Η διεθνής οικονομική κρίση, με εκφράσεις της την ακρίβεια, τις απολύσεις και την εξάπλωση της πείνας που «χτυπάει την πόρτα» της ανεπτυγμένης Δύσης, υπογραμμίζει το αδιέξοδο στο οποίο βυθίζει την ανθρωπότητα ο γερασμένος, παρακμασμένος καπιταλισμός. Ειδικότερα, η κρίση στο διεθνές τραπεζικό σύστημα με κύρια εστία τον τομέα των στεγαστικών δανείων, η επακόλουθη καθίζηση της οικοδομικής δραστηριότητας και η παγκόσμια πτώση στα χρηματιστήρια, έχουν βυθίσει σε περίσκεψη τους απολογητές του καπιταλισμού παγκόσμια.
Στην Ελλάδα η αστική τάξη και η κυβέρνησή της, αντιμέτωπες με τη ραγδαία επιδείνωση όλων των βασικών δεικτών της οικονομίας από την επίδραση της διεθνούς κρίσης και την εξάντληση των «τεχνητών αναπνοών» του υπερδανεισμού, ετοιμάζονται να φορτώσουν την κρίση στις πλάτες της εργατικής τάξης. Ήδη χιλιάδες εργάτες έρχονται αντιμέτωποι με το φάσμα της απόλυσης στις επιχειρήσεις του Λαναρά, της «Σόφτεξ», της Βιομηχανίας Ζάχαρης και της «Ζίμενς».
Η κυβέρνηση με τις «δηλώσεις ανησυχίας» του Αλογοσκούφη για τις επιπτώσεις της διεθνούς οικονομικής κρίσης, προσπαθεί να εμφανίσει την κρίση του συστήματος κάτι σαν θεομηνία, για την οποία είναι «φυσικό» να πληρώσουν οι εργαζόμενοι. Με αυτό τον τρόπο επιχειρεί να δικαιολογήσει από τώρα τα νέα σκληρά, ταξικά μέτρα που θα λάβει από το ερχόμενο Φθινόπωρο σε βάρος της εργατικής τάξης, από την οποία θα ζητηθούν κι άλλες θυσίες για την σωτηρία «της εθνικής οικονομίας», δηλαδή για τη διάσωση και προάσπιση των υπερκερδών του κεφαλαίου.
Τα σκάνδαλα που συνεχίζουν να στιγματίζουν καθημερινά όλο και περισσότερα κυβερνητικά στελέχη, υπογραμμίζουν τη σήψη της παρασιτικής άρχουσας τάξης, που εκπροσωπεί γνήσια η ηγεσία της Ν.Δ. Ταυτόχρονα, επιτείνουν το αδιέξοδο που αντιμετωπίζουν στο πολιτικό πεδίο οι αστοί, βλέποντας σε όλες τις δημοσκοπήσεις τις ηγεσίες που διαχειρίστηκαν το σύστημά τους να «καταποντίζονται» και τα κόμματα της παραδοσιακής Αριστεράς να απολαμβάνουν μεγάλης απήχησης.
Η κρίση στο ΠΑΣΟΚ
Τις τελευταίες βδομάδες είναι έκδηλη η κατάσταση κρίσης στους κόλπους της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ με αφετηρία την αποπομπή Σημίτη και αποκορύφωμα τις αποκαλύψεις για την άμεση σχέση ηγετικών στελεχών, αλλά και των ταμείων του κόμματος, με τις μίζες της SIEMENS.
Αυτό που πρέπει να τονιστεί πρώτα απ’ όλα, είναι ότι αυτή η κρίση δεν είναι μια ηθική, αλλά μια πολιτική κρίση. Είναι η κρίση μιας ηγεσίας που «βουτήχτηκε» στη διαφθορά σαν φυσική συνέπεια της αμέριστης υποστήριξής της στον καπιταλισμό, της ανάληψης του ρόλου του κυβερνητικού του διαχειριστή και της απομάκρυνσής της από τα συμφέροντα και τον πολιτικό έλεγχο της εργατικής της βάσης.
Όμως η κρίση στο ΠΑΣΟΚ συνδέεται άμεσα και με τους πολιτικούς σχεδιασμούς της άρχουσας τάξης. Στις συνθήκες της σημερινής ραγδαίας πορείας προς την ύφεση, οι έλληνες καπιταλιστές θέλουν όσο τίποτε άλλο την μεγαλύτερη δυνατή κυβερνητική σταθερότητα. Κι αυτό σημαίνει μια κυβέρνηση κομμάτων που θα μπορούν να τα ελέγχουν απόλυτα, πλήρως «στεγανοποιημένων» από τις πιέσεις της εργατικής τάξης. Καταλαβαίνουν ότι σήμερα η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, μόνη ή σε συνεργασία με την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, δεν μπορεί να δώσει μια τέτοια, «σταθερή» κυβέρνηση.
Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ σε συνθήκες γενικευμένης εργατικής δυσαρέσκειας δεν μπορεί να υπερασπίσει ανοικτά το δεξιό κυβερνητικό της παρελθόν. Πρέπει με κάποιο τρόπο να δείξει ότι έχει ξεκόψει από αυτό κι έτσι παρά τις προθέσεις της, γίνεται ευάλωτη στις πιέσεις της εργατικής τάξης. Μια τέτοια ταλαντευόμενη ηγεσία στην κυβέρνηση δεν είναι η καλύτερη δυνατή λύση για την αστική τάξη, σε μια περίοδο που επιζητά κυβέρνηση «σιδηράς πυγμής», ικανή να μεταφέρει το βάρος της κρίσης στους εργαζόμενους, χωρίς δισταγμούς και υπολογισμό του «πολιτικού κόστους». Αλλά και μια κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ –ΣΥΡΙΖΑ, τον σχηματισμό της οποίας επίσημα υποστηρίζει η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, θα είναι μια ακόμα πιο ασταθής κυβέρνηση, σαν αποτέλεσμα των συνδυασμένων πιέσεων της αριστερής, εργατικής βάσης και των δύο κομμάτων.
Γι’ αυτό, όπως όλα δείχνουν, οι αστοί προωθούν μια διάσπαση του πιο δεξιού και ελεγχόμενου τμήματος της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ υπό τον Σημίτη, με σκοπό να το χρησιμοποιήσουν σαν κυβερνητικό εταίρο της Ν.Δ στην πολύ πιθανή περίπτωση που δεν θα μπορέσει το παραδοσιακό τους κόμμα να εξασφαλίσει αυτοδυναμία στις επόμενες εκλογές. Αυτό που μελετάται είναι να εκδηλωθεί αυτή η διάσπαση ανοιχτά την κατάλληλη στιγμή. Η κρίση γύρω από τα σκάνδαλα της SIEMΕNS, της εξαγοράς της «Γερμανός» από την COSMOTE, αλλά και συνολικά η ατελείωτη αλυσίδα των σκανδάλων, θα προσφέρει πολλές αφορμές για να ιδρυθεί και επίσημα ένα τέτοιο κόμμα, με την ευκαιριακή, δημαγωγική σημαία της «χρηστής και ηθικής διαχείρισης».
Στο πλαίσιο αυτών των σχεδίων, βλέπουμε από τις στήλες του «Βήματος» μια εναγώνια προσπάθεια να ανορθωθεί το πολιτικό προφίλ του Κ. Σημίτη. Ο Γ. Πρετεντέρης έγραψε χαρακτηριστικά στο «Κυριακάτικο Βήμα» της 29/6 : « Αναρωτιέμαι καμιά φορά γιατί η διακυβέρνηση Σημίτη προκαλεί ακόμη και σήμερα τόσες εντάσεις και τόσες αντιδράσεις, θετικές και αρνητικές. Νομίζω ότι η απάντηση είναι απλή: επειδή ήταν η τελευταία διακυβέρνηση που είχε πραγματική ιδεολογική βάση. Η άσκηση της εξουσίας εξέφραζε μια συγκεκριμένη αντίληψη για τα πράγματα, αρεστή σε κάποιους και δυσάρεστη σε άλλους, χωρίς να πολυνοιάζεται γι’ αυτούς στους οποίους δεν άρεσε.» Παράλληλα, όλο και πιο συχνά εμφανίζονται άρθρα – μανιφέστα κεντροδεξιών στελεχών της εποχής Σημίτη ενάντια στον δικομματισμό, που προωθούν την ιδέα ενός νέου αστικού κόμματος. Ο πρώην υπουργός Γ. Παπαντωνίου έγραφε χαρακτηριστικά στο ίδιο φύλο : «Είναι ώρα να γυρίσουμε σελίδα. Να αναζητήσουμε διέξοδο από το τέλμα στο οποίο έχει βυθιστεί το πολιτικό σύστημα. ..Το πολιτικό σύστημα δεν παράγει λύσεις…Η φύση απεχθάνεται το κενό. Για να καλυφθεί όμως το κενό πρέπει να κινηθούν δυνάμεις.» Και συνεχίζοντας καταθέτει μια δέσμη ιδεών, τόσο νεοφιλελεύθερων που θα τις ζήλευε κι ο Στέφανος Μάνος, όπως η ιδιωτικοποίηση Πανεπιστημίων, η ανατροπή εργασιακών σχέσεων σε δημόσιο και νοσοκομεία, «η ολόπλευρη ενίσχυση της επιχειρηματικότητας» κ.λ.π.