Βουλευτικές εκλογές στη Βενεζουέλα :
συμπεράσματα
Στις 26/9 ολοκληρώθηκε στη Βενεζουέλα η μάχη των βουλευτικών εκλογών. Για μια ακόμη φορά οι δυνάμεις της Μπολιβαριανής επανάστασης βγήκαν νικήτριες. Το PSUV και οι σύμμαχοί του πλειοψήφησαν στα 16 από τα 23 κρατίδια και σε σύνολο 165 θέσεων στο κοινοβούλιο κατέλαβαν 98 θέσεις, ενώ η αντιπολίτευση 65. Σε απόλυτο αριθμό ψήφων το PSUV συγκέντρωσε 5.222.364 (46,62%) ψήφους, ενώ η αντιπολίτευση 5.054.133(45,1% ).
Είναι εμφανές ότι σε σχέση με παλαιότερες αναμετρήσεις, οι δυνάμεις της επανάστασης έχουν χάσει έδαφος, ενώ η αντιπολίτευση έχει βγει ενισχυμένη. Μια πιο προσεχτική ματιά σε παλαιότερα εκλογικά αποτελέσματα μας δείχνει ότι η διαφορά με την αντιπολίτευση μειώνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Το 2008 η διαφορά στις ψήφους ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση ήταν 58%-42%, το 2009 μειώθηκε σε 54%-46% ενώ σε αυτές τις εκλογές είχαμε σχεδόν ισοπαλία.
Από το 2002, η αντιπολίτευση δεν έχει αυξήσει ιδιαίτερα τις δυνάμεις της (μόλις 2,2%) όμως οι δυνάμεις της επανάστασης έχουν σημειώσει σημαντική πτώση 14,4%. Είναι φανερό ότι ένα τμήμα των μαζών που στήριζε τον Τσάβες έχει αρχίσει να κουράζεται και να αδρανοποιείται. Είναι επίσης φανερό ότι ένα τμήμα των εργαζομένων και των αγροτών που είναι τα κύρια στηρίγματα της επανάστασης έχουν αρχίσει να δυσαρεστούνται από την κωλυσιεργία της επανάστασης να δώσει μια αποφασιστική λύση στα πιεστικά τους προβλήματα.
Μια ανολοκλήρωτη επανάσταση
Η Μπολιβαριανή επανάσταση μετράει πάνω από 10 χρόνια ζωής, παρ’ όλα αυτά παραμένει μια ανολοκλήρωτη επανάσταση. Το μεγαλύτερο τμήμα της οικονομίας συνεχίζει να βρίσκεται στα χέρια της ολιγαρχίας, των μεγαλοτραπεζιτών και βιομηχάνων, οι οποίοι ξέρουν πολύ καλά πώς να χρησιμοποιούν αυτή τη δύναμη για να σαμποτάρουν την επανάσταση. Αυτό το απέδειξαν με το πραξικόπημα του 2002, με το εργοδοτικό «λοκ άουτ» που αντιμετωπίστηκε από τους εργαζομένους με καταλήψεις εργοστασίων. Πρόσφατα δημιούργησαν τεχνητές ελλείψεις σε βασικά είδη διατροφής, κάτι που ανάγκασε την κυβέρνηση να προχωρήσει σε εθνικοποιήσεις βιομηχανιών τροφίμων. Αυτά όμως είναι αποσπασματικά μέτρα που δεν μπορούν να δώσουν απάντηση στα πιεστικά προβλήματα των μαζών.
Το βασικό πρόβλημα είναι ότι όσο ο καπιταλισμός παραμένει ανέπαφος, η Βενεζουέλα θα βρίσκεται κάτω από τη δίνη των αντιφάσεων του. Όσο τα εργοστάσια και οι τράπεζες παραμένουν στα χέρια μιας χούφτας οικογενειών, η κυβέρνηση (παρά τις προθέσεις της) θα είναι ανήμπορη να ασκήσει μια πολιτική που θα βελτιώνει δραστικά το βιοτικό επίπεδο των μαζών. Αυτό ισχύει πολύ περισσότερο σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Παρά την προσπάθεια της κυβέρνησης να αφήσει ανέπαφους τους μισθούς, η δραστική αύξηση των τιμών έχει στην ουσία συμπιέσει το βιοτικό επίπεδο των μαζών. Παράλληλα, σε συνθήκες ελεύθερης αγοράς δεν μπορείς να αποτρέψεις το κλείσιμο εργοστασίων και την αύξηση της ανεργίας. Ένα ξεκάθαρο σημάδι όξυνσης της φτώχειας στη Βενεζουέλα είναι η δραματική αύξηση της εγκληματικότητας το τελευταίο διάστημα. Επίσης προβλήματα στην ηλεκτροδότηση, με συχνές διακοπές ρεύματος χτυπούν σκληρά ιδιαίτερα τα φτωχά στρώματα. Όλα αυτά έχουν σοβαρή επίδραση στη συνείδηση των μαζών, οι οποίες διερωτούνται εύλογα : τι είδους επανάσταση είναι αυτή;
Από την άλλη, το αστικό κράτος και η γραφειοκρατία παίζουν ενεργό ρόλο στο σαμποτάρισμα της επανάστασης. Η κρατική μηχανή, ο στρατός και η αστυνομία, είναι συγκεντρωτικοί μηχανισμοί φτιαγμένοι από καριερίστες που εναντιώνονται με μανία σε ένα σοσιαλισμό με εργατική δημοκρατία, χωρίς προνόμια και διαφθορά. Αυτός ο τερατώδης μηχανισμός είναι η «πέμπτη φάλαγγα» της επανάστασης που περιμένει με αγωνία το σινιάλο της αντεπανάστασης για να δράσει. Τα σχετικά πρόσφατα γεγονότα στη «Μιτσουμπίσι», όπου η αστυνομία δολοφόνησε 2 συνδικαλιστές στην καρδιά της επανάστασης είναι μια τρανταχτή προειδοποίηση για το μέλλον. Όπως παραδέχτηκε και ο ίδιος ο Τσάβες στο συνέδριο του PSUV κανένα σοβαρό βήμα δεν μπορεί να γίνει αν δεν αντικατασταθεί αυτή η γραφειοκρατική μηχανή από ένα κράτος βασισμένο στα δημοκρατικά όργανα των εργαζομένων.
