Η στυγερή δολοφονία της Σάρα Έβεραρντ στο Λονδίνο, έφερε στην επιφάνεια τις τραυματικές εμπειρίες που βιώνουν καθημερινά οι γυναίκες μέσα στα πλαίσια ενός καταπιεστικού συστήματος. Εκατομμύρια γυναίκες αντιλαμβάνονται ότι θα μπορούσαν κάλλιστα να βρίσκονται εκείνες στη θέση του θύματος.
Μετά από ένα γεύμα με μια φίλη της, η Σάρα ξεκίνησε να πηγαίνει στο σπίτι της στο Μπρίξτον του Λονδίνου αλλά δεν έφτασε ποτέ. Ένας εν ενεργεία αστυνομικός της Μητροπολιτικής Αστυνομίας (“Met”) κατηγορείται για την απαγωγή και τη δολοφονία της. Ο ίδιος είχε συλληφθεί λίγες ημέρες νωρίτερα για απρεπή σωματική επίδειξη σε κοινή θέα, ωστόσο συνέχιζε να υπηρετεί στην αστυνομία.
Η κορυφή του παγόβουνου
Η δολοφονία της Σάρα Έβεραρντ είναι μόνο η κορυφή ενός γιγάντιου παγόβουνου. Εκατομμύρια γυναίκες έχουν περιοριστεί στην οικιακή εργασία εξαιτίας της πανδημίας. Η ενδο-οικογενειακή βία έχει αυξηθεί δραματικά. Πρόκειται για ένα διεθνές φαινόμενο. Σε πολλές χώρες μάλιστα, όπως το Μεξικό, η Χιλή, το Πακιστάν, η Πολωνία, αυτό προκάλεσε διαδηλώσεις και κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας.
Με τον καπιταλισμό να μπαίνει σε βαθιά κρίση, οι εργαζόμενες γυναίκες καλούνται να πληρώσουν ένα δυσανάλογα βαρύ τίμημα. Η γυναικεία ανεργία έχει εκτοξευθεί παγκοσμίως. Η κατάρρευση των συστημάτων Υγείας έχει περιορίσει δραματικά την πρόσβαση σε υπηρεσίες γυναικολογικής περίθαλψης και φροντίδας που οι γυναίκες δικαιούνται βάση νόμου. Σε κάποιες χώρες μάλιστα (όπως οι ΗΠΑ και η Ιταλία), έχει περιοριστεί ή και διακοπεί πλήρως η πρόσβαση των γυναικών ακόμα και στις εκτρώσεις, ως αποτέλεσμα των επ’ αόριστο αναβολών χειρουργείων, που επιβάλλονται εξαιτίας της αδυναμίας αντιμετώπισης της πανδημίας από τα διαλυμένα συστήματα Υγείας.
Και αυτές δεν πρόκειται να είναι προσωρινές μόνο υποχωρήσεις. Για παράδειγμα, πολλοί από τους κλάδους που αναμένεται να έχουν τα ισχυρότερα πλήγματα μετά το τέλος της πανδημίας είναι σε μεγάλο βαθμό εκείνοι όπου απασχολούνται σε μεγάλα ποσοστά γυναίκες εργάτριες, όπως το λιανικό εμπόριο. Βήματα προόδου που έχουν συντελεστεί σε βάθος δεκαετιών, μπαίνουν υπό αμφισβήτηση μέσα σε διάστημα λίγων μηνών. Αυτό αποδεικνύει πόσο ευάλωτα είναι τα δικαιώματα, οι ελευθερίες και οι κατακτήσεις μας, μέσα στον καπιταλισμό – ένα σύστημα σε ανίατη σήψη.
Αστυνομική καταστολή και κυβερνητική υποκρισία
Ιδιαίτερα προκλητική ήταν η στάση της αστυνομίας απέναντι στις ειρηνικές συγκεντρώσεις – αγρυπνίες που έγιναν στη μνήμη της Σάρα Έβεραρντ. Στη διαμαρτυρία του Λονδίνου σε μια πλατεία κοντά στο σπίτι της Σάρα, συγκεντρώθηκε ένα πλήθος χιλιάδων, κυρίως γυναικών, αλλά και νεαρών ανδρών, ηλικιωμένων ανθρώπων και οικογενειών με παιδιά. Οι ανθοδέσμες στα κοντινά ανθοπωλεία είχαν εξαντληθεί. Η διαμαρτυρία ήταν απολύτως ειρηνική.
