Και να που, από την «ισχυρή ελληνική οικονομία» φθάσαμε στη χρεοκοπία. Και να που, από την «ήπια προσαρμογή» φθάσαμε στην πιο σκληρή αντεργατική επίθεση των τελευταίων 35 χρόνων, με δραστικές περικοπές στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων, μείωση της κατώτερης σύνταξης, αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, στοχοποίηση του 14ου μισθού, προοπτική απελευθέρωσης των απολύσεων στο Δημόσιο, γενικό πάγωμα των προσλήψεων κ.λ.π.
Τι είναι τελικά αυτό που οδηγεί την Ελλάδα στη χρεοκοπία; Πρέπει να θυσιαστεί το βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων για να σωθεί η χώρα, όπως προσπαθούν να μας πείσουν ; Θα καταφέρει η κυβέρνηση και οι διεθνείς «επιτηρητές» (Ε.Ε, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) να βάλουν «τάξη στο σπίτι μας» και να σώσουν την ελληνική οικονομία; Ποιες πρέπει να είναι οι θέσεις και οι διεκδικήσεις της Αριστεράς και του εργατικού κινήματος σχετικά με το έλλειμμα και τη χρεοκοπία της χώρας; Ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε σε αυτά τα κρίσιμα ερωτήματα που απασχολούν σήμερα κάθε εργαζόμενο.
Η αιτία της χρεοκοπίας είναι ο καπιταλισμός
Στους δημαγωγούς απολογητές του κεφαλαίου που υποστηρίζουν καθημερινά στα ΜΜΕ ότι την υφιστάμενη χρεοκοπία της χώρας δημιούργησε δήθεν «η ακόρεστη τάση του ελληνικού λαού για ευδαιμονία», αλλά και σε όσους από τις ηγεσίες της Αριστεράς έχουν την τάση να βλέπουν πίσω από την κρατική χρεοκοπία «συνομωσίες ενάντια στην πατρίδα», πρέπει να απαντήσουμε ότι ο αληθινός υπεύθυνος είναι ο καπιταλισμός.
Είναι οι θεμελιακές αντιφάσεις του καπιταλισμού που γεννούν τις κρίσεις σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες εξοντώνουν πάντα τις λιγότερο ανταγωνιστικές οικονομίες όπως η ελληνική. Είναι οι διεφθαρμένοι και ανεξέλεγκτοι από τους εργαζόμενους θεσμοί του καπιταλισμού, που γεννούν διαρκώς τη σπατάλη, την κακοδιαχείριση, τη διαφθορά και συνεπώς τα ελλείμματα, όπως τα σύννεφα γεννούν τη βροχή.
Η σημερινή έκρηξη της κερδοσκοπίας πάνω στο ίδιο το δημόσιο χρέος – εντελώς ανεύθυνη και από καπιταλιστική σκοπιά – καθώς και η προκλητική απόπειρα να περάσει το βάρος της χρεοκοπίας εξολοκλήρου στους ώμους της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, υπογραμμίζουν το πόσο αντιδραστικό είναι το καπιταλιστικό σύστημα και «κραυγάζουν» την επείγουσα ανάγκη για τη νίκη του σοσιαλισμού στην Ελλάδα και διεθνώς.
Το δημόσιο χρέος δημιούργημα της άρχουσας τάξης
Το γιγάντιο δημόσιο χρέος είναι το αποκλειστικό δημιούργημα της άρχουσας τάξης και του σημερινού κράτους που την υπηρετεί. Το δημιούργησαν οι επιδοτήσεις στους καπιταλιστές, οι φοροαπαλλαγές και η φοροδιαφυγή του μεγάλου κεφαλαίου, η διαχρονική λειτουργία των δημόσιων επιχειρήσεων και υπηρεσιών προς όφελος των μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών, οι υπέρογκες κρατικές δαπάνες για αγορές όπλων και για τους τόκους των κερδοσκόπων δανειστών του Δημοσίου, οι σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων επιχειρήσεων που έχουν στερήσει μεγάλες πηγές εσόδων από το κράτος, η κακοδιαχείριση και τα σκάνδαλα των υψηλόμισθων κρατικών στελεχών.
