Σημείωση: Το άρθρο γράφτηκε για τη βρετανική μαρξιστική εφημερίδα Socialist Appeal και δημοσιεύτηκε πριν ολοκληρωθεί η πλήρης επανακατάληψη του Χαλεπίου από την κυβέρνηση της Συρίας.
Το ρητό λέει ότι υπάρχουν ψέματα, τρομερά ψέματα και στατιστικές. Σε αυτή τη λίστα πρέπει να προστεθεί και η διπλωματία που τα ψέματά της ανέρχονται στο επίπεδο της τέχνης.
Η διπλωματία είναι μέρος του πολέμου και συνιστά το πολιτικό ισοδύναμο του πολέμου. Σκοπός της είναι να αποκρύπτει τους πραγματικούς πολεμικούς στόχους του εκάστοτε κράτους από τους πολίτες του και να καθιστά υπεύθυνη για τον πόλεμο και τις φρικαλεότητές του, την άλλη πλευρά.
Θα δούμε πώς η παραπάνω διαπίστωση εκφράζεται υποδειγματικά στην κατακραυγή για τα γεγονότα που συμβαίνουν στο Χαλέπι τις τελευταίες ημέρες. Μέρα με τη μέρα το κοινό στη Δύση υποβάλλεται σε μπαράζ ιστοριών τρόμου σχετικά με τους σκόπιμους βομβαρδισμούς νοσοκομείων και αποστολών βοήθειας, σπαρακτικών εικόνων τραυματισμένων παιδιών και πτωμάτων αμάχων που ξεθάβονται από τα χαλάσματα.
Είναι φυσικό ότι αυτές οι εικόνες διεγείρουν βαθιά αισθήματα φρίκης σε οποιονδήποτε άνθρωπο με φυσιολογικά ανθρώπινα συναισθήματα. Αλλά αυτά τα συναισθήματα μπορούν εύκολα να χειραγωγηθούν από εκείνους που είναι ειδικοί στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, σύμφωνα με συγκεκριμένα συμφέροντα. Είναι καθήκον των Μαρξιστών να διώξουν την ομίχλη της προπαγάνδας, ώστε να εκθέσουν την κυνική της φύση και να αποκαλύψουν τα πραγματικά συμφέροντα που κρύβονται πίσω από αυτήν.
Οι μπλόφες και οι μεγαλοστομίες του Μπόρις Τζόνσον
Σε μια έκτακτη συζήτηση στη Βουλή των Κοινοτήτων, ο Μπόρις Τζόνσον, ο επίσημος γελωτοποιός του Συντηρητικού Κόμματος, δήλωσε ότι θα ήθελε να δει διαδηλώσεις έξω από τη ρώσικη πρεσβεία ενάντια στους βομβαρδισμούς μη στρατιωτικών στόχων στο Χαλέπι. Αξίζει να αναρωτηθούμε γιατί ποτέ δεν κάλεσε σε διαμαρτυρίες έξω από την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας ενάντια στους βομβαρδισμούς μη στρατιωτικών στόχων, συμπεριλαμβανομένων σχολείων και νοσοκομείων στην Υεμένη.
Στο κατηγορητήριό του εναντίον της Ρωσίας, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών προειδοποίησε ότι κινδυνεύει να γίνει κράτος «παρίας». Διαβεβαίωσε τη Βουλή ότι η Βρετανική κυβέρνηση έχει «αναλάβει ηγετικό ρόλο» στη Συρία. Φαίνεται περίεργο λοιπόν ότι ο ίδιος δεν εξήγησε γιατί ένας τέτοιος ηγετικός παράγων δεν είχε προσκληθεί στις συνομιλίες για τη Συρία στη Λωζάννη της Ελβετίας που επρόκειτο να πραγματοποιηθεί το επόμενο Σαββατοκύριακο.
Ακόμη πιο αινιγματικό είναι ότι το Ρωσικό κράτος «παρίας», όχι μόνο προσκλήθηκε στη Λωζάννη, αλλά έπαιξε ένα -μάλλον σημαντικό- ρόλο στη διαδικασία. Αυτή η μικρή λεπτομέρεια μας λέει πολύ περισσότερα από την οποιαδήποτε ομιλία του Μπόρις Τζόνσον. Παρά τις παράλογες αξιώσεις της κυβέρνησής της, η Βρετανία δεν είναι πλέον σε θέση να παίζει ηγετικό ρόλο στην παγκόσμια πολιτική σκηνή και, μετά το Brexit, έχει ακόμη μικρότερη σημασία στα μάτια της Ουάσινγκτον.
Ο διορισμός ενός κλόουν ως υπουργού εξωτερικών ήταν το κερασάκι στην τούρτα της καταβαράθρωσης του κύρους της Βρετανίας στον κόσμο. Μην έχοντας καλέσει ούτε τη Βρετανία, ούτε την ΕΕ στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων όπου ελήφθησαν όλες οι σημαντικές αποφάσεις, οι Αμερικάνοι είχαν τουλάχιστον την ευγένεια να πάνε στο Λονδίνο για να ενημερώσουν τους Βρετανούς και τους άλλους Ευρωπαίους τι είχαν αποφασίσει κατά την απουσία τους.
