Εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές, δάσκαλοι και γονείς διαδήλωσαν την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου σε περισσότερες από 70 πόλεις στην Ισπανία στα πλαίσια της 24ωρης απεργίας ολόκληρου του εκπαιδευτικού συστήματος, ενάντια στις περικοπές και τις αντιμεταρρυθμίσεις και υπέρ της υψηλής ποιότητας και του δωρεάν δημόσιου χαρακτήρα της εκπαίδευσης.
Η απεργία είχε κληθεί, από κοινού από τα συνδικάτα των εκπαιδευτικών, το κίνημα «Πράσινη Παλίρροια» (Marea Verde) ενάντια στις περικοπές της εκπαίδευσης, τις φοιτητικές οργανώσεις και τους συλλόγους γονέων. Το κίνημα ήταν μια διαμαρτυρία ενάντια στη διαρκή επίθεση του δεξιού κόμματος PP στη δημόσια εκπαίδευση και ιδιαίτερα ενάντια στο νόμο που παραπλανητικά αποκαλείται νόμος «για τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης» (LOMCE), δημιούργημα του μισητού υπουργού Παιδείας, Χοσέ Ιγνάθιο Βερτ.
Ο νόμος LOMCE, ο οποίος εγκρίθηκε από την κυβέρνηση τον Μάιο του τρέχοντος έτους, παρά τις μαζικές διαμαρτυρίες μαθητών, δασκάλων και γονέων, συζητείται τώρα στο Κοινοβούλιο. Έχοντας περάσει από το Κογκρέσο, είναι πιθανό ότι η Γερουσία θα τον εγκρίνει επίσης, καθώς και τα δύο αυτά σώματα ελέγχονται από το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα .
Η αντίδραση σε αυτό το νόμο έρχεται από πολλές διαφορετικές πλευρές. Μεταξύ άλλων, ο νόμος έχει ως στόχο να δημιουργήσει ένα εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο θα είναι:
-
προσανατολισμένο προς την αγορά εργασίας και τις ανάγκες των επιχειρήσεων και όχι για εκπαιδευτικούς στόχους . Αυτό ισοδυναμεί με το άνοιγμα της πίσω πόρτας για ιδιωτικοποιήσεις σε όλα τα επίπεδα του εκπαιδευτικού συστήματος.
-
κάνει ταξικές διακρίσεις, ωθώντας τους μαθητές από λαϊκές οικογένειες στην απόκτηση λιγότερο αξιόλογων επαγγελματικών προσόντων και τον αποκλεισμό τους από τα πανεπιστήμια.
-
πιο αυταρχικό, αφαιρώντας εξουσίες από τα Σχολικά Συμβούλια (στα οποία εκπροσωπούνται οι γονείς, οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί) και από τα Συμβούλια των εκπαιδευτικών, συγκεντρώνοντας εξουσίες κυρίως στο πρόσωπο του Διευθυντή του Σχολείου που τώρα θα έχει επίσης τη δύναμη να προσλαμβάνει και να απολύει καθηγητές.
-
στρέφεται εναντίον μαθητών από φτωχότερα στρώματα, καθώς μειώνει την ποσότητα και το ποσό των υποτροφιών, κάνοντας τις απαιτήσεις των μελλοντικών υποτροφιών πιο αυστηρές.
-
κάνει διακρίσεις φύλου, καθώς επιτρέπει την κρατική χρηματοδότηση των ιδιωτικών σχολείων τα οποία διαχωρίζονται κατά φύλο.
-
πιο σοβινιστικό, με την υποβάθμιση της εκμάθησης των γλωσσών διαφόρων εθνικοτήτων.
Επιπλέον, ο νόμος προβλέπει την εκ των υστέρων δικαιολόγηση για τις βίαιες περικοπές στον προϋπολογισμό για την εκπαίδευση που εισήχθηκαν κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών (συνολικού ύψους € 6.400.000.000), με την απόλυση περίπου 70.000 εκπαιδευτικών, αυξημένες αναλογίες μαθητών προς εκπαιδευτικούς, περικοπές στους σχολικούς προϋπολογισμούς, κλπ. Οι οργανώσεις των μαθητών και των εκπαιδευτικών έχουν χαρακτηρίσει το νόμο ως μια προσπάθεια επιστροφής στο εκπαιδευτικό σύστημα του καθεστώτος του Φράνκο.