Ας δούμε ορισμένα πρόσφατα στοιχεία που δείχνουν γλαφυρά ποιοι δημιούργησαν το γιγάντιο σημερινό δημόσιο χρέος:
- Tο 67,5% των συνολικών φορολογικών εσόδων του 2009 κατευθύνθηκαν στα χαρτοφυλάκια των μεγαλοδανειστών του κράτους, δηλαδή κυρίως σε ντόπιες και ξένες τράπεζες και γενικά στους παρασιτικούς κατόχους ομολόγων και εντόκων γραμματειών του Δημοσίου (πηγή ΕΣΥΕ).
- Τη στιγμή που αποφασίστηκε το περίφημο πακέτο των 28 δισ. ευρώ ενίσχυσης στις τράπεζες ισοδυναμούσε με το 12,4% του δημόσιου χρέους και με αυτό το ποσό θα μπορούσαν να έχουν όλες τους εξαγοραστεί από το κράτος.
- Ενώ από το 2004 ο συντελεστής φορολόγησης των κερδών των Ανώνυμων Εταιριών έχει μειωθεί σταδιακά κατά 10%, από 35% σε 25%, στο ίδιο διάστημα τα κέρδη των 300 μεγαλύτερων Α.Ε, αυξήθηκαν κατά 365%. Αυτό σημαίνει ότι πολλές δεκάδες δισ. ευρώ που θα μπορούσαν μέσα από τη φορολογία στα κέρδη να μπουν στα κρατικά ταμεία μειώνοντας το χρέος, χαρίστηκαν στους καπιταλιστές.
- Η ετήσια φοροδιαφυγή στην Ελλάδα υπολογίζεται στα 20 δισ. ευρώ. Δηλαδή σχεδόν το 40% του ελλείμματος του προϋπολογισμού, με τους σημερινούς κοινωνικά άδικους όρους φορολογίας, χάνεται κάθε χρόνο από τα ταμεία του κράτους, με την «μερίδα του λέοντος» να την καταλαμβάνουν οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων. Σύμφωνα με την «Καθημερινή» της 12/4/09 μόνο το 2008 εντοπίστηκαν 15.300 επιχειρήσεις που δεν υπέβαλαν καν φορολογική δήλωση!
- Μόνο για το 2009-2010 το ύψος των εξοπλιστικών δαπανών θα ανέλθει σε 6 δισ. ευρώ.
- Η «Καθημερινή της Κυριακής» σε σχετικό της άρθρο στις 19/4/09 υπολόγισε ότι από τα τρία μεγαλύτερα πρόσφατα σκάνδαλα («Siemens», δομημένα ομόλογα, Βατοπέδι). χάθηκαν για το κράτος 2 δισ. 675 εκατομμύρια ευρώ.
Το σωρευτικό αποτέλεσμα αυτού του είδους των φαινομένων κλπ., είναι σήμερα ένα δημόσιο χρέος που ανέρχεται σε πάνω από 300 δισ. ευρώ, όπως προκύπτει από έκθεση επιτροπής που συγκροτήθηκε στα τέλη Οκτωβρίου με κυβερνητική πρωτοβουλία («Καθημερινή», 21/01/10).
Οι «καπιτα-ληστές» δανειστές και η ανησυχία των «επιτηρητών»
Το υψηλό δημόσιο χρέος είναι πηγή κερδών για τους κερδοσκόπους τραπεζίτες – δανειστές του δημοσίου. Για να εξυπηρετήσει αυτό το χρέος η κυβέρνηση, θα δανεισθεί φέτος από αυτούς τουλάχιστον 55 δισ. ευρώ. Μόνο για τους τόκους των δανείων, το κράτος θα τους καταβάλει 12,30 δισ. ευρώ. Δηλαδή, οι δανειστές θα «τσεπώσουν» φέτος περίπου 1 δις ευρώ περισσότερα από τις προβλεπόμενες επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων, 2 δις περισσότερα από τις δημόσιες επενδύσεις, υπερδιπλάσιο ποσό από τις προβλεπόμενες κρατικές δαπάνες για την Υγεία και κάτι λιγότερο από διπλάσιο από τις δαπάνες για την Παιδεία και σχεδόν το 1/4 των συνολικών φορολογικών εσόδων του έτους…. Επιπλέον άλλα 19,5 δισεκατομμύρια θα «επιστραφούν» στους τραπεζίτες ως χρεολύσια. Με άλλα λόγια από τα 55 δισ. ευρώ που θέλει φέτος συνολικά να δανειστεί η κυβέρνηση, τα 32,5 δισ. θα πάνε πίσω στις τσέπες των τραπεζιτών.
