Από την κατάρρευση του στεγάστρου που σκότωσε 16 ανθρώπους τον περασμένο Νοέμβριο, η Σερβία έχει βιώσει μαζικές κινητοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης στην ιστορία της χώρας στις 15 Μαρτίου. Αυτές συνεχίζονται μέχρι σήμερα, αλλά ακόμα δεν έχει αποδοθεί δικαιοσύνη για τα θύματα. Η υπομονή έχει εξαντληθεί. Αντί για δικαιοσύνη, το καθεστώς αντιμετώπισε τις μάζες με διαρκή βία που έχει φουντώσει την οργή της σερβικής εργατικής τάξης.
Τον Ιανουάριο, μέλη του κυβερνώντος κόμματος, του SNS, βγήκαν από τα γραφεία του κόμματός τους και έσπασαν το σαγόνι μιας φοιτήτριας. Άλλοι φοιτητές προσπάθησαν να επιβάλουν αυτοσυγκράτηση αποκλείοντας τα γραφεία για να αποτρέψουν την κλιμάκωση της βίας.
Από τότε, οι ένοχοι για αυτή την επίθεση έχουν λάβει χάρη από τον Βούτσιτς. Και έχουμε δει περισσότερες επιθέσεις από κακοποιούς και επιθέσεις με αυτοκίνητα εναντίον φοιτητών. Ωστόσο, σε όλη αυτή την πορεία, η επίσημη θέση των φοιτητών ήταν ότι η βία του καθεστώτος Βούτσιτς πρέπει να αντιμετωπιστεί με αυτοσυγκράτηση και αξιοπρέπεια.
Αλλά τώρα τα πράγματα έχουν φτάσει στα όριά τους. Η κόπωση είχε αρχίσει να επικρατεί χωρίς να αποδίδεται δικαιοσύνη και πολλοί άρχισαν να αισθάνονται ότι οι φοιτητές δεν μπορούσαν να προσφέρουν κάποια διέξοδο. Οι καταλήψεις των πανεπιστημιακών σχολών σιγά σιγά κατέρρεαν. Είχε γίνει σαφές ότι οι προσπάθειες των φοιτητών να επιτύχουν ειρηνικά την απονομή δικαιοσύνης ήταν αναποτελεσματικές.
Σε αυτό το πλαίσιο, κατά την εθνική εορτή του Βιντοβντάν, στις 28 Ιουνίου, οι φοιτητές έδωσαν το πράσινο φως στις μάζες να χρησιμοποιήσουν οποιαδήποτε μορφή πολιτικής ανυπακοής. Μέχρι τώρα, μόνο η αυτοσυγκράτηση των ίδιων των φοιτητών, των οποίων το κύρος τους τοποθέτησε στην ηγεσία του κινήματος, είχε συγκρατήσει τις μάζες. Σε μια ομιλία τους, οι φοιτητές έδωσαν το «πράσινο φως» στις μάζες να μη διστάζουν άλλο απέναντι σε ένα καθεστώς που σαφώς δεν απέχει από τη χρήση βίας.
Πράσινο φως
Στη διαμαρτυρία της 28ης Ιουνίου, όταν οι φοιτητές έδωσαν το πράσινο φως, ένα σημαντικό μέρος των διαδηλωτών κατευθύνθηκε προς το «Τσατσιλάντ» – ένα στρατόπεδο που το καθεστώς είχε στήσει μπροστά από το κοινοβούλιο και που ήταν γεμάτο με μέλη του κόμματος και άλλα πανσερβικά εγκληματικά αποβράσματα.
Τεράστιοι αστυνομικοί κλοιοί στήθηκαν στα σημεία ελέγχου για να αποτρέψουν οποιαδήποτε προσέγγιση στο στρατόπεδο. Αποκλεισμένοι και γεμάτοι οργή προς το καθεστώς και την κατάσταση της κοινωνίας, ένα σημαντικό μέρος των διαδηλωτών επιτέθηκε στην αστυνομία. Προσπάθησαν να σπάσουν τον κλοιό προς το Τσατσιλάντ, αλλά χωρίς επιτυχία.
