Θεωρία - Ιστορία - Σελίδα 1

Ακούστε στο ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Podcast: Πως φτάσαμε στα Δεκεμβριανά, ο ηρωϊκός αγώνας των μαζών και οι πολιτικές αιτίες της ήττας. Ομιλητής: Σταμάτης Καραγιαννόπουλος. Ακούστε αυτό το επεισόδιο στην πλατφόρμα Spotify εδώ και στην πλατφόρμα Apple Podcasts εδώ.

Ο Στάλιν αναθεωρεί τον μαρξισμό Μετά τον θάνατο του Λένιν η κατάσταση ήταν η εξής: οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις δεν είχαν καταφέρει να συντρίψουν την ΕΣΣΔ και να παλινορθώσουν τον καπιταλισμό, επειδή οι δικές τους εσωτερικές κρίσεις και τα ισχυρά κινήματα της εργατικής τάξης τούς είχαν εμποδίσει να το κάνουν. Αυτό δημιούργησε μια νέα, προσωρινή, αλλά εγγενώς ασταθή ισορροπία. Η ΕΣΣΔ είχε αποδυναμωθεί σοβαρά από τον εμφύλιο πόλεμο και την απομόνωση από την παγκόσμια αγορά, μέσα σε συνθήκες ακραίας οικονομικής καθυστέρησης. Η εργατική τάξη μειώθηκε αριθμητικά ακόμη περισσότερο απ’ ό,τι πριν από την επανάσταση, και οι εργάτες δυσκολεύονταν να συμμετάσχουν πλήρως στα σοβιέτ λόγω των σκληρών συνθηκών ζωής τους. Η οικονομική αναγκαιότητα της εξάπλωσης της επανάστασης γινόταν πολύ έντονα αισθητή, ιδιαίτερα σε αυτήν την υπανάπτυκτη οικονομία. Όπως προέβλεψε ο Μαρξ, ο «αγώνας για τα αναγκαία» πράγματι συνέχιζε και χειροτέρεψε. Η ΕΣΣΔ ήταν υποχρεωμένη να κάνει παραχωρήσεις στην αγορά για να τονώσει την παραγωγή. Αυτό ονομάστηκε Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ). Ο Λένιν  εξήγησε ότι ακριβώς επειδή η χώρα ήταν τόσο υπανάπτυκτη, ήταν απαραίτητο να καταφύγουν σε καπιταλιστικές μεθόδους μέχρι τη νίκη της εργατικής τάξης σε πιο προηγμένες χώρες. Τόσο ο Λένιν όσο και ο Τρότσκι προειδοποιούσαν με συνέπεια για τους κινδύνους που θα συνεπαγόταν αυτό. Η...

Οι κομμουνιστές ήταν πάντα διεθνιστές. Ο Καρλ Μαρξ και ο Φρίντριχ Ένγκελς «έκλεισαν» το Κομμουνιστικό Μανιφέστο με το επιβλητικό σύνθημα «Εργάτες όλων των χωρών ενωθείτε!» Αυτό γράφτηκε στο λάβαρο της Πρώτης Διεθνούς, της Δεύτερης Διεθνούς και της Τρίτης (Κομμουνιστικής) Διεθνούς. Αυτή η αρχή του διεθνισμού ήταν κεντρική στις ιδέες του Λένιν και της Οκτωβριανής Επανάστασης. Αλλά πριν από 100 χρόνια, το φθινόπωρο του 1924, ο Στάλιν παρουσίασε τη θεωρία του για τον «σοσιαλισμό σε μια χώρα», που αντιπροσώπευε μια θεμελιώδη απομάκρυνση από τον μαρξισμό και έθεσε τη θεωρητική βάση για τον εκφυλισμό και τελικά τη διάλυση της Κομμουνιστικής Διεθνούς το 1943. Ο αντίκτυπος αυτής της λανθασμένης θεωρίας είναι ακόμα αισθητός σήμερα. Τη στιγμή που μια νέα γενιά στρέφεται προς τις ιδέες του κομμουνισμού, είναι επιτακτική ανάγκη να κατανοήσουμε και να υπερασπιστούμε την πραγματική, διεθνιστική παράδοση του Μαρξ, του Ένγκελς και του Λένιν. Διεθνισμός Ο μαρξιστικός διεθνισμός δεν είναι απλά συνθηματολογία, ή μια ηθική αρχή. Αντανακλά μια αντικειμενική αναγκαιότητα. Ο Μαρξ και ο Ένγκελς πάντα υποστήριζαν ότι ο κομμουνισμός δεν είναι απλά μια καλή ιδέα που θα πρέπει επιβληθεί πάνω στον κόσμο. Αντίθετα, εξήγησαν ότι η βάση του κομμουνισμού βρίσκεται στις πραγματικές, υλικές συνθήκες που υπάρχουν στον καπιταλισμό. Πρωταρχικό μεταξύ αυτών των συνθηκών είναι το γεγονός...

