Όλη η παγκόσμια κατάσταση χαρακτηρίζεται από αστάθεια στις διεθνείς σχέσεις. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της σύγκρουσης ανάμεσα στις ΗΠΑ, την ισχυρότερη ιμπεριαλιστική δύναμη στον κόσμο, και άλλων ανερχόμενων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, κυρίως την Κίνα.
Οι ΗΠΑ υφίστανται σχετική αποδυνάμωση. Το 1985 αντιπροσώπευαν το 34,6% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Σήμερα αντιπροσωπεύουν το 26,3%. Την ίδια περίοδο η Κίνα εκτοξεύθηκε από το 2,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ στο 16,9%.
Οι στρατιωτικές δαπάνες των ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν το 40% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών. Η Κίνα έρχεται δεύτερη με 12% και η Ρωσία τρίτη με 4,5%. Παρά την στρατιωτική του ισχύ, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός αποκάλυψε τα όρια του. Εγκλωβίστηκε για 15 χρόνια σε δύο πολέμους που δεν μπορούσε να κερδίσει, στο Ιράκ και το Αφγανιστάν.
Αυτοί οι δαπανηροί και παρατεταμένοι πόλεμοι δημιούργησαν στην αμερικανική κοινή γνώμη μια ψυχρή στάση απέναντι σε στρατιωτικές περιπέτειες στο εξωτερικό. Οι ΗΠΑ ωστόσο είχαν παρέμβει και στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας, αλλά το έκαναν κυρίως διά αντιπροσώπων και όχι με την άμεση εμπλοκή στρατευμάτων. Μια σειρά από άλλες δυνάμεις είχαν επίσης παρέμβει, η καθεμία υπερασπιζόμενη τα δικά της συμφέροντα (Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ιράν, Τουρκία, Ρωσία).
Από αυτό προέκυψε ένας νέος συσχετισμός δυνάμεων στη Μέση Ανατολή. Το Ιράν βγήκε ενισχυμένο, με μια σειρά περιφερειακούς συμμάχους όπως η Χαμάς, η Χεζμπολάχ, οι σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ και οι Χούθι στην Υεμένη. Η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία και τα κράτη του Κόλπου αναγνώρισαν τη νέα κατάσταση και έδρασαν αναλόγως. Μια συμφωνία Ιράν – Σαουδικής Αραβίας με τη μεσολάβηση της Κίνας έθεσε τέλος στον πόλεμο στην Υεμένη. Η Κίνα, που είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, αναδείχθηκε στον μεγαλύτερο πελάτη για τις ενεργειακές εξαγωγές των κρατών του Κόλπου.
Αυτή ήταν η κατάσταση στην περιοχή πριν από την επίθεση της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου του 2023. Θα ασχοληθούμε με την τρέχουσα σύγκρουση στη Μέση Ανατολή παρακάτω.
Η άνοδος της Κίνας ως ιμπεριαλιστικής δύναμης
Η Κίνα έχει αναδειχθεί σε παγκόσμια ιμπεριαλιστική δύναμη. Αξιοποίησε το φθηνό εργατικό δυναμικό για να προσελκύσει μαζικές παραγωγικές επενδύσεις τις προηγούμενες δεκαετίες. Πλέον έχει γίνει μια τεχνολογικά προηγμένη καπιταλιστική οικονομία που κατέχει δεσπόζουσα θέση σε μια σειρά σύγχρονους τομείς υψηλής τεχνολογίας (ηλεκτρικά οχήματα και μπαταρίες, φωτοβολταϊκά κλπ.).
Η Κίνα βρίσκεται τώρα αντιμέτωπη με μια κλασική καπιταλιστική κρίση υπερπαραγωγής. Ταυτόχρονα, οι κινεζικές εξαγωγές αντιμετωπίζουν δασμούς και άλλα προστατευτικά μέτρα. Η κινεζική οικονομία εξακολουθεί να αναπτύσσεται, αλλά με πολύ πιο αργούς ρυθμούς. Από το 1990 η Κίνα αναπτύσσονταν με εντυπωσιακούς ρυθμούς, από 9% έως 14%. Μεταξύ 2012 και 2019 αναπτύχθηκε με ρυθμούς 6%-7%. Τώρα πασχίζει να φτάσει το 5%.
