Κρίση των σεχτών
Οι σέχτες που ζουν μια άθλια ύπαρξη, στα περιθώρια του εργατικού κινήματος, παίζουν ολέθριο ρόλο παντού. Διαδίδουν σύγχυση, κακή εκπαίδευση και αποπροσανατολίζουν εκείνους που έχουν την ατυχία να βρεθούν υπό την επιρροή τους και δυσφημίζουν τις ίδιες τις ιδέες του τροτσκισμού στα μάτια της εργατικής τάξης. Η μέθοδος του Τρότσκι είναι ένα κλειστό βιβλίο γι’ αυτούς. Επίσης, δεν έχουν κατανόηση της διαλεκτικής και πάνε από το ένα άκρο στο άλλο σε κάθε στροφή των γεγονότων. Είναι επιφανειακοί εμπειριστές και πραγματιστές του χειρότερου είδους.
Κάθε φορά που υπάρχει αύξηση των ψήφων των δεξιών κομμάτων – κάτι που είναι αναπόφευκτο υπό τις σημερινές συνθήκες – οι σεχταριστές αρχίζουν να φωνάζουν: «Φασισμός! Φασισμός!». Αυτό δείχνει την εγκληματική ανευθυνότητα των αριστεριστών, που είναι απελπισμένοι, επειδή έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στην ικανότητα της εργατικής τάξης να αλλάξει την κοινωνία. Αυτός είναι ο κοινός παρονομαστής που μοιράζονται οι σεχταριστές και οι ρεφορμιστές.
Είναι ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι, ακριβώς αυτή τη στιγμή, οι σέχτες βρίσκονται σε κρίση, διασπώνται και αποσυντίθενται παντού. Μετά την κατάρρευση της ISO (International Socialist Organization – Διεθνής Σοσιαλιστική Οργάνωση) και την κατάρρευση της CWI (Committee for a Workers International – Επιτροπή για μια Εργατική Διεθνή), έχουμε την διάσπαση της Altamira από την PO στην Αργεντινή. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Οι σεχταριστές δεν έχουν κατανόηση των διαδικασιών που λαμβάνουν χώρα. Είναι αποπροσανατολισμένοι και απαισιόδοξοι. Δεν είναι τυχαίο ότι, ακριβώς τώρα, που η κρίση του καπιταλισμού και του ρεφορμισμού ανοίγει τις ευνοϊκότερες συνθήκες για τους επαναστάτες, οι ομάδες αυτές βρίσκονται σε κρίση, διασπώνται και καταρρέουν. Ωστόσο, πρόκειται για μια πολύ θετική εξέλιξη, επειδή αφαιρεί ένα ακόμη εμπόδιο από την πορεία μας.
Ο λόγος που καταρρέουν είναι ότι δεν είναι καθόλου μαρξιστές. Η πλήρης εγκατάλειψη της θεωρίας σημαίνει ότι έχουν υποκύψει σε μικροαστικές ιδεολογίες, όπως η πολιτική των ταυτοτήτων. Ως αποτέλεσμα, τα χάνουν με κάθε σοβαρή αλλαγή στην κατάσταση. Είναι μολυσμένοι από τη νόσο του σκεπτικισμού. Είναι απαισιόδοξοι, επειδή δεν έχουν κατανοήσει τον τρόπο με τον οποίο κινείται η εργατική τάξη. Αντίθετα, η σταθερότητά μας στις αρχές και η έμφασή μας στη μαρξιστική θεωρία μας επέτρεψαν να επεξεργαστούμε τις σωστές προοπτικές και τακτικές. Αυτή είναι η εξήγηση του γιατί αναπτυσσόμαστε και βρίσκουμε έναν τρόπο να φτάσουμε στα καλύτερα στρώματα των εργαζομένων και της νεολαίας.
