Αντιμέτωπη με την απεργιακή δράση της εργατικής τάξης και την πίεση των αφεντικών, η ιταλική κυβέρνηση αμφιταλαντεύεται αναφορικά με το κλείσιμο των μη απαραίτητων παραγωγικών μονάδων, ώστε να καταπολεμηθεί η πανδημία του κορωνοϊού. Τώρα οι εργάτες στη Λομβαρδία προετοιμάζουν μια γενική απεργία, με άλλες πόλεις της χώρας να ακολουθούν. Προετοιμάζεται μια νέα θυελλώδης περίοδος.
Η επιδημία του κορωνοϊού δημιουργεί τη σοβαρότερη οικονομική και κοινωνική κρίση που έπληξε την Ιταλία εδώ και δεκαετίες. Οι περικοπές στη δημόσια υγεία και η ελαφρόμυαλη στάση της κυβέρνησης Κόντε κατά τις πρώτες εβδομάδες της επιδημίας οδήγησαν στην κατάσταση που βιώνουμε τώρα. Ο αυξανόμενος αριθμός των θανάτων (χθες φτάσαμε τους 5.476) και των κρουσμάτων (πλέον σχεδόν 60.000) προκαλεί μια πρωτοφανή αίσθηση θυμού και εκτεταμένη αμφισβήτηση του συστήματος.
Τα διάφορα διατάγματα της κυβέρνησης επέβαλαν, βήμα – βήμα, τη διακοπή λειτουργίας σε διάφορες καθημερινές δραστηριότητες: σχολεία, πανεπιστήμια, μπαρ, εστιατόρια και ένας μεγάλος αριθμός καταστημάτων έκλεισαν. Σημαντικός αριθμός δρομολογίων τρένων και πτήσεων ακυρώνονται. Κανείς δεν μπορεί να απομακρυνθεί από τη γειτονιά του έξω, κανείς δεν μπορεί να περπατήσει ελεύθερα, ακόμη και μόνος του, παρά μόνο πολύ κοντά στο σπίτι του.
Το hashtag #Istayathome (μένουμε σπίτι) είναι παντού. Προφανώς ισχύει για όλους, εκτός από τους εργάτες. Τα εργοστάσια, τα τηλεφωνικά κέντρα και τα γραφεία ήταν ακόμα ανοιχτά μέχρι το περασμένο Σαββατοκύριακο. Τα λεωφορεία και τα μετρό σε ώρες αιχμής είναι ασφυκτικά γεμάτα. Αυτές οι καταστάσεις δημιουργούν τις ιδανικές συνθήκες για την εξάπλωση του ιού και η διατήρηση της απόστασης ενός μέτρου μεταξύ των ανθρώπων είναι πρακτικά αδύνατη. Όλοι μπορούν να δουν τις ταξικές διακρίσεις, όταν οι πιο εκτεθειμένοι στον ιό είναι οι εργάτες και οι οικογένειές τους.
Πίεση από τους εργάτες, πίεση από τα αφεντικά
Η πίεση για μια πλήρη διακοπή της παραγωγής ήρθε, όχι μόνο από τους εργάτες, που προχώρησαν σε μια σειρά αυθόρμητες απεργίες με αρχή την 11η Μαρτίου, αλλά και από τους τοπικούς κυβερνήτες των βορείων περιφερειών της Ιταλίας και αρκετούς δημάρχους. Τα τοπικά ιατρικά κέντρα επίσης εξέφραζαν μεγάλη ανησυχία για την ενδεχόμενη κατάρρευση ολόκληρου του συστήματος υγείας.
Η διάθεση για ένα καθολικό κλείσιμο των εργοστασίων αυξανόταν με αστραπιαία ταχύτητα. Στις 14 Μαρτίου, οι εργοδότες, οι συνδικαλιστές ηγέτες και η κυβέρνηση κατέληξαν σε μια συμφωνία να διατηρηθούν τα εργοστάσια και τα γραφεία ανοιχτά «με πλήρη ασφάλεια», κάτι που προκάλεσε τεράστια δυσαρέσκεια μεταξύ των απλών εργατών. Μια μικρή ένδειξη ήταν η επιτυχία της δημόσιας εκστρατείας μας με σύνθημα «Οι εργάτες δεν είναι αναλώσιμοι», η οποία συγκέντρωσε περίπου 300 υποστηρικτές (συμπεριλαμβανομένων αγωνιστών από τα συνδικάτα κλπ.) μέσα σε μόλις 48 ώρες.
Τη νύχτα του Σαββάτου 21 Μαρτίου, με τις τραγικές ειδήσεις για το θάνατο περισσότερων από 700 ανθρώπων σε μόλις 24 ώρες, η κυβέρνηση βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο. Μετά από συνάντηση με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τις ενώσεις εργοδοτών, ο Κόντε δήλωσε ότι η κυβέρνηση πρόκειται να διακόψει όλες τις παραγωγικές δραστηριότητες με εξαίρεση εκείνες που παρέχουν βασικά αγαθά και υπηρεσίες. Οι εργάτες θεώρησαν ότι εξασφάλισαν μια μερική νίκη.