Τα μαζικά κρατικά πακέτα τόνωσης της οικονομίας απέτρεψαν μια πιο απότομη πτώση. Αλλά αυτά τα μέτρα γίνονται όλο και λιγότερο αποτελεσματικά και έχουν οδηγήσει σε δραματική αύξηση του χρέους, που έφτασε το 83% του ΑΕΠ το 2023. Σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς, το συνολικό χρέος (ιδιωτικό και κρατικό) μπορεί να ανέρχεται ακόμα και στο – ξεκάθαρα μη βιώσιμο – 297% του ΑΕΠ.
Η Κίνα βρίσκεται αντιμέτωπη με μία σοβαρή κρίση. Εν τω μεταξύ, οι δεκαετίες ανάπτυξης έχουν οδηγήσει στη δημιουργία μίας πανίσχυρης εργατικής τάξης, η οποία έχει συνηθίσει σε μια σταθερή άνοδο του βιοτικού της επιπέδου. Πρόκειται για μια νέα, φρέσκια εργατική τάξη που δεν έχει γνωρίσει σοβαρές ήττες. Όταν κινητοποιηθεί ο γίγαντας που λέγεται κινεζικό προλεταριάτο, ολόκληρος ο κόσμος θα σειστεί.
Ρωσία
Η Ρωσία είναι μια κατά πολύ πιο αδύναμη ιμπεριαλιστική δύναμη. Είναι οικονομικά πολύ μικρότερη από την Κίνα, αλλά έχει δημιουργήσει έναν ισχυρό στρατό και μια ισχυρή αμυντική βιομηχανία, και διαθέτει ένα πυρηνικό οπλοστάσιο το οποίο κληρονόμησε από την ΕΣΣΔ.
Στις αρχές της νέας χιλιετίας, ο ρωσικός καπιταλισμός άρχισε να ανακάμπτει από την σοβαρή οικονομική κρίση του ‘90 και άρχισε να προβάλει αντίσταση στην προέλαση του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά. Το 2008 εισέβαλαν στη Γεωργία, καταστρέφοντας τον στρατό της που είχε εκπαιδευτεί και εξοπλιστεί από το ΝΑΤΟ. Αυτή ήταν η πρώτη προειδοποιητική βολή. Η Συρία ήταν η επόμενη.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ήταν η λογική κατάληξη της άρνησης της Δύσης να αποδεχτεί τις αξιώσεις της ρωσικής ολιγαρχίας για εγγυήσεις ασφαλείας, που εκφράστηκαν με την απαίτηση για ουδετερότητα της Ουκρανίας και για την ανακοπή της επέκτασης του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά.
Ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την Ουκρανία ως μέσο για την αποδυνάμωση της Ρωσίας, και πιθανά ακόμα και για την ανατροπή του καθεστώτος του Πούτιν. Η Ουάσινγκτον ήθελε επίσης να στείλει ένα σαφές μήνυμα στην Κίνα σχετικά με την Ταϊβάν.
Σήμερα οι ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με την προοπτική μιας ταπεινωτικής ήττας στην Ουκρανία. Αυτό θα στείλει ένα ισχυρό μήνυμα πως η ισχυρότερη ιμπεριαλιστική δύναμη του κόσμου δεν μπορεί πάντα να επιβάλλει τη θέλησή της. Επιπλέον, η Ρωσία θα ενισχυθεί αποφασιστικά. Θα βγει από αυτή τη σύγκρουση με έναν μεγάλο στρατό, δοκιμασμένο στις τελευταίες μεθόδους και τεχνικές του σύγχρονου πολέμου.
