Ένα άρθρο για τα πρώτα βήματα του νέου αριστερού κόμματος.
Η διάσπαση του Σύριζα και το νέο κόμμα, η Λαϊκή Ενότητα, είναι πλέον γεγονότα αδιαμφισβήτητα. Χιλιάδες αγωνιστές που όλο το προηγούμενο διάστημα παρέμεναν μέσα στον Σύριζα και πάλευαν ενάντια στη δεξιά στροφή της ηγεσίας του, έχουν πλέον αποχωρήσει και είτε αναζητούν το νέο τους πολιτικό σπίτι, είτε έχουν ήδη ενταχθεί στην ΛΑ.Ε., είτε έχουν απογοητευτεί τόσο από την αποτυχία του Σύριζα και την μετάλλαξή του που δεν μπορούν πλέον να εμπιστευθούν κανέναν. Είναι πολύ πιθανό οι περισσότεροι τουλάχιστον από αυτούς, να ενταχθούν στις γραμμές του νέου κόμματος ελπίζοντας πως αυτή τη φορά δεν θα προδοθούν και πως θα καταφέρουν να κατευθύνουν και να διαμορφώσουν συλλογικά τον νέο πολιτικό χώρο στον δρόμο προς τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας μας.
Η εμπειρία όμως του Σύριζα και η μετεξέλιξή του σε μνημονιακό-σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, οφείλει όχι απλά να γίνει μάθημα σε όλους μας, αλλά να αποτελέσει τον φάρο του παραδείγματος προς αποφυγή. «Δόξα τω θεώ», διδαχτήκαμε πολλά από αυτή την πολύχρονη εμπειρία μας. Αυτήν ακριβώς την εμπειρία λοιπόν, οφείλουμε να κουβαλήσουμε μαζί μας ως παρακαταθήκη και συλλογικό πλούτο και με βάση αυτήν να πορευτούμε.
Το πρώτο λοιπόν που θα έλεγε κανείς μετά από όσα είδαμε να γίνονται ερήμην μας, είναι ότι η ανάγκη να διασφαλιστεί η Δημοκρατία και η συλλογικότητα στο νέο πολιτικό σχήμα είναι παραπάνω από επιτακτική. Οι αποφάσεις για τα κρίσιμα και καθοριστικά ζητήματα οφείλουν να παίρνονται συλλογικά, αλλά και να υπάρχουν δικλίδες διασφάλισης της υλοποίησής τους όταν και εφόσον αυτό προκύψει. Οι προγραμματικές θέσεις του κόμματος δεν μπορεί να είναι ζήτημα δυο, τριών ή πέντε ανθρώπων, όποιοι κι αν είναι αυτοί, αλλά οφείλουν και επιβάλλεται να είναι υπόθεση όλων των μελών. Αυτό βέβαια προϋποθέτει και έναν εύλογο χρόνο για τις απαραίτητες διεργασίες ο οποίος εκ των πραγμάτων αυτή τη φορά δεν υπάρχει αφού η κυβέρνηση Σύριζα-ΑΝΕΛ αποφάσισε να πάει εσπευσμένα σε εκλογές, πριν αρχίσουν να φαίνονται έντονα πάνω στις πλάτες των ελλήνων οι επιδράσεις του νέου, «Αριστερού» μνημονίου. Όμως η βιασύνη για τη δημιουργία νέου κόμματος, μόνο προχειρότητα και κινήσεις από «τα πάνω» μπορεί να επιφέρει, οι οποίες όσο καλές και ριζοσπαστικές κι αν-υποθέσουμε ότι- είναι, δεν είναι αποτέλεσμα συλλογικών διεργασιών και αυτό από μόνο του είναι προβληματικό.