Η σέχτα του Ταφ (γνωστή ως CWI) είναι ένα φρικτό υβρίδιο ακραίου σεκταρισμού και ακραίου οπορτουνισμού. Ήταν μια παραλλαγή της τάσης που ο Λένιν χαρακτήρισε οικονομισμό, δηλαδή μια τάση που εγκατέλειψε τη μαρξιστική θεωρία και προσπαθεί να επιτύχει βραχυπρόθεσμες επιτυχίες, προσαρμοζόμενη στις εφήμερες καταστάσεις και μειώνοντας την πολιτική στον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή. Αλλά γιατί είπε ο Λένιν: «Χωρίς επαναστατική θεωρία δεν μπορεί να υπάρξει επαναστατικό κίνημα»;
Πάνω από είκοσι πέντε χρόνια πριν, η σέχτα αυτή διέγραψε τον Τεντ Γκραντ και εγκατέλειψε το Εργατικό Κόμμα, πετώντας ανεύθυνα τα άριστα αποτελέσματα που είχαμε επιτύχει σε διάστημα τεσσάρων δεκαετιών, προβλέποντας με βεβαιότητα ότι θα «αναπτυχθεί με αλματώδη πρόοδο». Αναζήτησαν ένα σύντομο δρόμο στην επιτυχία. Ο Τεντ προειδοποίησε ότι θα ήταν ένας «σύντομος δρόμος προς το γκρεμό». Τα γεγονότα έδειξαν πόσο σωστά ήταν τα λόγια του. Στη συνέχεια, κατέβηκαν υποψήφιοι στις εκλογές, στη βάση ενός ρεφορμιστικού προγράμματος, κάνοντας τη μια καμπάνια μετά την άλλη, π.χ. εκστρατείες εναντίον φόρων για ύδρευση στην Ιρλανδία κ.λπ. Έχοντας χάσει εντελώς την κατανόηση της μαρξιστικής θεωρίας, φυσικά έπεσαν υπό την επήρεια ιδεών ξένων τάξεων, όπως την πολιτική ταυτοτήτων που ήταν ένας από τους κύριους λόγους για την πρόσφατη καταστροφική τους διάσπαση.
Όπως όλες οι άλλες σέχτες, στη Μεγάλη Βρετανία οι ίδιοι θάφτηκαν στα συνδικάτα, νομίζοντας ότι αυτός ήταν ο τρόπος σύνδεσης με τους εργάτες. Η συνδικαλιστική δουλειά είναι, φυσικά, ένα σημαντικό και απαραίτητο κομμάτι της επαναστατικής δουλειάς. Αλλά, όπως και όλη μας η δουλειά, πρέπει να διεξάγεται με επαναστατικό τρόπο, όχι με ρουτίνα και με γραφειοκρατικό τρόπο. Η κύρια πηγή του σφάλματός τους είναι ότι προσπάθησαν να κερδίσουν θέσεις στα συνδικάτα, χωρίς πρώτα να χτίσουν μια σταθερή βάση. Αντί να αναπτύσσουν υπομονετικά επαναστατικά στελέχη στα συνδικάτα, προσπάθησαν να αποκτήσουν «επιρροή».
Ο Τρότσκι προειδοποίησε ότι δεν πρέπει να «θερίζουμε εκεί που δεν έχουμε σπείρει». Επαναστατική δουλειά στα συνδικάτα είναι η υπομονετική δουλειά, δημιουργώντας σταδιακά μια σοβαρή βάση, η οποία απαιτεί χρόνο. Το να προσπαθήσουμε να βρούμε σύντομους δρόμους, με κάθε είδους ελιγμούς, είναι μια συνταγή για οπορτουνιστικό και γραφειοκρατικό εκφυλισμό. Η εμπειρία της ταφικής σέχτας στο συνδικάτο PCS στη Βρετανία, η οποία κατέληξε σε πλήρη καταστροφή, είναι μια πολύ ξεκάθαρη απόδειξη. Με τις μεθόδους τους, μπλέχτηκαν τόσο στην καθημερινή συνδικαλιστική δραστηριότητα, που απέτυχαν να δουν τις σημαντικές διαδικασίες που έλαβαν χώρα στην υπόλοιπη εργατική τάξη και τη νεολαία.
