Αυτή είναι μια πολύ κρίσιμη βδομάδα για το μαζικό κίνημα ενάντια στο πραξικόπημα στο Περού. Παρά τη βάναυση και διαρκή καταπίεση, οι αγωνιζόμενοι εργαζόμενοι, αγρότες και φοιτητές που αντιτίθενται στη μη νόμιμη πρόεδρο Ντίνα Μπολουάρτε συνεχίζουν να παλεύουν. Η συνδικαλιστική συνομοσπονδία της χώρας, η CGTP, κάλεσε σε γενική απεργία για τις 19 Ιανουαρίου και πλήθη διαδηλωτών συγκεντρώνονται στην πρωτεύουσα Λίμα.
Αντιμέτωπο με την αυξανόμενη οργή και αντίσταση, η απάντηση του κράτους και των θεσμών του συνεχίζει να είναι η καταστολή και η δημόσια ποινικοποίηση του κινήματος. Αυτή τη βδομάδα, 14 συνδικαλιστές και τοπικοί ηγέτες έχουν συλληφθεί. Ανάμεσά τους είναι και ο Γενικός Γραμματέας της CGTP στην περιοχή του Σαν Μαρτίν, στον βορρά. Η αντιτρομοκρατική υπηρεσία της περουβιανής αστυνομίας συνέλαβε επίσης τον πρόεδρο και επτά ηγέτες του Μετώπου Λαϊκής Άμυνας του Αγιακούτσο, μια μαζική οργάνωση που ηγείται του κινήματος σε αυτή την περιφέρεια των Άνδεων.
Η αστυνομία αποπειράθηκε να εκφοβίσει αυτούς που συμμετείχαν στην Εθνική Λαϊκή Συνέλευση για τον συντονισμό της δουλειάς της προετοιμασίας της γενικής απεργίας της 19ης Ιανουαρίου. Η αστυνομία περικύκλωσε το κτίριο του Συνδικάτου των εργαζόμενων στις τηλεπικοινωνίες στη Λίμα, όπου η συνέλευση θα λάμβανε χώρα, και με προκλητικό τρόπο ζητούσε τον έλεγχο των αστυνομικών ταυτοτήτων όσων συμμετείχαν στη συνέλευση.
Εκστρατεία ποινικοποίησης του κινήματος
Μέρος της εκστρατείας ποινικοποίησης του κινήματος των εργατών και αγροτών αποτελεί η συνεχής κατασυκοφάντηση αυτών που συμμετέχουν σε αυτό εμφανίζοντάς τους ως τρομοκράτες. Αυτό έγινε ιδιαίτερα με τη σύλληψη των ηγετών του Μετώπου Λαϊκής Άμυνας του Αγιακούτσο, οι οποίοι κατηγορήθηκαν ως senderistas (μέλη της αντάρτικης οργάνωσης Λαμπρό Μονοπάτι) παρά το γεγονός ότι αυτή η κατηγορία έχει διαψευστεί. Μέρος της εκστρατείας ποινικοποίησης του κινήματος των εργατών και των αγροτών είναι η συνεχής συκοφαντία όσων συμμετέχουν ως τρομοκράτες. Παρά τα πραγματικά στοιχεία, η «τρομοκρατική» φύση των συλληφθέντων εξαπλώθηκε σε όλα τα πρωτοσέλιδα των καθημερινών μέσων ενημέρωσης και μεταδόθηκε ευρέως στους τηλεοπτικούς σταθμούς.
Ένας ακόμη πιο ακραίος ισχυρισμός που διατυπώθηκε κατά του κινήματος ήταν ότι «όπλα και πυρομαχικά» είχαν εισαχθεί λαθραία από τη Βολιβία και ότι αυτό εξηγούσε γιατί τόσοι πολλοί άνθρωποι (18) είχαν σκοτωθεί στην Juliaca του Puno στις 9 Ιανουαρίου. Τα γεγονότα, όμως, τούς διαψεύδουν. Δεν έχουν παρουσιαστεί πραγματικές αποδείξεις ότι οι διαδηλωτές είχαν όπλα, και ακόμη περισσότερο «εκρηκτικές σφαίρες διασποράς». Η επίσημη ιατροδικαστική έκθεση για τους νεκρούς είναι σαφής: εννέα από τους νεκρούς είχαν θραύσματα σφαίρας στο σώμα τους και οι άλλοι είχαν επίσης σκοτωθεί από πυροβολισμούς. Όλα αυτά μπορούν να έχουν προκληθεί από επιθετικά τυφέκια AKM που διαθέτει η αστυνομία (σε έξι περιπτώσεις), σφαίρες της αστυνομίας και αστυνομικά περίστροφα.
