Στην Αφρική εκτός από τον Έμπολα χτυπά και ο “ιός” της επανάστασης. Διαβάστε ένα αναλυτικό άρθρο για τις τελευταίες εξελίξεις στην επαναστατημένη αφρικανική Μπουργκίνα Φάσο.
Η κατάσταση στη Μπουρκίνα Φάσο εξελίσσεται με αστραπιαία ταχύτητα από τότε που ξέσπασε η επανάσταση, την Πέμπτη 30 Οκτωβρίου. Οι επαναστατημένες μάζες, όχι μόνον έριξαν το μισητό Μπλαιζ Κομπαορέ, αλλά και το διαλεγμένο διάδοχό του, το στρατηγό Ονορέ Τραορέ, λίγες μόλις ώρες αργότερα. Από τότε το καθεστώς τρεκλίζει. Εν τω μεταξύ, η στρατιωτική ηγεσία, κάποια αντιδραστικά στοιχεία εντός της αντιπολίτευσης και η πλειονότητα των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων αγωνίζονται για την εύρεση κάποιου είδους συμφωνίας για να καθησυχαστούν οι μάζες και να αποκατασταθεί μια κάποια αστική κανονικότητα.
Η Πτώση του Μπλαιζ Κομπαορέ
Αργά την Πέμπτη, 30 Οκτωβρίου, αφότου οι μάζες έβαλαν φωτιά στα κτίρια του Κοινοβουλίου και έτρεψαν σε φυγή προς όλες τις κατευθύνσεις τους πολιτικούς, έγινε ξεκάθαρο ότι ο χρόνος για τον Μπλαιζ Κομπαορέ τελείωνε. Προσπάθησε να παραμείνει στην εξουσία αναθέτοντας τα καθημερινά καθήκοντά του ως αρχηγού της κυβέρνησης στον στρατηγό Ονορέ Τραορέ, ενώ ανέλαβε ο ίδιος την ευθύνη της διαχείρισης της “μεταβατικής” περιόδου.
Σαν πρώτη πράξη, ο στρατηγός διέταξε νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας. Αλλά, οι μάζες μπορούσαν να δουν πέρα από την απάτη και να αψηφήσουν και τη διαταγή για απαγόρευση κυκλοφορίας και το κράτος εκτάκτου ανάγκης. Την ίδια νύχτα, μαζεύτηκαν στην Πλας ντε λα Ρεβολούσιον (μετονομάστηκε από Πλας ντε λα Νάσιον από τις επαναστατημένες μάζες). Ήταν ξεκάθαρο ότι η Παρασκευή 1 Νοεμβρίου θα ήταν αποφασιστική. Τεράστιες κινητοποιήσεις ξεκίνησαν ξανά με τις μάζες αποφασισμένες να Παραελάυνουν στους δρόμους, να μαζεύονται στην Πλας ντε λα Ρεβολούσιον και μπροστά στο προεδρικό ανάκτορο.
Αυτές οι συνεχείς κινητοποιήσεις αποδεικνύονται σημαντικές. Μέχρι το βράδυ της Πέμπτης, ο Καμπαορέ ήταν βέβαιος ότι δε θα παρέδιδε την εξουσία. Ωστόσο, η πίεση από τους δρόμους ήταν απλώς γιγάντια. Ως συνέπεια, το καθεστώς επιχείρησε να διατηρηθεί κόβοντας ένα από τα σαπισμένα άκρα του. Το μήνυμα από το προεδρικό μέγαρο έλεγε ξεκάθαρα πως είναι απαραίτητο να γίνει μία ανακοίνωση. Έτσι, ο Μπλαιζ Καμπαορέ εμφανίστηκε στην τηλεόραση, ανακοινώνοντας την παραίτησή του: «Με στόχο τη διατήρηση των δημορκατικών θεσμών, καθώς και της κοινωνικής ειρήνης, δηλώνω πως παραιτούμαι κάθε εξουσίας ώστε να επιτρέψω την έναρξη μίας μεταβατικής περιόδου, που θα οδηγήσει σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές το περισσότερο σε 90 μέρες», δήλωσε. Αμέσως μετά, ήρθαν αναφορές ότι ταξιδεύει με ένα κονβόι τριάντα οχημάτων προς τα σύνορα με τη Γκάνα. Επόμενες αναφορές επιβεβαίωσαν ότι βρίσκεται στο Γιαμουσσούκρο, την πρωτεύουσα της Ακτής Ελεφαντοστού.
