Το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ολοκληρώθηκε χωρίς μια αποφασιστική αλλαγή στους συσχετισμούς ανάμεσα στην βασικές πολιτικές πτέρυγες, συγκριτικά με την συνδιάσκεψη του περασμένου Δεκέμβρη.
Ωστόσο, έκαναν την εμφάνισή τους στο προσκήνιο όλες εκείνες οι πολιτικές τάσεις, η ζωντανή διαπάλη των οποίων θα κρίνει την κατεύθυνση του κόμματος το επόμενο διάστημα.
Η ηγετική πλειοψηφία διολισθαίνει στην τακτική των «εκκαθαρίσεων»
Η ηγετική πλειοψηφία γύρω από τον σ. Αλέξη Τσίπρα, με τη στάση της απέδειξε ότι για να προασπίσει τις σοσιαλδημοκρατικού τύπου πολιτικές της επιλογές, έχει επιλέξει να σπρώξει στην πόρτα της «εξόδου» κάθε αριστερή φωνή – που ανεξάρτητα από τον βαθμό της πολιτικής της συνέπειας και τις μεθόδους παρέμβασής της – αντιτάσσεται στην δεξιά στροφή του ΣΥΡΙΖΑ.
Η τακτική αυτή, υπαγορεύεται από την παθητική στάση της ηγεσίας έναντι των πιέσεων των αστών, που εξαιτίας της πολιτικής αδυναμίας και κρίσης του δικού τους πολιτικού στρατοπέδου, βιάζονται να δουν τον ΣΥΡΙΖΑ ένα κόμμα εντελώς ακίνδυνο για τον καπιταλισμό. Εκφράστηκε στο συνέδριο με την υποκριτική υπεράσπιση των δικαιωμάτων των «ανένταχτων» μελών από την ηγετική πλειοψηφία και με την προεδρική προτροπή να σχηματιστεί ένα «ενιαίο ψηφοδέλτιο», στην πραγματικότητα, ένα ψηφοδέλτιο που θα έθετε την αριστερά του κόμματος κάτω από τον έλεγχο του κυρίαρχου μηχανισμού της ηγετικής πλειοψηφίας.
Η έκκληση του σ. προέδρου όλες οι τάσεις να μπουν σε ενιαίο ψηφοδέλτιο, υποστηρίχθηκε ότι αποτελεί προτροπή για να σταλεί ένα «μήνυμα ενότητας». Όμως στην ουσία αποτελεί ακριβώς το αντίθετο. Είναι αντανάκλαση της πρόθεσης του προέδρου και της ηγετικής πλειοψηφίας να θωρακίσουν από κάθε αμφισβήτηση τη σοσιαλδημοκρατική τους στροφή. Είναι έκφραση μιας αλαζονικής απαίτησης η αριστερά του κόμματος να εγκαταλείψει εθελοντικά το δικαίωμα της αναλογικής της εκπροσώπησης στα όργανα. Αυτές είναι και όχι οι λίστες, οι επιλογές που απειλούν την ενότητα του ΣΥΡΙΖΑ.
Η εργατική τάξη και η νεολαία δεν ενδιαφέρονται για το σύστημα εκλογής των μελών της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ. Από τον ΣΥΡΙΖΑ περιμένουν το κατάλληλο πρόγραμμα που θα τους δώσει ελπίδα, θα τους ενθουσιάσει και θα τους συσπειρώσει στον αγώνα ενάντια στα Μνημόνια και τον καπιταλισμό. Αντίθετα, εκείνη που «καίγεται» σήμερα για ενιαία ψηφοδέλτια είναι μόνο η άρχουσα τάξη, γιατί βλέπει σ’ αυτά ένα μέσο για να περιορίσει τη φωνή και την πολιτική απήχηση της αριστεράς του κόμματος.
Η ίδια αιτία βρίσκεται πίσω από την ηγετική απαίτηση για την άμεση διάλυση των συνιστωσών. Η απαίτηση αυτή που τελικά υιοθετήθηκε, όπως και η προτροπή του προέδρου να μην υπάρχουν πλέον λίστες, συνιστούν «προειδοποιητικές βολές» ενάντια στο ίδιο το δημοκρατικό δικαίωμα των τάσεων.