Ο ρόλος των BRICS
Η δημιουργία και ισχυροποίηση των BRICS, αντιπροσωπεύει μια προσπάθεια της Κίνας και της Ρωσίας να ενισχύσουν τη θέση τους στη διεθνή αρένα. Ωστόσο, ο βαθμός πολιτικής και οικονομικής ολοκλήρωσης του μπλοκ των BRICS παραμένει πολύ αδύναμος. Η Ινδία για παράδειγμα είναι βασικό μέλος των BRICS, αλλά ταυτόχρονα έχει «στρατηγική εταιρική σχέση» με τις ΗΠΑ.
Επιπλέον, ακόμα απέχουν πολύ από τη δημιουργία ενός εναλλακτικού μέσου διεθνών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών ή μιας εναλλακτικής επιλογής απέναντι στην κυριαρχία του αμερικανικού δολαρίου στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αλλά οι διαρκείς πιέσεις των ΗΠΑ τείνουν να φέρουν αυτές τις χώρες όλο και πιο κοντά ενώ κάνουν και άλλες χώρες να εξετάζουν την πιθανότητα να ενταχθούν σε αυτόν τον, ακόμα υπό διαμόρφωση, ιμπεριαλιστικό πόλο.
Πόλεμος στη Μέση Ανατολή
Η τρέχουσα σύγκρουση στη Μέση Ανατολή μπορεί να γίνει κατανοητή μόνο στο πλαίσιο της παγκόσμιας κατάστασης. Ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός είχε αποδυναμωθεί στη Μέση Ανατολή, ενώ η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν είχαν ενισχυθεί. Το Ισραήλ ένιωθε να απειλείται. Η επίθεση της 7ης Οκτωβρίου ήταν ένα σοβαρό πλήγμα για την ισραηλινή άρχουσα τάξη. Κατέστρεψε τον μύθο του απρόσβλητου Ισραήλ και αμφισβήτησε την ικανότητα του σιωνιστικού κράτους να προστατεύσει του Εβραίους πολίτες του.
Η επίθεση αξιοποιήθηκε από τον Νετανιάχου ως δικαιολογία για να ξεκινήσει μια γενοκτονική εκστρατεία εναντίον της Γάζας. Έναν χρόνο αργότερα, το Ισραήλ δεν είχε ακόμη επιτύχει τους διακηρυγμένους στόχους του: την απελευθέρωση των ομήρων και την καταστροφή της Χαμάς.
Η κατάρρευση της υποστήριξής του ώθησε τον Νετανιάχου να κλιμακώσει τον πόλεμο με την εισβολή στον Λίβανο και την επίθεση κατά της Χεζμπολάχ, η οποία συνοδεύτηκε από συνεχείς προκλήσεις κατά του Ιράν. Προκειμένου να διασωθεί πολιτικά, έδειξε επανειλημμένα ότι ήταν διατεθειμένος να προκαλέσει έναν περιφερειακό πόλεμο που θα ανάγκαζε τις ΗΠΑ να επέμβουν άμεσα στο πλευρό του. Το γεγονός ότι τα στενά προσωπικά συμφέροντα ενός ανθρώπου μπορούν να έχουν τόσο μεγάλη επίδραση στα γεγονότα αντανακλά την τεράστια αστάθεια της συνολικής παγκόσμιας κατάστασης.
Η ξαφνική και απρόσμενη κατάρρευση του καθεστώτος του Άσαντ στη Συρία άλλαξε και πάλι τον περιφερειακό συσχετισμό δυνάμεων. Ο Ερντογάν προσπάθησε να πιέσει τον Άσαντ για να του δώσει μεγαλύτερο κομμάτι της «συριακής πίτας». Όταν ο Άσαντ αρνήθηκε, ο Ερντογάν αποφάσισε να πιέσει ακόμα περισσότερο, υποστηρίζοντας την επίθεση των τζιχαντιστών της HTS από το Ιντλίμπ. Προς έκπληξη όλων, αυτό πυροδότησε την πλήρη κατάρρευση του χρεοκοπημένου συριακού καθεστώτος.