Της απεργίας στις 24 Οκτωβρίου, η οποία επηρέασε όλα τα επίπεδα του εκπαιδευτικού συστήματος από το δημοτικό έως το πανεπιστήμιο, προηγήθηκε μια διήμερη απεργία που είχε καλέσει το Συνδικάτο Μαθητών (SE) στις 22 και 23 Οκτωβρίου, με μεγάλες διαδηλώσεις που συμμετείχαν δεκάδες χιλιάδες μαθητές στις κύριες πόλεις.
Ως συνήθως, δόθηκαν αντικρουόμενα στοιχεία σχετικά με το βαθμό υποστήριξης της απεργίας στις 24 του μηνός, με το Υπουργείο Παιδείας να απορρίπτει προκλητικά τον αντίκτυπο της. Από την άλλη, οι εκπαιδευτικοί και οι ενώσεις μαθητών ανέφεραν επίπεδα συμμετοχής που ποικίλουν μεταξύ 50% έως 80% ή ακόμη και 100% σε ορισμένες περιοχές και ανάλογα με τη βαθμίδα εκπαίδευσης και το αν η καταμέτρηση αφορούσε καθηγητές ή μαθητές.
Είναι σαφές ότι ανάμεσα σε ένα τμήμα των εκπαιδευτικών, των οποίων οι μισθοί έχουν ήδη κοπεί, υπήρχε μια αίσθηση ότι μια 24-ώρη απεργία (μετά από άλλες δύο ημέρες απεργίας φέτος) δεν θα επιτύχει τίποτα, ιδιαίτερα ενάντια σε μια κυβέρνηση που είναι αποφασισμένη να φτάσει μέχρι τέλους για τις περικοπές αυτές και τις άλλες αντι-μεταρρυθμίσεις.
Ωστόσο, το επίπεδο της αντίδρασης στο νόμο LOMCE και στις εκπαιδευτικές περικοπές σε γενικές γραμμές δεν μπορεί να εκτιμηθεί πλήρως μόνο με την εξέταση των στοιχείων της απεργίας, όσο εντυπωσιακά και αν ήταν. Οι τεράστιες διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα παντού, κάποιες το μεσημέρι, άλλες το βράδυ, αντικατοπτρίζουν μια βαθιά οργή, όχι μόνο ενάντια στις περικοπές της εκπαίδευσης, αλλά σε γενικές γραμμές ενάντια στις πολιτικές λιτότητας της κυβέρνησης.
Στη Βαρκελώνη, κατά τη διάρκεια της ημέρας, υπήρχαν 170.000 άτομα στους δρόμους. Εδώ η τεράστια διαδήλωση δεν ήταν μόνο εναντίον του LOMCE, αλλά σαφώς εναντίον ορισμένων πτυχών του Καταλανικού Εκπαιδευτικού Νόμου (LEC), που εισήχθη από την προηγούμενη Καταλανική αριστερή κυβέρνηση συνασπισμού (PSC-ICV-ERC), όπως επίσης εναντίον των περικοπών στην εκπαίδευση που εισήχθησαν από τη σημερινή δεξιά εθνικιστική κυβέρνηση της Καταλονίας CIU. Υπήρχαν άλλα 8.000 άτομα στη Χερόνα, 5.000 στην Ταραγόνα και άλλα 1.000 στη Λέιντα.
Έγιναν πολύ μεγάλες διαδηλώσεις σε όλες τις επαρχιακές πρωτεύουσες. 20.000 άτομα διαδήλωσαν στη Σεβίλλη και η ίδια εικόνα υπήρχε και στη Μάλαγα, με χιλιάδες στη Γρανάδα, τη Χερέθ, την Κάντιθ, τη Χαέν, την Αλμερία κλπ. Στη Βαλένθια υπήρχαν δεκάδες χιλιάδες, με ακόμα 30.000 στο Αλακάντ, και μια αντίστοιχη εικόνα στο Κατελό, καθώς πραγματοποιήθηκαν και διαδηλώσεις το μεσημέρι σε πολλές πόλεις και κωμοπόλεις. Υπήρχαν 40.000 στο Οβιέδο και 15.000 στη Σανταντέρ, όπου οι εργαζόμενοι στο εργοστάσιο χημικών SNIACE συμμετείχαν στη διαδήλωση της εκπαίδευσης, για την υπεράσπιση των θέσεων εργασίας τους.