Ακούστε στο ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Podcast: Σύνοψη των βασικών ιδεών της μπροσούρας του Λένιν «Ιμπεριαλισμός – το ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού». Ομιλητής: Νίκος Σέντης. Ακούστε αυτό το επεισόδιο στην πλατφόρμα Spotify εδώ και εδώ και στην πλατφόρμα Apple Podcasts εδώ.

Μέρος 1ο, Μέρος 2ο Γιατί νομιμοποιήθηκε το ΚΚΕ; Περνώντας στο τμήμα της «Διακήρυξης της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 50 χρόνια από την επαναφορά της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας» που αφορά τον ίδιο τον μισό αιώνα που ακολούθησε από την πτώση της Χούντας, διαπιστώνουμε ότι μένει στο σκοτάδι, και μάλιστα με μια προκλητικά ανιστόρητη προσέγγιση, η αληθινή αιτία για την νομιμοποίηση του ΚΚΕ μετά από 27 χρόνια, στις 23 Σεπτέμβρη 1974 από την κυβέρνηση «εθνικής ενότητας» του Κ. Καραμανλή. Η Διακήρυξη εντάσσει τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ στην απόπειρα «αναμόρφωσης» και εκσυγχρονισμού του αστικού πολιτικού συστήματος, κριτήριο για την οποία μάλιστα, φέρεται να ήταν και το ότι το σύστημα πλέον «δεν μπορούσε να αγνοήσει την υποχώρηση του αντικομμουνισμού στις εργατικές – λαϊκές δυνάμεις…». Στην κυριολεξία εμβρόντητοι οι καλόπιστοι αναγνώστες της Διακήρυξης, πληροφορούνται εμμέσως πλην σαφώς ότι οι «εργατικές και λαϊκές δυνάμεις» εμφορούνταν κάποτε (πότε άραγε;) από αντικομμουνισμό, ο οποίος φαίνεται ότι είχε πλέον υποχωρήσει όταν κατέρρευσε η δικτατορία, με αποτέλεσμα αυτό το γεγονός να συντελέσει στη νομιμοποίηση του ΚΚΕ! Ασφαλώς, αυτό είναι ένα ακραία ανιστόρητο αφήγημα. Όχι μόνο δεν έχει την παραμικρή σχέση με την αλήθεια, αλλά και ποτέ δεν έχει υποστηριχθεί από κάποιον απολογητή του καπιταλισμού. Ο αντικομμουνισμός ήταν η φυσική ιδεολογία της...