Όμως από το επόμενο πρωί, την Κυριακή 22 Μαρτίου, ξεκίνησαν οι πιέσεις από τους καπιταλιστές. Σε επιστολή του, ο Βιτσέντζο Μπόκια, επικεφαλής της Confindustria (ο ιταλικός Σύνδεσμος Βιομηχάνων), ζήτησε από τον πρωθυπουργό Κόντε να περιορίσει δραστικά το κλείσιμο επιχειρήσεων για πολλούς διαφορετικούς λόγους, ένας εκ των οποίον ήταν και ο κίνδυνος να βρεθούν οι επιχειρήσεις «χωρίς ρευστότητα»! Ο Μπόκια ζήτησε επίσης από την κυβέρνηση να «εξετάσει τα απαραίτητα μέτρα για την αποφυγή των αρνητικών επιπτώσεων στα αποθέματα των επιχειρήσεών μας». Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό, δήλωσε ότι με τα κλεισίματα τα αφεντικά «θα χάσουν τη διάθεση» για επενδύσεις!
Αντιμέτωπη με τη σοβαρότερη κρίση δημόσιας υγείας σε όλη την μεταπολεμική περίοδο, η άρχουσα τάξη βάζει τα κέρδη των λίγων πάνω από την υγεία της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού. Η απάντηση ήταν σχεδόν άμεση! Το διάταγμα που τελικά εκδόθηκε την Κυριακή το βράδυ αναίρεσε τη διακοπή λειτουργίας για πολλούς τομείς.
Το διάταγμα ανέφερε ότι θα παραμείνουν ανοιχτοί όχι μόνο οι κοινωνικά αναγκαίοι τομείς αλλά και εκείνοι που θεωρούνται ότι έχουν «στρατηγική» σημασία για το εθνικό συμφέρον: από τις αμυντικές βιομηχανίες έως την παραγωγή αεροσκαφών, από την κλωστοϋφαντουργία έως τα χημικά εργοστάσια, από τα τηλεφωνικά κέντρα έως τις τράπεζες! Και οι τελικές αποφάσεις για την εφαρμογή του διατάγματος θα έρθουν σε τοπικό επίπεδο από τους περιφερειάρχες …αφού οι επιχειρήσεις κληθούν να «αυτο-πιστοποιηθούν» ως ασφαλείς!
Ο Μαουρίτσιο Λαντίνι, γενικός γραμματέας της CGIL (η ιταλική αντίστοιχη ΓΣΕΕ, γενική συνομοσπονδία εργατών), εμφανίστηκε μπερδεμένος και δήλωσε: «δεν ήταν το κείμενο στο οποίο συμφωνήσαμε». Αυτό συμβαίνει συχνά όταν οι εργατικοί ηγέτες έχουν εμπιστοσύνη μόνο στις δυνατότητες των διαπραγματεύσεων και όχι στη δύναμη της τάξης που εκπροσωπούν!
Για μια ακόμη φορά, τα γεγονότα στην Ιταλία επιβεβαιώνουν τη διάσημη φράση του Κομμουνιστικού Μανιφέστου: «Η εκτελεστική εξουσία του σύγχρονου κράτους δεν είναι παρά μια επιτροπή για τη διαχείριση των κοινών υποθέσεων ολόκληρης της αστικής τάξης».
Για μια γενική απεργία!
Σήμερα, μια σειρά απεργίες ξέσπασαν σε αρκετά εργοστάσια στο βόρειο τμήμα της χώρας. Ο Λαντίνι, σε συνέντευξη στο ραδιόφωνο δήλωσε με σαφήνεια ότι η CGIL «υποστηρίζει κάθε απεργιακό κάλεσμα από τα τοπικά συνδικάτα και τις τοπικές εργατικές επιτροπές» και ότι «είμαστε έτοιμοι για μια γενική απεργία». Ήδη, γενική απεργία έχει ανακοινωθεί στη Λομβαρδία για την Τετάρτη. Ο Μπόκια απάντησε δεν βλέπει «καμία χρησιμότητα στη γενική απεργία» και ότι δεν πρέπει να στέλνονται «αρνητικά μηνύματα στην αγορά»!
Η γενική εργατική συνομοσπονδία πρέπει να καλέσει σε μια πανεθνική γενική απεργία άμεσα, για το κλείσιμο όλων των εργοστασίων που δεν είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης και για τη διασφάλιση της εφαρμογής των μέτρων ασφαλείας σε όλους τους άμεσα κοινωνικά αναγκαίους τομείς, που θα παραμείνουν σε λειτουργία.
Μέσα από την εμπειρία των τελευταίων εβδομάδων, γίνεται σαφές ότι δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε στα αφεντικά και την κυβέρνηση τη διασφάλιση της υγείας μας. Θα πρέπει να δημιουργηθούν σε όλη τη χώρα επιτροπές εργατικού ελέγχου. Αυτές θα πρέπει να αποφασίζουν ποια παραγωγική δραστηριότητα είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της έκτακτης ανάγκης ή όχι.
Η επιδημία του κορωνοϊού αλλάζει τις συνειδήσεις και την καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων, που αρχίζουν να βγάζουν το συμπέρασμα ότι η πιο θεμελιώδης αντίφαση στην κοινωνία είναι μεταξύ των συμφερόντων της μειοψηφίας των καπιταλιστών και της πλειοψηφίας του προλεταριάτου. Αυτά τα συμφέροντα είναι ασυμβίβαστα.
Μόλις τελειώσει αυτή η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η ταξική πάλη (η οποία ακόμα και τώρα βρίσκεται σε αρχικό στάδιο) θα ξεσπάσει σαν κεραυνός εν αιθρία. Οι μαρξιστές στην Ιταλία προετοιμάζονται γι’ αυτά τα θυελλώδη γεγονότα παρεμβαίνοντας αποφασιστικά στη σημερινή κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Ρομπέρτο Σάρτι
Μετάφραση: Σοφία Παπακωνσταντίνου
Επιμέλεια: Πάτροκλος Ψάλτης