Την επόμενη μέρα, το καθεστώς ξεκίνησε τις μαζικές συλλήψεις φοιτητών. Εμφανίστηκαν πλάνα αστυνομικής βαρβαρότητας. Οι φοιτητές κατηγορήθηκαν ότι ζητούσαν βίαιη ανατροπή της συνταγματικής τάξης.
Ως απάντηση, οι μάζες κλιμάκωσαν τον αγώνα τους με άλλους τρόπους. Οδοφράγματα στήθηκαν στο Ζέμουν και σε άλλα μέρη, τα οποία η αστυνομία αναγκάστηκε στη συνέχεια να απομακρύνει. Στήθηκαν οδοφράγματα σε πολλές πόλεις. Στο Νόβι Σαντ, ολόκληρη η κεντρική λεωφόρος αποκλείστηκε και μετατράπηκε σε παραλιακό δρόμο, ενώ το Ούζιτσε έγινε πρωτοσέλιδο καθώς οι διαδηλωτές έσπασαν τον αστυνομικό κλοιό για να μπλοκάρουν τον τοπικό αυτοκινητόδρομο. Νέες, μεγάλες διαμαρτυρίες πραγματοποιήθηκαν στο Σάμπατς και το Βάλιεβο στον αγώνα κατά του Ρίο Τίντο.
Από εκείνη τη στιγμή και μετά, ο αγώνας εξαπλώθηκε σε μικρότερες πόλεις της Σερβίας. Αν και υπήρξαν πολλές συλλήψεις, αυτές αφορούσαν κυρίως μικρά αδικήματα, και όσοι κρατούνταν αφέθηκαν γρήγορα ελεύθεροι με πρόστιμα.
Μέσα σε λίγες εβδομάδες, τα πράγματα ηρέμησαν ξανά και ο ρυθμός επιβραδύνθηκε. Οι φοιτητές κατέληξαν σε συμφωνία με τους καθηγητές τους για την ολοκλήρωση του ακαδημαϊκού έτους. Αυτό έθεσε τις ζωές των φοιτητών και τα οδοφράγματα σε αποδιοργάνωση. Το καθεστώς άδραξε την ευκαιρία του: αυτή ήταν η κατάλληλη στιγμή για να επιτεθεί.
Ανοιχτές προκλήσεις από τους κακοποιούς του καθεστώτος
Στις 9 Αυγούστου, πραγματοποιήθηκε μια φωτογραφική έκθεση στη μικρή σλοβακική πόλη Μπάτσκι Πέτροβατς, η οποία παρουσίαζε κυρίως φωτογραφίες από προηγούμενες διαμαρτυρίες. Κακοποιοί και υποστηρικτές του Σερβικού Προοδευτικού Κόμματος (SNS) ήρθαν στην έκθεση, έσκισαν τις φωτογραφίες και σε κάποιο σημείο επιτέθηκαν σωματικά σε όσους ήταν παρόντες.
Οι βετεράνοι πολέμου, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την ασφάλεια των φοιτητών και των διαδηλωτών, όχι μόνο δέχτηκαν οι ίδιοι χτυπήματα, χωρίς να τα επιστρέψουν, αλλά και συνελήφθησαν. Κανένας από τους δράστες του καθεστώτος δε συνελήφθη, αν και η επίθεση έλαβε χώρα μπροστά στα μάτια της αστυνομίας.
Την ίδια ημέρα, ένας σημαντικός αριθμός υποστηρικτών του κόμματος συγκεντρώθηκε στο Βερμπάς για να απειλήσει ομιλητές σε μια συγκέντρωση της αντιπολίτευσης, ενώ την επόμενη μέρα, περίπου 200 από αυτούς συγκεντρώθηκαν για να βάψουν προσόψεις στα χρώματα της σερβικής σημαίας στο Λίμαν στο Νόβι Σαντ, μια γειτονιά όπου το SNS έχει κερδίσει τις τοπικές εκλογές. Η πρόθεση ήταν κυρίως να εκφοβίσουν και να παρενοχλήσουν τους κατοίκους. Ένα μέλος της αντιπολίτευσης τραυματίστηκε σε αυτό το περιστατικό.