Αυτό που οι σεχταριστές δεν κατάφεραν να καταλάβουν είναι ότι, σ’ αυτό το στάδιο, τα πιο επαναστατικά στοιχεία δεν συναντώνται κυρίως στα συνδικάτα. Αυτά κυριαρχούνται από τους ηλικιωμένους εργαζομένους, πολλοί από τους οποίους είναι απαισιόδοξοι και τραβιούνται προς την κατεύθυνση του οπορτουνισμού. Αυτές οι ίδιες τάσεις έχουν διαποτίσει τις σέχτες, οι οποίες είναι μολυσμένες πάντοτε με αυτό που περιγράφει ο Τρότσκι ως «γαγγραινώδη σκεπτικισμό», αν και συγκαλυμμένο με μια ψευτοεπαναστατική ρητορική. Με ανθρώπους όπως αυτούς, τίποτα δεν μπορεί να γίνει. Οι γνήσιοι μαρξιστές πρέπει να ακολουθήσουν τις συμβουλές του Λένιν: να σκάψουν βαθύτερα στην τάξη. Να ψάξουν πέρα από το λεγόμενο προχωρημένο στρώμα αγωνιστών των συνδικάτων και να αναζητήσουν επαφές με τα πλέον εκμεταλλευόμενα και μαχητικά στρώματα!
Ο καπιταλισμός και το περιβάλλον
Στην αμείλικτη αναζήτηση των κερδών, οι καπιταλιστές δηλητηριάζουν το φαγητό που τρώμε, τον αέρα που αναπνέουμε και το νερό που πίνουμε. Καταστρέφουν τους ωκεανούς, τα τροπικά δάση και εξαφανίζουν τα ζωικά είδη με ανησυχητικό ρυθμό. Αν το καπιταλιστικό σύστημα συνεχίσει να υπάρχει, το μέλλον της ανθρώπινης φυλής θα απειληθεί – και ενδεχομένως η ίδια η ζωή στη Γη.
Πρέπει να παραδεχτούμε ότι εμείς οι ίδιοι δεν δίναμε αρκετή προσοχή σ’ αυτά τα ζητήματα στο παρελθόν. Πρέπει να λάβουμε άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτής της ανεπάρκειας. Είναι αυτονόητο ότι προσεγγίζουμε τα περιβαλλοντικά ζητήματα από επαναστατική, ταξική σκοπιά, συνδέοντάς τα με την ανάγκη απαλλοτρίωσης των τραπεζιτών και των καπιταλιστών και δημιουργώντας μια πραγματικά αρμονική, δημοκρατικά σχεδιασμένη κοινωνία, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Εξηγούμε ότι δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα όπως ο «βιώσιμος καπιταλισμός» και καταγγέλλουμε το γεγονός ότι η αστική τάξη επιδιώκει να εκτρέψει τον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος για τα δικά της ταξικά συμφέροντα.
Πρέπει να προσεγγίσουμε όσους αγωνίζονται ενάντια στην καταστροφή του περιβάλλοντος με φιλικό τρόπο, υποστηρίζοντάς τους κάθε φορά που κάνουν σωστές επικρίσεις για την καταστρεπτική φύση του παρόντος συστήματος. Πρέπει όμως να επικρίνουμε τις αντιδραστικές νεομαλθουσιανές ιδέες για τον περιορισμό της οικονομικής ανάπτυξης, του πληθυσμού κ.λπ. Αυτές οι ψευδείς ιδέες, στις οποίες ο Μαρξ απάντησε εδώ και καιρό, θα χρησιμοποιηθούν από τους αστούς αντιδραστικούς ως δικαιολογία για τις πολιτικές περικοπών και λιτότητας («γιατί πρέπει να μειώσουμε την κατανάλωση, για να σώσουμε τον πλανήτη! »).