Ο κίνδυνος της αντεπανάστασης
Τα αποτελέσματα των εκλογών ήταν σίγουρα ένα σοκ για πολλούς αγωνιστές. Στο παρελθόν όλα έδειχναν ότι ο Τσάβες θα συνεχίσει να νικάει σε όλες τις αναμετρήσεις με την ολιγαρχία. Τα αποτελέσματα όμως έκαναν πολλούς να αναρωτιούνται: μπορεί η επανάσταση να ανατραπεί;
Η Λ. Αμερική γνώρισε πολλές επαναστάσεις κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα: Βολιβία 1952, Χιλή 1970-73, Αργεντινή 1973-76 ,στη Νικαράγουα είχαμε μία επανάσταση που διήρκεσε 11 χρόνια από το 1979 μέχρι το 90. Στο τέλος όμως οι επαναστάσεις αυτές ηττήθηκαν και δεν έχει μείνει τίποτα σήμερα να θυμίζει τις κατακτήσεις τους. Και ο λόγος για τον οποίο ηττήθηκαν ήταν γιατί είχαν ηγεσίες που δεν τολμούσαν να αφαιρέσουν την οικονομική εξουσία από τη ολιγαρχία, η οποία περίμενε μέχρι το επαναστατικό πνεύμα να ατονήσει και μετά χρησιμοποιούσε τον στρατό και την αστυνομία για να τσακίσει την επανάσταση.
Η Βενεζουέλα διατρέχει ακόμη θανάσιμο κίνδυνο. Τα αποτελέσματα των εκλογών είναι μια σοβαρή προειδοποίηση για την επανάσταση. Η ολιγαρχία έχει κερδίσει αυτοπεποίθηση από τις εκλογές, ενώ είναι βέβαιο ότι σκεπτικισμός διακατέχει πολλούς αγωνιστές. Ακόμη ο συσχετισμός δύναμης είναι με το μέρος της επανάστασης, όμως όταν αυτό αλλάξει (κι έχει αρχίσει να αλλάζει) η ολιγαρχία θα κινηθεί ενάντια στην επανάσταση για να δώσει ένα σκληρό μάθημα στις μάζες.
Στην προσπάθεια της αυτή η ολιγαρχία έχει ένα πολύτιμο σύμμαχο : τον Αμερικάνικο και ευρωπαϊκό ιμπεριαλισμό. Οι ΗΠΑ θα είχαν προ πολλού στείλει τους πεζοναύτες στη Βενεζουέλα αν δεν ήταν παγιδευμένοι στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Παρόλα αυτά είναι σε θέση να ασκούν πιέσεις σφίγγοντας το διπλωματικό και στρατιωτικό κλοιό γύρω από τη Βενεζουέλα.. Μέρος αυτής της προσπάθειας είναι η δημιουργία νέων βάσεων στην Κολομβία που έχει μετατραπεί σε ένα τεράστιο στρατόπεδο, το πραξικόπημα στην Ονδούρα, η απόβαση στρατιωτικών δυνάμεων στην Κόστα Ρίκα, η πρόσφατη απόπειρα πραξικοπήματος ενάντια στην αριστερή κυβέρνηση του Εκουαδόρ. Όλα δείχνουν ότι ο ιμπεριαλισμός και η ντόπια ολιγαρχία ετοιμάζονται για την τελική αναμέτρηση με την επανάσταση. Αν οι δυνάμεις της αντεπανάστασης θριαμβεύσουν, αυτό θα αποτελούσε ένα τεράστιο πλήγμα για τις επαναστατικές διεργασίες σε ολόκληρη την ήπειρο. Τα αποτελέσματα μια τέτοιας ήττας θα είχαν παγκόσμια επίδραση, καθώς η αστική τάξη θα περνούσε στην ιδεολογική αντεπίθεση.
Στη μάχη αυτή όμως, οι εργάτες και οι αγρότες της Βενεζουέλας έχουν και αυτές ένα πολύτιμο σύμμαχο, που δεν είναι άλλος από τις εργαζόμενες μάζες της Λ Αμερικής και ολόκληρου του κόσμου. Αν ο σοσιαλισμός θριάμβευε στη Βενεζουέλα το παράδειγμα θα ακολουθούσαν γρήγορα οι εργαζόμενοι στις υπόλοιπες χώρες της Λ. Αμερικής που θα έβλεπαν ένα ζωντανό παράδειγμα για την έξοδο από την καπιταλιστική κρίση, από τη φτώχεια και την καταπίεση.
Ηλίας Κυρούσης
