Το Σάββατο 24/4/21 το πρωτοβάθμιο σωματείο «Συνέλευση Βάσης Εργαζόμενων Οδηγών Δικύκλου» (ΣΒΕΟΔ), των ταχυδιανομέων (Delivery), ταχυμεταφορέων (Courier) και των υπαλλήλων εξωτερικών εργασιών με δίκυκλο, πραγματοποίησε 4ωρη στάση εργασίας από 14:00 έως 18:00 με κύριο αίτημα την ένταξη του επαγγέλματος στα Βαρέα Ανθυγιεινά. Η στάση εργασίας πλαισιώθηκε με συγκέντρωση-μοτοπορεία.
Η κινητοποίηση αυτή, που ήρθε σαν συνέχεια αρκετών απεργιών, μοτοπορειών και γενικότερα μιας δραστήριας παρουσίας του σωματείου το τελευταίο διάστημα, η οποία έχει συσπειρώσει πολλούς εργαζόμενους του χώρου, έγινε «με το βλέμμα» στις 30/4/21 όπου η εξεταστική επιτροπή της Βουλής θα κατέθετε τη λίστα με τα επαγγέλματα που πληρούν τις προδιαγραφές ώστε να ενταχθούν στα Βαρέα – Ανθυγιεινά. Το αίτημα των χιλιάδων εργαζόμενων οδηγών δικύκλου που εργάζονται κάτω από αντίξοες συνθήκες λόγω της φύσης της εργασίας, των καιρικών συνθηκών και των βιολογικών παραγόντων που εκτίθενται καθημερινά, βρίσκει σύμφωνους όχι μόνο τους ίδιους τους εργαζόμενους του κλάδου που επικαλούνται τις δυσκολίες του επαγγέλματος, αλλά και τους συντάκτες του διατάγματος περί βαρέων και ανθυγιεινών ενσήμων:
Όπως αναφέρει το εν λόγω διάταγμα «ένα επάγγελμα είναι ανθυγιεινό όταν: ενέχει αυξημένη πιθανότητα πρόκλησης επαγγελματικής νόσου ή επιδείνωσης οποιασδήποτε νόσου. Ένα επάγγελμα ορίζεται ως βαρύ αν η επί μακρών απασχόληση σε αυτό επιφέρει φθορά του οργανισμού, αδυναμία περαιτέρω απασχόλησης από χρονικού σημείου προ του φυσιολογικού γήρατος»
Δεκάδες είναι οι ασθένειες που προκαλούνται ή επιδεινώνονται από την πολύωρη οδήγηση δικύκλου κυρίως μέσα στον αστικό ιστό, όπου η κακή ποιότητα του οδοστρώματος, ο μολυσμένος αέρας και οι καιρικές συνθήκες είναι υπεύθυνες για λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, μυοσκελετικές παθήσεις, καρδιολογικά, οφθαλμολογικά προβλήματα κ.α.
Όσον αφορά το αν το επάγγελμα μπορεί να χαρακτηριστεί «βαρύ», δηλαδή αν προκύπτει φθορά από αυτό και αδυναμία απασχόλησης πριν το γήρας, εύκολα μπορεί να το διαπιστώσει κάποιος με μια απλή ματιά στα καταγεγραμμένα εργατικά ατυχήματα του κλάδου. Τα τελευταία 2 χρονια έχουν καταγραφεί επίσημα (Υπόμνημα ΣΒΕΟΔ σελίδα 10) 15 θανατηφόρα τροχαία εργατικά δυστυχήματα. Στα εργατικά ατυχήματα/δυστυχήματα πρέπει να προστεθούν και αυτά της αδήλωτης ή της υποδηλωμένης εργασίας καθώς και οι τραυματισμοί, και τότε εύκολα προκύπτει το συμπέρασμα ότι το επάγγελμα του δικυκλιστή διανομέα «….επιφέρει φθορά του οργανισμού και αδυναμία περαιτέρω απασχόλησης από χρονικού σημείου προ του φυσιολογικού γήρατος».
Ένταξη του επαγγέλματος στα Βαρέα Ανθυγιεινά: “τίς ὠφελεῖται”, “τίς βλάπτεται”
Με την ένταξη των εργαζόμενων οδηγών δικύκλου στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα (ΒΑΕ), ο εργαζόμενος καλείται να πληρώσει – μέσω των κρατήσεων στον μισθό του – το 18.78% του μισθού του έναντι στο 15.75% που πληρώνει μέχρι σήμερα. Θα έχει μια επιβάρυνση δηλαδή της τάξης του 3,03% στον μισθό του. Το όφελος είναι ότι θα συνταξιοδοτηθεί 5 χρονια νωρίτερα δηλαδή στα 62 του χρονια με πλήρη σύνταξη. Αυτό φυσικά εκτός από τους ίδιους τους εργαζόμενους, ωφελεί άμεσα και την εργατική τάξη συνολικά, αφού με την γρηγορότερη συνταξιοδότηση μιας μερίδας εργαζόμενων, αυξάνονται οι νέες θέσεις εργασίας και μειώνονται οι άνεργοι, ενώ ταυτόχρονα μειώνονται οι αποζημιώσεις που πρέπει να πληρώσει ο ΕΦΚΑ για εργατικά ατυχήματα, για αναπηρικές συντάξεις και λοιπές παροχές, οι οποίες αυξάνονται φυσικά, όσο περισσότεροι μεγάλοι σε ηλικία και επιβαρυμένοι από τα χρόνια εργασίας σε ένα βαρύ και ανθυγιεινό επάγγελμα, απασχολούνται.