Οι «Πράσινοι» συχνά παραπονιούνται ότι ο Μαρξ και ο Ένγκελς δεν έδιναν καμιά προσοχή στο περιβάλλον. Αυτό είναι παντελώς ψευδές. Σε ένα εκπληκτικό απόσπασμα από τη Διαλεκτική της Φύσης, ο Ένγκελς έγραφε:
«Ας μην κολακεύουμε τους εαυτούς μας, όμως, υπερβολικά για την κατάκτηση της φύσης. Για κάθε τέτοια κατάκτηση παίρνει την εκδίκησή της. Καθεμιά απ’ αυτές, αλήθεια, έχει κατ’ αρχήν τις συνέπειες τις οποίες υπολογίζαμε, αλλά οι δευτερεύουσες και τριτεύουσες συνέπειες είναι εντελώς διαφορετικές, είναι απρόβλεπτες και πολύ συχνά ακυρώνουν την πρώτη. (…) σε κάθε βήμα μας υπενθυμίζεται ότι με κανέναν τρόπο δεν εξουσιάζουμε τη φύση, όπως ένας κατακτητής πάνω σε ένα ξένο λαό, όπως κάποιος που στέκεται έξω από τη φύση – αλλά ότι εμείς, με τη σάρκα, το αίμα και τον εγκέφαλο, ανήκουμε στη φύση και υπάρχουμε σ’ αυτή και ότι όλη μας η κυριότητα συνίσταται στο γεγονός ότι έχουμε το πλεονέκτημα έναντι όλων των άλλων όντων να γνωρίζουμε και να εφαρμόζουμε σωστά τους νόμους της. (Διαλεκτική της Φύσης, IX: 1883)
Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούμε για να αυξήσουμε την παραγωγικότητα μπορούν να μετατραπούν στο αντίθετό τους και να καταστρέψουν το δυναμικό ανάπτυξης εντελώς. Οι πρόσφατες εξελίξεις στη γεωργία δείχνουν ότι αυτό είναι απόλυτα δυνατό. Η αδιάκριτη χρήση εντομοκτόνων και τεχνητών λιπασμάτων κατέστρεψε πληθυσμούς εντόμων, εξασθένησε το έδαφος και εισήγαγε όλα τα είδη βλαβερών ουσιών στην τροφική αλυσίδα.
Αυτό δεν αποτελεί επιχείρημα κατά της τεχνολογικής καινοτομίας στη γεωργία (δεν επιθυμούμε να επιστρέψουμε στο ξύλινο άροτρο), αλλά είναι ένα αναπόφευκτο επιχείρημα υπέρ του σοσιαλιστικού σχεδιασμού και της ορθολογικής, ελεγχόμενης χρήσης της επιστήμης προς όφελος όλης της ανθρωπότητας, αντί της απληστίας μερικών.
Το επαναστατικό δυναμικό της νεολαίας
Στον αγώνα του εναντίον της παρέκκλισης των οικονομιστών, ο Λένιν επέμενε επίσης ότι το προλεταριάτο όχι μόνο πρέπει να αγωνιστεί για οικονομικά αιτήματα (μισθοί και συνθήκες), αλλά πρέπει να αναλάβει και τον αγώνα για πολιτικά αιτήματα, που αντικατοπτρίζουν τα προβλήματα άλλων κοινωνικών στρωμάτων. Σήμερα, πολλοί άνθρωποι που δεν είναι οργανωμένοι, ριζοσπαστικοποιούνται από θέματα που δεν είναι άμεσα οικονομικά. Η εξέγερση των μαθητών για τα περιβαλλοντικά ζητήματα αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα.