Καθώς στεκόταν όσο πιο κοντά στον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών όσο του επέτρεπε η σεμνότητά του, ο Μπόρις Τζόνσον έμοιαζε με ευσεβή μπάτλερ που ανέμενε εντολές για να σερβίρει στον κύριό του το απογευματινό του τσάι. Όση ώρα μιλούσε ο Τζον Κέρι, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών στεκόταν κουνώντας το κεφάλι του σε πλήρη συμφωνία, προσποιούμενος πως δεν καταλάβαινε ότι κάθε λέξη που λεγόταν από τον Κέρι ήταν γροθιά στα πιο ευαίσθητα τμήματα της ανατομίας του.
Απορρίπτοντας τα αιτήματα για στρατιωτική επέμβαση στη Συρία, ο Κέρι καυστικά παρατήρησε: «Δεν έχω δει μεγάλο ενθουσιασμό στην Ευρώπη για να στείλουν ανθρώπους στον πόλεμο. Δεν βλέπω τα Κοινοβούλια των Ευρωπαϊκών χωρών έτοιμα να κηρύξουν πόλεμο. Δεν βλέπω πολλές χώρες να αποφασίζουν ότι αυτή είναι η καλύτερη λύση.»
Σε μια ελάχιστα συγκαλυμμένη κίνηση περιφρόνησης για τον άνδρα που στεκόταν δίπλα του, πρόσθεσε πως «Είναι εύκολο να αναρωτιέται κανείς γιατί δεν υπάρχει η αναγκαία δράση, αλλά ποια είναι αυτή; Ξέρω πολλούς ανθρώπους που δυσκολεύονται πολύ να την προσδιορίσουν.» Και κατέληξε «επιδιώκουμε τη διπλωματία, γιατί τέτοια είναι τα εργαλείου που έχουμε στη διάθεσή μας.»
Η έκφραση στο πρόσωπο του Μπόρις Τζόνσον αντανακλούσε μια οδυνηρή μάχη μεταξύ μιας δουλοπρεπούς ευγένειας και ενός βλακώδους χαμόγελου. Έμοιαζε σαν ένα σγουρόμαλλο σκυλάκι που κουνάει την ουρά του στην παρουσία του κυρίου του και μπορούμε να πούμε πως αυτή είναι η ακριβής φύση της λεγόμενης ειδικής σχέσης μεταξύ της Βρετανίας και της Αμερικής.
Ποιος είναι υπεύθυνος;
Σε καμία περίπτωση δεν έχουμε την πρόθεση να δικαιολογήσουμε τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος αντιπροσωπεύει τα συμφέροντα της Ρωσικής καπιταλιστικής ολιγαρχίας, όχι αυτά του Ρωσικού λαού, της εργατικής τάξης και του Συριακού λαού. Όπως και οι ομόλογοί τους στη Δύση, έτσι και οι Ρώσοι ηγέτες διαπραγματεύονται στη διεθνή πολιτική από τη σκοπιά των δικών τους ιδιοτελών συμφερόντων.
Παρόλα αυτά, πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν ήταν οι Ρώσοι αυτοί που βύθισαν τη Μέση
Ανατολή στο αιματηρό χάος που βρίσκεται τώρα. Η παρούσα καταστροφή είναι το άμεσο αποτέλεσμα της βίαιης επιθετικότητας που διοργανώθηκε από έναν Αμερικανό πρόεδρο και ένα Βρετανό πρωθυπουργό που επανειλημμένα διέδιδαν ψέματα στο κοινό. Αν μιλάμε για αποτρόπαιες πράξεις, μαζικές δολοφονίες, σκόπιμους βομβαρδισμούς νοσοκομείων και σχολείων, βασανιστήρια κρατουμένων και δολοφονίες μικρών παιδιών, οι πρώτοι άνθρωποι που θα πρέπει να τεθούν ενώπιον ενός διεθνούς δικαστηρίου είναι οι Τζορτζ Μπους και Τόνι Μπλερ.
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και οι κυβερνήσεις που τα χειραγωγούν έχουν λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να συγκαλύψουν αυτά τα εγκλήματα και να επικεντρωθούν στο πολύ πιο ενδιαφέρον θέμα της βαρβαρότητας του Πούτιν. Η οξύτατη προπαγάνδα εναντίον της Ρωσίας προσέφερε την τέλεια δικαιολογία για να θάψουν την έρευνα Chilcot* και να εκτρέψουν την προσοχή μακριά από τις εγκληματικές ενέργειες της Βρετανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες και προκάλεσαν αυτό το χάος εξαρχής.