Πρέπει να σημειώσουμε ότι ολόκληρη την περσινή χρονιά οι ελληνικές τράπεζες δανείζονταν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με επιτόκιο λιγότερο από 1% και μετά αγόραζαν ελληνικά κρατικά ομόλογα κερδίζοντας σημαντικά ποσά από τη διαφορά των επιτοκίων, με την απόδοση τώρα των δεκαετών κρατικών ομολόγων να έχει εκτοξευτεί σε ύψη ρεκόρ, φτάνοντας στα τέλη Ιανουαρίου το 7,24%!
Στην δε τελευταία «πετυχημένη» απόπειρα δανεισμού της κυβέρνησης στα τέλη του περασμένου Γενάρη, η κερδοσκοπική εκτόξευση του επιτοκίου δανεισμού έφερε ιστορικό ρεκόρ συμμετοχής ξένων επίδοξων δανειστών, οι οποίοι τελικά δάνεισαν στο κράτος 8 δισ. με το ληστρικό επιτόκιο 6,2%. Μόνο σε αυτή την «επιτυχημένη» απόπειρα δανεισμού, το χρέος του ελληνικού κράτους τους απέφερε το «ευτελές» ποσό των 496 εκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή σχεδόν δυόμισι φορές τον φετινό προϋπολογισμό του ΟΣΚ (Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων) ή αλλιώς ένα ποσό ίσο με το κόστος 175 σχολείων!
Από τα παραπάνω στοιχεία γίνεται ξεκάθαρο ότι σε ένα συντριπτικό ποσοστό, η εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα καλούνται να κάνουν θυσίες απλά για να στηρίξουν τα μυθικά κέρδη των παρασιτικών δανειστών του ελληνικού κράτους.
Στην πραγματικότητα, αυτό που ανησυχεί σφοδρά τους επιτελείς της ΕΕ και τις πιο ισχυρές ευρωπαϊκές καπιταλιστικές χώρες σχετικά με μια ενδεχόμενη αδυναμία του ελληνικού κράτους να εξυπηρετήσει το δημόσιο χρέος, εκτός ασφαλώς από τις καταστροφικές επιπτώσεις που αυτή θα έχει για το «ευρώ», είναι το γεγονός ότι θα απειλήσει τη βιωσιμότητα των τραπεζών που κατέχουν ελληνικά ομόλογα. Διαβάζουμε σχετικά από το «Βήμα» της 14/2 : «..το τελευταίο που χρειαζόταν η Ευρώπη είναι ένα ελληνικό έμφραγμα που θα απειλούσε να βυθίσει σε γενικευμένη κρίση τη Γηραιά Ήπειρο. Ο οικονομικός αντίκτυπος επίσης για το ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα από μια ελληνική κατάρρευση δεν θα ήταν αμελητέος, καθώς οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ένα συνολικό άνοιγμα σε ελληνικά κρατικά και εταιρικά ομόλογα που ξεπερνά σήμερα τα 300 δισ. ευρώ, με τις γαλλικές, τις ελβετικές και τις γερμανικές να εμφανίζουν τη μεγαλύτερη έκθεση εν αντιθέσει προς τις μεγάλες ελληνικές τράπεζες, η συνολική έκθεση των οποίων υπολογίζεται γύρω στα 30 δισ. ευρώ». Έτσι η τριμερής επιτήρηση της Ελλάδας, σε συνδυασμό με μια έστω ασαφή ακόμα δέσμευση για στήριξη της Ελλάδας σε περίπτωση αδυναμίας εξυπηρέτησης του χρέους, είναι καρπός αυτής ακριβώς της ανησυχίας. Καθόλου τυχαία, ήταν η Γαλλία του Σαρκοζί αυτή που φάνηκε περισσότερο «αλληλέγγυα» με την Ελλάδα, καθώς οι γαλλικές τράπεζες είναι στην κορυφή του καταλόγου των κατόχων ελληνικών ομολόγων με 80 δις ευρώ.