Εμφανιζόμενη λοιπόν, η ηγετική πλειοψηφία στο συνέδριο με μια «σκληρή γραμμή» πάνω στο ζήτημα των συνιστωσών και των λιστών, θέλησε να στείλει μήνυμα στην άρχουσα τάξη και όχι στους εργαζόμενους. Το μήνυμα για την περίφημη «ωρίμανση», δηλαδή για την ανάγκη οι αστοί να εμπιστευθούν μια ηγεσία που δεν σκοπεύει να αμφισβητήσει ριζικά την εξουσία τους. Στη βάση αυτού του μηνύματος κρύβεται μια επιζήμια πολιτική αυταπάτη: η αντίληψη ότι καθησυχάζοντας του αστούς μπορούν να κατευναστούν οι αντιδράσεις τους και να πεισθούν να αποδεχθούν δημοκρατικές και φιλεργατικές μεταρρυθμίσεις. Οι σύντροφοι στην ηγετική πλειοψηφία αν συνεχίσουν να πορεύονται με οδηγό αυτή την αυταπάτη θα οδηγήσουν το κόμμα σε αδιέξοδο και τους εργαζόμενους σε ήττα.
Ταυτόχρονα, η σημερινή ηγετική πλειοψηφία δεν πρέπει να παρερμηνεύει την εμπιστοσύνη που της έδειξε για μια ακόμα φορά η ευρεία πλειοψηφία των συνέδρων και των κομματικών μελών. Η μεγάλη πλειονότητα αυτών των μελών δεν πρόκειται να είναι μαζί της όταν θα αποκαλύπτονται τα αδιέξοδα των σοσιαλδημοκρατικών της επιλογών στην εξουσία. Ήδη ένα μεγάλο ποσοστό των μελών βρίσκεται στη σημερινή πλειοψηφία μόνο εξαιτίας των λαθών της ηγεσίας της αριστεράς του κόμματος και της αδυναμίας της να δώσει μια αξιόπιστη εναλλακτική λύση.
Η λαθεμένη στάση της ηγεσίας της Αριστερής Πλατφόρμας
Η ηγεσία του κύριου κορμού της αριστεράς του κόμματος, της Αριστερής Πλατφόρμας (ΑΠ), εμφανίζεται ικανοποιημένη από την αύξηση του ποσοστού της κατά πέντε περίπου ποσοστιαίες μονάδες συγκριτικά με την συνδιάσκεψη του Δεκέμβρη. Όμως, με την δυσαρέσκεια για τη δεξιά στροφή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ να απλώνεται μέσα στις τάξεις των μελών και των υποστηρικτών του κόμματος, το αποτέλεσμα αυτό είναι πολύ κατώτερο των πραγματικών σημερινών δυνατοτήτων που υπάρχουν για την αριστερά του κόμματος. Την ευθύνη για την ισχνή αυτή αύξηση, την φέρει η ηγεσία των δυνάμεων της ΑΠ με τις πολιτικές της επιλογές.
Καταρχάς, η ηγεσία της ΑΠ άφησε τους αγωνιστές της χωρίς εναλλακτική πλατφόρμα. Η τακτική της αποδοχής των σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης κειμένων της ηγετικής πλειοψηφίας και ο περιορισμός στην υποβολή τροπολογιών για μια ακόμα φορά, κινδυνεύει να μεταβάλει στην πράξη την Αριστερή Πλατφόρμα σε «Αριστερή Τροποποίηση». Δεν είναι δυνατό, καθώς η απόπειρα σοσιαλδημοκρατικοποίησης του κόμματος προχωρά και ενώ η ηγετική πλειοψηφία δείχνει διάθεση συνολικής ρήξης με την αριστερά του κόμματος, η ΑΠ να μην απαντά με ένα εφ’ όλης της ύλης εναλλακτικό πλαίσιο ιδεών και προγραμματικών θέσεων. Πως είναι δυνατό με τη μέθοδο των τροποποιήσεων να χτιστεί μια συμπαγής αριστερή πτέρυγα στο κόμμα, ικανή να διεκδικήσει τον έλεγχό του την επόμενη περίοδο; Αυτή η πολιτικά άτολμη στάση, απογοητεύει τους καλύτερους αριστερούς αγωνιστές και δίνει παράταση στην κυριαρχία της σημερινής ηγετικής πλειοψηφίας.
Σε αντίθεση με τη διαλλακτική στάση της στις ιδέες και τις πολιτικές θέσεις, η ηγεσία της ΑΠ εμφανίζεται αδιάλλακτη μόνο στα ζητήματα της σύνθεσης των οργάνων. Αυτή η στάση συμβάλει στην επιτυχία της απόπειρας της ηγετικής πλειοψηφίας να εμφανίζει στα μάτια των νεότερων μελών την ΑΠ «σαν μηχανισμό που ενδιαφέρεται για την αναπαραγωγή του».