Ένα σαφές σύμπτωμα της ριζοσπαστικοποίησης της νεολαίας ήταν οι κινητοποιήσεις για την κλιματική αλλαγή, οι οποίες έφεραν εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά από τα σχολεία στους δρόμους. Αυτή ήταν μια εντελώς νέα εξέλιξη, με μεγάλες δυνατότητες για το μέλλον. Αυτά τα νέα στρώματα δεν επιβαρύνονται με τις διαθέσεις απαισιοδοξίας και σκεπτικισμού που έχουν επηρεάσει πολλές από τις παλαιότερες γενιές.
Η παλιά ατμόσφαιρα ρουτίνας που υπάρχει σε πολλά ρεφορμιστικά συνδικάτα απουσιάζει εντελώς εδώ. Αυτοί οι νέοι δεν ενδιαφέρονται για μικρές μεταρρυθμίσεις. Θέλουν μια ριζική αλλαγή στην κοινωνία. Θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο. Με μια λέξη, θέλουν μια επανάσταση. Αυτές οι συνθήκες θα επιτρέψουν στην μαρξιστική τάση να οικοδομηθεί πολύ πιο γρήγορα και εύκολα απ’ ό,τι στο παρελθόν.
Οι χρεοκοπημένοι παλιοί σκεπτικιστές (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που πλασάρονται ως «αριστεροί» και ακόμη και ως «μαρξιστές») χτυπάνε στον ώμο τους νέους και τους λένε: «Πολύ καλά όλα αυτά, αλλά, όταν μεγαλώσεις και γίνεις σοφότερος, θα συνειδητοποιήσεις ότι δεν μπορείς να αλλάξεις τον κόσμο. Αντίθετα, ο κόσμος θα σε αλλάξει. Η επανάσταση είναι ένα όνειρο και μια ψευδαίσθηση. Πρέπει να περιοριστούμε σε ό, τι είναι ρεαλιστικό».
Εμείς, αντίθετα, λέμε στους νέους: «δεν ισχύει ότι οι άνθρωποι γερνούν και γίνονται πιο σοφοί. Οι περισσότεροι άνθρωποι μεγαλώνουν και γίνονται πιο ηλίθιοι. Έχετε το δικαίωμα να πείτε ότι ο κόσμος πρέπει να αλλάξει. Αυτό απαιτεί επανάσταση και, αν δεν το επιτύχουμε, θα δημιουργηθούν οι συνθήκες για τη βαρβαρότητα. Στην πραγματικότητα, εάν οι εργαζόμενοι δεν καταφέρουν να πάρουν την εξουσία, όταν προκύψουν οι ευκαιρίες, το ίδιο το μέλλον του πλανήτη θα τεθεί σε μεγάλο κίνδυνο».
Υπάρχει μια εξαιρετικά επαναστατική διάθεση που αναπτύσσεται μεταξύ των νέων. Η αντικειμενική κατάσταση κινείται γρήγορα και τα αιτήματα του κινήματος είναι ριζοσπαστικά, αλλά αυτό που λείπει είναι ο υποκειμενικός παράγοντας. Υπάρχει ένα τεράστιο κενό στην Αριστερά, αλλά κανείς δεν προσφέρει στους νέους τις ιδέες που απαιτούν. Αυτός είναι ο λόγος που τυχάρπαστες προσωπικότητες, όπως η Γκρέτα Τούνμπεργκ, μπορούν να γεμίσουν προσωρινά αυτό το κενό.
Το ίδιο πράγμα μπορεί να ειπωθεί κια για τα κινήματα εναντίον της καταπίεσης των γυναικών. Στη μια χώρα μετά την άλλη (Ισπανία, Αργεντινή, Ελβετία, Ιρλανδία, Πολωνία, Ιταλία κ.λπ.), είδαμε μαζικές κινητοποιήσεις για το δικαίωμα στις αμβλώσεις, ενάντια της βίας κατά των γυναικών, για ίση αμοιβή και κατά των διακρίσεων. Σ’ όλα αυτά, οι νέοι έπαιξαν σημαντικό ρόλο. Αυτά είναι κυρίως φρέσκα στρώματα, που μπαίνουν στον αγώνα για πρώτη φορά. Πρέπει να παρέμβουμε ενεργά σ’ αυτά τα κινήματα, παρέχοντας μια σαφή επαναστατική εναλλακτική λύση, καταπολεμώντας τις αστικές και μικροαστικές φεμινιστικές ιδέες που κυριαρχούν στην ηγεσία.
