Διαβάστε ένα άρθρο σχετικά με το “Podemos”, που εκφράζει την εκτίμηση της Διεθνούς Μαρξιστικής Τάσης για το σημαντικό αυτό πολιτικό φαινόμενο.
Η κρίση είχε μία αποφασιστική κοινωνικοπολιτική επίδραση στην Ισπανία. Έτσι έχουμε δει τεράστιες κινητοποιήσεις στη χώρα, ξεκινώντας από τους «Αγανακτισμένους» το 2011 έως τα κινήματα κατά των εξώσεων, τη μεγαλειώδη πορεία των Μεταλλωρύχων και τις διαδηλώσεις για την εγκαθίδρυση της αβασίλευτης Δημοκρατίας φέτος το καλοκαίρι.
Το κίνημα των «Αγανακτισμένων» εμπεριείχε εκτός των άλλων και ένα ξεκάθαρο πολιτικό μήνυμα: ο λαός δε νιώθει ότι αντιπροσωπεύεται από κανέναν παραδοσιακό πολιτικό σχηματισμό. Το κίνημα έδειξε την έντονη απαξίωση των μαζών απέναντι στις ηγεσίες των εργατικών κομμάτων. Το PSOE (Σοσιαλιστικό Κόμμα) υπό την ηγεσία του Θαπατέρο, ήταν αυτό που ξεκίνησε τις παρούσες πολιτικές άγριας λιτότητας. Αλλά και η αξιοπιστία της «Ενωμένης Αριστεράς» (IU) είναι σχετικά χαμηλή, λόγω σκανδάλων διαφθοράς της κομματικής γραφειοκρατίας, αλλά και της συνεργασίας της με τους Σοσιαλιστές σε μια σειρά από Δήμους (Μαδρίτη, πόλεις της Ανδαλουσίας). Η «Ενωμένη Αριστερά» ακολούθησε μια ανοδική πορεία από το 2007 (από το 7% στο 14 %), αλλά φαίνεται ότι έχει φτάσει στα όριά της.
Η διάθεση για αγώνα ενάντια στο σύστημα είναι έντονη. Σύμφωνα με μια πρόσφατη δημοσκόπηση, το 25% των ερωτηθέντων έχει συμμετάσχει σε μία πορεία ή διαδήλωση. Όμως οι ακτιβιστές των μαζικών οργανώσεων μέχρι τώρα δεν έχουν καταφέρει να δώσουν μια πανισπανική έκφραση στους αγώνες. Είναι ενδεικτικό ότι στις 22/3/2014 διοργανώθηκε με περίπου 1 εκ. μετέχοντες η «Πορεία προς τη Μαδρίτη», από ένα μικρό σωματείο της Ανδαλουσίας, την ώρα που οι συνδικαλιστικές ομοσπονδίες και τα κόμματα απλά παρακολουθούσαν.
Η άνοδος του «PODEMOS»
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το κόμμα που ιδρύθηκε τον Ιανουάριο, με την ονομασία «PODEMOS» («Μπορούμε»), σαν άφθαρτος σχηματισμός και αποτελώντας οργανικό τμήμα των κινημάτων των προηγούμενων χρόνων εξέφρασε, ευκολότερα τα πολιτικά τους αιτήματα. Ένας σημαντικός παράγοντας για την επιρροή του ήταν ο ηγέτης του, ο Πάμπλο Ιγκλέσιας, ακαδημαϊκός και πρώην μέλος του ΚΚ Ισπανίας, που διακρίθηκε σε τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις με αντιδημοφιλείς, δεξιούς πολιτικούς.
Το «PODEMOS» έχοντας συγκεντρώσει μέσα σε μόλις 48 ώρες τον απαιτούμενο αριθμό των 50.000 υπογραφών για τη συμμετοχή στις πρόσφατες Ευρωεκλογές, κατάφερε τελικά να κερδίσει το 8% με 1.200.000 ψήφους και εξέλεξε 5 Ευρωβουλευτές, την ώρα που η «Ενωμένη Αριστερά» (ΕΑ) απέσπασε 1.600.000 ψήφους, εκλέγοντας 6 ευρωβουλευτές και αδυνατώντας να καλύψει το κενό που άφησε η κατάρρευση του PSOE. Ειδικά στις εργατικές περιοχές της Αστούρια και της Μαδρίτης, το «PODEMOS» είχε σημαντικές επιτυχίες, ξεπερνώντας τα ποσοστά της ΕΑ.