Τα σκληρά μέτρα θα αποτρέψουν τη χρεοκοπία;
Η κυβέρνηση, τα αστικά κόμματα και τα φερέφωνα του κεφαλαίου μέσα από τα ΜΜΕ, επί ένα τρίμηνο κραυγάζουν υστερικά ότι «τα σκληρά μέτρα είναι αναγκαία για να κατευνάσουμε τις αγορές και να ρίξουμε τo spread». Η άποψη αυτή όμως, αποτελεί ένα μεγαλοπρεπές ψέμα. Αυτό που γυρεύουν κυνικά οι αγορές είναι να κοπούν οι μισθοί και οι συντάξεις, για να εξοικονομηθούν άμεσα τα χρήματα για τους τόκους τους. Οι θυσίες των εργαζόμενων είναι άσχετες με το ύψος του “spread”. Όσες θυσίες κι αν δεχθούν οι εργαζόμενοι, τίποτε δεν εξασφαλίζει ότι θα πέσουν τα επιτόκια δανεισμού του ελληνικού κράτους. Διότι αυτό που καθορίζει την πορεία τους είναι η κρίση της παγκόσμιας οικονομίας, η κρίση του καπιταλισμού και μέσα σε αυτήν ειδικότερα, η πορεία του ελληνικού καπιταλισμού.
Όσο η κρίση του καπιταλισμού διαρκεί, όσο η παγκόσμια οικονομία δε μπαίνει σε μια πορεία πραγματικής ανάπτυξης, τόσο το δημόσιο χρέος θα αποτελεί μια πιεστική πραγματικότητα ακόμα και για τις ισχυρότερες καπιταλιστικές χώρες, δημιουργώντας το έδαφος για αυξημένη κερδοσκοπία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε, ότι ούτε η κρίση, ούτε το υψηλό δημόσιο χρέος είναι μια ελληνική ιδιαιτερότητα. Πολύ μεγαλύτερες και ισχυρότερες καπιταλιστικές χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γερμανία, η Γαλλία που έχουν ξοδέψει σχεδόν 15 τρισ. δολάρια από τους προϋπολογισμούς τους, δεν έχουν καταφέρει να μπουν σε μια ουσιαστική τροχιά ανάκαμψης. Το αποτέλεσμα είναι με πρώτες και καλύτερες τις ΗΠΑ και την Βρετανία, να έχουν ελλείμματα ρεκόρ, που υπονομεύουν τη σταθερότητά τους και θέτουν σε κίνδυνο τα νομίσματά τους.
Αν η ελληνική οικονομία έμπαινε σε μια φάση πραγματικής ανάπτυξης, τότε σε τελική ανάλυση και το χρέος θα μπορούσε να αποκλιμακωθεί και τα επιτόκια δανεισμού του κράτους θα υποχωρούσαν. Τα πράγματα όμως είναι εντελώς διαφορετικά. Ο ελληνικός καπιταλισμός βρίσκεται μπροστά στο φάσμα μιας βαθειάς ύφεσης. Τα στοιχεία για την εξέλιξη του ΑΕΠ στο τελευταίο τρίμηνο του 2009 ήταν αποκαρδιωτικά : πτώση κατά 2%. Κι όλα αυτά, αντανακλούσαν τη σχετικά ήπια επίθεση της κυβέρνησης της ΝΔ στο βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων, συγκριτικά με την «καταιγίδα» που μόλις άρχισε να υλοποιεί η σημερινή κυβέρνηση. Οι δραστικές περικοπές στο βιοτικό επίπεδο των εργαζόμενων είναι βέβαιο ότι θα τσακίσουν την αγοραστική δύναμη και θα παρατείνουν την ύφεση. Έτσι ούτε το δημόσιο χρέος θα αντιμετωπίσουν, ούτε τον δανεισμό του κράτους αναμένεται να κάνουν αισθητά φθηνότερο.