Από όλα τα στρώματα που μπαίνουν στον αγώνα, η νεολαία είναι η πιο ανοικτή στις επαναστατικές ιδέες. Αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα της Διεθνούς μας να παρέμβει σ’ αυτό το περιβάλλον. Η συντηρητική και ρουτινιάρικη στάση απέναντι σε αυτό το σημαντικό έργο είναι εντελώς απαράδεκτη. Η σωστή προσέγγιση αποκαλύφθηκε από έναν νέο Ρώσο σύντροφο, ο οποίος πήρε μια πολύ τολμηρή πρωτοβουλία να δημιουργήσει μία αριστερή πτέρυγα στη Σύνοδο Κορυφής του FFF στην Ελβετία τον Αύγουστο του 2019.
Αυτό έλαβε άμεσα ανταπόκριση από τους ριζοσπαστικοποιημένους νέους σε πολλές χώρες, οι οποίοι είναι δυσαρεστημένοι με το ανεπαρκές, ρεφορμιστικό πρόγραμμα μικροαστικών τάσεων, όπως η Greenpeace. Η Διεθνής Μαρξιστική Τάση πρέπει να υποστηρίξει πλήρως αυτή την πρωτοβουλία και να παρέμβει ενεργητικά. Θα είναι ένας εξαιρετικός τρόπος για να κερδίσουμε τα πιο μαχητικά και επαναστατικά στοιχεία της νεολαίας. Προβάλλοντας με τόλμη, με επαναστατικά συνθήματα, με τη λήψη έγκαιρων πρωτοβουλιών στις μαζικές διαδηλώσεις, η μαρξιστική τάση μπορεί να κερδίσει τα καλύτερα στοιχεία και να εκπαιδεύσει μια νέα γενιά επαναστατικών στελεχών, που θα είναι σε θέση να καταλάβουν ηγετική θέση σ’ αυτό το σημαντικό κίνημα.
Η παρούσα κατάσταση και τα καθήκοντα των μαρξιστών
Στο παρελθόν, οι πολιτικές κρίσεις, όπως αυτές που βιώνουμε παντού σήμερα, δεν θα είχαν διαρκέσει πολύ, αλλά λίγους μήνες, ή ίσως δυο χρόνια. Θα τελείωναν είτε με τον φασισμό είτε με τον βοναπαρτισμό ή τη νίκη της εργατικής τάξης. Αλλά, με την ανάπτυξη της οικονομίας, η αστική τάξη έχει επίσης αναπτύξει την εργατική τάξη. Η κοινωνία έχει προλεταριοποιηθεί όπως ποτέ πριν. Επομένως, κάθε προσπάθεια να ωθηθεί η εργατική τάξη πίσω και να αφαιρεθούν τα κέρδη της περασμένης περιόδου θα προκαλέσει έντονη αντίδραση.
Εδώ, η αστική τάξη αντιμετωπίζει ένα σοβαρό πρόβλημα. Τα μαζικά κοινωνικά στηρίγματα του φασισμού συρρικνώθηκαν, ενώ η εργατική τάξη είναι ισχυρότερη από ποτέ. Η αγροτιά, η οποία ήταν πολύ μεγάλη πριν από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ευρώπη, μειώθηκε σε μια μικρή μειονότητα. Τα κοινωνικά στηρίγματα της αντίδρασης έχουν αποδυναμωθεί.
Αυτό είναι ένα ζωτικό νέο στοιχείο στην εξίσωση. Τα πενήντα χρόνια πρωτοφανούς ανάπτυξης, που ακολούθησαν μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, έχουν μετατοπίσει την ισορροπία δυνάμεων αποφασιστικά υπέρ της εργατικής τάξης. Αυτό δημιουργεί μια εξαιρετικά ευνοϊκή εξέλιξη από την άποψη της ισορροπίας των ταξικών δυνάμεων.