Η ηγεσία της ΑΠ θα έπρεπε να έχει κάνει σημαία της στο συνέδριο τις ιδέες και το πρόγραμμα που θα βάλουν φραγμό στη σοσιαλδημοκρατική στροφή. Αντί για αυτά, έπεσε στην παγίδα να υψώσει τους τόνους της πολεμικής σε επουσιώδη θέματα συγκριτικά με τα βασικά πολιτικά ζητήματα, όπως είναι το σύστημα εκλογής της ΚΕ. Επιλέγοντας να αναμετρηθεί σε αυτό το ευνοϊκό πεδίο για την ηγετική πλειοψηφία, θα πρέπει να ευγνωμονεί για τους χειρισμούς της την τελευταία, η οποία με τη σπουδή που έδειξε στην απόπειρα να απομονωθεί η αριστερά, συσπείρωσε και ελαφρά επέκτεινε την επιρροή της ΑΠ.
Η χρεοκοπία των ηγεσιών των συνιστωσών της ΑΠ
Για άλλη μια φορά τα ηγετικά στελέχη των συνιστωσών της ΑΠ απέδειξαν ότι με την πολιτική και την τακτική τους εκθέτουν τις οργανώσεις τους, που τυπικά φέρουν τον τίτλο «επαναστατικές» και «μαρξιστικές». Η στάση αυτών των στελεχών αποτελεί το αποτέλεσμα των πολιτικών συνεπειών μια πολύχρονης προσαρμογής στο νοσηρό περιβάλλον ενός ΣΥΡΙΖΑ γραφειοκρατικού, όπου οι αποφάσεις λαμβάνονταν με συμφωνίες κορυφής και παζάρια, όπου προβλέπονταν διορισμοί στα ηγετικά όργανα και παχυλές επιδοτήσεις για οργανώσεις μιας χούφτας μελών, οι μηχανισμοί των οποίων, λειτουργούσαν στην πραγματικότητα με την χορηγία του κράτους και την ευγενική διαμεσολάβηση της ηγεσίας του ΣΥΝ.
Για τους μαρξιστές, πρώτα και πάνω από όλα, αυτό που πρέπει να είναι ανεξάρτητο είναι οι ιδέες και το πρόγραμμά και έπειτα ο μηχανισμός, που αποτελεί μέσο για τη διάδοση των ιδεών και όχι αυτοσκοπό. Για τους σ. στην ηγεσία των συνιστωσών της ΑΠ όμως η σειρά είναι διαφορετική. Το επαναστατικό, μαρξιστικό πρόγραμμα μπορεί να μπει σε παζάρια, να κρυφθεί, να υποκατασταθεί από μόνιμες «μίνιμουμ» συμμαχίες, να προσαρμοστεί στις αυταπάτες και τα λάθη των αριστερών ρεφορμιστών συμμάχων. Η μαρξιστική κριτική σε αυτούς τους τελευταίους και τις θέσεις τους, αναστέλλεται μόνιμα και ιδιαίτερα όταν ζυγώνει η ώρα για τις εκλογές στα όργανα, σύμφωνα με την αντίληψη ότι «τώρα αυτό που προέχει δεν είναι οι ιδέες αλλά οι συσχετισμοί». Όλα αυτά έχουν έναν ορισμό στην πολιτική ορολογία: οπορτουνισμός. Είναι τραγική ειρωνεία και ασέβεια στις ιδέες και τις παραδόσεις του επαναστατικού μαρξισμού, αυτός ο οπορτουνισμός να διεκδικεί στο ελάχιστο τον (ούτως ή άλλως, χιλιοβασανισμένο και κατασυκοφαντημένο) τιμητικό πολιτικά τίτλο του «τροτσκισμού».