Μάζες-κομπάρσος και εφευρήματα χουντικών κινήτρων Η παρουσίαση στη «Διακήρυξης της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 50 χρόνια από την επαναφορά της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας» της κατάρρευσης της Χούντας υπό το βάρος της προεπαναστατικής περιόδου που άνοιξε η εξέγερση του Πολυτεχνείου ως μια συντεταγμένη αλλαγή φρουράς στις κορυφές του αστικού καθεστώτος, πηγάζει από μια γενικότερη τάση του κειμένου να υποβαθμίσει τον ρόλο της εισόδου των εργατικών μαζών στο προσκήνιο. Αυτή την τάση τη βλέπουμε και στην ενότητα με τίτλο «Ο χαρακτήρας της δικτατορίας», όπου η Διακήρυξη μιλώντας για την αιτία της επιβολής της δικτατορίας το 1967 δεν κάνει ούτε μία αναφορά στο εκπληκτικό μαζικό κίνημα που αναπτύχθηκε από την εργατική τάξη και τη νεολαία μέσα στη δεκαετία του 1960, με αποκορύφωμα τα «Ιουλιανά» του 1965 και το οποίο τρομοκράτησε την ελληνική άρχουσα τάξη και τον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Η ανάγκη τους να συντρίψουν αυτό το μαζικό κίνημα (το οποίο έθετε αντικειμενικά το ζήτημα της εξουσίας, παρά την εκτονωτική υπονόμευση της επαναστατικής του δυναμικής από την πολιτική των σταλινικών ηγετών της ΕΔΑ και της ηγεσίας της αριστεράς της Ένωσης Κέντρου), ήταν ο βασικός λόγος που επέβαλε την επιλογή τους να επιβάλουν τη δικτατορία. Αντί για μια τέτοια ξεκάθαρη ταξικά και πολιτικά ερμηνεία, στη Διακήρυξη διαβάζουμε...

Ο Λένιν άρχισε να γράφει το έργο του «Υλισμός και εμπειριοκριτικισμός» στον απόηχο της ηττημένης Ρωσικής Επανάστασης του 1905, τον Φεβρουάριο του 1908. Ήταν το αποκορύφωμα της περιόδου αντίδρασης στη Ρωσία. Οι μαζικές συλλήψεις, οι εκτελέσεις και η συντριβή κάθε αντιπολίτευσης αποδεκάτισαν το κίνημα. Οι μαρξιστές (τότε γνωστοί ως Σοσιαλδημοκράτες) υπέστησαν τις πιο βάναυσες διώξεις. Οι ηγέτες τους φυλακίστηκαν, στάλθηκαν στη Σιβηρία ή εκτελέστηκαν. Χιλιάδες άλλοι αγωνιστές δολοφονήθηκαν χωρίς δίκη. Όπως συμβαίνει σε κάθε ανάλογη περίπτωση στην Ιστορία, αυτή η ήττα είχε μια επίδραση βαθιάς απογοήτευσης στους διανοούμενους, δημιουργώντας τους μια τάση να εγκαταλείψουν την ταξική πάλη και να αναζητήσουν «νέες ιδέες», συμπεριλαμβανομένων μυστικιστικών και μισοθρησκευτικών ιδεών («Θεοπλασία»). Ήταν περίπου εκείνη την εποχή που ο υποκειμενικός ιδεαλισμός του Ρίχαρντ Αβενάριους (1) και του Έρνστ Μαχ (2) έγινε της μόδας σ' ένα στρώμα της διανόησης στη Ρωσία, αντανακλώντας την επικρατούσα διάθεση κατάθλιψης, απαισιοδοξίας και μυστικισμού. Ένα τμήμα του σοσιαλιστικού κινήματος άρχισε να κάνει παραχωρήσεις στον Μαχισμό. Αυτό ήταν μέρος της διαδικασίας της αντεπανάστασης στη σφαίρα των ιδεών. «Ελευθερία κριτικής» Στη Ρωσία, μεταξύ 1906 και 1908, εμφανίστηκε μια σειρά βιβλίων και άρθρων των μπολσεβίκων Αλεξάντερ Μπογκτάνοφ, Ανατόλ Λουνατσάρσκι και Βλαντίμιρ Μπαζάρωφ, καθώς και άλλων αριστερών διανοουμένων όπως ο μενσεβίκος Πάβελ Γιουσκέβιτς και ο κύριος θεωρητικός...

