Το σχέδιο συγχώνευσης σε πρώτο επίπεδο, περιλαμβάνει έναν τύπο διοίκησης με διορισμένους μάνατζερ που δεν θα υπόκεινται σε κανένα έλεγχο από την πανεπιστημιακή κοινότητα. Πρυτάνεις, συμβούλια διοίκησης, ακαδημαϊκά όργανα, διοικητικό και τεχνικό προσωπικό όλων των ιδρυμάτων της χώρας θα εκτοπισθούν από τις θέσεις τους. Μέσω της συγχώνευσης λοιπόν, η νέα διοίκηση αποκτά υπερεξουσίες στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων θα καταργηθεί πλήρως και τα ιδρύματα θα βρίσκονται υπό τον πλήρη έλεγχο του υπουργείου και των επιχειρήσεων που θα εμπλέκονται άμεσα και καθοριστικά στη λειτουργία των σχολών.
Σε δεύτερο επίπεδο, μπορούμε να δούμε ότι η συγχώνευση τμημάτων διευκολύνει την μετατροπή των ιδρυμάτων σε σχολές με εξατομικευμένα προγράμματα σπουδών. Με τον τρόπο αυτό παύει να υπάρχει το ενιαίο πτυχίο και το ένα ενιαίο πρόγραμμα σπουδών και συνεπώς, παύουν να υπάρχουν και τα συλλογικά επαγγελματικά δικαιώματα.
Πέρα από αυτά, οι συγχωνεύσεις θα σημάνουν δεκάδες απολύσεις συμβασιούχων καθηγητών και άλλων εργαζόμενων στις σχολές και φυσικά, επιπλέον περικοπές στη χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων, γεγονός που θα σημάνει δραματική μείωση στις φοιτητικές παροχές σε συγγράμματα, σίτιση και στέγαση. Τέλος, υπολογίζεται ότι ο «Καλλικράτης» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα σημάνει 40.000 λιγότερους εισακτέους τα επόμενα χρόνια! Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, ότι το μαζικό δημόσιο πανεπιστήμιο παύει να υφίσταται, ενώ όσοι θα καταφέρουν να έχουν πρόσβαση σε αυτό, πρακτικά θα αποκτούν πτυχία χωρίς πραγματική αξία.
Επιλογή βέβαια της κυβέρνησης είναι να αναγκάσει τα ιδρύματα να επιβάλλουν μόνα τους το λουκέτο και τελικά η λύση της συγχώνευσης να αποτελέσει μονόδρομο. Έχοντας ήδη πάρει το μάθημα από την επιχείρηση συγχώνευσης των σχολείων και προσπαθώντας να αποφύγουν τη δυσαρέσκεια από τις τοπικές κοινωνίες, μεταθέτουν την ευθύνη στα ίδια τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας απλά επιβάλλοντας τους οικονομική ασφυξία. Έτσι πολύ σύντομα, τα περιφερειακά Πανεπιστήμια θα αναγκαστούν να κλείσουν τμήματα και σχολές, καθώς σταδιακά κλείνει η στρόφιγγα της χρηματοδότησης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το ΤΕΙ Πειραιά, όπου ήδη το προηγούμενο διάστημα είχε αναγκαστεί να αναστείλει τη λειτουργία του λόγω υποχρηματοδότησης. Το ίδιο συνέβη και στα τμήματα του Παν. Αιγαίου.
Από την άλλη πλευρά, τα κεντρικά ιδρύματα θα βάλουν χέρι στα αποθεματικά τους για να εξασφαλίσουν προσωρινά τη συνέχιση της λειτουργίας τους, κάτι που σημαίνει ότι θα έχουμε σοβαρές επιπτώσεις στη στήριξη των φοιτητών (σίτιση, στέγαση κ.λ.π). Υπολογίζεται ότι με τις περικοπές και με την αύξηση του ΦΠΑ η συνολική επιχορήγηση για την τριτοβάθμια εκπαίδευση σε σχέση με το 2009 είναι μειωμένη κατά 50%! Όπως λοιπόν οι ίδιοι οι πρυτάνεις τόνισαν στην άτυπη συνάντηση που πραγματοποίησαν για να βρουν τρόπους αντίδρασης: «Μας κλείνουν χωρίς να μας το λένε!»
Παρ’ όλα αυτά, το υπουργείο φαίνεται να έχει διαφορετική άποψη για τους λόγους υποβάθμισης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Χαρακτηριστικά ένα από τα ευρήματα της «Διεθνούς Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στην Ελλάδα» είναι το εξής: «…Η πολιτικοποίηση των πανεπιστημίων – και ειδικότερα η πολιτικοποίηση των φοιτητών – αντιπροσωπεύει μια πέραν της λογικής συμμετοχή στην πολιτική διαδικασία. Το γεγονός αυτό συμβάλλει στην ταχεία υποβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης…»
Η πολιτικοποίηση δηλαδή των φοιτητών τους ενοχλεί. Ακριβώς επειδή στεκόμαστε εμπόδιο στα σχέδιά τους. Μπροστά σε αυτή τη λαίλαπα αντιδραστικών μέτρων, δεν υπάρχει ατομική λύση, παρά μόνο για «λίγους και εκλεκτούς». Δεν υπάρχει χώρος για αδιαφορία ή «ουδετερότητα». Αν δεν βάλουμε τώρα ένα φρένο σε αυτή την πολιτική, ο κατήφορος των αντιλαϊκών μέτρων δεν θα σταματήσει. Απέναντι στο δικό τους μονόδρομο ξεπροβάλει ο δικός μας : ο κοινός μαζικός αγώνας των φοιτητών, των μαθητών και των εργαζομένων.