Τι έκαναν στο συνέδριο οι «επαναστατικές συνιστώσες» και τι η Κομμουνιστική Τάση (ΚΤ); Η ΚΤ επέλεξε να αξιοποιήσει το μεγάλο γεγονός του συνεδρίου για να διαδώσει τις ιδέες και το πρόγραμμα του μαρξισμού. Οι πρώτες αντίθετα, επέλεξαν να μείνουν πιστές στη μόνιμη συμμαχία με το Αριστερό Ρεύμα πάνω στη βάση ενός ανεπαρκούς, ρεφορμιστικού πλαισίου τροπολογιών και ακόμα χειρότερα, πάνω στη βάση της αποδοχής του ίδιου του μεγαλύτερου μέρους του σοσιαλδημοκρατικού κειμένου Θέσεων. Η ΚΤ πολεμώντας τις ιδέες της σοσιαλδημοκρατίας στηριγμένη πάνω στα στέρεα θεμέλια των γνήσιων ιδεών του Μαρξ και του Λένιν και κάνοντας πλήρη χρήση του δικαιώματος της κριτικής στην πολιτική της ηγεσίας του Αριστερού Ρεύματος (ΑΡ), διεκδίκησε με δική της λίστα να λάβει την εκπροσώπηση που της αναλογεί στα όργανα. Οι συνιστώσες της ΑΠ αντίθετα πάσχισαν για τη διατήρηση των κεκτημένων τους στα όργανα και για τη διαφύλαξη της ανεξαρτησίας των μηχανισμών τους, δίχως ίχνος κριτικής στους εγγυητές αυτών των κεκτημένων, δηλαδή την ηγεσία του ΑΡ.
Όταν αποδέχεσαι πλήρως την πολιτική του αριστερού ρεφορμισμού θα πρέπει να αποδεχθείς και τους «κανόνες λειτουργίας» του. Το αποτέλεσμα αυτής της οπορτουνιστικής τακτικής είναι σήμερα τα στελέχη αυτών των συνιστωσών να δυσφορούν για την υπο-εκπροσώπηση τους στην ΚΕ, που συνέβη κατά παρέκκλιση των συμφωνιών που πιθανά έκαναν με τους «εγγυητές» – συμμάχους και όλες μαζί οι «επαναστατικές» αυτές οργανώσεις να βρίσκονται σε πολιτικό και τακτικό αδιέξοδο, χωρίς σαφή πολιτική πυξίδα και προοπτική μετά την απόφαση του συνεδρίου για την διάλυσή τους.
Σίγουρα αυτή είναι μια δίκαιη πολιτική και ηθική ανταμοιβή για εκείνους που στα «τραπεζάκια» τους διακινούν το «Μεταβατικό πρόγραμμα» του Τρότσκι και τα προγραμματικά ντοκουμέντα της Κομμουνιστικής Διεθνούς, ενώ στο συνέδριο τα καταψήφισαν χωρίς ντροπή, καταψηφίζοντας τις προγραμματικές θέσεις της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας. Μια δίκαιη ανταμοιβή επίσης, για την μη δημοσιοποίηση ή έκφραση (με εξαίρεση τους συντρόφους από την συνιστώσα «Κόκκινο) έστω μιας λέξης συμπάθειας και αλληλεγγύης για την συστηματική απόπειρα αποκλεισμού της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας από τις προσυνεδριακές συνελεύσεις. Όλα αυτά όμως, δεν αποτελούν καθόλου δίκαιη ανταμοιβή για τους δεκάδες μαχητικούς συντρόφους που συμμετέχουν χωρίς ηγετικές ευθύνες ή απλά υποστηρίζουν αυτές τις συνιστώσες. Η θέση όλων αυτών των συντρόφων είναι δίπλα μας στον κοινό αγώνα για το χτίσιμο μιας μαζικής Κομμουνιστικής Τάσης στον ΣΥΡΙΖΑ.
Η εκπροσώπηση της Κομμουνιστικής Τάσης στην ΚΕ και η σημασία της
Η Κομμουνιστική Τάση του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη μόλις τρίμηνη διάρκεια της ύπαρξής της έγινε το φάντασμα που πλανιέται απειλώντας τα διαπιστευτήρια νομιμοφροσύνης που με συστηματικό τρόπο επιχειρεί να δώσει η ηγετική πλειοψηφία στο ντόπιο και ξένο αστικό κατεστημένο.
