Διαβάστε ένα ενδιαφέρον άρθρο του Jorge Martin, συντάκτη του www.marxist.com, σχετικά με τα αποτελέσματα των πρόσφατων δημοτικών εκλογών στη Βενεζουέλα.
Οι δημοτικές εκλογές της 8ης Δεκεμβρίου στη Βενεζουέλα έδωσαν άλλη μια νίκη στη Μπολιβαριανή Επανάσταση, με το Ενιαίο Σοσιαλιστικό Κόμμα (PSUV) και τους συμμάχους του στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλο, να λαμβάνουν 5,1 εκατ. Ψήφους (49,24% του συνόλου) και 4,4 εκατ. Ψήφους (42,72%) η αντιπολίτευση. Αν καταλογιστούν και οι ψήφοι για τους μπολιβαριανούς υποψηφίους που κατέβηκαν έξω από την κύρια συμμαχία με τον Μ.Π.Π., το συνολικό ποσό για την επανάσταση συγκεντρώνει πάνω από 54%.
Το ποσοστό συμμετοχής ήταν 58,72%, πολύ υψηλότερο απ’ ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες σε αντίστοιχες εκλογές και υψηλότερο απ’ ότι στις περιφερειακές εκλογές πριν από ένα χρόνο που ήταν λίγο κάτω από 54%.
Η αντιπολίτευση είχε παρουσιάσει αυτές τις εκλογές ως δημοψήφισμα για την προεδρία του Μαδούρο. Υποσχέθηκαν να πάρουν την πλειοψηφία και να εκλέξουν 100 δημάρχους. Διαψεύσθησαν από το ίδιο το αποτέλεσμα. Όχι μόνο έχασαν τη ψηφοφορία,αλλά το πλεονέκτημα της μπολιβαριανής επανάστασης απέναντι στην αντιπολίτευση αυξήθηκε σημαντικά, από μόλις 1,49 ποσοστιαίες μονάδες στις προεδρικές εκλογές της 14ης Απριλίου στο 6,52 τώρα. Όσον αφορά τον αριθμό των δημάρχων, με τα περισσότερα αποτελέσματα να έχουν βγει, το PSUV και οι σύμμαχοί του εξέλεξαν 234 και η αντιπολίτευση 67.
Ο δήμος Caracas Libertador στην πρωτεύουσα, κερδήθηκε από τον υποψήφιο του PSUV Jorge Rodriguez με 474.227 ψήφους (54,55%), ο οποίος κέρδισε ακόμη σε 4 κοινότητες που είχαν ψηφίσει τον Απρίλιο την αντιπολίτευση. Ο αγώνας στο Μητροπολιτικό Caracas χάρισε οριακή νίκη στην αντιπολίτευση με τον κατεστημένο Antonio Ledezma να κερδίζει το 50,81% των ψήφων, ποσοστό μειωμένο σε σύγκριση με την προηγούμενη νίκη του το 2008, οπότε είχε καταλάβει το 52,4% των ψήφων.
Το PSUV και οι σύμμαχοί του κέρδισαν σε 14 από τις 24 πρωτεύουσες της χώρας και σε 30 από τις 40 πιο πυκνοκατοικημένες πόλεις της χώρας. Ωστόσο,η αντιπολίτευση κέρδισε σε σημαντικές πρωτεύουσες, όπως η Valencia και το Barquisimeto (που είχαν προηγουμένως Μπολιβαριανούς δημάρχους), ενώ διατήρησε τα Barinas, Maracaibo, Merida και San Cristobal.
Το PSUV κέρδισε σταθερές νίκες στις πρωτεύουσες των Apure, Aragua, Vargas, Anzoategui, Cojedes, Delta Amaruco, Portuguesa, Trujillo, ακόμα και στην πρωτεύουσα της πολιτείας της Miranda που κυβερνάται από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Καπρίλες.Νίκησε σημαντικά την αντιπολίτευση στο Heres, την πρωτεύουσα της βιομηχανικής περιοχής στο Μπολιβάρ. Η ήττα του PSUV στη Valencia, στο Carabobo, μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι το κόμμα είχε εκδιώξει τον προηγούμενο δήμαρχο με την κατηγορία της διαφθοράς. Παρ’ όλα αυτά, το PSUV κέρδισε στην πολιτεία του Carabobo στο σύνολό της, όπου η αντιπολίτευση είχε ένα προβάδισμα 108.000 ψήφων στις προεδρικές εκλογές του Απριλίου και τώρα έχασε για 59.000.