Η πτώση του Άσαντ αποτελεί πλήγμα στη θέση και το κύρος, τόσο της Ρωσίας ως δευτερεύουσας παγκόσμιας δύναμης όσο και του Ιράν ως περιφερειακής δύναμης. Τώρα, ο Ερντογάν αισθάνεται ενισχυμένος και θα στραφεί πιο αποφασιστικά εναντίον των Κούρδων στη βορειοανατολική Συρία.
Ο Νετανιάχου επίσης νιώθει ενισχυμένος από τις εξελίξεις ώστε να συνεχίσει και να ολοκληρώσει τη γενοκτονία των Παλαιστινίων. Σε τελική ανάλυση, δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη στη Μέση Ανατολή όσο δεν επιλύεται το παλαιστινιακό εθνικό ζήτημα. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει στο πλαίσιο του καπιταλισμού. Τα συμφέροντα της σιωνιστικής άρχουσας τάξης του Ισραήλ δεν επιτρέπουν τον σχηματισμό μιας πραγματικής πατρίδας για τους Παλαιστίνιους και ακόμη λιγότερο το δικαίωμα επιστροφής εκατομμυρίων προσφύγων.
Από καθαρά στρατιωτική άποψη, οι Παλαιστίνιοι δεν μπορούν να νικήσουν το Ισραήλ, μια σύγχρονη καπιταλιστική ιμπεριαλιστική δύναμη με την πιο εξελιγμένη στρατιωτική τεχνολογία και μια υπηρεσία πληροφοριών που δεν υπάρχει ανάλογή της. Ο παλαιστινιακός αγώνας χρειάζεται συμμάχους, και αυτοί μπορούν να βρεθούν στην ισχυρή εργατική τάξη της περιοχής, κυρίως στην Αίγυπτο και την Τουρκία, αλλά και στη Σαουδική Αραβία, τις χώρες του Κόλπου και την Ιορδανία. Μια νικηφόρα επανάσταση σε οποιαδήποτε από αυτές τις χώρες, που θα έφερνε την εργατική τάξη στην εξουσία, θα δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για έναν επαναστατικό πόλεμο για την απελευθέρωση των Παλαιστινίων. Το κράτος του Ισραήλ και η σιωνιστική άρχουσα τάξη του μπορούν να ηττηθούν μόνο με τη διάσπαση του πληθυσμού της χώρας σε ταξικές γραμμές.
Οι πόλεμοι στη Μέση Ανατολή δεν θα λύσουν τίποτα. Υπό την κυριαρχία του ιμπεριαλισμού, οι προσωρινές εκεχειρίες και οι ειρηνευτικές συμφωνίες θα προετοιμάσουν απλώς το έδαφος για νέους πολέμους. Αλλά η γενικευμένη αστάθεια, που είναι τόσο η αιτία των πολέμων όσο και η συνέπειά τους, θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για επαναστατικά κινήματα στη μία χώρα μετά την άλλη.
Κρίση στην Ευρώπη
Ενώ οι ΗΠΑ έχουν υποστεί μια σχετική αποδυνάμωση, οι παλιές ευρωπαϊκές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις έχουν υποστεί έναν υποβιβασμό σε δευτεροκλασάτες δυνάμεις. Η ΕΕ, η οποία αντιπροσώπευε το 28,8% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 1992, τώρα έχει πέσει στο 17,3%.
Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις ακολούθησαν με ενθουσιασμό τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό στον πόλεμο στην Ουκρανία, κάτι που είχε καταστροφικές συνέπειες για τις ίδιες. Η γερμανική βιομηχανία είχε επωφεληθεί από τη φθηνή ρωσική ενέργεια. Πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, περισσότερο από το μισό φυσικό αέριο της Γερμανίας προέρχονταν από τη Ρωσία. Αυτός ήταν ένας από τους λόγους της επιτυχίας της γερμανικής βιομηχανίας την προηγούμενη περίοδο.
Η Ρωσία ήταν ο βασικός πάροχος πετρελαίου (24,8%) και φυσικού αερίου (48%) της ΕΕ. Η επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία οδήγησε σε άνοδο των τιμών και μείωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών εξαγωγών.