Ακούστε στο ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ Podcast: Κυβέρνηση και συνδικαλιστική γραφειοκρατία συνεργάζονται για να φρενάρουν την επαναστατική γενική απεργία. Ο Ντε Γκωλ θριαμβεύει στις εκλογές. Τι απέμεινε από τον Γαλλικό Μάη; Ομιλητής: Σταμάτης Καραγιαννόπουλος. Ακούστε αυτό το επεισόδιο στην πλατφόρμα Spotify εδώ και εδώ και στην πλατφόρμα Apple Podcasts εδώ.

Μετά από πολύμηνη και κοπιαστική δουλειά μετάφρασης, επιμέλειας και διορθώσεων του κειμένου, η νέα, αναθεωρημένη και βελτιωμένη ελληνική έκδοση της «Διαλεκτικής σε Αντεπίθεση» (Εκδόσεις «Μαρξιστική Φωνή») είναι γεγονός! Δείτε με ελληνικούς υπότιτλους το βίντεο με το χαιρετιστήριο μήνυμα που απέστειλε για τη νέα έκδοση ο ένας εκ των δύο συγγραφέων και ηγετικό στέλεχος της Επαναστατικής Κομμουνιστικής Διεθνούς (RCI), Άλαν Γουντς. Το βιβλίο θα είναι διαθέσιμο από τη Δευτέρα 14 Οκτωβρίου – παραγγείλετέ το συμπηρώνοντας την ακόλουθη φόρμα: forms.gle/gN9A5qmqvAsd1sHS9 https://www.youtube.com/watch?v=WLhK7iiz8eo

Μέρος 1ο | Μέρος 2ο ΚΑΝΕΝΑΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ; Κάθε προλετάριος έχει πάρει μέρος σε απεργίες, έχει δοκιμάσει τους «συμβιβασμούς» με τους μισητούς καταπιεστές και εκμεταλλευτές, όταν οι εργάτες ήταν υποχρεωμένοι να ξαναπιάσουν δουλειά ή χωρίς να έχουν πετύχει τίποτε, ή συμφωνώντας με μια μερική ικανοποίηση των διεκδικήσεών τους. Ο κάθε προλετάριος, χάρη στις συνθήκες της μαζικής πάλης και της βαθιάς όξυνσης των ταξικών αντιθέσεων μέσα στις όποιες ζει, παρατηρεί τη διαφορά ανάμεσα στο συμβιβασμό που επιβάλλεται από τις αντικειμενικές συνθήκες (το απεργιακό ταμείο είναι φτωχό, οι απεργοί δεν παίρνουν βοήθεια απ’ έξω, έχουν πεινάσει και βασανιστεί ως εκεί που δεν παίρνει) – που δεν μειώνει καθόλου την επαναστατική αφοσίωση και τη θέληση για παραπέρα αγώνα των εργατών που έκλεισαν έναν τέτοιο συμβιβασμό – και από το άλλο μέρος, το συμβιβασμό των προδοτών που φορτώνουν στις αντικειμενικές συνθήκες το φιλοτομαρισμό τους (και οι απεργοσπάστες κλείνουν «συμβιβασμούς»!), τη δειλία τους, την επιθυμία τους να εξυπηρετήσουν τους καπιταλιστές, την υποχωρητικότητά τους απέναντι στους εκφοβισμούς, κάποτε απέναντι στις νουθεσίες, κάποτε απέναντι στις ελεημοσύνες και κάποτε απέναντι στις κολακείες των καπιταλιστών (τέτοιους συμβιβασμούς προδοτών βλέπουμε πάρα πολλούς στην ιστορία του αγγλικού εργατικού κινήματος από την πλευρά των αρχηγών των αγγλικών τρέιντ-γιούνιον, όμως σχεδόν όλοι οι εργάτες έχουν...