Η παράνομη πρόεδρος Μπολουάρτε κήρυξε επίσης, ξανά, κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε αρκετές επαρχίες και διαμερίσματα σε όλη τη χώρα και απαγόρευση κυκλοφορίας στο Puno. Αυτό σημαίνει ότι οι βασικές δημοκρατικές συνταγματικές εγγυήσεις αναστέλλονται. Η κήρυξη της κατάστασης έκτακτης ανάγκης πέρυσι, ενόψει της γενικής απεργίας της 15ης Δεκεμβρίου, ήταν το προοίμιο για σφαγές στις οποίες η αστυνομία και ο στρατός σκότωσαν τουλάχιστον 28 άοπλους πολίτες, συμπεριλαμβανομένων 10 στο Αγιακούτσο μέσα σε μια μέρα.
Είναι καθήκον του διεθνούς εργατικού κινήματος να υψώσει δυναμικά τη φωνή του ενάντια σε αυτή τη βάναυση καταστολή και να απορρίψει την παράνομη πρόεδρο Μπολουάρτε.
Marcha de los 4 Suyos
Οι τακτικές της άρχουσας τάξης και της κυβέρνησης δεν είναι ένδειξη δύναμης, αλλά μάλλον ένδειξη πανικού, ευρισκόμενοι αντιμέτωποι με ένα αυξανόμενο κίνημα που η καταστολή δεν κατάφερε να σταματήσει.
Χιλιάδες από όλη τη χώρα, όχι μόνο από τις φτωχές περιοχές των Άνδεων στο νότο, αλλά και από το βορρά, κατευθύνονται προς την πρωτεύουσα Λίμα με έναν στόχο: να ανατρέψουν τη μισητή, αιματοβαμμένη Ντίνα Μπολουάρτε. Το κίνημα έχει γίνει γνωστό ως «marcha de los 4 Suyos» (πορεία από τις τέσσερις γωνίες), που έχει ονομαστεί έτσι από τη μαζική πορεία στη Λίμα το 2000, η οποία ανέτρεψε τελικά τη δικτατορία του Φουτζιμόρι.
Εργάτες, αγρότες, φοιτητές σε πόλεις και κωμοπόλεις έχουν οργανώσει συλλογές χρημάτων και τροφίμων για να συντηρήσουν τις αντιπροσωπείες τους στην πρωτεύουσα. Έρχονται από τις περιοχές που μιλούν την αϊμάρα, από τις rondas campesinas (περιπολίες αγροτών) βόρεια της Λίμα, από το Αγιακούτσο, από τις περιοχές της ζούγκλας στα ανατολικά κ.λπ. Τα οδοφράγματα της αστυνομίας σταματούν μερικά από τα λεωφορεία, αλλά ο κόσμος βρίσκει τρόπους να τα περάσει.
Το κίνημα έχει ευρεία λαϊκή υποστήριξη, από την οποία αντλεί τη δύναμή του. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του IEP, το 60% του πληθυσμού πιστεύει ότι οι διαμαρτυρίες είναι δικαιολογημένες (72% μεταξύ των νέων) και το 58% πιστεύει ότι η αστυνομία και ο στρατός διέπραξαν ακρότητες (70% μεταξύ των νέων). Από την άλλη πλευρά, το 71% αποδοκιμάζει την προεδρία της Ντίνα Μπολουάρτε, με μόλις 19% υπέρ. Το Κογκρέσο είναι ακόμη πιο απαξιωμένο με ένα ρεκόρ 89% που είναι κατά. Ένα συντριπτικό 69% του πληθυσμού πιστεύει τώρα ότι πρέπει να συγκαλεστεί Συντακτική Εθνοσυνέλευση, αύξηση 22 μονάδων σε σχέση με ένα χρόνο πριν, ένδειξη ευρείας απόρριψης όλων των υπαρχόντων αστικών θεσμών.
Η κυβέρνηση της Μπολουάρτε είναι στρυμωγμένη, με ορισμένους θεσμούς να βγαίνουν ανοιχτά εναντίον της, και αρκετούς περιφερειάρχες να ζητούν την παραίτησή της, με μερικούς από τους ίδιους της τους υπουργούς να υποβάλλουν την παραίτησή τους. Η πορεία στη Λίμα και η γενική απεργία θα μπορούσαν να είναι το τελευταίο χτύπημα, που θα επιβάλλει την άδοξη κατάρρευση αυτής της παράνομης προέδρου.