Την εκτίμηση αυτή επιβεβαιώνει το παράδειγμα της Ιρλανδίας: η κυβέρνησή της πριν από ενάμιση περίπου χρόνο προχώρησε σε ένα πρόγραμμα άγριων περικοπών. Οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκαν κατά 7%, οι συντάξεις περικόπηκαν επίσης, οι κοινωνικές δαπάνες σχεδόν εξαλείφτηκαν, χωρίς όμως όλα αυτά να φέρουν κανένα αποτέλεσμα παρά μόνο τη βύθιση σε μια ακόμα πιο βαθειά ύφεση : το ΑΕΠ της χώρας έχει μειωθεί κατά 10,5% από τον Γενάρη του 2007 μέχρι σήμερα! Το αποτέλεσμα είναι η Ιρλανδία, παρά τα «σκληρά μέτρα» να διαθέτει ένα σταθερά υψηλό “spread”, αποτελώντας «αγαπημένο παιδί» των κερδοσκόπων μαζί με την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία.
Το ζήτημα, λοιπόν, δεν είναι να προσπαθήσουμε να «κατευνάσουμε τους κερδοσκόπους», θυσιάζοντας το βιοτικό μας επίπεδο στο βωμό τις ακόρεστης παρασιτικής τους δίψας για κέρδη, αλλά να τους αφοπλίσουμε. Να τους επιβάλουμε τα ριζικά, επαναστατικά μέτρα που απαιτούνται για να ελέγξουμε την οικονομία και να την βάλουμε σε μια τροχιά ανάπτυξης προς όφελος των εργαζόμενων.
Τι πρέπει να γίνει για να βγει η χώρα από την κρίση;
Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό, είναι ότι καμία λύση προς όφελος της εργαζόμενης πλειοψηφίας δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς σύγκρουση με τον καπιταλισμό. Η χρεοκοπία είναι γέννημα της σπατάλης, της διαφθοράς και της κερδοσκοπίας που ταυτίζονται με το καπιταλιστικό σύστημα και τους θεσμούς του. Η επιλογή να φορτωθεί η χρεοκοπία στις πλάτες της εργατικής τάξης θα φέρει μαζική εξαθλίωση στην κοινωνία και μια παρατεταμένη ύφεση. Όσο τα μεγέθη του ελληνικού καπιταλισμού δε θα βελτιώνονται, οι αστοί θα ζητάνε κι «άλλο αίμα». Μετά το 14ο μισθό, στην ατζέντα θα μπει η πλήρης απελευθέρωση των απολύσεων, η κατάργηση του επιδόματος ανεργίας, η πληρωμή διδάκτρων στην εκπαίδευση, η κατάργηση του ΕΣΥ, μέχρι μια – μια οι κατακτήσεις που έκαναν την ζωή των εργαζόμενων πιο ανθρώπινη τα τελευταία 50 χρόνια, να αποτελέσουν παρελθόν.
Τι θα μπορούσε να κάνει μια κυβέρνηση αληθινά σοσιαλιστική αν ήταν στη θέση της σημερινής υποτακτικής στις επιταγές του κεφαλαίου κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ;
Αντί να πληρώσει μόνο για φέτος 32,5 δις ευρώ – το μισό περίπου των κρατικών εσόδων – για τόκους και τοκοχρεολύσια, θα κατήγγειλε με στοιχεία στους Έλληνες και Ευρωπαίους εργαζόμενους τον ληστρικό ρόλο των δανειστών και σε αντίποινα θα πάγωνε την αποπληρωμή όλων των δανείων.
Βοηθούμενη από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των τραπεζοϋπαλλήλων, θα αποκάλυπτε με αναλυτικά και αδιάψευστα στοιχεία το ληστρικό ρόλο και τις απάτες των τραπεζών στην Ελλάδα και θα τις εθνικοποιούσε χωρίς αποζημίωση, δημιουργώντας μια ενιαία κρατική τράπεζα. Δεν μπορεί να γίνει ούτε ένα σταθερό βήμα για την έξοδο από την κρίση αν δεν ελεγχθεί απόλυτα το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Για να σωθεί το κράτος από τη χρεοκοπία και εκατομμύρια εργαζόμενοι από τη φτώχεια, πρέπει απαραίτητα το χρηματοπιστωτικό σύστημα να περάσει στα χέρια του κράτους. Με αυτό τον τρόπο, το 30% του χρέους που σήμερα βρίσκεται στα χέρια ελληνικών τραπεζών θα έπαυε οριστικά να αποτελεί «θηλιά» για τη χώρα. Η ενιαία κρατική τράπεζα, βάζοντας αμέσως τέλος στα σημερινά ληστρικά επιτόκια και τους επαχθείς όρους των δανείων για νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα συγκέντρωνε έναν διαρκώς αυξανόμενο όγκο καταθέσεων. Λειτουργώντας με έλεγχο και δημοκρατική διοίκηση από τις εργατικές οργανώσεις, θα μετέτρεπε την πίστη από πεδίο ατέλειωτης κερδοσκοπίας σε εργαλείο για το σχεδιασμό της οικονομίας και την ανάπτυξη προς όφελος του κοινωνικού συνόλου.