Ο αντισυνταγματάρχης Ισαάκ Ζίντα, υποδιοικητής της προεδρικής φρουράς, ανακοίνωσε τότε την παραίτηση του Καμπαορέ στην Πλας ντε λα Ρεβολουσιόν. Καθώς έφταναν νέα σχετικά με τη παραίτηση του Μπλαιζ Καμπαορέ, οι δρόμοι του Ουαγκαντούγκου ξεσπούσαν σε άγριους πανηγυρισμούς. Ένας μαζικός βρυχηθμός ακούστηκε από την Πλας ντε λα Ρεβολουσιόν. Απίστευτες σκηνές ευφορίας πλημμύρισαν τους δρόμους. Αυθόρμητα οι άνθρωποι ξεκινούσαν να τραγουδούν και να χορεύουν. Κάποιοι νεαροί τρέχανε πάνω-κάτω στους δρόμους χωρίς προφανή αιτία. Άλλοι ξεσπούν σε δάκρυα. Ο μισητός Μπλαιζ Καμπαορέ, δολοφόνος του Τόμας Σανκάρα και μοναδικός ηγέτης που η πλειονότητα των ανθρώπων γνώρισε ποτέ, είχε φύγει διωγμένος από τις μάζες. Ένας από τους διαδηλωτές είπε: «Ο Μπλαιζ Κομπαορέ έχει φύγει, το ‘σκασε και είμαστε πολύ χαρούμενοι. Οι λέξεις δε βγαίνουν εύκολα επειδή είμαι πολύ χαρούμενος. Τα παιδιά μου δε θα γνωρίσουν άλλο πρόεδρο.»
Τέτοιες σκηνές βλέπουμε στα πρώτα στάδια όλων των επαναστάσεων, όταν οι μάζες έχουν πετύχει μία αρχική νίκη. Όλα τα καταπιεσμένα συναισθήματα για την ταξική κοινωνία που ζούνε απελευθερώνονται σε μία συλλογική έκρηξη συναισθημάτων. Αμέσως μετά, η εμπειρία διδάσκει τις μάζες ότι, παρά τη σπουδαία νίκη που πέτυχαν, η σάπια άρχουσα τάξη παραμένει στη θέση της και αναγκάζονται να ξαναμπούν τον επαναστατικό δρόμο. Το άξιο λόγου σχετικά με τα γεγονότα της Παρασκευής έχει να κάνει με το πόσο γρήγορα ήρθε αυτή η συνειδητοποίηση.
Σαν σε ένα, όπως θα μπορούσε κανείς να το πει, συναισθηματικό τρενάκι του λούνα παρκ, το κλίμα ξαναγύρισε στο θυμό, ακόμη και στην οργή όταν κατάλαβαν τι πραγματικά συνέβη: παρότι ο Καμπαορέ είχε φύγει, είχε μεταφέρει τις ευθύνες της διακυβέρνησης στον Τραορέ, μία ακόμη μισητή φιγούρα και έμπιστο του προηγούμενου ηγέτη. Το κλίμα βάρυνε ξανά και η ατμόσφαιρα πύκνωνε από οργή καθώς οι επαναστατημένοι σημάδευαν τώρα τον Τραορέ.
Ο δεύτερος ηγέτης ανατρέπεται
Οι αναφορές των ειδησεογραφικών πρακτορείων περιγράφουν το τι συνέβη μετά σαν έναν “αγώνα ισχύος” μεταξύ του Τραορέ και του Ζίντα. Ο στρατηγός Τραορέ, επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων, εξέδωσε ανακοινωθέν που έλεγε: «Σε πλήρη συμφωνία με τα συνταγματικά μέτρα, και παίρνοντας υπόψη μας το κενό εξουσίας, αναλαμβάνω από σήμερα τις ευθύνες μου ως επικεφαλής του κράτους. Ωστόσο, σε μία πρωινή ραδιοφωνική ομιλία το Σάββατο, ο Ζίντα ανακοίνωσε ότι έχει αναλάβει τις ευθύνες. «Από σήμερα, αναλαμβάνω τις ευθύνες του επικεφαλής σε αυτή τη μεταβατική περίοδο και του επικεφαλής του κράτους», είπε. Για επιπρόσθετο εντυπωσιασμό, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ανέφεραν ότι αυτή η “βολή” ακούστηκε κοντά στο προεδρικό μέγαρο λίγο πριν από την ανακοίνωση του Ζίντα. Κι όλα αυτά τα γεγονότα αναφέρονται σα σύγκρουση ανάμεσα στον επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων, Τραορέ, και στο διοικητή της προεδρικής φρουράς, Ζίντα, με το δεύτερο να έχει σαφές προβάδισμα.
