Η διεθνής κατάσταση χαρακτηρίζεται από τη σοβαρή επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας, έναν επίμονο πληθωρισμό και μια φαινομενική ηρεμία – πριν την καταιγίδα – στην ταξική πάλη. Ταυτόχρονα, μετά την κορύφωση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, ο άνισος και βάρβαρος πόλεμος του Ισραήλ ενάντια στους Παλαιστίνιους στη Γάζα, ήρθε να επιβεβαιώσει τη μεγάλη όξυνση που αναπτύσσεται στις διεθνείς σχέσεις πάνω στο έδαφος ενός συστήματος που βρίσκεται σε παρακμή και ιστορικό αδιέξοδο, και είναι απολύτως ασύμβατο με την υπόθεση της παγκόσμιας ειρήνης και της προόδου της ανθρωπότητας.
Η εθνοκάθαρση στη Γάζα
Στη Γάζα, υπό τους ήχους των υποκριτικών φωνών της λεγόμενης διεθνούς κοινότητας για «ανθρωπιστικές παύσεις» και «εκεχειρία», η δολοφονική στρατιωτική μηχανή του Ισραήλ κλιμακώνει το έργο της εθνοκάθαρσης των Παλαιστινίων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Unrwa, από την έναρξη του πολέμου έχουν εκτοπιστεί από την πόλη της Γάζας σχεδόν 1,9 εκατομμύρια άνθρωποι, το 80% του πληθυσμού, ενώ το Ισραήλ ωθεί πλέον ξεκάθαρα το σύνολο των 2,3 εκατομμυρίων αμάχων να αναζητήσουν καταφύγιο εκτός συνόρων. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη εθνική καταστροφή των Παλαιστινίων στην Ιστορία, που ξεπερνά κατά πολύ τη «Νάκμπα», δηλαδή τον μαζικό ξεριζωμό του 1948.
Η ανοχή-στήριξη του αμερικάνικου και του ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού σ’ αυτό το έγκλημα δεν προκαλεί εντύπωση σε κανέναν. Αυτό που κλέβει την παράσταση είναι η ακραία υποκρισία όλων των διεφθαρμένων αραβικών και μουσουλμανικών καθεστώτων της περιοχής (Αίγυπτος, Σαουδική Αραβία, Ιορδανία, Κατάρ, Ιράν, Τουρκία, κ.ά), που παρά τις «έκτακτες Συνόδους», τις διπλωματικές «κορώνες» και τις «ανθρωπιστικές» πρωτοβουλίες για τους ομήρους, στην πράξη είναι θεατές της σφαγής των Παλαιστινίων, δείχνοντας ότι βολεύονται από την αιματηρή επίλυση του Παλαιστινιακού που επιβάλλουν τα ισραηλινά τανκς.
Και μέσα σ’ αυτή τη δραματική τροπή των γεγονότων, αποκαλύπτεται η απόλυτη χρεοκοπία της πολιτικής και των μεθόδων της Χαμάς που αποδείχθηκε ότι όχι μόνο δεν προώθησαν την παλαιστινιακή υπόθεση, αλλά συνετέλεσαν στην εμφάνιση της μεγαλύτερης ήττας του παλαιστινιακού εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος στην Ιστορία.
Αν είναι κάτι που πάνω απ’ όλα επιβεβαιώνουν τα τραγικά γεγονότα που ακολούθησαν την 7η Οκτωβρίου στη Γάζα, είναι η θεμελιακή θέση των κομμουνιστών ότι η λύση στο Παλαιστινιακό ζήτημα μπορεί να προέλθει μόνο από ένα γνήσιο κίνημα των παλαιστινιακών μαζών, στηριγμένο στις μεθόδους πάλης της Ιντιφάντα, το οποίο θα κερδίσει την αλληλεγγύη των εργαζόμενων και νέων, όχι μόνο σε ολόκληρο τον Αραβικό κόσμο, αλλά και μέσα στην ισραηλινή κοινωνία. Μόνο με τις μεθόδους του ταξικού αγώνα και γύρω από αντικαπιταλιστικά-σοσιαλιστικά αιτήματα μπορούν οι Παλαιστίνιοι να αποκτήσουν τη δική τους ανεξάρτητη πατρίδα, μέσα σε μια Σοσιαλιστική ομοσπονδία που θα εξαπλωθεί από την ιστορική περιοχή της Παλαιστίνης σε όλη τη Μέση Ανατολή.
Παγκόσμια οικονομία: επιβράδυνση και «πληθωρισμός απληστίας»
Στην παγκόσμια οικονομία εξαπλώνεται μια κατάσταση επιβράδυνσης που αναμένεται να διαρκέσει και το 2024, η οποία συνδυάζεται με επίμονο πληθωρισμό και με τα υψηλότερα επίπεδα κρατικών χρεών από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, η Κίνα δεν μπορεί πλέον να παίξει τον ρόλο του διασώστη της παγκόσμια οικονομίας, αφού και η ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας επιβραδύνεται σημαντικά (σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ πέφτει στο 5,1% το 2023 και θα πάει στο 4,6% το 2024).