Η γερμανική, η γαλλική και η ιταλική άρχουσα τάξη πληρώνουν τώρα ένα βαρύ τίμημα για το λάθος τους να στηρίξουν αυτόν τον πόλεμο. Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους «αντάμειψαν» τους Ευρωπαίους συμμάχους τους με έναν εμπορικό πόλεμο εναντίον τους μέσω μιας σειράς προστατευτικών μέτρων.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιπροσώπευε μια προσπάθεια των αποδυναμωμένων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων της ηπείρου να συσπειρωθούν, με την ελπίδα να έχουν μεγαλύτερο λόγο στην παγκόσμια πολιτική και οικονομία. Στην πράξη, το γερμανικό κεφάλαιο κυριάρχησε πάνω στις άλλες αδύναμες οικονομίες.
Όσο υπήρχε οικονομική ανάπτυξη, επιτεύχθηκε ένας ορισμένος βαθμός οικονομικής ολοκλήρωσης, ακόμη και ένα ενιαίο νόμισμα. Ωστόσο, οι διαφορετικές εθνικές άρχουσες τάξεις που αποτελούσαν την ΕΕ συνέχιζαν να έχουν η καθεμία τα δικά της ιδιαίτερα συμφέροντα. Παρά τα μεγάλα λόγια, δεν υπάρχει κοινή οικονομική πολιτική, ενιαία εξωτερική πολιτική και ενιαίος στρατός για την υλοποίησή της.
Η κρίση του ευρωπαϊκού καπιταλισμού έχει σημαντικές πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Η άνοδος των δεξιών λαϊκιστικών δυνάμεων σε όλη την ήπειρο είναι άμεσο αποτέλεσμα της. Η κατάρρευση της γαλλικής και της γερμανικής κυβέρνησης είναι οι τελευταίες εκδηλώσεις αυτής της κρίσης. Η ευρωπαϊκή εργατική τάξη, με τις δυνάμεις της σε μεγάλο βαθμό άθικτες, δεν θα δεχτεί χωρίς αγώνα έναν νέο γύρο περικοπών, λιτότητας και μαζικών απολύσεων. Το σκηνικό είναι έτοιμο για μια έκρηξη της ταξικής πάλης.
Κούρσα εξοπλισμών και μιλιταρισμός
Ιστορικά, κάθε σημαντική αλλαγή στη σχετική ισχύ των διαφόρων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων έτεινε τελικά να διευθετείται μέσω πολέμων, με πιο χαρακτηριστικούς τους δύο παγκόσμιους πολέμους του 20ού αιώνα. Σήμερα, η ύπαρξη πυρηνικών όπλων καθιστά έναν παγκόσμιο πόλεμο πολύ απίθανο την επόμενη περίοδο.
Οι καπιταλιστές διεξάγουν πολέμους για να εξασφαλίσουν αγορές, πεδία επενδύσεων, σφαίρες επιρροής. Ένας παγκόσμιος πόλεμος σήμερα θα οδηγούσε στη μαζική καταστροφή υποδομών και ζωής, από την οποία καμία δύναμη δεν θα επωφελούνταν. Θα χρειαζόταν ένας τρελός βοναπαρτιστής ηγέτης, επικεφαλής μιας μεγάλης πυρηνικής δύναμης, για να ξεσπάσει ένας παγκόσμιος πόλεμος. Αυτό θα απαιτούσε μία ή περισσότερες αποφασιστικές ήττες της εργατικής τάξης, κάτι που δεν είναι η άμεση προοπτική που έχουμε μπροστά μας.
