Η νέα τροπή του σκανδάλου των υποκλοπών συνταράσσει ολοένα και περισσότερο την κυβέρνηση της άρχουσας τάξης. Μετά την αποκάλυψη ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Ν. Ανδρουλάκης παρακολουθούταν από την ΕΥΠ, ήρθε στη δημοσιότητα κυρίως από την εφημερίδα του Κ. Βαξεβάνη Documento, μια σειρά ονομάτων πολιτικών και δημοσιογράφων που ήταν στόχοι υποκλοπών των μυστικών υπηρεσιών με ενορχηστρωτή τον πρωθυπουργό. Επιπρόσθετα, η εφημερίδα «Το Βήμα» αποκάλυψε πρόσφατα τον μηχανισμό παρακολουθήσεων που ελέγχονταν από συνεργάτες του πρωθυπουργού.
Το σκάνδαλο των υποκλοπών είναι ένα ακόμα σύμπτωμα της κρίσης του ίδιου του αστικού καθεστώτος. Δεν αποτελεί κάποιου είδους «κατάλυση της Δημοκατίας» όπως ισχυρίζεται πχ η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι έκφραση της σήψης της αστικής δημοκρατίας σε περίοδο κρίσης του καπιταλισμού και του γεγονότος ότι η αστική τάξη είναι αναγκασμένη να στηρίζεται όλο και περισσότερο σε μηχανισμούς καταστολής για να διατηρήσει όρθιο το σύστημά της.
Το σκάνδαλο αυτό, φέρνει επίσης στην επιφάνεια τις «ρωγμές» που άρχισαν να αναπτύσσονται στο στρατόπεδο της άρχουσας τάξης. Το γεγονός ότι η πτέρυγα γύρω από τον Μητσοτάκη αναγκάστηκε να προχωρήσει σε παρακολούθηση υπουργών και στενών συνεργατών της μέσα στη ΝΔ είναι από μόνη της ενδεικτική. Η ΕΥΠ προχώρησε, μεταξύ άλλων, στην παρακολούθηση του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, του Υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια και εκπροσώπων του αστικού τύπου όπως ο Α. Παπαχελάς. Οι «ρωγμές» στις γραμμές της άρχουσας τάξης φάνηκαν επίσης από την πρόσφατη επικριτική δημόσια ομιλία του πρώην πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή για την κυβέρνηση και φυσικά, από την ανοιχτή κόντρα που ξέσπασε ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον μεγαλοεπιχειρηματία Β. Μαρινάκη. Η κυβέρνηση έχει κλονιστεί από τις αποκαλύψεις και δεν είναι απίθανο να αναγκαστεί να καταφύγει σε πρόωρες εκλογές.
Ο πραγματικός στόχος των «νόμιμων» παρακολουθήσεων
Φαίνεται πως το συγκεκριμένο σκάνδαλο περιλαμβάνει πολλές «παράνομες» ενέργειες – όπως η χρήση του παράνομου λογισμικού παρακολούθησης Predator. Ωστόσο οι τελευταίες αποκαλύψεις φέρνουν ξανά στην επιφάνεια ένα ακόμη μεγαλύτερο σκάνδαλο, αυτό των μαζικών «νόμιμων» παρακολουθήσεων που συντελούνται τα τελευταία χρόνια από τις μυστικές υπηρεσίες. Οι αντιδραστικοί ισχύοντες νόμοι επιτρέπουν την άρση του απορρήτου για λόγους «εθνικής ασφάλειας» χωρίς να υπάρχει καμία σοβαρή αιτιολόγηση. Μάλιστα σύμφωνα με την υπάρχουσα νομοθεσία δεν χρειάζεται να δοθεί στην ΑΔΑΕ (Αρχή Διασφάλιση του Απορρήτου των Επικοινωνιών) καν το όνομα του στόχου, αλλά μόνο ο αριθμός τηλεφωνικής σύνδεσης!
Ο γιγαντιαίος αυτός μηχανισμός παρακολουθήσεων της ΕΥΠ δεν φτιάχτηκε για μερικές δεκάδες πολιτικούς και δημοσιογράφους από το στρατόπεδο της αστικής τάξης. Αξιοποιείται φυσικά και γι’ αυτό τον σκοπό από την εκάστοτε αστική πτέρυγα που τον ελέγχει. Ο πραγματικός στόχος όμως είναι το εργατικό κίνημα και η νεολαία. Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι οι παρακολουθήσεις σημείωσαν μία εκρηκτική άνοδο μετά το 2008 και την εξέγερση της νεολαίας που συγκλόνισε το αστικό καθεστώς.