Συνολικότερα, σύμφωνα με την Ενδιάμεση έκθεση του ΟΟΣΑ, το 2023 θα έχουμε μια υποχώρηση της παγκόσμιας ανάπτυξης σε ρυθμό 3%, από 3,3% το 2022, η οποία θα συνεχιστεί και το 2024 με ένα 2,7%. Επιπλέον, ο πληθωρισμός, 2,5 σχεδόν χρόνια μετά την εμφάνισή του, παρότι οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν προχωρήσει σε απανωτές αυξήσεις επιτοκίων τον τελευταίο 1,5 χρόνο – σε 11 μειώσεις η Αμερικάνικη Κεντρική Τράπεζα και σε 10 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα – δεν λέει να υποχωρήσει στα όρια των επίσημων στόχων. Ενδεικτικά, στις οικονομίες της G20 ο πληθωρισμός προβλέπεται από τον ΟΟΣΑ να κυμανθεί στο 6% το 2023 και στο 4,8% το 2024.
Tο υποτιθέμενο φάρμακο των αστικών κυβερνήσεων για τον πληθωρισμό, δηλαδή οι αυξήσεις επιτοκίων, αποδεικνύεται λάδι στη φωτιά, αφού και πίεση για ύφεση δημιουργεί, αλλά και δεν ρίχνει τον πληθωρισμό, ο οποίος όπως ομολογούν άμεσα ή έμμεσα όλα τα διεθνή οικονομικά επιτελεία είναι κυρίως το προϊόν αχαλίνωτης κερδοσκοπίας ή αλλιώς πληθωρισμός απληστίας (greedflation) από τα μεγάλα καπιταλιστικά μονοπώλια.
Σύμφωνα με έκθεση του IPPR και του Common Wealth thinktanks μεγάλες εταιρείες όπως η Exxon Mobil, η Shell, οι μεταλλευτικές Glencore και Rio Tinto και οι εταιρείες τροφίμων και εμπορευμάτων Kraft Heinz, Archer-Daniels-Midland και Bunge, αύξησαν τα περιθώρια κέρδους τους πολύ περισσότερο από τις αυξήσεις του κόστους παραγωγής, οδηγώντας έτσι τον κόσμο σε επίπεδα πληθωρισμού που δεν έχουν παρατηρηθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1980.
Η Έκθεση σημειώνει επίσης, ότι ως αποτέλεσμα της πρακτικής «greedflation», τα κέρδη των εισηγμένων στο χρηματιστήριο της Βρετανίας επιχειρήσεων αυξήθηκαν το 2022 κατά 30%, ενώ τα κέρδη από την ακρίβεια ήταν ακόμη μεγαλύτερα στις ΗΠΑ. Η έκθεση τονίζει ότι αυτή η άνοδος των κερδών συνέβη καθώς οι μισθολογικές αυξήσεις δεν συμβάδισαν με τον πληθωρισμό, και έτσι οι εργαζόμενοι είδαν τη μεγαλύτερη πτώση στα εισοδήματά τους από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι ΗΠΑ στον προθάλαμο της χρεοκοπίας, έκρηξη ανισότητας στην Ευρωζώνη
Η προαναφερθείσα έκθεση του ΟΟΣΑ, εκτιμά ότι οι ΗΠΑ το 2023 θα έχουν κινηθεί με ρυθμό ανάπτυξης συνολικά μόλις στο 2,2%, έναντι 2,1% το 2022, αλλά το 2024 αναμένει να επιβραδύνουν με ρυθμό μόλις 1,3%. Η οικονομική στασιμότητα, σε συνδυασμό με τα υψηλά επιτόκια που έχουν αυξήσει το κόστος δανεισμού για το αμερικάνικο κράτος, έχουν πυροδοτήσει μια πρωτοφανή όξυνση στο κρατικό έλλειμμα και το χρέος. Ιδιαίτερα, το χρέος των ΗΠΑ αυξάνεται με ξέφρενο ρυθμό, γεγονός που οδήγησε ήδη στην υποβάθμιση του αξιόχρεού τους από τον οίκο Fitch τον περασμένο Αύγουστο.
Το κρατικό χρέος των ΗΠΑ έχει ξεπεράσει τα 33 τρισ. δολάρια ή το 122% του ΑΕΠ. Μόνο οι δαπάνες για τόκους εξυπηρέτησης αυτού του χρέους αυξήθηκαν τον περασμένο Σεπτέμβριο κατά 39%, φθάνοντας τα 659 δισ. δολάρια. Μάλιστα, το Γραφείο για τον Προϋπολογισμό του Κογκρέσου εκτιμά ότι οι δαπάνες για τόκους μπορεί να διπλασιαστούν την επόμενη δεκαετία και να αποτελούν το μεγαλύτερο κονδύλι του προϋπολογισμού, υποσκελίζοντας ακόμα και τις αμυντικές δαπάνες!