Αλλά, αυτό που τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν ανέφεραν καν ήταν η κατάσταση στους δρόμους την ώρα που αυτό το υποτιθέμενο “παιχνίδι ισχύος”. Μετά την σύντομη ευφορία που ακολούθησε την παραίτηση του Κομπαορέ, το κλίμα στην κεντρική πλατεία της Ουαγκαντούγκου άλλαξε δραστικά. Αναφορές μιλούσαν για νεαρούς άντρες που κινητοποιήθηκαν με στόχο να βγουν από την Πλας ντε λα Ρεβολουσιόν και να κατευθυνθούν προς το στρατιωτικό αρχηγείο και το προεδρικό μέγαρο. Μετά από όσα συνέβησαν την προηγούμενη μέρα, όταν παραπλήσιες σκηνές οδήγησαν στην επίθεση και στην πυρπόληση του κοινοβουλίου, οι στρατιωτικοί ηγέτες έπρεπε να δράσουν άμεσα. Τότε ήταν που ο Τραορέ αντικαταστάθηκε από τον Ζίντα. Στη βιασύνη να περιγράψουν αυτό που συνέβαινε ως αγώνα εξουσίας στο εσωτερικό του στρατέυματος, τα μέσα μόλις που ανέφεραν ότι η επακόλουθη ανακοίνωση που απεύθυνε ο στρατός έφερε την υπογραφή του διοικητή προσωπικού Τραορέ! Όσον αφορά το συμβάν με τους πυροβολισμούς (αν ποτέ συνέβη), δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι έχει την οποιαδήποτε σημασία. Για να είμαστε ξεκάθαροι: ο στρατηγός Ονορέ Τραορέ δεν απομακρύνθηκε σαν αποτέλεσμα κάποιου αγώνα ισχύος μεταξύ αξιωματικών. Ανατράπηκε από τις μάζες λίγες μόλις ώρες μετά την ανατροπή του Κοπαορέ.
Οι άνθρωποι στρέφονται εναντίον του στρατού
Αν οι στρατιωτικοί αρχηγοί νόμισαν ότι οι μανούβρες τους θα βοηθούσαν ώστε να ηρεμήσουν την κατάσταση στους δρόμους, ήταν πολύ γελασμένοι. Το αντίθετο συνέβη. Αφότου ο Ζίντα ανακοίνωσε την ανάληψη της εξουσίας από μέρους του, η οργή στράφηκε αμέσως εναντίον της στρατιωτικής ηγεσίας. Το Σάββατο, στους δρόμους του Ουαγκαντούγκου οι διαδηλωτές φώναζαν οργισμένα ότι δεν έδιωξαν τον Κομποαρέ ώστε να κάτσει στο σβέρκο τους ένας άλλος στρατιώτης. Το Reuters αναφέρει το σχόλιο ενός διαδηλωτή: “Είναι γελοίο. Ο στρατός απλά αντικαθιστά τον Μπλαιζ με ένα μικρό Μπλαιζ. Η προεδρική φρουρά άνοιξε πυρ στο πλήθος. Αν ήμασταν ικανοί να ξεφορτωθούμε τον Μπλαιζ, τότε εκείνος (Ζίντα) δε θα είναι ικανός να μας σταματήσει. Θα φύγει και αυτός, επίσης!”.