Η προδοσία των σταλινικών και των σοσιαλδημοκρατών ηγετών, οι οποίες συγκράτησαν τον αγώνα των μαζών ενάντια στον καπιταλισμό μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν η πολιτική προϋπόθεση για μια μακρά περίοδο οικονομικής ανάκαμψης. Αυτό δημιούργησε σοβαρά προβλήματα στους μαρξιστές στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Έτεινε να αμβλύνει την ταξική πάλη για μεγάλο χρονικό διάστημα, καλλιεργώντας αυταπάτες στον καπιταλισμό και τον ρεφορμισμό. Αλλά τώρα έχει υπάρξει μια θεμελιώδης αλλαγή. Διαλεκτικά, όλοι οι παράγοντες που δημιούργησαν τη βάση για σταθερότητα έχουν αλλάξει στο αντίθετό τους. Το καπιταλιστικό σύστημα κατευθύνεται προς μια ιστορική κρίση, η οποία εξηγεί την τρέχουσα πολιτική και κοινωνική αστάθεια.
Μέχρι το 2050, το 66% του παγκόσμιου πληθυσμού θα ζει σε πόλεις – από 30% το 1960. Αυτό το γεγονός και μόνο δείχνει μια σημαντική αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων παγκοσμίως. Στην Κίνα, ο αστικός πληθυσμός έχει αυξηθεί από 15% στις αρχές του 20ου αιώνα σε 60% σήμερα. Στο Σουδάν, τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 5% στη δεκαετία του 1960 και 33% σήμερα. Αυτή η αριθμητική ανάπτυξη συνοδεύεται από τεράστια αύξηση του κοινωνικού βάρους της εργατικής τάξης. Οι χώρες που ήταν προηγουμένως αγροτικές έχουν βιομηχανοποιηθεί ταχύτατα.
Αντικειμενικά, η εργατική τάξη δεν ήταν ποτέ τόσο ισχυρή. Ωστόσο, η διάθεση της δυσαρέσκειας ανάμεσα στις μάζες, που γενικά δεν βρίσκει το δρόμο της στις παραδοσιακές μαζικές οργανώσεις, εκφράζεται με διάφορους τρόπους σε διάφορες χώρες. Αλλά, αυτό που είναι θεμελιώδες είναι η ακαταμάχητη διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης των μαζών σε παγκόσμια κλίμακα, η οποία εκφράζεται σε βίαιες μετακινήσεις προς τα αριστερά και προς τα δεξιά. Η διαδικασία της ριζοσπαστικοποίησης θα ενταθεί, καθώς ξετυλίγεται η κρίση, προκαλώντας μια ακόμα πιο έντονη πόλωση μεταξύ των τάξεων και προετοιμάζοντας το δρόμο για ακόμα μεγαλύτερες επαναστατικές εκρήξεις.
Συμπέρασμα: υπέρ της επαναστατικής αισιοδοξίας!
Οι μαρξιστές είναι αισιόδοξοι από τη φύση τους, αλλά η αισιοδοξία μας δεν είναι κάτι ψευδές ή τεχνητό. Βασίζεται σε σοβαρές αναλύσεις και προοπτικές. Βασιζόμαστε στον στέρεο βράχο της μαρξιστικής θεωρίας. Η οργάνωσή μας μπορεί να είναι υπερήφανη για το γεγονός ότι έχει παραμείνει απολύτως σταθερή στις θεμελιώδεις αρχές και τη διαλεκτική μέθοδο, η οποία μας επιτρέπει να διεισδύουμε κάτω από την επιφάνεια και να βλέπουμε τις βαθύτερες διεργασίες που λαμβάνουν χώρα.