Θα μπορούσαν και θα έπρεπε λοιπόν οι σύντροφοι της Αριστερής Πλατφόρμας που πήραν αυτή την πρωτοβουλία, να φροντίσουν πρώτα και κύρια να συμβάλλουν στην υπόθεση της αναγέννησης του κινήματος, με στόχο όλος αυτός ο κόσμος που πάλεψε τα τελευταία χρόνια και αντιστάθηκε στις νεοφιλελεύθερες μνημονιακές πολιτικές, να αναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες του και να δημιουργήσει τη βάση της ανατροπής. Η βιαστική κίνηση δημιουργίας της ΛΑ.Ε. με μορφή κόμματος, ένα κόμμα που κατεβαίνει στις εκλογές χωρίς οργανώσεις, χωρίς μέλη, χωρίς πρόγραμμα συλλογικά συμφωνημένο, μπορεί στους καλοπροαίρετους να δείχνει την αγωνία των συντρόφων να καλύψουν το πολιτικό κενό –αν θεωρήσουμε ότι όντως υπήρχε κενό, με δεδομένη την ύπαρξη του ΚΚΕ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ-, στους κακοπροαίρετους και αμφισβητίες όμως δημιουργεί φόβους και ανησυχία για «καρεκλοκενταυρισμό», με δεδομένες και τις από πάνω λήψεις αποφάσεων ως τα τώρα.
Έστω όμως, ας δεχτούμε πως με αγνότητα και-επιτέλους-τόλμη, συνέπεια και αίσθηση της ευθύνης πήραν οι σύντροφοι της ηγεσίας της Αριστερής Πλατφόρμας την απόφαση να δημιουργήσουν ένα κόμμα που θα καταφέρει να συσπειρώσει στις γραμμές του όλο εκείνο το αγωνιστικό, συνεπές και αδιάφθορο από την εξουσία κομμάτι του Σύριζα, αλλά και να ενώσει σε ένα πλατύ, κοινό Μέτωπο και τις υπόλοιπες Αριστερές δυνάμεις του τόπου.
Η εμπιστοσύνη πάραυτα, και αυτό όπως και πολλά άλλα θα πρέπει να ειπωθεί ανοιχτά, έχει πάψει πλέον να είναι δεδομένη. Οι σύντροφοι που ηγούνται της νέας πρωτοβουλίας αυτής, έχουν δεχτεί και συμμετείχαν στην κυβέρνηση Σύριζα-ΑΝΕΛ, δέχτηκαν τον Παυλόπουλο ως ΠτΔ, τους «Πανούσηδες» και τις «Παναρίτες», τη συμφωνία της 20ης Φλεβάρη, το θολό ερώτημα του δημοψηφίσματος και άλλα πολλά. Μπορεί οι προθέσεις τους να ήταν να παλέψουν τα πράγματα από τα μέσα με επίγνωση της κατάστασης ευελπιστώντας πως κάποια στιγμή θα καταφέρουν να αλλάξουν τους συσχετισμούς, μπορεί με διαφοροποιήσεις και ενστάσεις, όλοι θυμόμαστε όμως τόσο τον σ. Λαφαζάνη όσο και τον σ. Στρατούλη να μας λένε ότι «η Τρόϊκα δεν υπάρχει, τη διώξαμε, τώρα υπάρχουν οι θεσμοί…». Μια ειλικρινής αυτοκριτική λοιπόν απέναντι στον λαό κυρίως, θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση και αρχή για την αναγκαία ανάκτηση της πληγωμένης εμπιστοσύνης στον συσχετισμό «βάση του κόμματος-ηγεσία-λαός».