Το πρόγραμμα του «PODEMOS» δημιουργήθηκε από ένα προσχέδιο που κατέθεσε – η μη εκλεγμένη παρ’ όλα αυτά – ηγεσία του και δόθηκε στη συνέχεια στους τοπικούς «κύκλους» για τροποποιήσεις. Στη συνέχεια και αφού οι τροποποιήσεις ολοκλήρωσαν το κείμενο, αυτό αναρτήθηκε ηλεκτρονικά για ψηφοφορία. Έτσι έγινε και με τις λίστες των υποψηφίων. Κάθε «κύκλος» μπορούσε να προτείνει λίστα, αλλά τελικά η λίστα που πρότεινε ο ίδιος ο Πάμπλο Ιγκλέσιας έλαβε το 97% των ψήφων.
«Γεωμετρική» αύξηση επιρροής
Αμέσως μετά την πρώτη σημαντική εκλογική επιτυχία του, η άρχουσα τάξη ξεκίνησε μία εκστρατεία λάσπης κατά του «PODEMOS» και του ηγέτη του. Είπαν ότι σε περίπτωση εκλογής του κόμματος η χώρα θα βυθιστεί σε οικονομικό χάος, αλλά και ότι ο ηγέτης του είχε σχέσεις με την βασκική ΕΤΑ, αλλά και με την κουβανική και μπολιβαριανή κυβέρνηση. Έτσι όμως η άρχουσα τάξη, αντί να πλήξει το «PODEMOS», το ενίσχυσε.
Η αναφορά στις σχέσεις με τη Βενεζουέλα πάντως είναι βάσιμη, καθώς η περί τον Ιγκλέσιας ηγέτες, ο Μονεδέρο και ο Ερεχόν, έχουν θητεύσει σε θέσεις συμβούλου του Τσάβες στη Βενεζουέλα, με συμβουλές όμως που δυστυχώς ενδυνάμωσαν τις αδύναμες, ρεφορμιστικές πλευρές της πολιτικής της Μπολιβαριανής ηγεσίας. Το πρόγραμμα του «PODEMOS» είναι πολύ πιο μετριοπαθές από τις σοσιαλιστικές διακηρύξεις (που δεν έχουν όμως ουσιαστικά εφαρμοστεί) του Μπολιβαριανού κινήματος στη Βενεζουέλα. Αλλά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία στην παρούσα φάση, είναι το πως αντιλαμβάνονται το κόμμα οι μάζες.
Για ένα μεγάλο αριθμό Ισπανών εργαζομένων το «PODEMOS» εκπροσωπεί τη μόνη εναλλακτική λύση στην εφαρμοζόμενη πολιτική του καπιταλισμού σε βαθειά κρίση. Έτσι η επιρροή του νέου κόμματος συνεχώς αυξάνεται. Το καλοκαίρι οι δημοσκοπήσεις το έφερναν στο 15%, αργότερα του έδωσαν 23% και η πιο πρόσφατη, πριν από 2 εβδομάδες, φέρνει το «PODEMOS» πλέον πρώτο κόμμα, με 27%!
Το Μέτωπο «PODEMOS» και ΕΑ
Η εκρηκτική άνοδος του «PODEMOS» βάζει τη σφραγίδα της στην πολιτική ζωή της Ισπανίας. Εμφανίζονται γενικευμένες, αυθόρμητες ενωτικές διαθέσεις με την ΕΑ. Εκατομμύρια ανθρώπων πλέον, ελπίζουν σε πιθανή νίκη μιας εκλογικής συμμαχίας μεταξύ των δύο αυτών κομμάτων. Με τα τωρινά δεδομένα των δημοσκοπήσεων, μια τέτοια συμμαχία θα κέρδιζε σίγουρα τις εκλογές.
Ήδη κάτω από την πίεση της βάσης και των δύο κομμάτων αρχίζουν να καταρτίζονται κοινές εκλογικές λίστες για τις τοπικές και περιφερειακές εκλογές που έχουν προγραμματιστεί για τις αρχές του επόμενου χρόνου, παρά τις αντιδράσεις της πιο συντηρητικής πτέρυγας της ΕΑ και κάποιων μεμονωμένων περιπτώσεων στελεχών του «PODEMOS».