Ωστόσο, η αστυνομία υπήρξε άκρως επιθετική. Ήδη πριν την πραγματοποίηση της συγκέντρωσης, πίεζε τους διοργανωτές να την ακυρώσουν, απειλώντας με πρόστιμα έως και 10 χιλιάδων λιρών για παραβίαση των μέτρων προστασίας για την πανδημία. Την ώρα της συγκέντρωσης, υπήρχε από την αρχή μια πολύ έντονη παρουσία της αστυνομίας, με δεκάδες οχήματα να έχουν περικυκλώσει το χώρο διεξαγωγής. Κατά τη διάρκειά της – και καθώς ακούγονταν όλο και πιο μαχητικά συνθήματα, που στρέφονταν κατά της αστυνομίας, όπως “συλλάβετε τους δικούς σας!” και “καμία ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη!” – οι αστυνομικές δυνάμεις άρχιζαν να σφίγγουν τον κλοιό γύρω από τους συγκεντρωμένους, προσπαθώντας να δημιουργήσουν συνθήκες συνωστισμού για να επιβάλλουν στη συνέχεια τη διάλυση, «για λόγους δημόσιας υγείας». Στο τέλος, η συγκέντρωση διαλύθηκε καθώς η αστυνομία προχωρούσε στην όλο και πιο συχνή απομάκρυνση μεμονωμένων ομιλητών και διαδηλωτών, τους οποίους στη συνέχεια συνέλαβε.
Ενώ όλες οι άλλες δραστηριότητες σε υπαίθριους χώρους αντιμετωπίζονται με πλήρη ανοχή και οι εργοδότες καθ’ όλη τη διάρκεια της πανδημίας παραβιάζουν συστηματικά τα μέτρα προστασίας στους εργασιακούς χώρους, η Μητροπολιτική Αστυνομία εξάντλησε την αυστηρότητά της ενάντια σε μια ειρηνική διαμαρτυρία, για τη δολοφονία μια νέας γυναίκας από έναν αστυνομικό – μέλος της!
Αυτή η στάση της Μητροπολιτικής Αστυνομίας δέχθηκε κριτική ακόμα και από κάποιους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος των Συντηρητικών. Ωστόσο, αυτή η «ευαισθησία» για τις συνθήκες ζωής των γυναικών, είναι απολύτως υποκριτική από την πλευρά καθεστωτικών βουλευτών και πολιτικών. Πρόκειται για τους ίδιους ανθρώπους που υπερψήφισαν τις δραστικές περικοπές για τα καταφύγια γυναικών – θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας και για άλλες υπηρεσίες πρόνοιας στις οποίες στηρίζονται ευάλωτες γυναίκες. Πρόκειται για τους ίδιους ανθρώπους που ψήφισαν το νόμο για τους «Πράκτορες Μπάτσους», ο οποίος δίνει ασυλία στους ασφαλίτες για εγκλήματα κατά αγωνιστών του κινήματος – συμπεριλαμβανομένου του βιασμού και της σεξουαλικής παρενόχλησης!
Καπιταλισμός και καταπίεση
Η κυβέρνηση και η Μητροπολιτική Αστυνομία βρίσκονται αντιμέτωπες με την οργή χιλιάδων γυναικών. Η απαίτηση να παραιτηθούν άμεσα οι επικεφαλής τόσο της Αστυνομίας όσο και του αρμόδιου Υπουργείου γίνεται όλο και μαζικότερη. Το γεγονός ότι και στα δύο αυτά αξιώματα βρίσκονται γυναίκες επιβεβαιώνει ότι η απλή ανάδειξη γυναικών σε θέσεις εξουσίας δεν μπορεί να προστατεύσει τα δικαιώματα και να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής των γυναικών. Η οργή στρέφεται όλο και περισσότερο ενάντια σε ολόκληρους θεσμούς του καπιταλιστικού συστήματος, όπως η αστυνομία.