Το ακόμα σημαντικότερο όμως, είναι η επιτακτική αναγκαιότητα του ξεκάθαρου λόγου. Η εμπειρία των τελευταίων μηνών μας δίδαξε πως, ότι κι αν φαντάζονταν κάποιοι σύντροφοι ανάμεσά μας για την Ε.Ε., όποιες αυταπάτες και αν έτρεφαν πως μπορεί να αλλάξει και να μετατραπεί σε μια πιο ανθρώπινη Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Ένωση εν τέλει δεν είναι ούτε των λαών ούτε της αλληλεγγύης, και βέβαια ούτε και σκοπεύει να γίνει. Είναι απολύτως ξεκάθαρο πλέον σε όλους –και στον λαό κυρίως- ότι η Ε.Ε. υπηρετεί τους καπιταλιστές-ιμπεριαλιστές και τα συμφέροντά τους ενάντια σε αυτά της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Άρα το να μιλάμε πάλι για «διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους» και «αναστολή πληρωμών», δείχνει ότι κινούμαστε και πάλι στο ίδιο θολό τοπίο που κινούνταν και ο Σύριζα προεκλογικά και μετεκλογικά, μέχρι ένα σημείο τουλάχιστον. Είναι απολύτως ξεκάθαρο πλέον ότι αυτή η Ε.Ε. δεν πρόκειται να μας διαγράψει το «μεγαλύτερο μέρος του χρέους», ούτε και να δεχτεί «αναστολή πληρωμών» χωρίς να φύγεις από την λυκοσυμμαχία της. Είναι απολύτως ξεκάθαρο επίσης ότι η θηλιά του χρέους χρησιμοποιείται ως εργαλείο από τους καπιταλιστές για να πάρουν τη χώρα έναντι πινακίου φακής. Με τα «μάλλον θα χρειαστεί…» (..να βγούμε από την Ευρωζώνη, Π. Λαφαζάνης στον ΣΚΑΙ) ή τα «…υπάρχουν χώρες καπιταλιστικές εντός Ε.Ε. που έχουν το δικό τους νόμισμα και πάνε μια χαρά…» δεν εμπνέουμε καμία εμπιστοσύνη, ας το καταλάβουμε επιτέλους, ας το αποφασίσουμε μεταξύ μας και ας το πούμε ξεκάθαρα και στην κοινωνία: Έξοδος από την Ευρωζώνη και την Ε.Ε. και μονομερής διαγραφή του χρέους, είναι ο μόνος δρόμος για την ουσιαστική απελευθέρωση της χώρας από τα μνημόνια και τα δεσμά των καπιταλιστών, βασισμένος σε ένα ολοκληρωμένο –επεξεργασμένο και συμφωνημένο στη βάση αυτής της νέας Αριστερής συμμαχίας- πρόγραμμα Σοσιαλιστικού μετασχηματισμού της ελληνικής κοινωνίας. Ένα πρόγραμμα που θα οραματίζεται ταυτόχρονα και μια άλλη Ευρωπαϊκή κοινωνία και θα ανοίγει τον δρόμο για μια Ενωμένη Σοσιαλιστική Ευρώπη.
Ο ξεκάθαρος λόγος πάνω σε αυτά, τα βασικά ζητήματα εξάλλου, θα αποτελέσει και τη βάση για την επιδίωξη συνεργασίας όλων των ριζοσπαστικών αριστερών και αντικαπιταλιστικών δυνάμεων του τόπου, από το ΚΚΕ μέχρι την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, και τη δημιουργία ενός Μετώπου ανατροπής του καπιταλισμού. Αυτό ήταν το όνειρο των αγνών αγωνιστών του Σύριζα που έβαλαν τις πλάτες τους για να πατήσει η ηγεσία και να αναρριχηθεί στην εξουσία προδίδοντας όλους μας στο τέλος, αυτό είναι που αποζητά εδώ και χρόνια το κίνημα και η κοινωνία, αυτό οφείλει να είναι και σήμερα το ζητούμενο: Η ενότητα της Αριστεράς, το Μέτωπο για την ταξική αντεπίθεση που θα κατακτήσει την ελευθερία, την ισότητα, την δικαιοσύνη, την λαϊκή κυριαρχία, την πολιτική ανεξαρτησία των εργατών κάθε εθνικότητας από τη δική τους εθνική αστική τάξη, είτε ιμπεριαλιστική, είτε υποταγμένη στον ιμπεριαλισμό, αλλά και πρώτα απ’ όλα την εθνική ανεξαρτησία της ελληνικής κοινωνίας. Μιας κοινωνίας όπου θα ηγείται η εργατική τάξη και θα παλεύει ταυτόχρονα για τον εθνικό, αλλά και διεθνή σοσιαλισμό. Δεν αρκεί λοιπόν η αντιμνημονιακή σημαία. Χρειάζεται δίπλα στον αντιμνημονιακό αγώνα, να μπει ευκρινώς και το αντικαπιταλιστικό στοιχείο που θα δηλώνει ανοιχτά ότι εμείς παλεύουμε όχι απλά ενάντια στα μνημόνια, αλλά και ενάντια στη γενεσιουργό αιτία των μνημονίων, την καπιταλιστική κρίση.