Οι μάζες δεν υπέμειναν αυτά τα γεγονότα στη σιωπή. Την επόμενη μέρα της επίθεσης στο Μπάτσκι Πέτροβατς, διοργανώθηκε μια εκδήλωση αλληλεγγύης στην πόλη και η έκθεση φωτογραφίας πραγματοποιήθηκε για άλλη μια φορά. Πλάνα φαίνονται από φάλαγγες αυτοκινήτων που κατευθύνονται προς την πόλη. Η αστυνομία μπλόκαρε κυριολεκτικά την είσοδο στην πόλη. Ωστόσο, οι πολίτες κατάφεραν να παρακάμψουν τον αποκλεισμό και να διασφαλίσουν τη διεξαγωγή της έκθεσης. Σε ένα περιστατικό, ένας κάτοικος της Μπάτσκα Παλάνκα δέχθηκε επίθεση από τραμπούκους του καθεστώτος, οι οποίοι μπλόκαραν επίσης την είσοδο στην πόλη.
Εν μέσω όλων αυτών των προκλήσεων, στις 12 Αυγούστου, οργανώθηκαν συγχρονισμένες διαδηλώσεις αλληλεγγύης στη Μπάτσκα Παλάνκα και το Βερμπάς. Τραμπούκοι του καθεστώτος που είχαν συγκεντρωθεί από όλη τη χώρα, συγκεκριμένα από τη Βοϊβοντίνα, και μερικοί ακόμη από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, κινητοποιήθηκαν ενάντια και στις δύο συγκεντρώσεις.
Κάποια στιγμή, άρχισαν να πετούν αντικείμενα στους διαδηλωτές. Μια ιδιαίτερα αποκρουστική κλιμάκωση σημειώθηκε στο Βερμπάς, όπου μέλη του SNS έριξαν φωτοβολίδες στους διαδηλωτές. Δεν υπήρχαν σχεδόν καθόλου αστυνομικοί.
Αλλά οι μάζες δε φοβήθηκαν. Όχι μόνο δεν υποχώρησαν, αλλά πέταξαν φωτοβολίδες στους υποστηρικτές του καθεστώτος, καλώντας τους σε αναμέτρηση. Όταν οι τραμπούκοι όρμησαν εναντίον τους, κανείς δεν υποχώρησε. Οι τραμπούκοι αναγκάστηκαν να σταματήσουν και να εγκαταλείψουν την επίθεσή τους.
Μόνο μετά τις φωτοβολίδες και αφού οι υπηρέτες του καθεστώτος εξαντλήθηκαν, έφτασαν πρόσθετες αστυνομικές δυνάμεις για να «αποκαταστήσουν την τάξη». Κανένας από τους κακοποιούς του καθεστώτος δε συνελήφθη, παρά την πολιτική της σύλληψης διαδηλωτών στα σπίτια τους. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι επρόκειτο για μια σχεδιασμένη πρόκληση από το καθεστώς. Αυτό έχει προκαλέσει απερίγραπτη οργή στις μάζες.
Ζητήσατε φωτοβολίδες, λάβατε φωτοβολίδες
Την επόμενη μέρα, στις 13 Αυγούστου, οργανώθηκαν διαμαρτυρίες σε όλη τη Σερβία. Ήταν αξιοσημείωτο ότι το καθεστώς πραγματοποιούσε μια γενική κινητοποίηση των μελών και των υποστηρικτών του από το εγκληματικό περιβάλλον, καθώς σημαντικός αριθμός υποστηρικτών του SNS συγκεντρώθηκε μπροστά από τα κεντρικά γραφεία του κόμματος σε όλα τα μέρη όπου πραγματοποιήθηκαν οι διαμαρτυρίες.
Για να γίνουν τα πράγματα ακόμα πιο έντονα, δεν ήταν μόνο οι τοπικοί πολιτικοί παρόντες, αλλά και ο ίδιος ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς έδωσε κυριολεκτικά μια ομιλία στο Τσατσιλάντ, συνοδευόμενος από τον αδελφό του Αντρέι Βούτσιτς, ο οποίος φημολογείται ευρέως ότι είναι ο ανεπίσημος επικεφαλής της παραστρατιωτικής οργάνωσης του SNS. Εν τω μεταξύ, στο γραφείο της πόλης του Νόβι Σαντ, ο πρώην πρωθυπουργός Μίλος Βούτσεβιτς και ο πρόεδρος του κόμματος, ο οποίος είχε παραιτηθεί εν μέσω του κινήματος, μίλησαν δημόσια. Αυτό κατέστησε σαφές ότι το SNS προετοιμαζόταν για αυτό που ανέμενε να είναι η «ημέρα κρίσης».