Το αμερικάνικο έλλειμμα μέσα στο 2023 διπλασιάστηκε, ξεπερνώντας τα 2 τρισ. δολάρια, επίπεδο που δεν έχει καταγραφεί μετά το 1950 παρά μόνο σε δύο χρονιές μεγάλων κρίσεων, το 2009 και το 2020! Οι δανειστές του αμερικάνικου κράτους ζητούν όλο και μεγαλύτερα επιτόκια για τα ομόλογα που αυτό εκδίδει πλέον με καταιγιστικό ρυθμό για να καλύψει τα ελλείμματα και να πληρώσει τοκοχρεολύσια, σ’ έναν φαύλο κύκλο που αυξάνει διαρκώς το χρέος. Έτσι ο αμερικάνικος καπιταλισμός, από ατμομηχανή της παγκόσμιας οικονομίας μετατρέπεται πλέον σε μια βραδυφλεγή βόμβα χρέους στα θεμέλιά της.
Για την Ευρωζώνη η εκτίμηση της έκθεσης του ΟΟΣΑ είναι ένα ισχνό 0,6% για το 2023, από 3,4% το 2022 και ένα αναιμικό 1,1% το 2024. Μάλιστα, η ατμομηχανή του ευρωπαϊκού καπιταλισμού, η Γερμανία, αναμένεται να δει μείωση του ΑΕΠ το 2023 (-0,2%). Και μπορεί στην Ευρωζώνη ο πληθωρισμός το Νοέμβριο να μειώθηκε στο 2,4%, αλλά η ακρίβεια στα τρόφιμα επιμένει, με αύξηση τον ίδιο μήνα κατά 6,9%.
Ως αποτέλεσμα της ακρίβειας στα βασικά ήδη κατανάλωσης, έχουμε μια έκρηξη στην εργατική εξαθλίωση στην ΕΕ. Σύμφωνα με μια νέα έρευνα της Συνομοσπονδίας Ευρωπαϊκών Συνδικάτων, οι πραγματικοί μισθοί το 2023 μειώθηκαν, αλλά τα πραγματικά κέρδη αυξήθηκαν σε 9 κράτη-μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας, ενώ σε άλλα 10 κράτη-μέλη, οι αυξήσεις των πραγματικών κερδών ήταν πολύ υψηλότερες από τις αυξήσεις των πραγματικών μισθών.
Τα σημάδια της επερχόμενης καταιγίδας στην ταξική πάλη και την πολιτική
Πάνω στο ασταθές έδαφος που διαμορφώνουν η επιβράδυνση και ο πληθωρισμός, η κοινωνική συνείδηση εμφανίζει μια κατάσταση απότομων μεταβολών και μια τάση προς την πολιτική πόλωση. Δημιουργούνται έτσι οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για να επιστρέψει στο προσκήνιο το κύμα μαζικών κινημάτων και εξεγέρσεων που τη διετία 2018-2019 έτεινε να φτάσει ως την καρδιά του αναπτυγμένου καπιταλισμού με τα «κίτρινα γιλέκα» στη Γαλλία και το κίνημα Black Lives Matter στις ΗΠΑ και είχε ανακοπεί από την πανδημία. Ξεκάθαρα σημάδια αυτή της επικείμενης επιστροφής ήταν ο περσινός απεργιακός χειμώνας στη Βρετανία, το φετινό ρεκόρ σε αριθμό απεργιών για τα τελευταία 40 χρόνια που παρατηρείται στις ΗΠΑ, το μαζικό κίνημα ενάντια στον συνταξιοδοτικό νόμο του Μακρόν στη Γαλλία το πρώτο μισό του 2023 και οι μαζικές συγκεντρώσεις με αφορμή το κρατικό έγκλημα στα Τέμπη τον περασμένο Μάρτιο στην Ελλάδα.
Σε όλο τον κόσμο η άρχουσα τάξη επιχειρεί να φορτώσει τα χρέη της πανδημίας και της κρίσης στις πλάτες της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, και σε συνδυασμό με την ληστρική ακρίβεια, σπρώχνει ξανά τη συνείδησή τους στα άκρα. Στην παρούσα φάση, η κρίση του παραδοσιακού αστικού πολιτικού στρατοπέδου, αλλά και η αναξιοπιστία της ρεφορμιστικής Αριστεράς – η οποία με χαρακτηριστικές περιπτώσεις όπως αυτές του ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα, του PODEMOS στην Ισπανία, του Κόρμπιν στη Βρετανία και του Σάντερς στις ΗΠΑ, απέδειξε την πολιτική χρεοκοπία και τη δειλία της – ευνοούν τους ακροδεξιούς δημαγωγούς.
Η νίκη του Μιλέι στην Αργεντινή, η εκλογική άνοδος του Βίλντερς στην Ολλανδία και η άνοδος του Τραμπ στις δημοσκοπήσεις στις ΗΠΑ, εκφράζουν, όχι μια ακροδεξιά ή ακόμα περισσότερο μια φασιστική στροφή της κοινωνίας, αλλά την πυρετώδη αναζήτηση των μικροαστικών στρωμάτων και των πιο καθυστερημένων και συγχυσμένων τμημάτων των εργαζόμενων για μια αντισυστημική λύση. Όπως συνέβη στην περίπτωση του Μπολσονάρου στη Βραζιλία, όπου οι ακροδεξιοί δημαγωγοί έρθουν στην εξουσία θα φανερώσουν τον σάπιο, καθεστωτικό χαρακτήρα της πολιτικής τους και θα προετοιμάσουν, αργά ή γρήγορα, μια μεγάλη στροφή στ΄αριστερά.
