Στις 15 Μάιου, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες ανέλαβε μια τολμηρή και ιστορική πρωτοβουλία, όταν σε μια συγκέντρωση στο Πουέρτο Ορδάς στη Γκουαγιάνα, αποφάσισε να ορκίσει εργάτες, εκλεγμένους από εργατικά συμβούλια, ως διαχειριστές των μεγάλων εθνικοποιημένων βιομηχανιών της περιοχής.
Στην επαρχία Γκουαγιάνα της Βενεζουέλας, εδώ και χρόνια οι αγώνες των εργατών έχουν κατακτήσει την εθνικοποίηση πολλών από τις βασικές βαριές βιομηχανίες της περιοχής, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την επανεθνικοποίηση της SIDOR (η μεγαλύτερη βιομηχανία σιδήρου στη χώρα) πριν από δύο χρόνια. Ωστόσο, ακόμα και μετά από αυτές τις νίκες, ένας νέος εχθρός εμφανίστηκε: οι γραφειοκράτες διαχειριστές των εταιρειών αυτών, πολλοί από τους οποίους είχαν ξεμείνει από την εποχή που οι βιομηχανίες αυτές ανήκαν σε πολυεθνικές και οι οποίοι προσπάθησαν να σαμποτάρουν ανοιχτά την παραγωγή σε πολλές από τις βιομηχανίες αυτές ώστε να απαξιώσουν συνειδητά τις προσπάθειες των Βενεζουελάνων εργατών.
Αυτό ήταν και η απόδειξη ότι η γραφειοκρατία είναι ανίκανη να διαχειριστεί τις εθνικοποιημένες βιομηχανίες. Οι εργάτες το συνειδητοποίησαν νωρίς και άρχισαν να οργανώνουν την εφαρμογή του εργατικού ελέγχου. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Σχέδιο Σοσιαλιστική Γκουαγιάνα», οι εργαζόμενοι σε γειτονικές βιομηχανίες οργάνωσαν εργαζόμενες ομάδες, όπου συζητούν συγκεκριμένες προτάσεις για το βάθεμα του εργατικού ελέγχου σε όλες τις επιχειρήσεις. Παράλληλα, από τον Απρίλιο του περασμένου έτους, στη SIDOR λειτουργεί το «Μπολιβαριανό Εργατικό Πανεπιστήμιο», με τη συμμετοχή πάνω από 1300 εργαζομένων, οι οποίοι παρακολουθούν μαθήματα μαθηματικών, διοίκησης επιχειρήσεων, αλλά και πολιτικής θεωρίας.
Μετά το Μάιο του 2009, το ζήτημα αυτό προχώρησε πολύ. Μετά από μια συνάντηση του Τσάβες με τους εκπροσώπους των εργαζομένων των επιχειρήσεων αυτών, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας έκανε έκκληση για την ενίσχυση του εργατικού ελέγχου και την εκλογή των διευθυντών από τους εργάτες. Επιπρόσθετα, εθνικοποίησε πέντε ακόμα επιχειρήσεις παραγωγής ανθρακοπλίνθων με σκοπό να τεθεί ολόκληρη η παραγωγική αλυσίδα, για πρώτη φορά υπό τον έλεγχο του κράτους. Τέλος, στις 15 Μαίου, ο ίδιος ο Τσάβες όρκισε μια ομάδα εργατών σε διαχειριστικές θέσεις στις εθνικοποιημένες επιχειρήσεις, με στόχο, όπως είπε και ο ίδιος, την άμεση εφαρμογή του εργατικού ελέγχου.
Οι εργαζόμενοι αναλαμβάνουν τις επιχειρήσεις αυτές σε μια πολύ δύσκολη κατάσταση. Από τη μια, οι διεφθαρμένοι διευθυντές συνωμοτούν με την αντίδραση, ώστε να σαμποτάρουν τις προσπάθειες αυτές. Από την άλλη, οι μάζες πρέπει να χτίσουν από την αρχή το κράτος και τις βιομηχανίες υπό την ηγεσία του προλεταριάτου.
Με αυτό το στόχο, είναι απαραίτητο να παρθούν συγκεκριμένα μέτρα για να αντιμετωπιστεί η διαφθορά, η κακοδιαχείριση και το σαμποτάζ. Τέτοια μέτρα μπορούν να είναι: το άνοιγμα και ο έλεγχος από τους εργάτες των βιβλίων και των συμβάσεων των επιχειρήσεων αυτών, η μείωση των μισθολογικών διαφορών μεταξύ των διευθυντών και των εργαζομένων καθώς και η σύσταση ομάδων άμυνας ενάντια στο σαμποτάζ. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι να διατηρηθεί στενή επαφή των εργατών που αναλαμβάνουν διευθυντικές θέσεις με τους απλούς εργαζόμενους και να καθιερωθεί η αιρετότητα και ανακλητότητα όσων λαμβάνουν διαχειριστικές θέσεις.
Ο αγώνας για τον εργατικό έλεγχο βαθαίνει στη Γκουαγιάνα, αλλά σε τελική ανάλυση δεν θα βασιστεί μόνο στα εργοστάσια. Ο αγώνας θα πρέπει να ενταθεί μέσα στο PSUV ενάντια στη δεξιά γραφειοκρατία του κόμματος, η οποία θα προσπαθήσει να εμποδίσει τις προσπάθειες των εργαζομένων. Από την άλλη, η ίδια η επανάσταση θα πρέπει να ενισχυθεί. Ο σοσιαλισμός δεν μπορεί να χτιστεί σε μία χώρα μόνο, πόσο μάλλον σε μια βιομηχανία. Όσο οι βασικοί μοχλοί της οικονομίας στη Βενεζουέλα παραμένουν στα χέρια των καπιταλιστών, οι βιομηχανίες υπό τον εργατικό έλεγχο θα δέχονται οικονομική (τουλάχιστον) επίθεση από την αγορά, μέχρι να ηττηθεί κάθε προσπάθεια για το σοσιαλισμό. Επομένως, οι εργάτες της Γκουαγιάνα θα πρέπει συγχρόνως να αγωνιστούν για την εθνικοποίηση της γης, των βασικών μοχλών της βιομηχανίας, των τροφίμων και των τραπεζών, κάνοντας το πρώτο βήμα προς μια πραγματικά δημοκρατικά σχεδιασμένη σοσιαλιστική οικονομία.