Η συμμαχία των κομμάτων της αντιπολίτευσης και των κοινωνικών ομάδων πολιτικής δράσης που, υπό κανονικές συνθήκες, κατευθύνουν την επανάσταση, συναντήθηκαν αργά το Σάββατο και απεύθυναν ανακοίνωση στην οποία κατηγορούσαν την ανάληψη της εξουσίας από το στρατό ως δήμευση της νίκης του λαού. «Η νίκη της λαϊκής εξέγερσης –και επομένως η διαχείριση της μετάβασης– ανήκει στο λαό και δε θα έπρεπε με κανένα τρόπο να καπηλευτεί από το στρατό. Η σύσκεψή μας διαβεβαίωσε για άλλη μία φορά ότι η μετάβαση αυτή πρέπει να είναι δημοκρατική και λαϊκή στο χαρακτήρα της», ειπώθηκε στην ανακοίνωση. Ανήγγειλαν επίσης μία διαμαρτυρία στην Πλας ντε λα Ρεβολουσιόν για το πρωί της Κυριακής.
Ταυτόχρονα, ο Ζίντα έκανε ότι καλύτερο μπορούσε για “να κερδίσει τις καρδιές και τα μυαλά των ανθρώπων”. Βγήκε στην τηλεόραση λέγοντας: «Αυτό δεν είναι ένα coup d’etat (πραξικόπημα) αλλά μία λαϊκή εξέγερση. Τη χαιρετίζω στο όνομα των μαρτύρων της και υποκλίνομαι μπροστά στις θυσίες των ανθρώπων μας.” Το πρόβλημα για αυτόν ήταν ότι κανείς δεν τον πίστεψε. Αυτό αποδείχτηκε την επόμενη μέρα (Κυριακή), όταν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι πλημμύρισαν και πάλι τους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν εναντίον των προσπαθειών του στρατού να κλέψει την επανάστασή τους. Τα πλήθη μίλησαν έντονα εναντίον των πράξεων του στρατού. Το BBC αναφέρει τα λόγια ενός άνδρα εξ αυτών: «Αυτό το πρωί, βγήκαμε στους δρόμους επειδή μέχρι τώρα η κατάσταση δεν είναι ξεκάθαρη. Ακόμη δεν έχουμε ένα ηγέτη για τη χώρα μας. Δε θέλουμε το στρατό στην εξουσία, ειδικά το ειδικό προεδρικό τάγμα.
Το σχόλιο για την προεδρική φρουρά είναι σημαντικό. Μια προσεκτική ανάλυση των γεγονότων δείχνει ότι από την έναρξη της επανάστασης, είναι το ειδικό τάγμα που χρησιμοποιήθηκε σχεδόν κατά αποκλειστικότητα από το στρατό, ενώ τα τακτικά στρατιωτικά σώματα κρατούνται σε επιφυλακή. Αυτό είναι πολύ σημαντικό σε συνάρτηση με την έως τώρα ιστορία της χώρας. Η Μπουρκίνα Φάσο έχει ιστορικό χαμηλόβαθμων αξιωματικών και βαθμοφόρων και μη στρατιωτικών που συνασπίστηκαν με τις μάζες. Ο Τόμας Σανκάρα είναι ίσως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ως εκ τούτου, οι στρατιωτικοί ηγέτες είναι προσεκτικοί να κρατήσουν τα απλά τάγματα μακριά από τις μάχες. Αν τολμήσουν να τα χρησιμοποιήσουν εναντίον των ανθρώπων, ρισκάρουν να διαλύσουν το στρατό προς όφελος των εξεγερμένων.
Η κατάσταση ήταν ακόμα πολύ τεταμένη. Κρατώντας σημαίες και πλακάτ, αυτοί που διαμαρτυρήθηκαν αποκήρυξαν τις πράξεις του στρατού. Χιλιάδες διαδηλωτές απαίτησαν από το στρατό να παραδώσει την εξουσία, αλλάζοντας ξανά τη συνθήματα: «Οι στρατιώτες κλέψανε την επανάσταση» «Ζίντα φύγε!» και «Ο Ζίντα είναι Ιούδας». Δυστυχώς, οι συγκεντρώσεις και οι πορείες την Κυριακή ήταν τόσο μεγάλες όσο αυτές την Τετάρτη και την Παρασκευή, εξαιτίας της δράσης των αντιπολιτευόμενων αρχηγών της αντιπολίτευσης. Όταν υπήρχαν πάνω από χίλιοι άνθρωποι στην Πλας ντε λα Ρεβολουσιόν, οι άνδρες της προεδρικής φρουράς εμφανίστηκαν πυροβολώντας στον αέρα και οδηγώντας τους μακριά από την πλατεία, καταφέρνοντας να την αδειάσουν από τους διαδηλωτές και να την περιφράξουν.