Kατά τον εορτασμό των εκλογικών αποτελεσμάτων, ο πρόεδρος Μαδούρο δεσμεύτηκε να εντείνει την επίθεση ενάντια στον «οικονομικό πόλεμο», την κερδοσκοπία και το σαμποτάζ της οικονομίας που ξεκίνησε από την «παρασιτική αστική τάξη», καθώς και να λάβει σκληρά μέτρα κατά της διαφθοράς. Αυτό ήταν το θέμα που κυριάρχησε σ’ όλη την προεκλογική εκστρατεία.
Ο πληθωρισμός και η έλλειψη βασικών αγαθών είναι ένας από τους κύριους παράγοντες που διαβρώνει την κοινωνική βάση στήριξης της Μπολιβαριανής Eπανάστασης. Αυτό προκαλείται από ένα συνδυασμό παραγόντων. Από τη μία πλευρά, υπάρχει αναμφίβολα μία σκόπιμη εκστρατεία πολιτικά υποκινούμενου σαμποτάζ της οικονομίας από την πλευρά της αστικής τάξης. Είναι η ίδια στρατηγική που χρησιμοποιήθηκε κατά της κυβέρνησης Αλιέντε στη Χιλή, όταν ο ο πρόεδρος των ΗΠΑ Νιξον διέταξε τον Κίσινγκερ «να κάνει την οικονομία να ουρλιάξει». Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η εξέγερση των παραγωγικών δυνάμεων ενάντια στις μεταρρυθμίσεις που έχουν εισαχθεί από την Μπολιβαριανή επανάσταση από το 2003 για να υπερασπιστούν την πρόσβαση στα βασικά προϊόντα διατροφής για τους εργαζομένους (μέσω του ελέγχου των τιμών) και να αποφευχθεί η φυγή κεφαλαίων (μέσω των συναλλαγματικών ελέγχων). Τα τελευταία 10 χρόνια έχουν αποδείξει ότι η καπιταλιστική οικονομία δε μπορεί να ρυθμιστεί. Οι καπιταλιστές έχουν βρει πολλούς τρόπους αποφυγής των ελέγχων, νόμιμους και παράνομους.
Ένας άλλος παράγοντας είναι η αύξηση του βιοτικού επιπέδου του πληθυσμού – ως αποτέλεσμα των κυβερνητικών προγραμμάτων – τα οποία δεν έχουν συνδυαστεί με την αύξηση της παραγωγής των προϊόντων. Αυτό οδηγεί αναγκαστικά σε πληθωρισμό και σε μία αυξημένη πίεση για την εισαγωγή καταναλωτικών αγαθών. Η σταθερή ισοτιμία λειτουργεί επίσης ως αντικίνητρο για την εθνική παραγωγή.
Τα τελευταία 10 χρόνια, μετά την ήττα του lock-out του πετρελαίου το 2002/2003, η κυβέρνηση χρησιμοποιεί μεγάλα ποσά χρημάτων από το πετρέλαιο για επενδύσεις σε κοινωνικά προγράμματα και για ανάπτυξη των υποδομών. Γέφυρες, δρόμοι, υπόγεια συστήματα και άλλα δημόσια έργα έχουν πραγματοποιηθεί στο διάστημα αυτό.
Στο παρελθόν, τα έσοδα του πετρελαίου δημιούργησαν μια εξαιρετικά παρασιτική ολιγαρχία που ήταν σε θέση να ζει από τις κρατικές επιδοτήσεις και τη διαφθορά. Τα έσοδα από το πετρέλαιο τα είχε ιδιοποιηθεί η άρχουσα τάξη. Τώρα, τα ίδια χρήματα χρησιμοποιούνται για δημόσια έργα και κοινωνικά προγράμματα. Δεν είναι, όμως, μόνο η άρχουσα τάξη εξαιρετικά δυσαρεστημένη με την κατάσταση που επικρατεί, καθώς, όπως προαναφέραμε, εφόσον η επένδυση αυτή δε συνοδεύεται από αύξηση της παραγωγής, οδηγεί σε πληθωρισμό.