Οι διαδηλώσεις και η καταστολή που εκδηλώθηκαν ποικίλλουν σε διάφορες πόλεις. Στο Βελιγράδι, υπήρξε έντονη αστυνομική καταστολή. Σε ορισμένες άλλες πόλεις, οι διαδηλωτές κατάφεραν να σπάσουν τους αστυνομικούς κλοιούς. Ωστόσο, η καρδιά του αγώνα ήταν στο Νόβι Σαντ, όπου το καθεστώς επιδίωκε ανοιχτά μια αναμέτρηση, στην πόλη όπου όλα ξεκίνησαν με την πτώση του σκέπαστρου που σκότωσε 16 άτομα.
Η μάζα των διαδηλωτών πέρασε από τα γραφεία του SNS κοντά στην πανεπιστημιούπολη, μπροστά από τα οποία είχαν συγκεντρωθεί περίπου εκατό υποστηρικτές του καθεστώτος. Εκείνη τη στιγμή, οι υποστηρικτές του SNS άρχισαν ξανά να πετούν φωτοβολίδες και να ρίχνουν διάφορα αντικείμενα στους διαδηλωτές μόλις έφτασαν. Δεν υπήρχε αστυνομία πουθενά. Στη συνέχεια, χούλιγκαν με ξύλα και φωτοβολίδες επιτέθηκαν στη διαδήλωση από πίσω. Σε καμία περίπτωση οι διαδηλωτές δεν υποχώρησαν, αλλά αντεπιτέθηκαν με γροθιές και διάφορα αντικείμενα. Το καθεστώς έστησε μια αναμέτρηση και οι μάζες απάντησαν.
Η σύγκρουση κορυφώθηκε στα κεντρικά γραφεία του παραρτήματος του SNS στο Νόβι Σαντ. Πλάνα μιας ανοιχτής, ολομέτωπης αναμέτρησης μεταξύ διαδηλωτών και χούλιγκαν έχουν κατακλύσει το διαδίκτυο. Τα πλάνα δείχνουν τους χούλιγκαν του καθεστώτος να ρίχνονται στο έδαφος και να υποχωρούν. Από ό,τι φαίνεται, είχαν σκληρή μεταχείριση.
Ένα βίντεο που έγινε ιδιαίτερα viral έδειχνε μια αναμέτρηση με ένα μέλος της ειδικής στρατιωτικής μονάδας προσωπικής προστασίας, γνωστής ως Cobras. Όταν οι διαδηλωτές καταδίωξαν τους κακοποιούς, οι οποίοι υποχωρούσαν προς την πίσω είσοδο των γραφείων τους, άφησαν τις Cobras έξω από τα γραφεία, στο έλεος των διαδηλωτών. Οι Cobras έχουν αναλάβει την φύλαξη ανθρώπων, αλλά δεν αναφέρεται ποιους φρουρούσαν. Υπάρχουν υποψίες ότι επρόκειτο για τον πρώην πρωθυπουργό Μίλος Βούτσεβιτς.
Υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους οι μάζες δεν έδειξαν έλεος, παρά τις προειδοποιήσεις των Cobras ότι αυτό το στρατιωτικό προσωπικό βρισκόταν σε επίσημο καθήκον. Πρώτον, εν μέσω ανοιχτής φυσικής αντιπαράθεσης και χάους, ποιος μπορεί να διακρίνει μεταξύ των επιτιθέμενων και των «δημόσιων υπαλλήλων»;
Δεύτερον, αν οι Cobras επέτρεψαν κυριολεκτικά στους ένοπλους κακοποιούς του καθεστώτος να υποχωρήσουν, δεν είναι παράλογο να αναμένουμε το έλεος από τις εξαγριωμένες μάζες σε μια εποχή που ούτε η αστυνομία ούτε οι Cobras κάνουν τίποτα για να συλλάβουν και να σταματήσουν αυτούς τους εγκληματίες, αλλά στην πραγματικότητα τους παρέχουν προστασία; Ακόμη και ορισμένοι αστυνομικοί χτυπήθηκαν σε αντίποινα.