Αυτό που χρειάζεται να γίνει κατανοητό είναι ότι η αντιπολίτευση αποτελείται από πολλές ομάδες και τάσεις, καθεμία με τη δική της ατζέντα. Η πιο επαναστατική πτέρυγα και η εμπροσθοφυλακή του επαναστατικού ξεσηκωμού είναι η Balai Citoyen (η Σκούπα του Λαού), που συσπειρώνεται γύρω από το ράππερ Smokey και τους ρέγγε μουσικούς Sams’k Le Jah. Η αναφορά στη σκούπα προέρχεται από το επαναστατικό καθεστώς του Τόμας Σανκάρα που ξεκίνησε τις επιδρομές καθαρισμού των γειτονιών. Σήμερα χρησιμοποιείται σα σύμβολο του ξεκαθαρίσματος κάθε σαπίλας και βρωμιάς που εμφανίστηκε μετά τη δολοφονία του.
Τα όρια των ηγετών της αντιπολίτευσης έγιναν ολοφάνερα το Σαββατοκύριακο. Το Σάββατο, όταν ο Ζίντα ανακοίνωσε ότι δε θα αναλάβει τη διακυβέρνηση, η αντιπολίτευση δεν προετοίμασε κάποιες επιτροπές δράσεις, ούτε κάλεσε σε μαζικά συλλαλητήρια την ίδια στιγμή. Αντίθετα, οι άνθρωποι ενθαρρύνονταν να φύγουν από τους δρόμους!
Ο αρχηγός του Balai Citoyen, που έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην κινητοποίηση της νεολαίας προς την επαναστατική δράση εναντίον του παλιού καθεστώτος. Σε μία συνέντευξη τύπου ανακοίνωσαν τη στήριξη τους στο Ζίντα, με το επιχείρημα ότι, αν δεν ήταν ο στρατός, ποιος θα έπαιρνε την εξουσία κατά τη μεταβατική περίοδο. Ξεκάθαρα, η καμπάνια τους είχε ένα και μοναδικό σκοπό: να διώξουν τον Κομπαορέ, αλλά δεν είχαν ουδεμία ιδέα σε ό,τι αφορά την αντικατάστασή του, όπως από τι και πως.
Η έκκληση για μαζικά συλλαλητήρια ήρθε αργά το Σάββατο το απόγευμα. Αυτό ήταν αρκετά κακό, αλλά με την έγκληση των συλλαλητηρίων, ένας από τους αρχηγούς της αντιπολίτευσης έβγαλε ένα φλογερό και ριζοσπαστικό λόγο την επόμενη μέρα, εναντιωμένος στους ηγέτες του στρατού, αλλά ολοκλήρωσε παροτρύνοντας το πλήθος να διαλυθεί ησύχως. Ήταν μετά από αυτό το λόγο, με την πλατεία να αδειάζει, που μπόρεσαν οι προεδρικοί φρουροί να την καθαρίσουν και να την περιφράξουν.
Αυτό εξόργισε τις μάζες. Το BBC πήρε συνέντευξη από ένα συνηθισμένο διαδηλωτή που ήταν φανερά θυμωμένος από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και συνόψισε το κλίμα του πλήθους με τρόπο έξοχα διορατικό και με απίστευτη επαναστατική συνείδηση: «Είμαι εξοργισμένος με τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Χθες το βράδυ μας είπαν να έρθουμε και να διαμαρτυρηθούμε σήμερα το πρωί στις οκτώ. Είχα κι άλλα πράγματα να κάνω. Έχω μια οικογένεια να θρέψω, έχω πέντε παιδιά. Αλλά, ήρθα, κι αυτοί δεν είχαν τίποτα να πουν. Θα πρέπει να πάω σπίτι και να μάθω μερικά νέα, κι έτσι αυτοί θα μπορούσαν να πάνε να μιλήσουν σε κάποιον τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό.