Ήδη, η διατήρηση υψηλής απήχησης για την αριστερή συμμαχία του Μελανσόν στη Γαλλία (που αν υποστηριζόταν στις περσινές προεδρικές εκλογές από ολόκληρη την Αριστερά θα μπορούσε να έχει περάσει ως αντίπαλος του Μακρόν στον 2ο γύρο στη θέση της Λεπέν), η απρόσμενη επιβίωση της κυβερνητικής συμμαχίας του Σάντσεθ από την εκλογική αντεπίθεση της Δεξιάς στην Ισπανία, τα υψηλά ποσοστά που δίνουν τα γκάλοπ στο αριστερόστροφο, αν και ξενοφοβικό, υπό ίδρυση κόμμα της Ζάρα Βάγκενκνεχτ στη Γερμανία, και φυσικά, η εκλογική και δημοσκοπική άνοδος του ΚΚΕ στην Ελλάδα, είναι συμπτώματα που δείχνουν ότι διεθνώς η εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα συνεχίζουν και θα συνεχίσουν αναπόφευκτα πιο εντατικά, να αναζητούν πολιτική λύση κοιτώντας κύρια προς τ’ αριστερά. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, θα αναζωογονηθεί αποφασιστικά το ενδιαφέρον για τις μόνες ιδέες που μπορούν να προσφέρουν επαναστατική διέξοδο από το υφιστάμενο κοινωνικό και πολιτικό τέλμα, τις ιδέες του γνήσιου κομμουνισμού.
Ελληνικός καπιταλισμός: ο μύθος της «επενδυτικής βαθμίδας»
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η ελληνική οικονομία το 2023 θα έχει σημειώσει ρυθμό ανάπτυξης 2,4%. Το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει ακόμα εισέλθει σε ύφεση, οφείλεται στην αυξημένη τουριστική κίνηση μετά την πανδημία, στα κονδύλια που εισέρρευσαν στη χώρα από την ΕΕ με αφορμή την πανδημία και κυρίως, στην «ρήτρα διαφυγής» από τους στόχους για τα ελλείμματα, η οποία έδωσε τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να δανείζεται και να δαπανά χωρίς τους περιορισμούς του Συμφώνου Σταθερότητας.
Η προβαλλόμενη από την κυβέρνηση μείωση του δημόσιου χρέους στο 166,5% του ΑΕΠ είναι απατηλή. Καταρχάς, το ελληνικό ΑΕΠ εμφανίζεται αυξημένο, σε πολύ μεγάλο βαθμό, τεχνητά, εξαιτίας του πληθωρισμού. Επιπλέον, το ύψος του δημόσιου χρέους σε απόλυτους αριθμούς, δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε, και από 358,045 δισ. ευρώ το β’ τρίμηνο του 2022 ανήλθε σε 359,541 δισ. ευρώ στο τέλος του β’ τριμήνου του 2023. Η δε πρόσφατη, πολυδιαφημισμένη από τα αστικά ΜΜΕ και την κυβέρνηση «αναβάθμιση της χώρας» σε «επενδυτική βαθμίδα» από διεθνείς οίκους αξιολόγησης, δεν έχει προσφέρει μέχρι τώρα τίποτα ουσιαστικό, αφού το επιτόκιο δανεισμού του ελληνικού κράτους εξακολουθεί να είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη (κοντά στο 4%).
Η επανέναρξη των διαβουλεύσεων στην ΕΕ για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας προμηνύει άσχημες εξελίξεις για τον ελληνικό καπιταλισμό. Η πιθανή άμεση επαναφορά του Συμφώνου σε ισχύ και η κυοφορούμενη διεύρυνση της ΕΕ με την ένταξη τουλάχιστον ακόμη 7 νέων μελών (των 5 χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, της Ουκρανίας και της Μολδαβίας) θα περιορίσουν αποφασιστικά τα κοινοτικά κονδύλια που θα εισρέουν στο εξής στην Ελλάδα. Μόνο για την Ουκρανία υπολογίζεται ότι θα απαιτηθούν το συντομότερο γύρω στα 250 δισ. ευρώ. Χώρες-μέλη όπως η Ελλάδα που μέχρι τώρα κατά βάση εισέπρατταν από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, θα μετατραπούν αναπόφευκτα σε χρηματοδότες.
Προς το παρόν, η κυβέρνηση κομπάζει για τα υπερπλεονάσματα και τη μείωση της ανεργίας. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού για το διάστημα Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023 το υπερ-πλεόνασμα, δηλαδή το επιπλέον ποσό πάνω από τον στόχο του προϋπολογισμού για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ, βρισκόταν στο 2,75% του ΑΕΠ. Η υπέρβαση αυτή οφείλεται στα αυξημένα φορολογικά έσοδα από την ακρίβεια, αλλά και στη λιτότητα στις κρατικές δαπάνες, οι οποίες κινούνται κάτω από τον στόχο του προϋπολογισμού.