Ο Βούτσιτς είχε απειλήσει να διαλύσει τις διαδηλώσεις τον Δεκέμβριο χρησιμοποιώντας τις ίδιες τις Cobras. Εν μέσω των βαριών ξυλοδαρμών που δέχτηκαν, ένας από αυτούς έβγαλε ένα όπλο και πυροβόλησε στον αέρα. Σχολιάζοντας τη διάθεση των μαζών, ο αξιωματικός που πυροβόλησε δήλωσε:
«Το κάνω αυτό εδώ και 20 χρόνια και μπορώ να ισχυριστώ υπεύθυνα ότι δεν έχω ξαναδεί τόσο θυμό, τόσο μίσος προς τις αρχές».
Καθώς οι εγκληματίες μεταφέρονταν από διάφορα μέρη, πάρκαραν τα συχνά ακριβά αυτοκίνητά τους παντού, δίπλα στους δρόμους, και συχνά αφαιρούσαν τις πινακίδες κυκλοφορίας τους. Οι διαδηλωτές έσπασαν τα αυτοκίνητά τους με ό,τι μπορούσαν. Ήταν ένα πραγματικά εμπνευσμένο θέαμα να βλέπεις τόσο μεγάλο αριθμό διαδηλωτών, καλά εξοπλισμένους για να αντιμετωπίσουν τους κακοποιούς.
Πολλοί φορούσαν κράνη και μάσκες και κρατούσαν γκλομπ – το μήνυμά τους προς το καθεστώς ήταν ότι δεν ήταν δειλοί και αφελείς διαδηλωτές. Ήταν αποφασισμένοι νέοι και εργαζόμενοι, χτυπημένοι από τη βία του καθεστώτος, και έτοιμοι να αντεπιτεθούν.
Αν και οι φωτοβολίδες προέρχονταν κυρίως από την κατεύθυνση των γραφείων του SNS προς τους διαδηλωτές, υπήρξαν επίσης περιπτώσεις διαδηλωτών που ανταπέδωσαν τις επιθέσεις τους με δικές τους φωτοβολίδες.
Η ανοιχτή εμπλοκή του καθεστώτος στη σύγκρουση οδήγησε στην ταπείνωσή του. Αποκάλυψε το γεγονός ότι, παρά την αστυνομία, τις Cobras και τους εγκληματίες που έχουν στη διάθεσή τους, αυτό το καθεστώς δεν έχει κανέναν τρόπο να επιβάλει τη θέλησή του στις μάζες.
Μέχρι στιγμής, φοιτητές και διαδηλωτές έχουν δείξει αυτοσυγκράτηση και υπομονή, παρά την τεράστια οργή που έχουν συσσωρεύσει. Τώρα η φάση της αφέλειας έχει φτάσει στο τέλος της. Η επανάσταση έχει εισέλθει σε μια νέα φάση και αυτές είναι οι τελευταίες απεγνωσμένες προσπάθειες του καθεστώτος να διατηρήσει την εξουσία μέσω του φόβου.
Γιατί το κάνει αυτό ο Βούτσιτς;
Ο Λένιν κάποτε σχολίασε ότι ένας άνθρωπος στην άκρη ενός γκρεμού δεν σκέφτεται πολύ λογικά. Καθώς το καθεστώς καταρρέει, καταρρέουν και τα τελευταία ίχνη των νοητικών ικανοτήτων του Αλεξάνταρ Βούτσιτς. Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να εκτιμηθεί γιατί το καθεστώς θα επέλεγε μια τόσο τρελή πορεία, η οποία έχει αφυπνίσει όλη τη Σερβία. Ποιοι είναι οι πραγματικοί παράγοντες που θα μπορούσαν να την πυροδοτήσουν;
Οι κυριότεροι είναι οι συλλήψεις υψηλόβαθμων αξιωματούχων από την εισαγγελία για το οργανωμένο έγκλημα και τη διαφθορά, συμπεριλαμβανομένων των Γκόραν Βέσιτς και Τόμισλαβ Μομίροβιτς, δύο πρώην υπουργών υποδομών που ήταν υπεύθυνοι για την ανακατασκευή του σιδηροδρομικού σταθμού του Νόβι Σαντ.