«Σε όλες τις οικογένειες υπάρχουν προβλήματα, αλλά όταν τα πράγματα αγριεύουν, θέλουμε να δούμε τους επικεφαλής των οικογενειών. Που πήγαν τώρα; Ακόμη κι αν απειλούνταν, ακόμη κι αν είχαν προβλήματα, θα ‘πρεπε να ‘ναι εδώ μαζί μας στην Πλατεία της Επανάστασης. Ένα πολιτικός αγώνας είναι μία μάχη για να αλλάξει η ισορροπία των δυνάμεων. Αν οι στρατιωτικοί ηγέτες ήξεραν ότι έχουν τα στρατεύματα στο πλευρό τους, τότε τα πολιτικά κόμματα θα ‘χανε πολιτοφύλακες. Έτσι, θα είχαν έρθει στο πλευρό μας και θα βαδίζαμε μαζί προς το προεδρικό μέγαρο, και έτσι ο Ζίντα θα ‘ξερε ότι είναι άνθρωποι υποστηριζόμενοι από την αντιπολίτευση. Αλλά, αν οι ηγέτες της αντιπολίτευσης μένουν σπίτι, αν δεν είναι πουθενά, τότε πώς θα τα βγάλουμε πέρα με τον αγώνα για την εξουσία;
«Σήμερα, είμαστε θυμωμένοι μαζί τους, επειδή αυτοί το ‘καναν αυτό δυνατό για το στρατό. Αλλά, εμείς, ο λαός, δε θα σωπάσουμε.»
Ένας τρίτος ηγέτης ετοιμάζεται να φύγει
Την ίδια περίοδο, καθώς οι μάζες κυνηγιούνται από οπλισμένους στρατιώτες, ο Ζίντα είχε παρασκηνιακές συναντήσεις με τους υπόλοιπους στρατιωτικούς ηγέτες, τα αντιδραστικά στοιχεία της αντιπολίτευσης και διπλωμάτες από άλλες χώρες της Αφρικής, καθώς και με ιμπεριαλιστικές δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία. Οι παριστάμενοι ήταν ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Ζέφιριμ Βτιάμπρ (εξ αρχής προδότης), ο πρώην υπουργός εξωτερικών Αμπλάσσε Ουεντράογκο, ο πρώην πρωθυπουργός Ροχ Μαρκ Καμπορέ και ο Μπενεβέντε Σανκάρα. Μετά τη συνομιλία τους, ένας εκπρόσωπος του στρατού ανακοίνωσε ότι ένα προσωρινό σώμα θα δημιουργούνταν από “κοινή συνεννόηση” όλων των μετόχων. Ήταν ξεκάθαρο ότι η “κοινή συνεννόηση” σήμαινε τη συμμετοχή όλων σε μία απελπισμένη προσπάθεια να αποφύγουν την πτώση της εξουσίας στα χέρια των επαναστατημένων μαζών.
Τη Δευτέρα 3 Νοεμβρίου, έγινε φανερό ποιο ήταν το αποτέλεσμα αυτών των παρασκηνιακών συμφωνιών. Ο Ζίντα ανακοίνωσε στην ίδια συνάντηση των διπλωματών ότι θα έδινε εκτελεστικές εξουσίες σε μία “μεταβατική κυβέρνηση”. «Πρόκειται να κινηθούμε ταχύτατα, αλλά πρέπει να είμαστε υπερβολικά προσεκτικοί ώστε να αποφύγουμε κάθε λάθος που μπορεί να αποβεί μοιραίο για τη χώρα. Δεν είμαστε εδώ για να υφαρπάξουμε την εξουσία και να μείνουμε για να κυβερνήσουμε τη χώρα, αλλά για να τη βοηθήσουμε να βγει από αυτή την κατάσταση», δήλωσε. Πρόσθεσε ότι ένας νέος άρχοντας του κράτους, το πιθανότερο κάποιος αστός πολίτης, θα “επιλεγόταν” ακολουθώντας τις παροτρύνσεις πολλών ομάδων. Μία πολιτική “μεταβατική” κυβέρνηση επρόκειτο να εγκατασταθεί.
Αν αυτό πρόκειται να πραγματοποιηθεί, θα σήμαινε ότι οι μάζες έχουν ανατρέψει τρεις ηγέτες σε λίγες μόλις μέρες!