Μια αληθινά σοσιαλιστική κυβέρνηση, αντί έχοντας να καλύψει ένα χρέος που υπερβαίνει τα 300 δις ευρώ να επιχειρεί να εξοικονομήσει 1,2 δις ευρώ από την κατάργηση του 14ου μισθού και 650 εκατ. ευρώ από τις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων, εξαθλιώνοντας μαζικά τους εργαζόμενους και ρίχνοντας «νερό στο μύλο» της ύφεσης, θα πάγωνε αμέσως τα εξοπλιστικά προγράμματα και θα έστρεφε το βλέμμα της στους μεγαλοκαρχαρίες του κεφαλαίου, τα κέρδη και οι περιουσίες των οποίων φθάνουν για να σώσουν άνετα τη χώρα από τη χρεοκοπία. Θα επέβαλε την κοινωνικοποίηση της ανυπολόγιστης Εκκλησιαστικής περιουσίας και τη βαρύτερη δυνατή μόνιμη φορολόγηση των κερδών του μεγάλου κεφαλαίου και των μεγάλων εισοδημάτων και περιουσιών, σε συνδυασμό με μια έκτακτη εισφορά στα κέρδη και στον πλούτο σε ύψος ανάλογο με αυτό που απαιτείται για να τακτοποιηθούν οι πιεστικές ανάγκες χρηματοδότησης της Υγείας, της Παιδείας, της Πρόνοιας, της απαλλαγής των εργαζόμενων από τους έμμεσους φόρους στα είδης πρώτης ανάγκης, της δραστικής αύξησης των μισθών, των επιδομάτων και των συντάξεων για να θωρακιστούν οι εργαζόμενοι από την κρίση.
Θα έπαιρνε πραγματικά δραστικά μέτρα πάταξης της φοροδιαφυγής : θα θεσμοθετούσε τον εργατικό έλεγχο στις επιχειρήσεις για να αποκαλυφθεί η φοροδιαφυγή σε όλη της την έκταση και θα δήμευε τις περιουσίες και τις καταθέσεις των μεγαλο-φοροφυγάδων. Όποια μεγάλη επιχείρηση θα αποκαλυπτόταν ότι φοροδιαφεύγει, θα εθνικοποιούταν με εργατικό έλεγχο και διαχείριση.
Για να αντιμετωπίσει το βέβαιο εσωτερικό και εξωτερικό σαμποτάζ που θα προκαλέσει από τους καπιταλιστές η εφαρμογή των παραπάνω μέτρων, θα εκπονούσε ένα σχέδιο εθνικοποίησης των μεγάλων, μονοπωλιακών εταιρειών σε όλους τους βασικούς κλάδους της παραγωγής, της διανομής και των υπηρεσιών, καθώς και των μεταφορών, των συγκοινωνιών, και των υποδομών και του ορυκτού πλούτου, κάτω από εργατικό έλεγχο και διαχείριση. Αυτό το σχέδιο θα μπορούσε να εφαρμοστεί ξεκινώντας από τις μεγάλες επιχειρήσεις που απολύουν, φοροδιαφεύγουν ή εισφοροδιαφεύγουν και ο σκοπός του θα ήταν να δημιουργήσει μια δημοκρατικά σοσιαλιστικά σχεδιασμένη οικονομία. Για την εξασφάλιση της εφαρμογής του, η κυβέρνηση θα καλούσε σε αυτό-οργάνωση του εργαζόμενους και τους φτωχούς της πόλης και της υπαίθρου, σε κάθε χώρο δουλειάς και κάθε γειτονιά και θα προέτρεπε τους φαντάρους να οργανωθούν επίσης για να καταστείλουν στη γέννησή της κάθε απόπειρα χρησιμοποίησης του στρατού για την ματαίωση των σοσιαλιστικών μέτρων.