Αυτό οφείλει να είναι το όραμα, αυτός πρέπει να είναι και ο στόχος του νέου πολιτικού εγχειρήματος. Μια ελληνική κοινωνία απεξαρτημένη από τους επαναλαμβανόμενους δανεισμούς, στηριζόμενη στις δικές της παραγωγικές δυνάμεις, με λιγότερα ίσως, αλλά Ελεύθερη. Δυστυχώς όμως, αυτά δεν επιτυγχάνονται με μισόλογα και φόβο απέναντι στις αντιδράσεις του λαού. Ας είμαστε βέβαιοι πως ο ελληνικός λαός έχει καταλάβει πολύ καλά πως όταν μιλάμε για Ευρωπαϊκή Ένωση μιλάμε για την Γερμανική, αποικιοκρατική Ευρώπη. Ειδάλλως, κινδυνεύουμε σύντομα να βρεθούμε εκ νέου στην διαπίστωση ότι «δεν έχουμε προετοιμάσει τον λαό» και να βρεθούμε εκ νέου εγκλωβισμένοι.
Και ένα τελευταίο. Στο Σύριζα δεν πάει πολύς καιρός που είχε υιοθετηθεί το σύνθημα «Σύριζα είσαι κι εσύ!», τότε που τα μέλη γράφονταν στο γόνατο μέσα στις καφετέριες και τα καφενεία. Νομίζω πως είδαμε όλοι μας με θλίψη την κατάληξη αυτού του ανοίγματος. Βλέποντας λοιπόν τον κ. Ρωμανιά στην τηλεόραση να λέει «Ναι, προσχώρησα στην ΛΑ.Ε. αλλά με διαβεβαίωσαν ότι δεν πρόκειται να βγούμε από το Ευρώ» ή «ο Τσίπρας εκβιάστηκε και επέλεξε το μικρότερο κακό» σκέφτηκα πως θα είναι τουλάχιστον αποκαρδιωτικό για να μην πω απολύτως καταστροφικό, το να πάθουμε μια από τα ίδια μαζεύοντας κάθε καρυδιάς καρύδι στην αγωνία μας να φτιάξουμε τον νέο πολιτικό χώρο. Όχι πως θα γλιτώσουμε διά μαγείας από τους πάσης φύσης ρεφορμιστές, αλλά τουλάχιστον ετούτη τη φορά ας είναι κάποιος στην πόρτα ώστε να εξηγεί σε αυτούς που έρχονται, που ακριβώς ήρθαν.
Για να μη δούμε την ιστορία να επαναλαμβάνεται ως φάρσα. Για να μπορέσουμε να συσπειρώσουμε τις αριστερές αγωνιστικές δυνάμεις σε ένα μεγάλο, πλατύ, ανατρεπτικό Αριστερό Μέτωπο. Για να μπορέσουμε να πιστέψουμε και εμείς οι ίδιοι ότι πράγματι στο τέλος μπορούμε να νικήσουμε.
Και θα νικήσουμε.
