Σε μια περίοδο που παρόμοια γεγονότα έχουν μπει δυστυχώς στην ημερήσια διάταξη, το μέγεθος της τραγωδίας που εκτυλίχθηκε ανοιχτά της Πύλου τα ξημερώματα της Τετάρτης έχει συνταράξει την κοινωνική συνείδηση. Αλιευτικό σκάφος υπερφορτωμένο με μετανάστες βυθίστηκε για άγνωστη μέχρι στιγμής αιτία. Οι διασωθέντες είναι 104, οι επιβεβαιωμένοι νεκροί ανέρχονται στους 79, ενώ οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 500-750 ανθρώπους πάνω στο σκάφος.
Πρόκειται για ένα από τα πλέον πολύνεκρα ναυάγια που έχουν γίνει στην Μεσόγειο τα τελευταία χρόνια, σε μια θάλασσα που έχει χαρακτηριστεί πολλές φορές νεκροταφείο ψυχών και όχι άδικα. Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό για τη Μετανάστευση, τουλάχιστον 27.000 άνθρωποι έχουν χαθεί στην Μεσόγειο από το 2014 που γίνεται καταγραφή, με 2.400 αδικοχαμένους το 2022 και 2.000 το 2021. Οι εκτιμήσεις αυτές, μάλιστα, αφορούν τον ελάχιστο αριθμό νεκρών και αγνοουμένων.
Το μοιραίο σκάφος φέρεται να ξεκίνησε από το Τομπρούκ της Λιβύης με προορισμό την Ιταλία. Σύμφωνα με το Ελληνικό Λιμενικό, είχε εντοπιστεί από το μεσημέρι της Τρίτης και έγιναν προσεγγίσεις για παροχή συνδρομής στις οποίες πήραν αρνητική απάντηση, πέραν από εφοδιασμό νερού και φαγητού. Το σκάφος, κατά τους ισχυρισμούς του Λιμενικού, συνέχιζε («αξιόπλοο») την πορεία του με το Λιμενικό να το παρακολουθεί «διακριτικά», μέχρι που περίπου στις 2 τα ξημερώματα αρχικά έπαψε να κινείται, στη συνέχεια ανατράπηκε και μέσα σε λίγα λεπτά βυθίστηκε εντελώς. Τότε, το Λιμενικό ξεκίνησε επιχείρηση έρευνας-διάσωσης.
Ωστόσο, από μαρτυρία ακτιβίστριας με την οποία ανά διαστήματα επικοινώνησαν οι επιβαίνοντες, καθώς και από τα στοιχεία που δημοσίευσε η ομάδα Alarm Phone, προκύπτει ότι ήδη από τις 5 το απόγευμα το πλοίο δεν κινούταν, ότι λίγο αργότερα εγκαταλείφθηκε από τον καπετάνιο, και ότι οι επιβαίνοντες έκαναν συνεχώς εκκλήσεις «για οποιαδήποτε βοήθεια». Παράλληλα, το ίδιο το Λιμενικό ομολογεί ότι ενώ ενημερώθηκε για το καράβι από τη Frontex στις 11 το πρωί της Τρίτης, για να επιβεβαιώσει την ύπαρξή του έστειλε ελικόπτερο(!) που απογειώθηκε από τη Μυτιλήνη(!) τρεις ώρες αργότερα (στις 2 το μεσημέρι)! Από τα παραπάνω γίνεται εμφανές ότι στην πραγματικότητα, οι ελληνικές αρχές συνειδητά εγκατέλειψαν εκατοντάδες ανθρώπους στον κίνδυνο που τελικά οδήγησε στο θάνατό τους.
Ακόμα και αν υπήρξαν φαινόμενα «διασταγμού» των επιβαινόντων απέναντι σε ενέργειες βοήθειας (που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει πιστευτό ότι έφταναν στο βαθμό των «επανειλημένων αρνήσεων αποδοχής οποιασδήποτε βοήθειας» όπως ισχυρίζεται το Λιμενικό), ένα ερώτημα που προκύπτει, και που έθεσε μεταξύ άλλων η Alarm Phone σε ανακοίνωσή της, είναι «γιατί οι άνθρωποι στη θάλασσα φοβούνται τόσο πολύ να συναντήσουν ελληνικές δυνάμεις;». Αναμφίβολα, αποτελεί συνέπεια της εκτεταμένης εφαρμογής της παράνομης και απάνθρωπης πολιτικής των «push-backs» και της γενικότερα επιθετικής στάσης της κυβέρνησης Μητσοτάκη σε σχέση με τους μετανάστες. Οι διακινητές λοιπόν καταφεύγουν σε μεγαλύτερα ταξίδι και διαλέγουν διαδρομές με μεγαλύτερο ρίσκο για να παραμένουν σε διεθνή ύδατα, με τους κινδύνους να πολλαπλασιάζονται.