Προλεταριακός διεθνισμός – Ενωμένη Σοσιαλιστική Ευρώπη
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το φάσμα της χρεοκοπίας της Ελλάδας είναι σε τελική ανάλυση το προϊόν της κρίσης του παγκόσμιου καπιταλισμού. Μια από τις πιο αποφασιστικές αιτίες για την εμφάνιση της κρίσης, είναι τα όρια που θέτει το εθνικό κράτος στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Η κοινωνικοποίηση των απειλούμενων με καταστροφή βασικών μοχλών της οικονομίας, δεν μπορεί να οδηγήσει σε μια πραγματική ανάπτυξη αν δεν επεκταθεί σε διεθνές πεδίο. Δεν μπορείς να δημιουργήσεις μια «σοσιαλιστική νησίδα» μέσα σε μια καπιταλιστική έρημο. Αυτό ισχύει χίλιες φορές περισσότερο για την ελληνική οικονομία, την πιο αδύναμη της ΕΕ, που διαθέτει μια πολύ αδύναμη βιομηχανική βάση.
Οι διεθνείς διαστάσεις της κρίσης βάζουν στην ημερήσια διάταξη το καθήκον της νίκης του σοσιαλισμού σε διεθνές επίπεδο. Το φάσμα της χρεοκοπίας απειλεί εν δυνάμει όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Σε όλες τις χώρες, αν δε ληφθούν τα ίδια επαναστατικά μέτρα, η προοπτική θα είναι κοινή: μαζική εξαθλίωση της εργαζόμενης πλειοψηφίας της κοινωνίας.
Αν η αλυσίδα της υποταγής στις «αγορές» σπάσει στην Ελλάδα με την απόπειρα εφαρμογής του προγράμματος που προαναφέραμε, ασφαλώς τότε η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και τα υπόλοιπα διεθνή επιτελεία του κεφαλαίου, θα αντιδράσουν. Θα κινηθούν άμεσα για να επιβάλουν ασφυκτικές πολιτικές και οικονομικές κυρώσεις στην κυβέρνηση που θα αποπειραθεί να εφαρμόσει ένα τέτοιο πρόγραμμα. Όμως η σοσιαλιστική κυβέρνηση σε αυτή την περίπτωση θα έχει έναν πανίσχυρο σύμμαχο : το ευρωπαϊκό εργατικό κίνημα και τις πανίσχυρες μαζικές οργανώσεις του. Αν απευθυνθεί τολμηρά στις μάζες των ευρωπαίων εργαζόμενων ζητώντας τους να αποτρέψουν την εφαρμογή αυτών των κυρώσεων, τότε αργά ή γρήγορα, η απόπειρα να υπονομευθεί η σοσιαλιστική κυβέρνηση και η πολιτική της, θα οδηγήσει στην μετάδοση του πολιτικού της παραδείγματος σαν «επιδημία» σε ολόκληρη την Ευρώπη. Η κοινή αυτή πάλη του ευρωπαϊκού εργατικού κινήματος και της Αριστεράς για το δικαίωμα της εφαρμογής ενός σοσιαλιστικού προγράμματος, θα βάλει τις βάσεις για μια Ενωμένη Σοσιαλιστική Ευρώπη που θα αντικαταστήσει την σημερινή αντιδραστική Ε.Ε των κερδοσκόπων.
Οι θέσεις και τα καθήκοντα της Αριστεράς
Σε μια εποχή που η δεξιά ηγεσία του ΠΑΣΟΚ γίνεται το εκτελεστικό όργανο των διεθνών καπιταλιστικών εγκλημάτων σε βάρος της εργαζόμενης πλειοψηφίας της χώρας, όλο το βάρος για την παροχή μιας εναλλακτικής, σοσιαλιστικής διεξόδου από την κρίση και τη χρεοκοπία πέφτει στο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ.
