Για ένα ακόμη καλοκαίρι, η πρώτη εμφάνιση εστιών δασικών πυρκαγιών έχει οδηγήσει μέσα σε λίγα 24ωρα σε ανεξέλεγκτη καταστροφή. Η κυβέρνηση «περηφανεύεται» εξοργιστικά για το ότι δεν υπήρξαν απώλειες ανθρώπινων ζωών, τη στιγμή που εκατοντάδες έως και χιλιάδες άνθρωποι κινδύνευσαν, δεκάδες έως και εκατοντάδες σπίτια, μαγαζιά και χωράφια κάηκαν, ενώ ανυπολόγιστη είναι η περιβαλλοντική καταστροφή, με δεκάδες χιλιάδες στρέμματα καμένων δασικών περιοχών και αμέτρητα νεκρά ζώα.
Απέναντι στην αδυναμία έγκαιρης αντιμετώπισης των πυρκαγιών που εκδηλώθηκαν τη Δευτέρα και την Τρίτη, με τις κυριότερες στην Αττική (ανατολική και δυτική), τη Βοιωτία (Καπαρέλλι και Δερβενοχώρια), την Κορινθία και τη Ρόδο, η κυβέρνηση διεξάγει μαζί με τα αστικά ΜΜΕ μια συντονισμένη εκστρατεία αποποίησης ευθυνών. «Κοπιάροντας» τον προκλητικό επικοινωνιακό χειρισμό της εγκληματικής διαχείρισης της πανδημίας, η κυβέρνηση Μητσοτάκη τα τελευταία 24ωρα προχωρά στη συνδυασμένη επίκληση του διεθνούς σκέλους του προβλήματος – δηλαδή της κλιματικής αλλαγής – και της διαβόητης «ατομικής ευθύνης», προκειμένου να υποστηρίξει ότι η ίδια εξάντλησε κάθε μέσο που είχε στη διάθεσή της για την αποτροπή αυτής της καταστροφής. Παράλληλα, στους «αποδιοπομπαίους τράγους» προστίθενται και οι Δήμοι, γεγονός που αναμενόμενα έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση των δημάρχων, σε μεγάλο αριθμό προσκείμενων στη Νέα Δημοκρατία, που αυτονόητα τονίζουν ότι η δασοπροστασία και δασοπυρόσβεση είναι ευθύνη του κεντρικού κράτους.
Οι ίδιες οι πράξεις της νέας και της προηγούμενης κυβέρνησης τους τελευταίους μήνες, καθώς και τα στοιχεία για τις σχετικές δαπάνες, αναδεικνύουν την ακριβώς αντίθετη εικόνα από εκείνη που προβάλλουν τα «άμοιρα» κυβερνητικά στελέχη. Όχι μόνο δεν έγινε ότι ήταν εφικτό, αλλά η υποστελέχωση, ο ανεπαρκής εξοπλισμός και η γενικότερη υποχρηματοδότηση της πυροσβεστικής και της δασικής υπηρεσίας, καθώς και η άρνηση λήψης στοιχειωδών προληπτικών μέτρων, έκαναν μαθηματικά βέβαιη την εκδήλωση μιας τέτοιας καταστροφής. Δεν πρόκειται λοιπόν για καμία εγκληματική αμέλεια όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση δια στόματος Κικίλια, αλλά για ένα κανονικό κυβερνητικό-κρατικό έγκλημα εκ προμελέτης.
Συγκεκριμένα, παρά την απατηλή εικόνα των κατά 40 εκατομμύρια ευρώ αυξημένων σε σχέση με το 2022 δαπανών προς την πυροσβεστική σύμφωνα με τον προϋπολογισμό για το 2023, οι ίδιοι οι εργαζόμενοι της πυροσβεστικής εξηγούν ότι ολόκληρο αυτό το ποσό προβλέπεται να διοχετευθεί στην αύξηση των δαπανών για ενοικίαση(!) ιδιωτικών(!) εναέριων μέσων. Παράλληλα τονίζουν ότι υπάρχουν πάνω από 4.500 κενές θέσεις – και με τις πληρωμένες θέσεις να καλύπτονται σε μεγάλο ποσοστό από επισφαλώς και βραχυπρόθεσμα απασχολούμενους συμβασιούχους – και ότι οι δαπάνες για μισθούς, εξοπλισμό, οχήματα και εγκαταστάσεις είναι όλες μειωμένες με πραγματικούς όρους. Η διαχρονική απαξίωση των αστικών κυβερνήσεων προς τις στοιχειώδεις ανάγκες της πυροσβεστικής φτάνει μάλιστα στο σημείο, κανένα από τα – στη συντριπτική πλειοψηφία τους ηλικίας άνω των 10 ετών – οχήματα του στόλου να μη συντηρείται επαρκώς ή και να έχει περάσει ποτέ έστω έναν υποτυπώδη έλεγχο ΚΤΕΟ!