Σε ό,τι αφορά την ανεργία που διαμορφώθηκε πλέον σχεδόν σε ποσοστό λίγο κάτω από 10% του εργατικού δυναμικού, δηλαδή στα προ κρίσης επίπεδα, αυτό που δεν λέει η κυβέρνηση είναι ότι σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο του 2009 το συνολικό εργατικό δυναμικό μειώθηκε κατά περίπου 320.000 άτομα (ανέρχεται σε 4.226.711 άτομα σήμερα, έναντι 4.546.600 που ήταν τον Σεπτέμβριο του 2009). Με άλλα λόγια, πολλές δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, στην πλειονότητά τους υψηλών δεξιοτήτων, έφυγαν από την ελληνική αγορά εργασίας και δεν έχουν επιστρέψει, αφού η πλειονότητα των νέων θέσεων εργασίας είναι εποχικές και μερικής απασχόλησης, ενώ οι εργασιακές συνθήκες και οι αμοιβές είναι άθλιες.
Ο λαϊκός εφιάλτης της ακρίβειας
Μετά από την αύξηση 3,4% που σημείωσε ο πληθωρισμός (Δείκτης Τιμών Καταναλωτή) τον Οκτώβριο από 1,6% τον Σεπτέμβριο (πάντα σε ετήσια βάση, δηλαδή σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα), τον Νοέμβριο διαμορφώθηκε στο 3%. Ωστόσο, οι γενικοί αυτοί δείκτες δεν δείχνουν το τι ακριβώς συμβαίνει στο εισόδημα των εργατικών και φτωχών λαϊκών νοικοκυριών που στην πλειονότητά του διοχετεύεται συγκεκριμένα στην αγορά τροφίμων.
Ο πληθωρισμός στα τρόφιμα τον Νοέμβριο σε ετήσια βάση σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ ήταν πολύ υψηλότερος από τον γενικό πληθωρισμό, με ποσοστό 9%. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε για λογαριασμό της ΓΣΕΕ, 9 στους 10 εργαζόμενους αναγκάστηκαν να μειώσουν την κατανάλωση βασικών αγαθών διατροφής εξαιτίας της ακρίβειας.
Η κυβέρνηση, κοροϊδεύοντας ανοικτά την εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα, αντιδρά στην ακρίβεια με τις επικοινωνιακές «εφόδους» του Μητσοτάκη στα σούπερ μάρκετ και με καταγέλαστα «μέτρα» όπως η παράταση του «καλαθιού του νοικοκυριού», η «δέσμευση» για μειώσεις 5% σε βασικά αγαθά, όταν αυτά, όπως το ελαιόλαδο έχουν αυξηθεί ως και κατά 300%, και η επιβολή προστίμων-ψιχίων σε μεγάλες εταιρείες. Στην πραγματικότητα η κυβέρνηση προστατεύει σταθερά την αισχροκέρδεια των μονοπωλίων της βιομηχανίας και διανομής τροφίμων.
Ταξική επίθεση της κυβέρνησης σε όλα τα μέτωπα
Η κυβέρνηση της ΝΔ αξιοποιώντας την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία αποτελεί το αναδρομικό τίμημα για τη μεγάλη προδοσία της ηγεσίας του το καλοκαίρι του 2015 και την εφαρμογή των μνημονίων στην κυβέρνηση, αλλά και την παράλυση του εργατικού κινήματος από την αδράνεια των ηγεσιών του, έχει ήδη περάσει σε μια αντεργατική – αντιλαϊκή επίθεση σε όλα τα μέτωπα. Έχοντας ήδη περάσει σχεδόν μέσα στο καλοκαίρι τον αντεργατικό νόμο Γεωργιάδη με τις απλήρωτες υπερωρίες και άλλα αντεργατικά μέτρα, πέρασε τις τελευταίες βδομάδες ένα φορολογικό νομοσχέδιο που τσακίζει τους μικρομεσαίους ελεύθερους επαγγελματίες, προετοιμάζει με δηλώσεις του αρμόδιου υφυπουργού και με έναν νέο ασφαλιστικό νόμο το έδαφος για νέες αυξήσεις στα όρια ηλικίας στο μέλλον, ενώ ο προϋπολογισμός που διαμόρφωσε για το 2024 παγιώνει την υπερφορολόγηση στην εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα και διοχετεύει πακτωλούς κρατικού χρήματος στο μεγάλο κεφάλαιο.