Ιμπεριαλιστική υποκρισία
Η υποκρισία των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων δε γνωρίζει όρια. Ο ιμπεριαλισμός των Ηνωμένων Πολιτειών και της Γαλλίας, σε συνεργασία με την αδύναμη και θλιβερή Αφρικανική Ένωση και τα Ηνωμένα Έθνη, κάνουν επανειλημμένες εκκλήσεις στους στρατιωτικούς να απομακρυνθούν και να δώσουν την εξουσία σε κάποια “πολιτική αρχή”. Το Υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών καταδίκασε το Σάββατο την αρπαγή της εξουσίας από το στρατό στη Μπουρκίνα Φάσο και πίεσε για την άμεση μεταβίβαση της εξουσίας στις πολιτικές αρχές. Η Ουάσινγκτον δηλώνει πως μπορεί αν παγώσει κάθε στρατιωτική συνεργασία αν θεωρήσει ότι έλαβε χώρα κάποιο πραξικόπημα.
Η Αφρικανική Ένωση πήρε την ίδια θέση. «Ο Πρόεδρος της Επιτροπής της Αφρικανικής Ένωσης… δίνει έμφαση στο καθήκον και την υποχρέωση των αμυντικών και προστατευτικών δυνάμεων να θέσουν εαυτόν στη διάθεση των πολιτικών αρχών που πρέπει να αναλάβουν τη μεταβίβαση», ειπώθηκε σε μία ανακοίνωση. Το γεγονός ότι η αδύναμη, υποτακτική και άοπλη Αφρικανική Ένωση παίρνει ολόιδια άποψη με αυτή της Ουάσινγκτον δε θα έπρεπε να ξαφνιάζει. Άλλωστε, είναι απλώς τα παιδιά της τοπικής αντιπροσωπείας των ιμπεριαλιστικών αφεντικών τους. Όταν οι ιμπεριαλιστές λένε “πήδα”, πρέπει να ρωτούν “πόσο ψηλά;”. Αυτή είναι η ίδια Αφρικανική Ένωση που συμφώνησε με τους εγκληματικούς βομβαρδισμούς του NATO στη Λιβύη το 2011, που είχαν ως αποτέλεσμα της δυστυχία για το λαό της Λιβύης. 72 Λίβυοι πολίτες σκοτώθηκαν από τις “έξυπνες βόμβες” του NATO, το ένα τρίτο των οποίων παιδιά, αφού ειπώθηκε ότι στόχος ήταν η προστασία των πολιτών από τον Καντάφι. Έχουν υποστηρίξει δολοφονικούς Λίβυους πολέμαρχους όπως το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο που, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, κρατά 8000 ανθρώπους χωρίς να έχει προηγηθεί δίκη, έχει σφαγιάσει 30000 έγχρωμους Λίβυους στην πόλη Τάουεργκα και αναλαμβάνει καθημερινά τον αχαλίνωτο βασανισμό και την εθνική εκκαθάριση, για τα οποία η Αφρικανική Ένωση –καθώς και τα Αφρικανικά έθνη που κάθονται στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, που ενέκρινε τους βομβαρδισμούς– πρέπει να δώσουν λόγο. Η Αφρικανική Ένωση αποτελείται από πολλούς εξίσου μισητούς δεσποτικούς ηγέτες που είναι πλέον, εντελώς ξαφνικά, υπερασπιστές της “δημοκρατίας”.
Ο ιμπεριαλισμός των Ηνωμένων Πολιτειών έχει υποστηρίξει κάθε σάπιο και δεσποτικό καθεστώς που υπήρξε, μεταξύ των οποίων και αυτό της Μπουρκίνα Φάσο. Στην πραγματικότητα, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Στρατιωτικής Διοίκησης Αφρικής των Ηνωμένων Πολιτειών, ο συνταγματάρχης Ζίντα έχει παραλάβει ειδική αμερικανική αντιτρομοκρατική εκπαίδευση τουλάχιστον δύο φορές.