Φυσικά, η πολιτική του ελληνικού αστικού κράτους αποτελεί προέκταση της ρατσιστικής αντιμεταναστευτικής πολιτικής συνολικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο ευρωπαϊκός καπιταλισμός, βασικός συνυπεύθυνος της ιμπεριαλιστικής καταλήστευσης και των στρατιωτικών επεμβάσεων στις χώρες της Αφρικής και της Ασίας, αντιμετωπίζει με τον πλέον βάβαρο τρόπο τα θύματα της ίδιας του της «εξωτερικής πολιτικής», μετατρέποντας την Ευρώπη σε «φρούριο» και υιοθετώντας μέτρα όπως η επαίσχυντη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας.
Έτσι, οι μετανάστες είναι άνθρωποι που στις χώρες τους έρχονται αντιμέτωποι με την πιο άγρια εκδήλωση των εγγενών αντιφάσεων του καπιταλισμού, ενός συστήματος σε βαθιά, συνεχιζόμενη και εντεινόμενη κρίση. Ως αποτέλεσμα, βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε μια επιλογή μεταξύ μιας ζωής στην εξαθλίωση και τους πολέμους στη χώρα τους, και ενός ταξιδιού που δεν θα ολοκληρωθεί ποτέ στη χειρότερη περίπτωση ή, στην καλύτερη, θα τους οδηγήσει σε έναν προορισμό που τους περιμένει άγρια εκμετάλλευση ως εργάτες δεύτερης ταχύτητας και στοχοποίηση από τα αντιδραστικά στοιχεία της κοινωνίας.
Η μετανάστευση βέβαια δεν είναι απλώς ένα ανεπιθύμητο παράγωγο του συστήματος, αλλά ένα πολύ χρήσιμο και ευπρόσδεκτο εργαλείο στην υπηρεσία του κεφαλαίου. Ωστόσο, οι άρχουσες τάξεις θέλουν να έχουν διαθέσιμα μόνο τόσα φτηνά εργατικά χέρια όσα χρειάζονται, και αυτά στις συνθήκες της κρίσης και της αύξησης της ανεργίας είναι όλο και λιγότερα. Επομένως, καθώς οι κοινωνικοοικονομικές αλλά και οι περιβαλλοντικές συνθήκες θα λειτουργήσουν προς ενίσχυση των μεταναστευτικών ροών, οι πολιτικές των κλειστών συνόρων και του μισανθρωπισμού θα απειλούν διαρκώς να οδηγήσουν σε όλο και περισσότερες τραγωδίες.
Στον απόηχο λοιπόν αυτής της τραγωδίας είναι χρέος κάθε αγωνιστή της Αριστεράς, του εργατικού κινήματος και της νεολαίας να ταχθεί στο πλευρό των μεταναστών και προσφύγων. Είναι επείγουσα ανάγκη να ληφθούν τώρα συγκεκριμένες ενωτικές πρωτοβουλίες δράσης από την Αριστερά και τις μαζικές εργατικές και νεολαιίστικες οργανώσεις, γύρω από τους ακόλουθους σκοπούς και διεκδικήσεις:
- Όχι στα pushbacks, όχι στους φράχτες! Να διαλυθεί η Frontex! Ανοικτά ευρωπαϊκά σύνορα σε μετανάστες-πρόσφυγες, άσυλο σε όσους το ζητήσουν και χορήγηση ταξιδιωτικών εγγράφων για να κατευθυνθούν στις ευρωπαϊκές χώρες που επιθυμούν!
- Όχι στην μισάνθρωπη και ξενόφοβη υστερία της ελληνικής άρχουσας τάξης και της κυβέρνησης! Μαζική αποδοκιμασία στους πολιτικούς απολογητές και τους κυβερνητικούς αυτουργούς των εγκλημάτων της ΕΕ – μαύρο στη ρατσιστική ΝΔ και συνολικά τη μισάνθρωπη Δεξιά και Ακροδεξιά!
- Προλεταριακή-διεθνιστική αλληλεγγύη στους μετανάστες! Δεν είναι εισβολείς, είναι θύματα ιμπεριαλιστικής – πολεμικής βίας και άγριας καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και καταπίεσης, είναι αδέλφια του ελληνικού εργαζόμενου λαού και της νεολαίας, και σύμμαχοί μας στην υπόθεση του κοινού αγώνα ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα!
- Άμεσες πρωτοβουλίες από τα μαζικά αριστερά κόμματα, τις οργανώσεις νεολαίας και τα συνδικάτα για συντονισμένη δράση με το ευρωπαϊκό εργατικό κίνημα στον αγώνα για να τερματιστούν οι πολεμικές επιχειρήσεις και να αποχωρήσουν όλοι οι ξένοι στρατοί από τις χώρες της Αφρικής και της Ασίας και για να ανοίξουν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη τα σύνορά τους στους πρόσφυγες για υποδοχή, περίθαλψη, άσυλο και μέριμνα για την κοινωνική ένταξη!
Αλέξανδρος Καραγκούνης και Πάτροκλος Ψάλτης