«Ποτέ ξανά φτωχοί σε μια πλούσια χώρα»
Το μαζικό κίνημα των εργατών και των αγροτών έχει δυναμώσει και έχει αποκτήσει έναν ορισμένο βαθμό εθνικού συντονισμού. Το πολιτικό του πρόγραμμα μέχρι στιγμής περιορίζεται σε δημοκρατικά αιτήματα: ελευθερία για τον Καστίγιο, κλείσιμο του Κογκρέσου, νέες εκλογές και Συντακτική Εθνοσυνέλευση. Αλλά αυτό που κρύβεται πίσω από αυτά τα αιτήματα είναι μια βαθιά ριζωμένη επιθυμία για θεμελιώδη αλλαγή, μια επιθυμία που δεν περιορίζεται μόνο σε πολιτικά ζητήματα, όσο σημαντικά και αν είναι, αλλά που βασίζεται στην επιθυμία για γενική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και ουσιαστική ανακατανομή του πλούτου.
Το προεκλογικό σύνθημα του Καστίγιο «ποτέ ξανά φτωχοί άνθρωποι σε μια πλούσια χώρα» συμπυκνώνει τί κρύβεται πίσω από αυτό το μαζικό κίνημα. Το Περού είναι πράγματι μια πλούσια χώρα, αλλά μια χώρα όπου η δύναμη και οι πόροι βρίσκονται στα χέρια μιας χούφτας παρασιτικών οικονομικών ομίλων, εθνικών και πολυεθνικών, ενώ η πλειονότητα του λαού ζει σε συνθήκες φτώχειας.
Είναι σημαντικό ότι το κίνημα έχει ως αναφορά την πορεία των 4 Suyo το 2000 και επίσης υψώνει το σύνθημα του «todas las sangres» (που σημαίνει όλες οι διαφορετικές εθνοτικές και εθνικές ομάδες που απαρτίζουν τη χώρα). Η ιδέα είναι ότι οι εργάτες και οι αγρότες του Περού, ενωμένοι ως μια ενιαία μαχητική δύναμη, που θα συγκεντρωθούν στην πρωτεύουσα, μπορούν να ρίξουν την κυβέρνηση. Αυτό είναι σωστό.
Ωστόσο, αυτό που συνέβη μετά την ανατροπή του Φουτζιμόρι το 2000 ήταν η έλευση στην εξουσία του αυτοαποκαλούμενου σοσιαλδημοκράτη Άλαν Γκαρσία, ο οποίος στη συνέχεια συνέχισε τις υπερφιλελεύθερες καπιταλιστικές οικονομικές πολιτικές του προκατόχου του. Η νίκη του λαού μετατράπηκε σε απογοήτευση καθώς οι πολυεθνικές μεταλλευτικές εταιρείες και οι 17 περουβιανοί οικονομικοί όμιλοι συνέχισαν να λεηλατούν τον πλούτο της χώρας, δωροδοκώντας παράλληλα προέδρους και κρατικούς αξιωματούχους.
Αυτή τη φορά, το θέμα πρέπει να τεθεί ξεκάθαρα. Για να υπάρξει πραγματική ουσιαστική αλλαγή, για την οποία σχεδόν 50 άνθρωποι έχουν ήδη δώσει τη ζωή τους τις τελευταίες 40 ημέρες, οι μάζες πρέπει να παραμερίσουν όχι μόνο τους σάπιους θεσμούς της αστικής εξουσίας αλλά και να απαλλοτριώσουν την καπιταλιστική ολιγαρχία και τις πολυεθνικές, έτσι ώστε ο πλούτος της χώρας να μπορεί να σχεδιαστεί δημοκρατικά, υπό εργατικό έλεγχο, προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας. Αυτό είναι το μόνο έπαθλο που αξίζει για το αίμα που χύθηκε κατά τη διάρκεια αυτού του αγώνα.
- Νίκη στους Περουβιανούς εργάτες και αγρότες!
- Κάτω η Ντίνα Μπολουάρτε! Κλείστε το Κογκρέσο! Διώξτε τους όλους!
- Απαλλοτρίωση της καπιταλιστικής ολιγαρχίας και των μεταλλευτικών πολυεθνικών!
- Όλη η εξουσία στον εργαζόμενο λαό!
Χόρχε Μαρτίν, 17 Ιανουαρίου