Ενώ οι μάζες το δέχτηκαν αυτό με μια δόση σκεπτικισμού, θεωρώντας ότι πιθανότατα επρόκειτο απλώς για μια λαϊκιστική κίνηση «σύλληψης και απελευθέρωσης», ήταν ωστόσο αξιοσημείωτο ότι ο Βούτσιτς δε χαιρέτισε αυτή την εξέλιξη. Του πήρε περισσότερο από μια μέρα για να κάνει μια δήλωση σχετικά με μια εξέλιξη που δεν είναι καθόλου ασήμαντη, δεδομένου ότι για οκτώ μήνες δεν έχει σημειωθεί καμία πρόοδος στη δικαστική διαδικασία γύρω από την κατάρρευση του σκέπαστρου.
Όταν τελικά μίλησε, επανέλαβε μόνο αυτό που είχαν ήδη πει τα «παπαγαλάκια» του καθεστώτος: ότι ήταν η φιλοευρωπαϊκή πτέρυγα της δικαστικής εξουσίας που παρατάχθηκε εναντίον του που έκανε αυτή την κίνηση, ενώ μια άλλη πρώην υπουργός Υποδομών, η Ζοράνα Μιχαήλοβιτς, παραπονέθηκε για το «βαθύ κράτος». Ενώ σίγουρα πρέπει να λάβουμε τις δηλώσεις αυτών των παθολογικών ψευτών με δυσπιστία, θα μπορούσε να υπάρχει μια δόση αλήθειας σε αυτό. Το γεγονός ότι το SNS ξεκίνησε μια εκστρατεία κατά του εισαγγελέα που υπέβαλε την αγωγή ενισχύει την ιδέα ότι αυτή ήταν μια κίνηση που ελήφθη παρά και ενάντια στον Βούτσιτς.
Η δικαστική εξουσία έγινε πλήρως ανεξάρτητη από την κοινοβουλευτική κυβέρνηση με το δημοψήφισμα του 2022. Όπως όλα τα καπιταλιστικά όργανα της κρατικής εξουσίας, ο κύριος ρόλος του είναι να εκπληρώνει τα συμφέροντα της άρχουσας καπιταλιστικής τάξης στο σύνολό της – τόσο εγχώριας όσο και διεθνούς – την οποία υπηρετούν αυτοί και ο Βούτσιτς. Ο καπιταλισμός στη Σερβία έχει αναμφίβολα αποσταθεροποιηθεί από την πολιτική κρίση. Η οικονομία επιβραδύνεται. Οι τιμές αυξάνονται. Είναι πολύ πιθανό ένα μέρος της ευρωπαϊκής αστικής τάξης να θέλει να βάλει τέλος σε αυτή την επαναστατική φωτιά πριν εξαπλωθεί.
Ωστόσο, είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι παρά τον μίνι εμφύλιο πόλεμο που λαμβάνει χώρα στη Σερβία, όπου το καθεστώς χρησιμοποιεί ανοιχτά εγκληματικά στοιχεία για την άμυνά του, τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης είναι εξαιρετικά ήσυχα και συγκρατημένα στην κριτική τους. Ο Βούτσιτς είναι υπηρέτης κάθε πιθανής ιμπεριαλιστικής δύναμης – της Ευρώπης και της Αμερικής, αλλά και της Ρωσίας και της Κίνας. Μέχρι στιγμής είναι ο αξιόπιστος συνεργάτης τους και σίγουρα ασκείται πίεση πάνω του από όλες τις πλευρές, ώστε οι υποθέσεις αυτών των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων να μπορούν να συνεχιστούν να εκπληρώνονται ανεμπόδιστα στη Σερβία.
Είναι επίσης πιθανό ο Βούτσιτς να φοβάται ότι η έρευνα για διαφθορά που σχετίζεται με την ανακατασκευή του σκέπαστρου θα μπορούσε να τον οδηγήσει στη φυλακή. Ο ίδιος, καθώς και πολλοί άλλοι από το κόμμα του, έχουν εκφράσει αυτή την ανησυχία.