Αξίζει να υπενθυμίσουμε μια, λιγότερο λεπτομερή αλλά ιδιαίτερα παραστατική, απεικόνιση της υποκρισίας της κυβέρνησης, που χύνει κροκοδείλια δάκρυα για τις καταστροφές και εξαίρει τις προσπάθειες των πυροσβεστών, αλλά αρνείται πως εκείνη φέρει την οποιαδήποτε ευθύνη. Μόλις λίγους μήνες μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021, που έκαψαν πάνω από 1,3 εκατομμύρια στρέμματα πριν «σβήσουν στη θάλασσα», η κυβέρνηση μέχρι προ ολίγου πενθούσα και εξυμνούσα των προσπαθειών της πυροσβεστικής αντιμετώπισε τη διαδήλωση των συμβασιούχων πυροσβεστών, που διεκδικούσαν μπροστά στο Υπουργείο τη μονιμοποίησή τους, με μια ανήκουστα σκληρή καταστολή η οποία μετέτρεψε την Κηφισίας σε πεδίο μάχης και οδήγησε μέχρι και στον ακρωτηριασμό διαδηλωτή πυροσβέστη!
Φυσικά, αυτή η στάση της κυβέρνησης δεν αντανακλά κάποια «παράξενη» άποψη του επιτελείου του Μητσοτάκη κατά της αναγκαιότητας γενναίας χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση πυρκαγιών, αλλά τη γενικότερη παρασιτική φύση της καπιταλιστικής άρχουσας τάξης διεθνώς και στην Ελλάδα. Η αιτία για τη διαρκή και εντεινόμενη υποχρηματοδότηση της δασοπυρόσβεσης και δασοπροστασίας και για την ανάθεση σε ιδιώτες στοιχειωδών λειτουργιών είναι μία: η «ανάγκη» του ελληνικού καπιταλισμού αφενός για εκτεταμένες ιδιωτικοποιήσεις κρατικών επιχειρήσεων και υπηρεσιών, με σκοπό να γίνουν αντικείμενο καπιταλιστικής κερδοσκοπίας, και αφετέρου για δραστικό περιορισμό των κοινωνικά ωφέλιμων δαπανών ώστε να αποπληρώνονται οι δανειστές – τοκογλύφοι και να ικανοποιείται η – στην πραγματικότητα ακόρεστη – «δίψα» των Ελλήνων τραπεζιτών, καναλαρχών, μεγαλοεργολάβων και λοιπών ιδιοκτητών καπιταλιστικών κολοσσών που αρέσκονται να εξυμνούν την ελεύθερη αγορά και την ιδιωτική πρωτοβουλία, για κρατικό χρήμα.
Η κλιματική αλλαγή ως «φύλλο συκής»
Καθόλου τυχαία, τα ίδια αυτά καπιταλιστικά μονοπώλια, στην Ελλάδα και παγκοσμίως, είναι εκείνα που αποτελούν τους βασικούς υπεύθυνους της κλιματικής κρίσης, αδιαφορώντας για – ή και αποκρύπτοντας – τις επιπτώσεις της από μέρους τους συνειδητής επιλογής μεθόδων παραγωγής που συνεπάγονται μαζικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και άλλων θερμοκηπικών αερίων στην ατμόσφαιρα. Μάλιστα, οι μόλις 90 μεγαλύτεροι από αυτούς τους κολοσσούς ευθύνονται για το 63% των συνολικών βιομηχανικών εκπομπών των τελευταίων δυόμιση περίπου αιώνων και οι ζάπλουτοι ιδιοκτήτες και μεγαλομέτοχοί τους – το πλουσιότερο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού – διαβιούν και καταναλώνουν με τρόπο που συνεισφέρει κατά άτομο 100 φορές μεγαλύτερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από έναν άνθρωπο που ανήκει στο φτωχότερο 50% του πληθυσμού.
Στο στόμα αυτών των μεγαλοκαπιταλιστών και των κυβερνήσεών τους, η κλιματική αλλαγή δεν μπορεί να αποτελέσει τίποτα περισσότερο από δικαιολογία για την απόλυτη απροθυμία τους να χρηματοδοτήσουν τις στοιχειώδεις δομές και υπηρεσίες προστασίας των ανθρώπων και του περιβάλλοντος. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, εν προκειμένω, δεν έλαβε υπόψη την κλιματική κρίση ως παράγοντα αύξησης του κινδύνου πυρκαγιών όταν συνέτασσε τον προϋπολογισμό ή ιδιωτικοποιούσε λειτουργίες της πυροσβεστικής και της δασικής υπηρεσίας, αλλά τη «θυμήθηκε» μόνο για να αποκρύψει τη δικιά της ενοχή. Και βέβαια θα την ξεχάσει πάλι αμέσως μετά, καθώς οι πυρκαγιές αφήνουν πίσω τους χιλιάδες στρέμματα καμένων εκτάσεων, οξύνοντας περαιτέρω τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Οι εργαζόμενοι και οι νέοι δεν μπορούμε να περιμένουμε από αυτήν την κοινωνικά ανάλγητη κυβέρνηση κανένα μέτρο σοβαρής ενίσχυσης της δασοπροστασίας και δασοπυρόσβεσης. Χρειάζεται ενωτικός και μαζικός αγώνας για τη διεκδίκηση της πλήρους κάλυψης των αναγκών της πυροπροστασίας, καθώς και της Υγείας, της Εκπαίδευσης, της Πρόνοιας κ.ο.κ. Και για να μπορέσει αυτό να γίνει πραγματικότητα, χρειάζεται μέσα από τους μαζικούς εργατικούς αγώνες να αναδειχθεί η πολιτική λύση μιας εργατικής κυβέρνησης που θα εφαρμόσει ένα επαναστατικό πρόγραμμα για το ξερίζωμα του απάνθρωπου και καταστροφικού καπιταλιστικού συστήματος και τον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της κοινωνίας.
Πάτροκλος Ψάλτης
