Η μεγάλη εθνική απεργία που προκηρύχθηκε από την CONAIE (Συνομοσπονδία Ιθαγενών Εθνοτήτων του Ισημερινού ) και άλλες οργανώσεις στο Εκουαδόρ έληξε στις 30 Ιουνίου μετά από 18 ημέρες αγώνα, με την υπογραφή μιας συμφωνίας που περιλάμβανε σημαντικές παραχωρήσεις από την κυβέρνηση.
Σε αυτές τις 18 ημέρες, το κίνημα αναγκάστηκε να αντιμετωπίσει τη βάναυση καταστολή του κράτους, που ξεκίνησε με τη φυλάκιση του βασικού ηγέτη του, Λεωνίδα Ίζα (προέδρου της CONAIE). Η καταστολή της αστυνομίας και του στρατού άφησε πίσω της 6 διαδηλωτές νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες. Επιπλέον, διεξάχθηκε μία βρωμερή καμπάνια συκοφαντίας και ρατσισμού από τα ΜΜΕ και τους επίσημους εκπροσώπους του καθεστώτος. Όμως ούτε η καταστολή, ούτε η προπαγάνδα σταμάτησαν την εθνική απεργία, η οποία συνεχίστηκε με αμείωτη ένταση και δυνάμωνε όσο περνούσαν οι μέρες. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε τελικά να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις στο κίνημα. Μπορεί λοιπόν να θεωρηθεί ως νίκη. Μερική νίκη, αλλά νίκη παρ’ όλα αυτά, σε αντίθεση με το κίνημα που είχαμε τον Οκτώβριο του 2019.
Αν και η απεργία βασιζόταν στη συμμετοχή και την υποστήριξη χιλιάδων λαού στις πόλεις, και υποστηρίχθηκε μαζικά από τη φοιτητική νεολαία, η οργανωμένη εργατική τάξη απουσίαζε σε μεγάλο βαθμό. Το συνδικάτο FUT δεν απηύθυνε καν κάλεσμα για γενική απεργία των εργαζομένων. Αυτή ήταν μια μεγάλη αδυναμία του κινήματος.
Μία άλλη βασική αδυναμία ήταν πως η ηγεσία δεν είχε επαναστατική προοπτική και αντιστάθηκε με όλες της τις δυνάμεις στο σύνθημα «Κάτω ο Λάσο» που φώναζαν οι μάζες στους δρόμους. Επέμεναν ότι ο αγώνας δεν ήταν για την ανατροπή του προέδρου, αλλά αποκλειστικά για τα 10 αιτήματα της απεργίας. Αυτή η στάση, του να μην τίθεται θέμα εξουσίας, προκάλεσε μια οργισμένη απάντηση από τη βάση σε ορισμένες συνελεύσεις.
Παρά τις αδυναμίες της, η ηγεσία της CONAIE και άλλων οργανώσεων που συμμετείχαν στην απεργία έδειξε θάρρος, αντιμετώπισε την καταστολή, διατήρησε την ενότητα του κινήματος και τελικά, πάνω απ’ όλα, πέτυχε μια συμφωνία που περιείχε σημαντικές παραχωρήσεις. Το κύρος της και ιδιαίτερα του Λεωνίδα Ίζα, που εκπροσωπεί την αριστερή πτέρυγα της CONAIE, βγαίνει από την εθνική απεργία μαζικά ενισχυμένο.
Ο πρόεδρος της χώρας, Λάσο, ο οποίος πριν την απεργία ήταν ήδη αντιδημοφιλής, βγαίνει ακόμη πιο αποδυναμωμένος. Αυτή η κυβέρνηση εξελέγη μόνο εξαιτίας της εσφαλμένης πολιτικής του «ιδεολογικά άκυρου ψηφοδελτίου»* από την Pachakutik-Conaie στον δεύτερο γύρο των εκλογών. Δεν έχει σταθερή βάση στον πληθυσμό και δεν έχει δική της κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Το πρόβλημα για την άρχουσα τάξη είναι ότι, προς το παρόν, αυτή η κυβέρνηση είναι η καλύτερη επιλογή.
Οφείλουμε να τονίσουμε ότι οι παραχωρήσεις που περιέχονται στη συμφωνία δεν θα διαρκέσουν πολύ. Θα σαρωθούν από το κύμα της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης. Οι αστικές κυβερνήσεις θα εξαπολύσουν νέες επιθέσεις και αυτό θα οδηγήσει σε νέα μαζικά κινήματα.
Θα μπορούσαν να έχουν επιτευχθεί περισσότερα; Η απάντηση είναι: και ναι και όχι. Υπό τις δεδομένες συνθήκες θα ήταν δύσκολο. Τι έλειπε για να συμβεί αυτό; Η αποφασιστική συμμετοχή του εργατικού κινήματος και μια στρατηγική αγώνα για την εξουσία από την πλευρά της ηγεσίας. Στο βιβλίο του, «Rebelión», ο Ίζα εγείρει την ανάγκη για μια αντικαπιταλιστική στρατηγική, για την κατάληψη της εξουσίας, και επισημαίνει ότι αυτή ήταν μια από τις αποτυχίες της εξέγερσης του Οκτωβρίου. Αλλά σ’ αυτό το κίνημα έλειπε ακριβώς αυτή η στρατηγική.
Οι αγροτικές, οι αυτόχθονες και γενικότερα οι λαϊκές μάζες έδειξαν θάρρος και αποφασιστικότητα για να αγωνιστούν. Για άλλη μια φορά αναδειχθηκε η ανάγκη για μια επαναστατική ηγεσία, με ξεκάθαρη στρατηγική για την κατάληψη της εξουσίας.
Χόρχε Μαρτίν και Φερνάντο Λεάλ, 5 Ιουλίου 2022
* Υποστήριξη του άκυρου στις εκλογές που επέτρεψε στον δεξιό Λάσο να νικήσει παρά το γεγονός ότι ήρθε δεύτερος στον 1ο με 10 μονάδες διαφορά από τον Αντρές Αραούς. (ΣτΜ)
Άρθρο που δημοσιεύθηκε στο www.marxist.com
Μετάφραση: Ηλίας Κυρούσης