Δυστυχώς όμως, αντί οι ηγεσίες τους να εργάζονται από κοινού για να προσφέρουν αυτή τη λύση, στροβιλίζονται μέσα στη δίνη της πολιτικής σύγχυσης και των μικροπολιτικών σκοπιμοτήτων.
Η ηγεσία του ΚΚΕ βλέπει τον αγώνα ενάντια στις επιπτώσεις της κρίσης του ελληνικού καπιταλισμού σαν ένα «πατριωτικό καθήκον» : «Ο ξεσηκωμός του λαού είναι το πατριωτικό του καθήκον» έγραφε στο πρωτοσέλιδο του ο «Ριζοσπάστης» στις 13/2, απηχώντας την γνωστή σταλινική αυταπάτη ενός «εθνικού δρόμου» επίλυσης της κρίσης και προβάλλοντας σαν εναλλακτική λύση στην καπιταλιστική ΕΕ την εθνική «φιλολαϊκή ανάπτυξη» κι όχι τον αγώνα για μια Ενωμένη Σοσιαλιστική Ευρώπη. Σε μια εποχή που η νίκη του σοσιαλισμού γίνεται όρος επιβίωσης της εργατικής τάξης, η ηγεσία του ΚΚΕ αρνείται να αποκηρύξει την ολέθρια πολιτική κληρονομιά του σταλινισμού, τη «θεωρία των σταδίων», συνεχίζοντας να μιλάει για μια ενδιάμεση «λαϊκή οικονομία» και «λαϊκή εξουσία». Χρησιμοποιεί τις θέσεις των εθνικοποιήσεων και της σχεδιασμένης οικονομίας σαν αφηρημένα προπαγανδιστικά συνθήματα, αντί να διεξάγει μέσα στο εργατικό κίνημα μια καμπάνια εξήγησης της επείγουσας αναγκαιότητάς της εφαρμογής τους, προβάλλοντας ταυτόχρονα μια συγκεκριμένη σοσιαλιστική πρόταση εξουσίας. Τέλος, αρνείται να εγκαταλείψει τη διασπαστική τακτική της στο εργατικό κίνημα και τη νεολαία, υπονομεύοντας από την αρχή κάθε μαζικό αγώνα που θα μπορούσε να απειλήσει τα θεμέλια του καπιταλισμού.
Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ στέκει αμήχανη μπροστά στην κρίση, προτείνοντας αποσπασματικές και ανεπαρκείς θέσεις όπως η κατάργηση του προγράμματος σταθερότητας και η διεκδίκηση ευνοϊκών όρων δανεισμού μέσα στο υπάρχον τραπεζικό σύστημα που κυριαρχείται από τους κερδοσκόπους («λαϊκά ομόλογα», «ευρω-ομόλογο» κ.λ.π). Αρνείται να υιοθετήσει την θέση της εθνικοποίησης των τραπεζών και το στόχο μιας σχεδιασμένης οικονομίας, συνδυάζοντας όλων των ειδών τις αυταπάτες για τον καπιταλισμό και την ΕΕ.
Οι ηγεσίες των ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ πρέπει να συναισθανθούν τις ιστορικές τους ευθύνες. Πρέπει να δώσουν όλες τους τις δυνάμεις για να ενισχύσουν ενωτικούς και μαζικούς αγώνες των εργαζομένων και να προετοιμάσουν υπομονετικά μια λύση εξουσίας. Η κρίση και η απειλή της χρεοκοπίας γκρεμίζει γρήγορα τις αυταπάτες των μαζών για την κυβέρνηση, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον καπιταλισμό και αναπόφευκτα, θα στρέψει αργά ή γρήγορα τις μάζες στ’ αριστερά. Μόνο η διακήρυξη από σήμερα του στόχου για μια κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΚΚΕ με σοσιαλιστικό πρόγραμμα και η υπομονετική δουλειά για την πραγματοποίηση του, σε συνδυασμό με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την συντονισμένη, κοινή πάλη της ευρωπαϊκής Αριστεράς για τη νίκη του σοσιαλισμού σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, μπορούν να δώσουν στους εργαζόμενους την αναγκαία διέξοδο από το σημερινό πολιτικό και οικονομικό τέλμα της χρεοκοπίας του καπιταλισμού.