Ο εργοδότης καλείται να πληρώσει πρόσθετες εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές για τον υπάλληλο με Βαρέα και Ανθυγιεινά ένσημα. Συγκεκριμένα θα πρέπει να καταβάλει το 27.48% του μισθού σε εργοδοτικές εισφορές αντί για το 24.8% που δίνει σήμερα. Μια επιβάρυνση δηλαδή ίση με το 2,68% του μισθού του εκάστοτε εργαζόμενου που εντάσσεται στα ΒΑΕ. Η επιβάρυνση αυτή για τους μικρούς επιχειρηματίες που διαθέτουν έναν με δυο υπάλληλους για διανομές με δίκυκλο, δεν αποτελεί σοβαρό αντικίνητρο ώστε να είναι αντίθετοι στην ένταξη των εν λόγω εργαζομένων στα ΒΑΕ. Αυτοί που αντιτίθενται στην ένταξη, είναι οι μεγάλες εταιρίες που απασχολούν δεκάδες ή και εκατοντάδες διανομείς λόγω των πρόσθετων εργοδοτικών εισφορών, αλλά και η κυβέρνηση η οποία υλοποιεί ένα πρόγραμμα «δημοσιονομικής εξυγίανσης» μέσω σκληρών περικοπών, προς όφελος των Ελλήνων και Ευρωπαίων κεφαλαιούχων.
Ενιαία Ειδικότητα
Ένα από τα πάγια και διαχρονικά αιτήματα της ΣΒΕΟΔ είναι η ενοποίηση του επαγγελματικού κλάδου. Η ένταξη δηλαδή όλων όσοι εργάζονται χρησιμοποιώντας δίκυκλο (courier/ταχυμεταφορείς, delivery/ταχυδιανομείς, υπάλληλοι εξωτερικών εργασιών) σε έναν κωδικό ΕΦΚΑ με την ειδικότητα του επαγγελματία οδηγού δικύκλου. Κάτι πολύ λογικό, αφού η ειδικότητα δεν καθορίζεται από τον κλάδο στον οποίο απασχολείται ο εκάστοτε διανομέας – δηλαδή από το τι μεταφέρει – αλλά από το γεγονός ότι μεταφέρει προϊόντα και διεκπεραιώνει υπηρεσίες οδηγώντας δίκυκλο. Κάτι τέτοιο όμως, ενοποιεί και συντονίζει την δυναμική των εργαζόμενων ανά κλάδο και δεν επιτρέπει στους εργοδότες να ανταγωνίζονται ο ένας τον άλλο στη βάση των χαμηλότερων μισθών. Επίσης, η ενοποίηση του επαγγελματικού κλάδου είναι ένα μεγάλο βήμα προς τη διεκδίκηση συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να κάνει τέτοιου είδους παραχωρήσεις. Η εμπειρία του ίδιου του σωματείου έχει δείξει στο παρελθόν ότι καμία διαβούλευση με τους εργοδότες ή την κυβέρνηση δεν μπορεί να φέρει τη δικαίωση διεκδικήσεων του κλάδου που μπορεί να φέρει μια καλά προετοιμασμένη απεργία. Αποτέλεσμα μιας τέτοιας απεργιακής κινητοποίησης ήταν και η θέσπιση του νόμου 4611/2019. Ο εν λόγω νόμος υποχρεώνει τους εργοδότες που δεν παρέχουν εταιρικό δίκυκλο να καταβάλουν το 15% του βασικού μισθού ως αποζημίωση για τα έξοδα χρήσης και συντήρησης του δικύκλου.
Αποδεικνύεται έτσι ότι η απεργία είναι ένα πανίσχυρο όπλο της εργατικής τάξης και έτσι μια 4ωρη στάση εργασίας σαν αυτή που πραγματοποιήθηκε δεν αναμένεται να έχει αποτελέσματα αν δεν κλιμακωθεί ο αγώνας με περαιτέρω δράσεις.