Παρόλα αυτά, η σύγκρουση μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, η οποία αντανακλά τον αγώνα για το ξαναμοίρασμα του πλανήτη, κυριαρχεί στην παγκόσμια κατάσταση. Αυτό εκφράζεται με διάφορους περιφερειακούς πολέμους, που προκαλούν τεράστιες καταστροφές και εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς, καθώς και με εμπορικές και διπλωματικές εντάσεις, οι οποίες αυξάνονται διαρκώς. Πέρυσι σημειώθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός πολέμων από το τέλος του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αυτό έχει οδηγήσει σε μια νέα κούρσα εξοπλισμών, στην ανάπτυξη του μιλιταρισμού στις δυτικές χώρες και στην αύξηση της πίεσης για επανεξοπλισμό και εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων παντού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρόκειται να δαπανήσουν περίπου 1,7 τρισεκατομμύρια δολάρια σε διάστημα 30 ετών για την ανανέωση του πυρηνικού τους οπλοστασίου. Τώρα αποφάσισαν να εγκαταστήσουν πυραύλους κρουζ σε γερμανικό έδαφος για πρώτη φορά μετά τον Ψυχρό Πόλεμο.
Οι παγκόσμιες στρατιωτικές δαπάνες το 2023 ξεπέρασαν τα 2,44 τρισεκατομμύρια δολάρια, σημειώνοντας αύξηση 6,8% σε σχέση με το 2022. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση από το 2009 και το υψηλότερο επίπεδο δαπανών που έχει καταγραφεί ποτέ.
Η σύγκρουση μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων για το ξαναμοίρασμα του κόσμου είναι αυτό που τροφοδοτεί την αύξηση των στρατιωτικών δαπανών. Ο καπιταλισμός στο ιμπεριαλιστικό του στάδιο οδηγεί αναπόφευκτα σε συγκρούσεις μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και τελικά σε πόλεμο.
Ο αγώνας κατά του μιλιταρισμού και του ιμπεριαλισμού έχει γίνει κεντρικό ζήτημα στην εποχή μας. Αγωνιζόμαστε κατά των ιμπεριαλιστικών πολέμων και του ιμπεριαλισμού, αλλά δεν είμαστε πασιφιστές. Πρέπει να τονίσουμε ότι ο μόνος τρόπος για να εξασφαλιστεί η ειρήνη είναι η κατάργηση του καπιταλιστικού συστήματος που γεννά διαρκώς πολέμους.
Ένας πολυπολικός κόσμος;
Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η σημερινή παγκόσμια κατάσταση οδηγεί σε έναν «πολυπολικό» κόσμο, όπου η μειωμένη ισχύς του αμερικανικού ιμπεριαλισμού θα δημιουργήσει υποτίθεται μια ισορροπία μεταξύ των διαφορετικών δυνάμεων, οι οποίες θα σέβονται η μία την άλλη και θα επιλύουν τα προβλήματά τους μέσω ειρηνικού διαλόγου. Μας λένε ότι με κάποιο τρόπο αυτός είναι ένας προοδευτικός στόχος που η εργατική τάξη και οι καταπιεζόμενοι λαοί του κόσμου θα πρέπει να επιδιώξουν, ίσως ακόμη και να αγωνιστούν γι’ αυτόν.
Τίποτα δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα. Αυτό που βλέπουμε δεν είναι ο αγώνας για την εγκαθίδρυση ενός πιο δίκαιου παγκόσμιου συστήματος, αλλά η πάλη μεταξύ διαφορετικών ιμπεριαλιστών ληστών για το μοίρασμα της λείας.
Η κυριαρχία του ιμπεριαλισμού μπορεί να ξεπεραστεί με προοδευτικό τρόπο μόνο μέσω της επαναστατικής ανατροπής του καπιταλισμού και της κατάκτησης της εξουσίας από την εργατική τάξη. Μόνο έτσι θα είναι δυνατό να δημιουργηθεί μια πραγματικά δίκαιη κοινωνία στην οποία τα μέσα παραγωγής που έχει δημιουργήσει η ανθρωπότητα θα αποτελούν κοινωνική ιδιοκτησία και θα μπορούν να αξιοποιηθούν ορθολογικά για την κάλυψη των αναγκών της πλειοψηφίας και όχι για την ακόρεστη δίψα μιας παρασιτικής μειοψηφίας για κέρδη.
Χόρχε Μαρτίν
Μετάφραση από www.marxist.com: Ηλίας Κυρούσης