Συνοπτικά, ο προϋπολογισμός προβλέπει από τη μία πλευρά εκτίναξη των εσόδων από τον ταξικό – αντιλαϊκό ΦΠΑ στα 24,3 δισ., από 22,1 δισ. που προέβλεπε ο προηγούμενος προϋπολογισμός, αύξηση κατά 6,69 δισ. των εσόδων από φόρους φυσικών προσώπων ως αποτέλεσμα της φοροεπιδρομής στους μικρομεσαίους ελεύθερους επαγγελματίες, και από την άλλη, κάνει πλουσιοπάροχα δώρα στους καπιταλιστές με μείωση του φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίων από 0,5% σε 0,2%, μείωση κατά 50% του φόρου χρηματιστηριακών συναλλαγών και κατάργηση του φόρου τόκων ομολόγων σε κρατικά και επιχειρηματικά ομόλογα, και βέβαια, παρέχει συνολικά 12,1 δισ. ευρώ στις μεγάλες εταιρείες μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και του «Ταμείου Ανάκαμψης».
Αδράνεια από τις εργατικές ηγεσίες
Η μόνη δύναμη που μπορεί να απαντήσει αποτελεσματικά σε αυτή την επίθεση είναι το εργατικό κίνημα. Αλλά σήμερα βρίσκεται σε διαρκή παράλυση εξαιτίας της αδράνειας των εργατικών ηγεσιών, συνδικαλιστικών και πολιτικών. Ειδικά στο ζήτημα της ακρίβειας, η ανεπάρκειά τους αποδεικνύεται μοιραία και εκκωφαντική.
Αντί για μια μαχητική καμπάνια με σκοπό την πλήρη αποκάλυψη της γιγάντιας ληστείας του λαού από τις μεγάλες εταιρείες της βιομηχανίας και της εμπορίας τροφίμων, στηριγμένη στην κινητοποίηση των εργαζόμενων και των καταναλωτών από τα φτωχά λαϊκά στρώματα με επιτροπές εργατικού και λαϊκού ελέγχου, οι συνδικαλιστικές και αριστερές ηγεσίες περιορίζονται σε ανακοινώσεις και ομιλίες στη Βουλή.
Από αυτή την αδράνεια δεν εξαιρείται δυστυχώς ούτε η ηγεσία του ΚΚΕ και τα ηγετικά στελέχη του στα συνδικάτα. Ανταποκρινόμενη στην εκρηκτική λαϊκή δυσαρέσκεια για την ακρίβεια, αλλά και λαμβάνοντας ώθηση από την ανεβασμένη εκλογική και δημοσκοπική απήχηση του κόμματος, η ηγεσία του ΚΚΕ θα έπρεπε εδώ και μήνες να έχει ξεκινήσει μια καμπάνια όπως αυτή που περιγράψαμε πιο πάνω, με κεντρικές διεκδικήσεις τον εργατικό έλεγχο και τις κοινωνικοποιήσεις των ληστρικών μονοπωλίων των τροφίμων, συνδέοντας με αυτό τον τρόπο την αναγκαία πάλη ενάντια στην ακρίβεια με το ίδιο το ζήτημα της εργατικής εξουσίας. Κάθε άλλη κομματική πρωτοβουλία για την ακρίβεια, από τη σκοπιά των καθηκόντων που έχει ένα μαζικό κομμουνιστικό κόμμα στις παρούσες συνθήκες, είναι από τη φύση της ανεπαρκής και συμβολική.
Ελληνοτουρκικά: εύθραυστη ανακωχή
Μία από τις υποθέσεις που βιάζεται να προωθήσει η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι η συμβολή της στην επαναπροσέγγιση της Τουρκίας με τον δυτικό ιμπεριαλισμό. Η πρόκληση για την ελληνική άρχουσα τάξη είναι αυτή η συμβολή να γίνει με τις μικρότερες δυνατές υποχωρήσεις στα ελληνικά «εθνικά δίκαια» και «κυριαρχικά δικαιώματα», δηλαδή στα πάγια συμφέροντα και τις (εξίσου επιθετικές με τις τουρκικές) επιδιώξεις του ελληνικού κεφαλαίου.
Από την πλευρά της, η τουρκική άρχουσα τάξη, έχει ήδη δείξει ότι με καταλύτη τις οικονομικές επιπτώσεις του καταστροφικού σεισμού των αρχών του 2023, έχει άμεση ανάγκη να αναπτύξει τις οικονομικές σχέσεις της με την ΕΕ, αλλά και να ξεμπλοκάρει την προμήθεια εξοπλισμών από τις ΗΠΑ, και ταυτόχρονα, να γίνει επίσημα και αδιαμφισβήτητα αποδεκτός από την ιμπεριαλιστική Δύση ο ισχυροποιημένος τα τελευταία χρόνια περιφερειακός ιμπεριαλιστικός ρόλος της Τουρκίας. Η ανέξοδη και χωρίς ουσιαστικές παραχωρήσεις επίδειξη «φιλειρηνικής διάθεσης» και «καλής θέλησης» έναντι του πολύτιμου κρίκου του ΝΑΤΟ που λέγεται Ελλάδα, είναι ένα όχημα για να υπηρετηθούν αυτές οι τουρκικές επιδιώξεις.