Όλες αυτές οι προσπάθειες των ιμπεριαλιστών και των ανδρείκελών τους στην Αφρικανική Ένωση είναι αυτό-εξυπηρέτηση. Βλέπουν ότι ο στρατός της Μπουρκίνα Φάσο είναι πολύ αδύναμος για να αντισταθεί σε μία εξέλιξη της επανάστασης. Τώρα, προσπαθούν με κάθε δυνατό τρόπο να σφυρηλατήσουν κάποιου είδους συμφωνία που να περιλαμβάνει την εθελούσια παραίτηση του στρατού από την εξουσία και την ανάληψή της από μία “πολιτική” κυβέρνηση σε μία πλήρως διαφανή επιχείρηση να εφησυχάσουν οι μάζες. Με άλλα λόγια, προετοιμάζουν αντεπανάσταση με δημοκρατικό πρόσωπο.
Διδάγματα
Ένα από τα μεγαλύτερα διδάγματα της Μπουρκινέζικης επανάστασης είναι το πόσο ευλύγιστη αυτή είναι. Οι επαναστάτες κινούνται πάνω και κάτω στους δρόμους, από το προεδρικό μέγαρο στην Πλας ντε λα Ρεβολουσιόν και από κτήριο σε κτήριο. Αυτό είναι μεγάλο δίδαγμα για επαναστάτες σε ολόκληρο τον κόσμο. Η επανάσταση δεν είναι ποτέ στατική, δεν περιορίζει ποτέ τον εαυτό μένοντας εδώ. Επιπλέον, από τη στιγμή που οι επαναστατημένες μάζες έχουν φτάσει στο στόχο τους, δε φοβούνται να περάσουν το κατώφλι. Δε διαδηλώνουν απλά μπροστά σε ένα κτήριο. Μπαίνουν ενεργητικά μέσα και κυνηγούν τους αστούς πολιτικούς και τα αντιδραστικά στοιχεία. Αυτοί είναι και οι λόγοι για την ανεξήγητη επιτυχία που είχαν σε πέντε μόνο μέρες.
Τη Δευτέρα 3 Νοεμβρίου, οι δρόμοι του Ουαγκαντούγκου ήταν σχετικά ήρεμοι, ωστόσο η ένταση ήταν ακόμη παρούσα. Αυτό είναι ξεκάθαρη συνέπεια των πράξεων των ηγετών της αντιπολίτευσης που βιάστηκαν να μπουν σε έναν ατελείωτο κύκλο διαπραγματεύσεων με το καθεστώς. Φαίνεται πως ο στρατός, κάποιοι μέσα στην αντιπολίτευση και οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις έχουν όλοι μπει σε αυτή τη συμφωνία, όπου ο στρατός πρόκειται να παραδώσει την εξουσία σε ένα πολιτικό σώμα που θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές.
Οι επαναστατημένες μάζες στη Μπουρκίνα Φάσο πέτυχαν θαύματα σε λιγότερο από μία εβδομάδα. Αλλά, είναι ολοκάθαρο ότι εμποδίζονται να φτάσουν μέχρι το τέλος, καθώς τους λείπει η επαναστατική καθοδήγηση. Αυτό είναι και η επιβεβαίωση αυτών που οι Μαρξιστές λέγανε από την αρχή: η ηγεσία πρέπει να χτίζεται υπομονετικά από τα πριν.
Πρέπει να δούμε τι θα διαδραματιστεί μετά. Αλλά, αν η άρχουσα τάξη νομίζει ότι αυτή η σάπια συμφωνία θα ικανοποιήσει τις μάζες, είναι πικρά γελασμένη. Οι άνθρωποι βλέπουν πίσω από αυτήν. Μαθαίνουν για τη φύση των ηγετών τους μέσα από πικρή πείρα. Από την άλλη μεριά, είναι αισιόδοξοι, έχοντας ρίξει τρεις ηγέτες σε τέσσερις μέρες. Προς το παρόν παρακολουθούν τα γεγονότα να ξετυλίγονται πολύ έντονα και μαθαίνουν “απ’ έξω” το μάθημα των τελευταίων πέντε ημερών. Κανένα από τα βασικά προβλήματα δεν έχει λυθεί. Πολύ γρήγορα, πιθανόν μέσα σε λίγες μέρες, θα ξαναβρίσκονται στους δρόμους με το σφρίγος τους ανανεωμένο.
{fcomment}