Κλιμάκωση του αγώνα
Η συγκέντρωση των εργαζομένων του κλάδου κάτω από τη «σημαία» της ΣΒΕΟΔ ήταν ικανή να επιτύχει μια σειρά διεκδικήσεων από το 2007, το έτος της ίδρυσής της. Αυτό όμως που πραγματικά χρειάζεται για την επίτευξη της ένταξης του επαγγέλματος στα ΒΑΕ αλλά και στις μελλοντικές διεκδικήσεις, είναι η σύνδεση των αιτημάτων του κλάδου με τα αιτήματα και τις διεκδικήσεις των υπολοίπων εργαζομένων στην εστίαση και στον κλάδο των μεταφορών, αλλά και συνολικά με το εργατικό κίνημα. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με το άνοιγμα της συνέλευσης έξω από τα στενά πλαίσια των αυτόνομων «συνελεύσεων βάσης» της ΣΒΕΟΔ, με στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου δημοκρατικού κλαδικού συνδικάτου και την οργανωμένη σύνδεση του με το υπόλοιπο εργατικό κίνημα και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις του.
Είναι ανάγκη, ο αγώνας των εργαζόμενων διανομέων της ΣΒΕΟΔ να συνδεθεί με τους εργαζόμενους των κοντινότερων κλάδων, με τους οποίους αντικειμενικά έχουν κοινά συμφέροντα και εργάζονται σε ίδιες επιχειρήσεις, δηλαδή τους εργαζόμενους στην εστίαση- επισιτισμό και τους εργαζόμενους στις μεταφορές και ιδίως τους εργαζόμενους στις ταχυμεταφορές – κούριερ κ.λπ. Η ύπαρξη ενός ομοιοεπαγγελματικού σωματείου όπως η ΣΒΕΟΔ που έχει καταφέρει να αναπτύξει σημαντική δραστηριότητα και νίκες, δεν θα πρέπει να αποδυναμώνει αλλά να ενισχύει τους εργαζόμενους των κλάδων αυτών συνολικά, με τους οποίους υπάρχει συνδικαλιστική «αλληλοκάλυψη». Για να επιτευχθεί αυτό και να μην λειτουργούν ανταγωνιστικά το σωματείο της ΣΒΕΟΔ με τα σωματεία των κλάδων του επισιτισμού και των μεταφορών, είναι αναγκαίο να υπάρξει κοινός αγώνας με αυτά, κοινές επιτροπές αγώνα και συμπαράσταση των κλαδικών σωματείων όταν κινητοποιείται η ΣΒΕΟΔ και της ΣΒΕΟΔ όταν υπάρχουν κινητοποιήσεις των κλαδικών σωματείων. Είναι αναγκαίο και εφικτό ένα μέτωπο κοινής δράσης της ΣΒΕΟΔ με τα κλαδικά σωματεία, του επισιτισμού και των μεταφορών. Ο κοινός αυτός αγώνας, πρέπει να θέσει σαν στόχο την συνεργασία της ΣΒΕΟΔ με τα σωματεία αυτά για να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις όταν πρόκειται να υπογραφούν συλλογικές συμβάσεις στους αντίστοιχους κλάδους και συνυπογραφή τους, με σκοπό την προστασία της ειδικότητας των διανομέων- οδηγών δικύκλου.
Βεβαίως, κανένας κλάδος και καμία ειδικότητα δεν μπορεί να κερδίσει και να σταθεροποιήσει κατακτήσεις μακροπρόθεσμα σε μια περίοδο που η εργατική τάξη συνολικά δέχεται μια ολομέτωπη επίθεση ενάντια στις στοιχειωδέστερες κατακτήσεις της, όπως το 8ωρο. Για τον λόγο αυτό, ο κοινός αγώνας της ΣΒΕΟΔ με τους κλάδους αυτούς, οι οποίοι είναι και από τους πλέον πληττόμενους και σκληρά εκμεταλλευόμενους την περίοδο αυτή, πρέπει να είναι το πρώτο βήμα για τον συντονισμό με όλα τα σωματεία και τις οργανώσεις των εργαζόμενων που βρίσκονται ή θα βρεθούν σε κινητοποιήσεις την επόμενη περίοδο, με στόχο ένα Ενιαίο Πανεργατικό Μέτωπο αγώνα, ενάντια στην επίθεση κυβέρνησης και αστικής τάξης στην εργατική τάξη, με στόχο την ανατροπή της αντεργατικής κυβέρνησης.
Στα πλαίσια ενός κοινού ενωτικού αγώνα με διάρκεια και κλιμάκωση θα χρειαστεί να διοργανωθούν γενικές απεργίες και μέρες δράσης, αλλά με συγκεκριμένο σχέδιο κλιμάκωσης και προοπτική και όχι αποκομμένες και για την «τιμή των όπλων». Σε τελική ανάλυση, η κατάκτηση και σταθεροποίηση των αιτημάτων των εργαζόμενων, σε μια περίοδο σαν αυτή που ζούμε, μπορεί να έρθει μόνο μέσα από τον αγώνα για την ανάδειξη μιας εργατικής κυβέρνησης που θα εγκαθιδρύσει μια κεντρικά και δημοκρατικά σχεδιασμένη οικονομία, η οποία θα λειτουργεί με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες και όχι το κέρδος των καπιταλιστών.
Βαγγέλης Σταθόπουλος – Παναγιώτης Κολοβός
