπου ΣΥΝ-ΚΚΕ, θα μπορούσε να δώσει μια ορατή προοπτική εξουσίας στα μάτια των εργαζόμενων και της νεολαίας. Αντίθετα, στην εκλογική μάχη της Κυριακής, οι χωριστές, ανταγωνιστικές εκκλήσεις από τους δυο μαζικούς εταίρους της Αριστεράς για την επιλογή «ισχυρής αντιπολίτευσης», πέρα από ένα αξιοσημείωτο τμήμα της εργατικής και νεολαιίστικης πρωτοπορίας, φυσιολογικά δεν μπόρεσαν να πείσουν τις πλατειές μάζες των εργαζόμενων, που πάντοτε τείνουν να ψηφίζουν με κριτήριο το αν τους δίνεται μια ορατή προοπτικής εξουσίας για την επίλυση των προβλημάτων τους.
Το μήνυμα λοιπόν των δεκάδων χιλιάδων αριστερών, που ενώ το 2007 ψήφισαν ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ, την Κυριακή δεν επανέλαβαν αυτή τους τη στάση, ήταν σαφές και πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τις ηγεσίες του ΚΚΕ και του ΣΥΝ: Ενωθείτε άμεσα για να μας δώσετε λύση εξουσίας! Όποιος επιμένει να κλείνει τα αυτιά σε αυτό το μήνυμα, απλά συντελεί στην παράταση της επιζήμιας πολιτικής κυριαρχίας της δεξιάς σοσιαλδημοκρατικής ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ πάνω στις εργατικές μάζες.
Σταμάτης Καραγιαννόπουλος – Μέλος Π.Κ ΣΥΝ Ριζούπολης – Λαμπρινής