Στην Αραγονία, συμμετείχαν 50.000 στην πρωτεύουσα Σαραγόσα στη βραδινή διαδήλωση, όπου δεκάδες χιλιάδες μαθητές είχαν ήδη διαδηλώσει το πρωί (και δέχτηκαν τη βάναυση αστυνομική καταστολή, η οποία ολοκληρώθηκε με τη σύλληψη δύο μελών της Κομμουνιστικής Νεολαίας), καθώς και χιλιάδες άτομα διαδήλωσαν σε μικρές και μεγάλες πόλεις σε όλη την περιοχή.
Οι διαδηλώσεις στη Γαλικία ήταν επίσης μεγάλες, παρά τη βροχή, με δεκάδες χιλιάδες να διαδηλώνουν στο Βίγκο, το Σαντιάγο, τη Λα Κορούνια, κλπ. Σημαντική παρουσία στη Φερόλ, με 8.000 άτομα να αψηφούν τη βροχή σε μια κοινή διαδήλωση του εκπαιδευτικού τομέα με τους εργάτες των ναυπηγείων της τοπικής πόλης Μπαζάν όπου σταμάτησαν να εργάζονται και διαδήλωσαν από το εργοστάσιο στην κεντρική πλατεία.
Είναι αδύνατο να δώσουμε μια πλήρη λίστα με όλες τις διαδηλώσεις, αλλά αξίζει να επισημανθεί ότι χιλιάδες μαθητές και καθηγητές διαδήλωσαν στο Μπιλμπάο, στη Ντονόστια και στην Γκαστέιζ στη χώρα των Βάσκων. Εδώ οι βάσκικες εθνικιστικές οργανώσεις των μαθητών και των εκπαιδευτικών έχασαν την ευκαιρία να συμμετάσχουν στον αγώνα κατά του LOMCE και των περικοπών στην εκπαίδευση, στα οποία σαφώς αντιτίθενται.
Η μεγαλύτερη διαδήλωση έγινε στη Μαδρίτη, όπου, παρά τη βροχή 300.000 άνθρωποι διαδήλωσαν, μαθητές, καθηγητές και γονείς, ενωμένοι ενάντια στις περικοπές στην εκπαίδευση.
Τα κυρίαρχα αισθήματα που επικρατούσαν σε αυτές τις διαδηλώσεις ήταν αγανάκτηση και αποφασιστικότητα. Η παρουσία των δημοκρατικών και κομμουνιστικών σημαιών ήταν αισθητή. Ήταν φανερό ότι το κίνημα δε στράφηκε μόνο ενάντια στις περικοπές, αλλά ενάντια στη Δεξιά γενικά, ενάντια στην προσπάθεια να κάνει τους εργαζόμενους να πληρώσουν για την κρίση του καπιταλισμού, για την υπεράσπιση των δημόσιων υπηρεσιών εν γένει. Ένα κοινό αίτημα των διαδηλωτών ήταν η παραίτηση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας, Βερτ.
Σε μια σειρά από πόλεις, μικρές ομάδες των οργανωμένων φασιστών, με το σύνθημα “Μαθητική Αντίσταση” επιχείρησαν να εισέλθουν στις διαδηλώσεις, δημαγωγικά αντιτιθέμενοι στις περικοπές στον εκπαιδευτικό τομέα. Εντοπίστηκαν, όμως, γρήγορα από το πλήθος και φυσικά εκδιώχθηκαν από τις διαδηλώσεις.
Το ερώτημα που τίθεται πλέον με σαφήνεια για το κίνημα είναι: ποιο θα είναι το επόμενο βήμα; Νωρίτερα το Σεπτέμβριο, καθηγητές της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στις Βαλεαρίδες Νήσους ξεκίνησαν γενική απεργία διαρκείας ενάντια σε παρόμοιες περικοπές στην εκπαίδευση και των αντι- μεταρρυθμίσεων που εφαρμόστηκαν από την περιφερειακή κυβέρνηση. Η απεργία διήρκεσε τρεις εβδομάδες και είχε μαζική λαϊκή υποστήριξη, όπως φαίνεται από μια διαδήλωση των 100.000 στην Πάλμα στην αιχμή του κινήματος. Η απεργία ανέκτησε τις παραδοσιακές μεθόδους της ταξικής πάλης που είχαν ξεχαστεί, όπως μαζικές συνελεύσεις στις σχολές, όλες οι αποφάσεις να λαμβάνονται από μια απεργιακή επιτροπή που αποτελείται από εκπροσώπους των συνελεύσεων στους τόπους δουλειάς, ένα απεργιακό ταμείο που μάζεψε μισό εκατομμύριο ευρώ, κλπ.