Είναι συστηματικό φαινόμενο οι καταγγελίες για παρενόχληση, βιασμούς, κακοποίηση και βία, ιδιαίτερα όταν αυτές γίνονται από εργάτριες, μετανάστριες κλπ, να απορρίπτονται ως «αφερέγγυες» και «αβάσιμες». Ο θεσμός της «Δικαιοσύνης» δεν είναι καλύτερος. Ενώ οι καταγγελίες βιασμών έχουν εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια, οι καταδικαστικές αποφάσεις έχουν μειωθεί σε τεράστιο βαθμό. Οι θεσμοί του καπιταλιστικού κράτους ενδιαφέρονται μόνο να προστατέψουν τους «δικούς τους» ανθρώπους, και όλοι μαζί από κοινού να προστατεύσουν τα προνόμια, την ιδιοκτησία και τα κέρδη των πλούσιων και ισχυρών.
Δεν υπάρχει τίποτα το «φυσικό» στην καταπίεση που υφίστανται οι γυναίκες. Αυτή είναι ένα αποκλειστικό προϊόν της ταξικής κοινωνίας. Οι καπιταλιστές επωφελούνται από την καταπίεση και την εκμετάλλευσή μας. Τους αποφέρει φτηνή εργασία· τους παρέχει εργατικό δυναμικό για επισφαλείς και «ελαστικές» μορφές εργασίας· τους δίνει τη δύναμη να ωθούν τις γυναίκες εντός ή εκτός της αγοράς όπως τους συμφέρει· τους επιτρέπει να αντικειμενοποιούν τα σώματά μας για κερδοσκοπικές δραστηριότητες, όπως η διαφήμιση. Η σημερινή σεξιστική και μισογυνική κοινωνία είναι θεμελιωμένη πάνω σε αυτές τις υλικές συνθήκες.
Η απελευθέρωση των γυναικών, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού, ο οποίος κρατά τους εργαζόμενους ανθρώπους – γυναίκες και άντρες – υποδουλωμένους. Αυτό το σύστημα είναι απλά ανίκανο να εξασφαλίσει σταθερή πρόοδο για την εργατική τάξη. Για να βγάλει το καπιταλιστικό σύστημα από την κρίση στην οποία έχει μπει, η άρχουσα τάξη θα επιτεθεί σε κάθε προοδευτική μεταρρύθμιση που κατακτήθηκε στο παρελθόν με αγώνες. Οι γυναίκες της εργατικής τάξης, διπλά καταπιεζόμενες και εκμεταλλευόμενες μέσα στον καπιταλισμό, είναι τα θύματα αυτής της επίθεσης. Καλούνται να αντιμετωπίσουν αυξανόμενη επισφάλεια, φτώχεια, υπερεργασία και βία.
Επανάσταση και απελευθέρωση
Ωστόσο, φτάνουμε σε ένα σημείο καμπής. Έχουμε αγανακτήσει. Κάθε γυναίκα ζει με το φόβο να της συμβεί κάτι σαν αυτό που συνέβη στη Σάρα Έβεραρντ. Από μικρή ηλικία μας λένε: «να φοράς φωτεινά ρούχα», «να μην περπατάς στα σκοτάδια και να έχεις τα κλειδιά στο χέρι», «μην φοράς ακουστικά», «στείλε μήνυμα μόλις φτάσεις σπίτι», κ.ο.κ. Αυτή δεν είναι ζωή. Τίποτα από αυτά δεν θα έπρεπε να είναι απαραίτητο. Και δεν πρέπει να αποδεχτούμε κάτι τέτοιο. Οι γυναίκες το έχουν σιχαθεί – ως εδώ. Όπως ανέφερε και το σύνθημα στις συγκεντρώσεις για τη Σάρα: το σύστημα δεν μας προστατεύει – μας σκοτώνει.
Πρέπει να ενωθούμε και να παλέψουμε για την καταστροφή αυτού του σάπιου, βίαιου και καταπιεστικού συστήματος. Χρειαζόμαστε μια επαναστατική αλλαγή για να ανατρέψουμε το καπιταλιστικό σύστημα και το βίαιο καταπιεστικό κράτος του – και να χτίσουμε μια σοσιαλιστική κοινωνία, βασισμένη στη γνήσια ισότητα, την αξιοπρέπεια και το σεβασμό στην ανθρώπινη ύπαρξη.
Lubna Badi
Μετάφραση και περίληψη από την ιστοσελίδα www.marxist.com: Πάτροκλος Ψάλτης
(με επιμέρους στοιχεία και από: https://www.youtube.com/watch?v=58uiQwuQgs4&t=801s)