Από τότε είδαμε τα «εμφανή» όργανα της καταστολής, τα ΜΑΤ και την αστυνομία να ενισχύονται με νέους εξοπλισμούς. Ωστόσο μεγάλη – όπως δείχνει ο αριθμός των παρακολουθήσεων – ήταν και η ενίσχυση των αόρατων μηχανισμών καταστολής, των συστημάτων παρακολούθησης της ΕΥΠ. Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΔΑΕ (Αρχής Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών) ο αριθμός των εισαγγελικών διατάξεων για την άρση του απορρήτου αυξανόταν σταθερά από το 2005 και μετά. Να σημειωθεί βέβαια ότι ο αριθμός των παρακολουθήσεων μπορεί να είναι πολλαπλάσιος καθώς σε μία εισαγγελική εντολή για άρση απορρήτου μπορεί να συμπεριλαμβάνονται παραπάνω του ενός τηλεφωνικού αριθμού.
Το 2005 είχαμε 406 τέτοιες εισαγγελικές εντολές. Το 2008, μετά τη μεσολάβηση του μεγάλου φοιτητικού κινήματος του 2006-2007 οι εντολές για παρακολούθηση φτάνουν τις 1114. Μετά την εξέγερση της νεολαίας το Δεκέμβρη του 2008 οι παρακολουθήσεις αυξάνονται δραματικά στις 5.459 μέχρι το 2010. Με το κίνημα στις πλατείες το 2011 φθάνουν τις 7009. Από τότε σημειώνουν σταθερή άνοδο για να φτάσουν τις 15.475 το 2021.
Είναι φανερό μόνο από αυτά τα στοιχεία ότι το γράφημα των παρακολουθήσεων σημειώνει άλματα μετά από περιόδους μεγάλων ταξικών αγώνων ή σε περιόδους μεγάλης ανασφάλειας για το αστικό καθεστώς όπως η σημερινή. Ποιοι ήταν οι βασικοί στόχοι αυτών των παρακολουθήσεων; Δεν είναι δύσκολο να το φανταστεί κανείς: αγωνιστές του εργατικού κινήματος και της νεολαίας, μέλη συνδικάτων, εργατικών κομμάτων και οργανώσεων. Δεν υπάρχει λόγος να αμφιβάλει κανείς ότι η πλειοψηφία των 15.475 παρακολουθήσεων του 2021 ανήκουν στην παραπάνω κατηγορία. Η μόνη διαφορά που έχουμε σήμερα – και που οδήγησε σε μεγάλο βαθμό το σκάνδαλο των υποκλοπών να πάρει αυτές τις διαστάσεις – είναι το γεγονός ότι αστική τάξη είναι περισσότερο διασπασμένη και η μία πτέρυγα χρησιμοποιεί «το όπλο» των παρακολουθήσεων για να εκβιάσει και να μάθει τις κινήσεις της άλλης.
Οι ανεξέλεγκτοι και αδιαφανείς αυτοί κρατικοί μηχανισμοί όπως η ΕΥΠ δεν μπορούν να μεταρρυθμιστούν με τον ένα ή τον άλλο νόμο ή με αλλαγές των διοικήσεων τους. Το εργατικό κίνημα, στον αγώνα του για την εξουσία πρέπει να έχει ως στόχο να τους καταστρέψει ολοκληρωτικά. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ερχόμενη στην εξουσία, όπως ακριβώς για δεκαετίες είχε κάνει και εκείνη του ΠΑΣΟΚ, άφησε ανέγγιχτους τους κατασταλτικούς κρατικούς μηχανισμούς. Η αστυνομία αλλά και η ΕΥΠ συνέχισαν απρόσκοπτα την αντιδραστική δουλειά τους. Επί κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα, γίνονταν κατά μέσω όρο 10.000 παρακολουθήσεις το χρόνο.
Μία πραγματικά σοσιαλιστική εργατική κυβέρνηση, ερχόμενη στην εξουσία, θα πρέπει να ξηλώσει συθέμελα την σημερινή ΕΥΠ, τον αντιδραστικό αυτό και ανεξέλεγκτο κρατικό μηχανισμό που παραδοσιακά είναι η καρδιά κάθε αυταρχικού καθεστώτος. Θα πρέπει να δημοσιοποιήσει επίσης όλες τις παρακολουθήσεις αγωνιστών του εργατικού κινήματος και να τιμωρήσει τους υπεύθυνους. Στη θέση της πρέπει να δημιουργηθεί μία νέα Υπηρεσία Ασφαλείας που θα λειτουργεί με πλήρη διαφάνεια και θα υπόκειται στον έλεγχο των μαζικών οργανώσεων της εργατικής τάξης.