Δυστυχώς, μετά την τεράστια διαδήλωση στην Πάλμα, το κίνημα δεν ήξερε πώς να κάνει ένα βήμα παραπέρα. Εκείνη τη στιγμή, αυτό που χρειαζόταν θα ήταν μια περιφερειακή γενική απεργία, συμπεριλαμβανομένων όλων των τμημάτων των εργαζομένων, καθώς και τουλάχιστον μια 24-ώρη πανεκπαιδευτική απεργία σε όλη την Ισπανία για τη στήριξη των εκπαιδευτικών στις Βαλεαρίδες. Αυτό δεν συνέβη, και κανείς έξω από αυτά τα νησιά (ούτε οι εκπαιδευτικοί, ούτε φοιτητικές οργανώσεις) έθεσαν αυτή την πρόκληση. Η απεργία σταμάτησε μετά από τρεις εβδομάδες, ωστόσο οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς εξακολουθούν να κινητοποιούνται.
Από τότε, η ιδέα της απεργίας διαρκείας έχει συγκεντρώσει την υποστήριξη και αλλού. Φυσικά είναι ένα εργαλείο που δεν μπορεί να χρησιμοποιείται με έναν ελαφρόμυαλο τρόπο. Η αλήθεια είναι ότι σε πολλούς εκπαιδευτικούς και μαθητές, και για πολλούς εργαζόμενους σε γενικές γραμμές, υπάρχει μια αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι οι 24ωρες απεργίες δεν είναι πλέον χρήσιμες. Έχουν ήδη υπάρξει μερικές και τίποτα δεν έχει επιτευχθεί. Οι ηγέτες των συνδικάτων χρησιμοποιούν αυτές τις 24ωρες απεργίες ως ένα τρόπο να εκτονώνουν την οργή, καλώντας τους εργαζομένους αποσπασματικά και όχι ως μέρος ενός συνεχούς προγράμματος αγώνα. Σε ορισμένες διαμάχες στη χώρα, οι εργαζόμενοι έχουν ήδη επιλέξει να οργανώσουν γενικές απεργίες διαρκείας, οι οποίες δεν είναι ο κανόνας στην Ισπανία, αντανακλώντας τη σκλήρυνση της ταξικής πάλης. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, στην παραγωγή τροφίμων Panrico. Οι εργαζόμενοι σε ένα από τα εργοστάσια έχουν προχωρήσει σε απεργία διαρκείας (παρά την αντίθετη γνώμη του συνδικάτου) για να καταπολεμήσουν ένα σχέδιο διαχείρισης που περιλαμβάνει 1900 απολύσεις (περίπου του 40 % του συνολικού εργατικού δυναμικού) και περικοπές μισθών πάνω από 30 % για τους υπόλοιπους εργαζόμενους .
Η Συνέλευση των εκπαιδευτικών των Βαλεαρίδων Νήσων έχει κάνει έκκληση προς την υπόλοιπη χώρα, λίγο πολύ πάνω σ’ αυτές τις γραμμές, επιμένοντας στην ανάγκη να οργανωθεί το κίνημα σε δημοκρατικές γραμμές με δημοκρατικές συνελεύσεις. Η ίδια η εμφάνιση του κινήματος «Πράσινη Παλίρροια» (Marea Verde) αντανακλά μια διάθεση κριτικής απέναντι στο γραφειοκρατικό τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα συνδικάτα των εκπαιδευτικών. Πολλοί από εκείνους που ασχολούνται με την Marea είναι μέλη και ακτιβιστές των διαφόρων διδασκαλικών συνδικάτων, αλλά το είχαν βρει αδύνατο να χρησιμοποιήσουν τις δομές των δικών τους συνδικάτων με ένα χρήσιμο τρόπο.
Η κυβέρνηση δεν θα κάνει παραχωρήσεις. Ο μόνος τρόπος να προχωρήσουμε είναι να εντείνουμε τον αγώνα, να δώσουμε στο κίνημα μια σαφή ένδειξη ότι αυτός ο αγώνας μπορεί να κερδηθεί και ότι υπάρχει σαφής στρατηγική για το πώς να το κάνουμε. Μετά από μια προσωρινή παύση της ταξικής πάλης, η απεργία στην εκπαίδευση θα μπορούσε να σημάνει την έναρξη ενός θερμού φθινοπώρου.
{fcomment}