Κατά τις ημέρες του συνεδρίου, οι μαύροι προπαγανδιστές της άρχουσας τάξης με μια τακτική ενδεικτική για τον βαθμό αντιδραστικότητας της ίδιας και την ηλιθιότητα τη δική τους, διεξήγαγαν μια εκστρατεία υστερίας ενάντια στους «αριστερούς τρομοκράτες» του ΣΥΡΙΖΑ, καλώντας την ηγεσία να τους «πετάξει αμέσως από το παράθυρο» και παραθέτοντας δημόσια ολόκληρα αποσπάσματα από την Κομμουνιστική Πλατφόρμα. Το Γραφείο Τύπου της Ν.Δ ειδικότερα, συνεχίζει να εκδίδει καθημερινά τέτοιου είδους ανακοινώσεις, ενώ ακροδεξιά έντυπα και ιστοσελίδες απειλώντας σαν μπράβοι της νύκτας τους συντρόφους της Κομμουνιστικής Τάσης, διαμηνύουν ότι «οι κύκλοι των αποστράτων» (βλέπε παρακράτος) «είναι αναστατωμένοι από τις θέσεις της».
Η υστερική εκστρατεία της άρχουσας τάξης ενάντια στις θέσεις της Κομμουνιστικής Τάσης ήρθε να προστεθεί στα διαρκή εμπόδια που έθεσε ο κεντρικός γραφειοκρατικός μηχανισμός του ΣΥΡΙΖΑ στη συμμετοχή της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας στον προσυνεδριακό διάλογο, όπως η συστηματική αποσιώπηση του εναλλακτικού – αντιπαραθετικού στις Θέσεις της ΚΕ χαρακτήρα του κειμένου και οι εντολές για αποκλεισμό των ομιλητών της Κομμουνιστικής Τάσης από τις παρουσιάσεις κειμένων στις συνελεύσεις, που έπεσαν στο κενό μόνο εκεί όπου με παρέμβαση των υποστηρικτών της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας, τα απλά μέλη προάσπισαν το δημοκρατικό δικαίωμα στην ισότιμη παρουσίαση όλων των απόψεων.
Μέσα σε αυτό το ζοφερό κλίμα, κόντρα στην κυριολεξία «σε όλους και σε όλα», οι υποστηρικτές της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας επέβαλαν την παρουσίαση του κειμένου τους στον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό συνελεύσεων, έγραψαν πολυάριθμα άρθρα συμβάλλοντας ουσιαστικά και τεκμηριωμένα στον προσυνεδριακό διάλογο και τέλος, στο ίδιο το συνέδριο, δεν έπαψαν ακούραστα να διακινούν τις ιδέες και τα έντυπά τους συζητώντας υπομονετικά με συνέδρους από όλη την Ελλάδα. Παρά το κλίμα αστικής υστερίας εναντίον μας και την εχθρότητα του μηχανισμού, δεν βρέθηκε ούτε ένας σύνεδρος που να μην παραδεχθεί την τιμιότητα και την πολιτικά τεκμηριωμένη υπόσταση της παρουσίας μας στο συνέδριο. Αυτή η μαχητική πολιτική παρουσία στην υπόθεση της υπεράσπισης των ιδεών του μαρξισμού που αποτυπώθηκε και με δύο ολιγόλεπτες – λόγω ασφαλώς της πασιφανούς «αντικειμενικότητας» του προεδρείου – ομιλίες μας στο συνέδριο, ήταν το «διαβατήριο» της Κομμουνιστικής Τάσης για την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, στην οποία καταφέραμε να εκλέξουμε τελικά δύο μέλη.
Η εκλογή στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ δύο υποστηρικτών των ιδεών της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας δεν είναι καθόλου τυχαία ή συγκυριακή υπόθεση. Σε τελική ανάλυση, αντανακλά την αυξανόμενη ζήτηση για τις γνήσιες επαναστατικές ιδέες μέσα στα πιο πρωτοπόρα τμήματα της εργατικής τάξης και της νεολαίας, την ίδια την ύπαρξη μιας προεπαναστατικής περιόδου στην κοινωνία. Σηματοδοτεί την επίσημη αρχή από καλύτερες θέσεις ενός αγώνα με σκοπό την επικράτηση των γνήσιων μαρξιστικών ιδεών στις μαζικές οργανώσεις της εργατικής τάξης. Την επίσημη αρχή ενός αγώνα για την εκλογή μιας αριστερής κυβέρνησης που θα ανατρέψει τα Μνημόνια και τον καπιταλισμό, ανοίγοντας τον δρόμο για τη νίκη του σοσιαλισμού.
- Οργανωθείτε στον ΣΥΡΙΖΑ παλεύοντας για μια επαναστατική και σοσιαλιστική λύση εξουσίας!
- Συσπειρωθείτε στην Κομμουνιστική Τάση – υπερασπίστε τις ιδέες της Κομμουνιστικής Πλατφόρμας!
Σταμάτης Καραγιαννόπουλος