Με πολλούς τρόπους, η παρούσα κατάσταση μοιάζει με την παρακμή και την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Οι τραπεζίτες και οι καπιταλιστές εκθέτουν συνεχώς τον πλούτο και την πολυτέλειά τους. Το πλουσιότερο 1% στον κόσμο είναι σε πορεία να ελέγχει μέχρι και τα δύο τρίτα του παγκόσμιου πλούτου έως το 2030, καθώς κάθεται σε τρισεκατομμύρια δολάρια, τα οποία δεν επενδύονται σε παραγωγικές δραστηριότητες. Η άρχουσα τάξη είναι παρασιτική και εντελώς εκφυλισμένη. Αυτό προκαλεί και ρίχνει λάδι στη φωτιά της οργής και της δυσαρέσκειας παντού.
Υπάρχει τεράστιο δυναμικό για τη διάδοση των μαρξιστικών ιδεών. Αυτό είναι το κύριο πράγμα στο οποίο πρέπει να επικεντρωθούμε. Πρέπει να συζητήσουμε τα βασικά στοιχεία, όχι τα παρεπόμενα, αλλά τη γενική τάση. Ποιο είναι το κοινό νήμα σ’ όλες αυτές τις περιπτώσεις; Εξαιρετική πολιτική και κοινωνική πόλωση. Η ταξική πάλη αναπτύσσεται παντού.
Αναπτυσσόμαστε – αλλά είμαστε πολύ μικροί, για να είμαστε αποφασιστικοί παράγοντες στην εξέλιξη των γεγονότων στο άμεσο μέλλον. Από τη δική μας σκοπιά, δε θα ήταν κακό να αναβληθούν για ένα διάστημα αποφασιστικές επαναστατικές καταστάσεις, για τον απλό λόγο ότι δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι. Χρειαζόμαστε χρόνο, για να οικοδομήσουμε την επαναστατική εναλλακτική λύση.
Για τους λόγους που περιγράφονται σ’ αυτό το κείμενο, θα έχουμε λίγο χρόνο, αλλά δε θα έχουμε όλο το χρόνο στον κόσμο. Η ιστορία κινείται με το δικό της ρυθμό και δεν περιμένει κανέναν. Σε μια περίοδο όπως η παρούσα, γιγαντιαία γεγονότα μπορεί να συμβούν, προτού να είμαστε έτοιμοι. Οι οξείες και ξαφνικές αλλαγές βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Πρέπει να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες προκλήσεις.
Οι πιο προχωρημένοι εργάτες και νέοι είναι ανοιχτοί στις ιδέες μας. Πρέπει να βρούμε το δρόμο προς αυτά τα στρώματα και να στρέψουμε την πλάτη μας αποφασιστικά στα παλιά, κουρασμένα, αποθαρρυμένα στοιχεία. Όλα τα ίχνη σκεπτικισμού και ρουτίνας πρέπει να εξαλειφθούν από τις γραμμές μας και πρέπει να υπάρχει ένα αίσθημα κατεπείγοντος.
Αυτός είναι πραγματικά ένας αγώνας δρόμου. Μεγάλα γεγονότα μπορούν να μας ξεπεράσουν. Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι. Ως εκ τούτου, πρέπει να οικοδομήσουμε την οργάνωσή μας και να προσλάβουμε και να εκπαιδεύσουμε τα στελέχη το συντομότερο δυνατό. Αυτός είναι ο μόνος δρόμος προς την επιτυχία. Έχουμε ήδη εισέλθει σε αυτό το δρόμο.
Τίποτα δεν πρέπει να μας αποσπάσει από αυτό το καθήκον. Έχουμε κάθε λόγο να έχουμε πλήρη εμπιστοσύνη στην εργατική τάξη, στις ιδέες του μαρξισμού, στους εαυτούς μας, στη Διεθνή Μαρξιστική Τάση.
Επιμέλεια: Ηλίας Κυρούσης – Στέλιος Δαφνής