Στην πραγματικότητα τα προγράμματα και των δυο κομμάτων είναι σχεδόν ταυτόσημα και το ίδιο πολιτικά ακατάλληλα, γιατί είναι ρεφορμιστικά και χωρίς την πρόθεση να βγουν έξω από τα όρια του καπιταλισμού.
Οργανωτικά η ΕΑ έχει ένα «μέγεθος» 30.000 μελών, εκ των οποίων μόνο τα 10.000 είναι ενεργά σε ολόκληρη τη χώρα. Από την άλλη πλευρά, το «PODEMOS» τώρα αρχίζει να δημιουργεί οργανωτικές δομές. Υπάρχουν περίπου 800 τοπικοί του «κύκλοι» στην Ισπανία με 1.000 – 2.000 μετέχοντες στους μεγαλύτερους από αυτούς. Βέβαια χιλιάδες άτομα βρίσκονται ακόμα εκτός του κόμματος, αλλά το παρακολουθούν. Μέσα στον Οκτώβριο, όποτε και διοργανώθηκε το ιδρυτικό του συνέδριο, ήδη 200.000 άτομα ζήτησαν να γίνουν μέλη, με αποτέλεσμα να φτάσει πλέον να γίνει το 3ο σε μέγεθος κόμμα της χώρας, πίσω από το Λαϊκό Κόμμα και το PSOE.
Το κυβερνητικό πρόγραμμα του «PODEMOS»
Σε πρόσφατη ερώτηση δημοσιογράφων σχετικά με την κυβερνητική πολιτική για τις πρώτες μέρες μιας κυβέρνησης «PODEMOS», ο Ιγκλέσιας ανέφερε τα εξής:
-
Απαλλοτρίωση των άδειων κατοικιών και ενοικίαση τους σε ύψος 15-20% του μηνιαίου εισοδήματος της οικογένειας.
-
αγόρευση διακοπής ρεύματος σε όσους δεν πληρώνουν και εθνικοποίηση των εταιρειών ηλεκτρικής ενέργειας που δε θα συμμορφωθούν.
-
Απαγόρευση νέων εξώσεων.
-
Κλείσιμο των φορολογικών «παραδείσων» και επιστροφή των χρημάτων που βρίσκονται εκεί.
-
Ποινική δίωξη και φυλάκιση των τραπεζιτών που καταχράστηκαν χρήματα.
Το πρόγραμμα αυτό είναι ένα ρεφορμιστικό, Κεϋνσιανό πρόγραμμα. Η ΕΑ μιλά τουλάχιστον για εθνικοποιήσεις και για σοσιαλισμό, έστω σε ένα απροσδιόριστο μέλλον. Το στοιχείο που τράβηξε τον κόσμο στο «PODEMOS» είναι ότι ήταν πολύ ριζοσπαστικό στην αντιμετώπιση του καθεστώτος και θαρρετά δήλωσε μέσω της ηγεσίας του, ότι μέσα σε 2 χρόνια σκοπεύει να έρθει στην εξουσία για να αλλάξει ριζικά την κατάσταση.
Ήδη από την άλλη πλευρά, έχουν ξεκινήσει συζητήσεις για μία κυβέρνηση συνεργασίας μεταξύ Λαϊκού Κόμματος και PSOE, η οποία όμως αν καταφέρει να σχηματιστεί θα είναι μία κυβέρνηση κρίσης από την αρχή, που το μόνο που θα καταφέρει θα είναι η παραπέρα ενίσχυση της επιρροής του «PODEMOS», αλλά και της ΕΑ. Με το «PODEMOS» όμως πρώτο κόμμα στις δημοσκοπήσεις, η πιο πιθανή προοπτική πλέον είναι στις εθνικές εκλογές που θα διεξαχθούν σε περίπου ένα χρόνο από τώρα, η Ισπανία να αναδείξει μια ισχυρή αυτοδύναμη αριστερή κυβέρνηση. Σε συνδυασμό με μια πιθανή αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό το γεγονός μπορεί να γίνει η αρχή ενός αριστερού «ντόμινο» σε όλη την Ευρώπη, που θα θέσει αντικειμενικά στο προσκήνιο μια μεγάλη ιστορική ευκαιρία για την ανατροπή του καπιταλισμού.
Πηγή ενημέρωσης: η εφημερίδα των Ισπανών μαρξιστών της Ενωμένης Αριστεράς «Lucha de Clases»
{fcomment}