Η ομαλοποίηση της στρατιωτικής έντασης στο Αιγαίο και η περιβόητη «Διακήρυξη των Αθηνών Περί Σχέσεων Φιλίας και Καλής Γειτονίας» δεν συνιστούν ούτε μόνιμο, ούτε ουσιαστικό βήμα επίλυσης των διαφορών που χωρίζουν την ελληνική και την τουρκική άρχουσα τάξη. Είναι μια προσωρινή ανακωχή στη διπλωματική, πολιτική και στρατιωτική ένταση.
Καμία από τις διαχρονικές διαφορές των δυο αστικών κρατών δεν έχει αντιμετωπιστεί. Τα χωρικά ύδατα, η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ, η εναρμόνιση του εναέριου χώρου με τα χωρικά ύδατα, οι «γκρίζες ζώνες», η αποστρατιωκοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, το FIR Αθηνών, το Κυπριακό, το μειονοτικό της Θράκης και γενικότερα το ζήτημα του ποιος είναι το αφεντικό στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο θα συνεχίζουν να χωρίζουν τις δύο άρχουσες τάξεις, να απειλούν με μια πολεμική σύρραξη και να θυμίζουν ότι μόνο η αλληλέγγυα δράση Ελλήνων και Τούρκων εργαζομένων γύρω από ένα αντικαπιταλιστικό-σοσιαλιστικό πρόγραμμα μπορεί να εξασφαλίσει ένα μέλλον μόνιμης ειρήνης, ομαλότητας και αμοιβαίας προόδου για τον ελληνικό και τον τουρκικό λαό.
Έτσι, εξετάζοντας τις εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά από αυτήν, τη μόνη κομμουνιστική, προλεταριακή-διεθνιστική σκοπιά, οφείλουμε να πούμε ότι η ανακοίνωση της ηγεσίας του ΚΚΕ για τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, με την οποία καταγγέλλει την κυβέρνηση για «υποχώρηση στην κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας», τα οποία στην σημερινή κατάσταση δεν είναι άλλα από τα δικαιώματα κυριαρχίας του ελληνικού κεφαλαίου, συνιστά ένα σοβαρό πολιτικό ατόπημα. Κάθε συνειδητός κομμουνιστής δικαιούται να ζητήσει εξηγήσεις και αυτοκριτική γι’ αυτήν τη (διαχρονική και μόνιμη δυστυχώς) θέση από την ηγεσία του ΚΚΕ.
Είναι παντοδύναμη η κυβέρνηση; Οι πολιτικές προοπτικές και οι κομμουνιστές
Η ανθεκτικότητα που εμφανίζει στις δημοσκοπήσεις η ΝΔ έχει κάνει τους αστούς αναλυτές να μιλούν για την «παντοδυναμία του Μητσοτάκη». Στην πραγματικότητα, από την αγωνία τους να εμφανίσουν ισχυρή την κυβέρνηση, παραβλέπουν ότι οι ίδιες αυτές δημοσκοπήσεις δίνουν ως «καθαρή» πρόθεση ψήφου στη ΝΔ ένα ποσοστό σχεδόν 10 μονάδες κάτω από το πρόσφατο εθνικό εκλογικό της αποτέλεσμα. Μόνο με την αυθαίρετη μέθοδο της αναλογικής κατανομής της ψήφου των αναποφάσιστων συνάγουν το συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση δεν έχει καμία φθορά. Αλλά οι πρόσφατες εκκωφαντικές ήττες στις τοπικές εκλογές των εκλεκτών της Μπακογιάννη στην Αθήνα και Αγοραστού στην Θεσσαλία, φανέρωσαν ήδη την τάση της συρρίκνωσης της απήχησης της ΝΔ, η οποία αναπόφευκτα θα δυναμώσει.
Αυτή την τάση την αναγνωρίζουν οι πιο σοβαροί αναλυτές της άρχουσας τάξης, γι΄ αυτό ανησυχούν σοβαρά από την ανυπαρξία μιας βιώσιμης κυβερνητικής εναλλακτικής λύσης στη ΝΔ. Ο πιο αντιπροσωπευτικός ίσως από αυτούς, ο Αλέξης Παπαχελάς, έγραφε χαρακτηριστικά στις 12/11 στην Καθημερινή: «..Η χώρα χρειάζεται, λοιπόν, δύο ισχυρούς πόλους, γύρω από τους οποίους να μπορούν να σχηματιστούν βιώσιμα και επαρκή κυβερνητικά σχήματα. Ο ΣΥΡΙΖΑ αυτοκτονεί και ευτελίζεται μέρα με τη μέρα. Ό,τι καινούργιο δημιουργηθεί θα έχει για πολύ καιρό τον χαρακτήρα μιας απογοητευμένης φράξιας, όχι ενός σχήματος που διεκδικεί την εξουσία. Το ΠΑΣΟΚ δεν μοιάζει να κερδίζει προς το παρόν από την κρίση του ΣΥΡΙΖΑ και μένει καθηλωμένο στα ίδια ποσοστά[….]Το κενό, όμως, θα παραμείνει. Κάποια στιγμή, κάποιος θα το καλύψει. Γιατί, όπως έλεγε ένας παλιός πολιτικός σε ανάλογες περιστάσεις, “όταν υπάρχει η πελατεία, κάποιος θα το ανοίξει το μαγαζί”».