Τέλος, η αποχή του κεφαλαίου που είναι σε εξέλιξη εδώ και 10 χρόνια, οφείλεται επίσης στο γεγονός ότι η Μπολιβαριανή Επανάσταση ενθάρρυνε τους εργαζομένους, τους καθοδήγησε στην κατάληψη εργοστασίων, στην απαίτηση για εργατικό έλεγχο και σε πολλές περιπτώσεις οι διεκδικήσεις τους ανάγκασαν την κυβέρνηση να τους υποστηρίξει. Το περιβάλλον αυτό δεν είναι ευνοϊκό για τους καπιταλιστές, αφού δημιουργεί ανασφάλεια για τις επενδύσεις τους.
Ο οικονομικός πόλεμος που συμβαίνει σήμερα δεν είναι καινούριος. Μπορεί να εντοπιστεί το 2001, όταν ο Ούγκο Τσάβες εισήγαγε μια σειρά από Εξουσιοδοτικούς νόμους που απέδειξαν στην αστική τάξη ότι ο ίδιος δε θα μπορούσε να εξαγοραστεί ούτε να συμβιβαστεί και ότι σοβαρολογούσε για την εφαρμογή του προγράμματός του για κοινωνική πρόοδο. Ήταν εκείνη η στιγμή που η άρχουσα τάξη της Βενεζουέλας και τα αφεντικά της στην Ουάσινγκτον ξεκίνησαν μια εκστρατεία για την ανατροπή του Τσάβες και τη διάλυση της Επανάστασης. Η εκστρατεία, βέβαια, συνεχίζεται και έχει υιοθετήσει διάφορες μορφές καθώς περνάν τα χρόνια, όπως είναι το ανοιχτό στρατιωτικό πραξικόπημα, οι απόπειρες δολοφονίας, ο διπλωματικός εκφοβισμός και η ιμπεριαλιστική επιθετικότητα.
Μετά από κάθε νίκη της επανάστασης ενάντια σ’ αυτές τις προσπάθειες, πάντα γινόταν μια νέα προσπάθεια συνδιαλλαγής και ένα διαθέσιμο χέρι απλωνόταν προς την αντιπολίτευση. Όποτε η ολιγαρχία υποχώρησε προσωρινά, δεν ήταν για να αποδεχθεί την ήττα της, αλλά για να ανασυγκροτήσει τις δυνάμεις της και να περιμένει την κατάλληλη ευκαιρία για να επιτεθεί ξανά εναντίον του προλεταριάτου.
Μετά την οριακή νίκη στις προεδρικές εκλογές της 14ης Απριλίου 2013, ο Μαδούρο έκανε έκκληση στους επιχειρηματίες να μείνουν μακριά από την πολιτική και την αποσταθεροποίηση και να επικεντρωθούν στην παραγωγή. Προσέφερε τη δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών, όμοιες με εκείνες στην Κίνα, για να δικευκολύνει τους ελέγχους συναλλάγματος. Υπήρχε ακόμη και συζήτηση για μεταρρυθμίσεις σε ορισμένα από τα άρθρα του Εργατικού Δικαίου. Μια σειρά από εξέχοντες τηλεπαρουσιαστές και παρουσιαστές ραδιοφώνου απομακρύνθηκαν από την κρατική τηλεόραση και τους ραδιοφωνικούς σταθμούς.
Τίποτα απ’ αυτά δε λειτούργησε φυσικά. Η καπιταλιστική τάξη βρίσκεται σε θεμελιακή αντίφαση με τη Μπολιβιαρινή Επανάσταση. Προκειμένου να λειτουργήσει σωστά ο καπιταλισμός, πρέπει να διαλυθεί η Επανάσταση, έτσι ώστε οι καπιταλιστές να επανακτήσουν τον έλεγχο του κρατικού μηχανισμού και να εκτοπίσουν τις μάζες από την πολιτική αρένα.