Υπάρχουν αναμφίβολα τεράστιες διαιρέσεις εντός του κυβερνώντος SNS σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης αυτής της επαναστατικής κρίσης, και όλοι φοβούνται ποιος θα μαχαιρώσει πισώπλατα ποιον. Στην ομιλία του, ο Βούτσιτς παραπονέθηκε ότι ορισμένοι από τους υποστηρικτές και τους αξιωματούχους του ήταν διακοπές «όταν το κράτος χρειαζόταν την υπεράσπισή τους». Μια πτέρυγα αυτού του γκανγκστερικού κόμματος σίγουρα τον πίεζε να υποκινήσει τις διαμαρτυρίες με τη βία. Έχουν τσουρουφλιστεί από αυτή την απόπειρά τους. Πράγματι, ένας από τους υπουργούς του υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο ζωντανά στην τηλεόραση. Χωρίς να θέλουμε να κάνουμε εικασίες, θα μπορούσε αυτό το εγκεφαλικό επεισόδιο να ήταν συνέπεια της πίεσης που δέχονται όλα τα μέλη του καθεστώτος.
Ο τρίτος παράγοντας είναι ότι οι φοιτητές έχουν ανακοινώσει ένα νέο κύμα εντατικών διαμαρτυριών, το οποίο είχε προγραμματιστεί για τον Σεπτέμβριο, και ο Βούτσιτς σκεφτόταν πώς να το αποτρέψει. Το καλοκαίρι ήταν σχετικά νηφάλιο όσον αφορά τις διαμαρτυρίες. Προς το παρόν, πολλοί φοιτητές είναι πιεσμένοι από τις εξετάσεις, αφού κατέληξαν σε συμφωνία με τους καθηγητές τους να τις δώσουν για να ολοκληρώσουν την ακαδημαϊκή χρονιά. Ο Βούτσιτς μπορεί να σκέφτηκε ότι η απόσπαση της προσοχής των φοιτητών μπορεί να είχε καταστήσει εκείνη τη στιγμή κατάλληλη για να επιτεθεί, δεδομένου ότι οι φοιτητές παραμένουν η κύρια ηγεσία του κινήματος.
Αλλά αντί να εκφοβίσει τους διαδηλωτές, κατάφερε μόνο να τους ενθαρρύνει και να αποκαλύψει την αδυναμία του καθεστώτος του. Το ηθικό είναι τόσο χαμηλό στην αστυνομία, που δεν αναμένεται να ακολουθούν αυστηρά τις εντολές. Εν τω μεταξύ, οι χούλιγκαν του καθεστώτος δέχτηκαν χτυπήματα από έναν αντίπαλο που υποτίμησαν, έχοντας συνηθίσει να αντιμετωπίζουν μόνο ασθενέστερους εχθρούς.
Αλλά οι μάζες δεν είναι αδύναμες. Όπως λένε πάντα οι κομμουνιστές – όταν οι μάζες βρίσκονται σε κίνηση, τίποτα δεν μπορεί να τις σταματήσει. Είναι η ισχυρότερη δύναμη στην κοινωνία, και οι εγκληματίες, οι αστυνομικοί και οι πολιτικοί είναι μια μειοψηφία που βρίσκεται στο έλεός τους.
Μέχρι στιγμής, το κίνημα έχει δείξει έλεος. Αλλά αυτό έλαβε τέλος πλέον. Δεν πρέπει να σταματήσουμε εδώ, αλλά θα πρέπει να φτάσουμε τον αγώνα μέχρι τέλους. Δεν μπορούμε απλώς να περιμένουμε ένα ακόμη πιο βάναυσο ξέσπασμα από το καθεστώς. Έχει ωριμάσει η συνειδητοποίηση ότι δεν υπάρχει τίποτα που να κερδίζεται με την αυτοσυγκράτηση ή με τις αφελείς εκκλήσεις στις συνειδήσεις αυτής της ψυχοπαθούς κλίκας που βρίσκεται στην εξουσία. Τα γεγονότα θα επιταχυνθούν σημαντικά, θα υπάρξουν ξαφνικές στροφές και κλιμακώσεις, αλλά η κύρια τάση βρίσκεται προς την τελική κατάρρευση του καθεστώτος του Αλεξάνταρ Βούτσιτς.
Ζβόνκο Νταν
Μετάφραση: Κωνσταντίνος Αυγέρος