Αυτές οι γραμμές δείχνουν ότι στην πραγματικότητα, ούτε οι ίδιοι οι αστοί δεν πιστεύουν σοβαρά ότι είναι δυνατό να διατηρηθεί για πολύ η σημερινή εύθραυστη (και φαινομενική) εκλογική «παντοδυναμία» της ΝΔ. Η ΝΔ θα είναι αναπόφευκτα ο επόμενος μεγάλος ασθενής μετά τον ΣΥΡΙΖΑ. Μόλις εκδηλωθεί πλήρως η νέα φάση της χρόνιας κρίσης του ελληνικού καπιταλισμού και οι συνέπειές της ως μέρος της εκδήλωσης του διεθνούς καπιταλιστικού αδιεξόδου, τα χαμηλά εκλογικά ποσοστά της ΝΔ των αρχών της προηγούμενης δεκαετίας θα επιστρέψουν.
Ήδη η φορολογική επίθεση στους μικροαστούς που συντρίβει τις αυταπάτες τους για τη δυνατότητα μιας «επωφελούς για όλους» ανάκαμψης του ελληνικού καπιταλισμού, τείνει να στερήσει από τη ΝΔ ένα βασικό εκλογικό στήριγμα. Η εκρηκτική δυσαρέσκεια των εργατικών και φτωχών λαϊκών μαζών για την ακρίβεια, και η αναπτυσσόμενη ριζοσπαστικοποίηση των νέων, στους οποίους η απήχηση της ΝΔ είναι σταθερά κατά πολύ μικρότερη από τον εθνικό της μέσο όρο, θα τείνουν να γίνουν η πρώτη ύλη για ένα μαζικό πολιτικό κίνημα που θα πνίξει τη σημερινή «παντοδύναμη» ΝΔ. Το αναπόφευκτο αυτό μαζικό κίνημα είναι άλλωστε και ο ενδόμυχος φόβος των αξιότιμων Παπαχελάδων.
Κάθε συνειδητός αγωνιστής ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα έχει το πολιτικό καθήκον να προετοιμάσει από τώρα το έδαφος ώστε αυτό το κίνημα να νικήσει και να μην έχει την άδοξη κατάληξη που είχε το μαζικό αντιμνημονιακό κίνημα του 2010-2015. Και μόνο ένας τρόπος υπάρχει γι’ αυτό: η οργάνωση και ο αγώνας με τις ιδέες του γνήσιου, δηλαδή του επαναστατικού, κομμουνισμού.
Η οργάνωσή μας, το ελληνικό τμήμα της Διεθνούς Μαρξιστικής Τάσης (IMT), για να κάνει ακόμα πιο διακριτό και ξεκάθαρο σε κάθε αγωνιστή αυτό το πολιτικό καθήκον, προχώρησε σε δυο αναγκαίες αλλαγές. Το όνομα της οργάνωσής μας έγινε πλέον Επαναστατική Κομμουνιστική Οργάνωση. Με αυτή την αλλαγή επιθυμούμε να δηλώσουμε ακόμα καθαρότερα ότι ο σκοπός της δράσης μας είναι να συσπειρωθεί σε μια ενιαία οργάνωση κάθε αγωνιστής και αγωνίστρια που συμφωνεί με τις επαναστατικές ιδέες του κομμουνισμού, όπως αυθεντικά τις εξέφρασαν με το έργο και τη δράση τους οι Καρλ Μαρξ, Φρίντριχ Ένγκελς, Βλαντιμίρ Λένιν και Λέον Τρότσκι, όπως τις ανέλυσαν οι αποφάσεις των 4ων πρώτων συνεδρίων της Κομμουνιστικής Διεθνούς, τα βασικά ντοκουμέντα της Διεθνούς Αριστερής Αντιπολίτευσης και τα ιδρυτικά ντοκουμέντα της Τετάρτης Διεθνούς, καθώς και όλα τα βασικά κείμενα και αποφάσεις της IMT.
Επιπλέον, από αυτό το τεύχος, η εφημερίδα μας μετονομάζεται σε Κομμουνιστική Επανάσταση, με σκοπό, μαζί με το αλλαγμένο όνομα της οργάνωσης, και το δικό της όνομα να εκφράζει αυθεντικότερα το περιεχόμενο των σελίδων της. Ταυτόχρονα, αυξάνουμε τις σελίδες της εφημερίδας σε 28, ενώ σε κάθε της τεύχος θα περιλαμβάνουμε ένα 8σέλιδο ένθετο αφιερωμένο στη μαρξιστική θεωρία και την Ιστορία, ώστε να συμβάλλουμε ακόμα περισσότερο στην ανύψωση του ιδεολογικού και πολιτικού επιπέδου των συναγωνιστών αναγνωστών μας.
Διάβασε – διάδωσε την Κομμουνιστική Επανάσταση!
Γίνε Κομμουνιστής! Οργανώσου στην Επαναστατική Κομμουνιστική Οργάνωση!