Ήδη από το Σεπτέμβριο, όλες οι δημοσκοπήσεις έδειχναν σταθερή απώλεια στήριξης προς την κυβέρνηση. Αυτό που άλλαξε την κατάσταση ήταν τα σκληρά μέτρα ενάντια στους καπιταλιστές που λαμβάνονται από τις αρχές Νοεμβρίου. Τα σχέδια για την απελευθέρωση των συναλλαγματικών είχαν διαλυθεί. Οι αρχές κατέσχεσαν αποθήκες γεμάτες αγαθά (ξεκινώντας με τα ηλεκτρονικά και τα λευκά είδη της αλυσίδας Daka) και ανάγκασαν τις επιχειρήσεις να τα πωλούν σε «δίκαιες τιμές». Ένας από τους μηχανισμούς κερδοσκοπίας εκ μέρους των καπιταλιστών ήταν να εισαγάγουν αγαθά χρησιμοποιώντας δολάρια που λαμβάνονταν από τον κρατικό φορέα CADIVI στη ρυθμιζόμενη ισοτιμία 6,3 και στη συνέχεια να τα πωλούν σε τιμές που υπολογίζονται με βάση τη μαύρη αγορά σε αναλογία 40 προς 1. Μ’ αυτόν τον τρόπο είχαν εμπορικό πλεόνασμα πάνω από 1000%. Δεκάδες επιχειρηματίες και καπιταλιστές συνελήφθησαν για αυτό το αδίκημα.
Τα μέτρα της κυβέρνησης, τα οποία έλαβαν μεγάλη δημοσιότητα, είχαν διπλό αντίκτυπο. Από τη μία, κατάφεραν να κάνουν τα προϊόντα διαθέσιμα σε ανθρώπους που προηγούμενως δεν μπορούσαν να τα αγοράσουν. Από την άλλη, αναζωπύρωσε το επαναστατικό πνεύμα των μαζών. Η κυβέρνηση προσδιόριζε με σαφήνεια τον εχθρό (ο Μαδούρο ονομάτισε τις τρεις κύριες εργοδοτικές οργανώσεις Fedecamaras, Consecomercio and Venamcham, ως υπεύθυνες για τον οικονομικό πόλεμο) και λάμβανε σκληρά μέτρα εναντίον του.
Αυτό ήθελε να δει ο επαναστατικός λαός. Η απάντηση απέναντι στον οικονομικό πόλεμο δεν περιοριζόταν μόνο στις δράσεις της αστυνομίας και των κρατικών λειτουργών, αλλά έγινε μια συντονισμένη προσπάθεια, κυρίως από την πλευρά της INDEPABIS, για τη συμμετοχή των εργαζομένων. Το INDEPABIS είναι ο φορέας που είναι αρμόδιος για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των καταναλωτών και του αγώνα κατά της κερδοσκοπίας και είναι υπό την ηγεσία του Eduardo Saman που είναι μία από τις πιο δημοφιλείς μορφές στην αριστερή πτέρυγα της Μπολιβαριανής ηγεσίας. Είναι προφανές ότι η επίθεση αυτή όχι μόνο επέτρεψε στο Μπολιβαριανό κίνημα να κερδίσει τις εκλογές, αλλά και να αυξήσει το προβάδισμα έναντι της αντιπολίτευσης.
Το συμπέρασμα είναι προφανές. Ο καπιταλισμός δε μπορεί να ρυθμιστεί. Η ολιγαρχία δε θα σταματήσει να συνωμοτεί εναντίον της Επανάστασης. Προκειμένου να αποτραπεί η περαιτέρω αποδιάρθρωση και το σαμποτάζ της οικονομίας, τα μέσα παραγωγής, οι τράπεζες και οι μεγάλες εκτάσεις γης θα πρέπει να απαλλοτριωθούν και να μπουν κάτω από εργατικό έλεγχο, έτσι ώστε να ενσωματωθούν σ’ ένα δημοκρατικό σχέδιο. Αυτό θα σήμαινε μία κατά μέτωπο σύγκρουση με την αστική τάξη και τον ιμπεριαλισμό που μπορεί να κερδιθεί μόνο με την ευρύτερη κινητοποίηση των επαναστατικών μαζών με την εργατική τάξη στη κεφαλή. Αυτή είναι η μόνη λύση. Οποιαδήποτε προσπάθεια συμβιβασμού με την άρχουσα τάξη θα οδηγεί σε σαμποτάζ και αντεπαναστατικές επιθέσεις. Αυτή είναι η επιλογή που βρίσκεται μπροστά μας μετά από αυτή την εκλογική νίκη.
{fcomment}