Ακριβώς όπως ένας εγκληματίας φοράει γάντια πριν διαπράξει μια ληστεία ή έναν φόνο, έτσι και αυτοί που οργανώνουν τις πιο επιθετικές πράξεις, παρουσιάζουν τους εαυτούς τους ως τους πρωταθλητές της ειρήνης, του ανθρωπισμού και της δημοκρατίας. Ένα εξαιρετικό παράδειγμα αυτού είναι ο αποτροπιασμός και οι κραυγές αγωνίας τους για το Χαλέπι. Οι Αμερικανοί και οι Ρώσοι συμφώνησαν σε μια εκεχειρία που υποτίθεται ότι θα επέτρεπε την ελεύθερη ροή της ανθρωπιστικής βοήθειας σε μια σειρά από πολιορκημένες πόλεις στη Συρία, συμπεριλαμβανομένου του Χαλεπίου. Όμως, αυτή η κατάπαυση του πυρός κατέρρευσε μέσα σε λίγες ημέρες. Η Δύση κατηγόρησε αμέσως τη Ρωσία και το σύμμαχό της, Άσσαντ. Ποια είναι όμως τα γεγονότα;
Ο πρώτος όρος της συμφωνίας ήταν ότι οι Αμερικανοί θα ασκούσαν πίεση στην λεγόμενη μετριοπαθή Συριακή αντιπολίτευση, ώστε να αποστασιοποιηθεί από τους Τζιχαντιστές. Αλλά αυτό ήταν αδύνατο, δεδομένου ότι η μόνη αποτελεσματική μάχιμη δύναμη εναντίον της κυβέρνησης Άσσαντ είναι τζιχαντιστικές ομάδες, όπως η Αλ Νούσρα (Al Nusra – η οποία πρόσφατα άλλαξε το όνομά της σε Τζαμπχάτ Φατάχ αλ Σαμ). Η «μετριοπαθής» αντιπολίτευση είναι στρατιωτικά ασήμαντη και εξαρτάται εξολοκλήρου από τους Τζιχαντιστές, χωρίς τους οποίους θα κατέρρεε αμέσως.
Δεν είναι μυστικό ότι η Αλ Νούσρα συνδέεται με την Αλ Κάιντα και έχει ακριβώς την ίδια αντιδραστική ιδεολογία και τις ίδιες μεθόδους με το ΙΚ(Ισλαμικό Κράτος). Στην πραγματικότητα, συστάθηκε από το ΙΚ στις αρχές του πολέμου για να εξασφαλίσει μερίδιο στην υποστηριζόμενη από την Αμερική ροή ανδρών και χρημάτων στη Συρία. Οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ ΙΚ και αλ Νούσρα είναι εξαιρετικά ασαφείς από ιδεολογικής άποψης. Κανείς δεν μπορεί να πει πού τελειώνει η Αλ Νούσρα και πού ξεκινάει το ΙΚ. Επιπλέον, η διάκριση μεταξύ της λεγόμενης «μετριοπαθούς» αντιπολίτευσης και των Ισλαμιστών εξτρεμιστών είναι μυθοπλασία.
Η Αλ Νούσρα υποστηρίζεται από την Τουρκία και τις χώρες του Κόλπου (ειδικά από τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ) που την προμηθεύουν με όπλα και απεριόριστη χρηματοδότηση. Επιπλέον, τα εξελιγμένα όπλα που παρείχαν οι ΗΠΑ στις μικρές υποστηριζόμενες από αυτούς ομάδες είναι απλώς ένα λεπτό κάλυμμα για τη στήριξη των Τζιχαντιστών. Λειτουργούν ως μικρές ομάδες κάτω από την ομπρέλα των τεράστιων οργανώσεων των Τζιχαντιστών που θα μπορούσαν να τους συντρίψουν οποιαδήποτε στιγμή αυτοί επιλέξουν. Πολύ συχνά, η διακοπή της υποστήριξης των ΗΠΑ για αυτές τις ομάδες, σήμαινε απλά ότι έχουν επανενταχθεί στις οργανώσεις των Τζιχαντιστών.
Ο Σεργκέι Λαβρόφ, υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, εξήγησε την κατάρρευση της κατάπαυσης του πυρός ως εξής:
«Η πρώτη υποχρέωση που προβλέπεται από την παρούσα συμφωνία είναι ο διαχωρισμός των τρομοκρατών από τη μετριοπαθή αντιπολίτευση με την οποία συνεργάζεται η συμμαχία των ΗΠΑ. Η διάταξη αυτή δεν έχει ακόμη εκπληρωθεί παρά το γεγονός ότι ήδη το Φεβρουάριο 2016 είπαν ότι θα μπορούσαν να το κάνουν σε περίπου δύο εβδομάδες.»
«Η υποχρέωση να ξεμπλοκαριστεί ο δρόμος Καστέλο προκειμένου να υπάρξει ασφαλής διέλευση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς το Ανατολικό Χαλέπι εξετέθη με μεγάλη λεπτομέρεια στη συμφωνία Ρωσίας-ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών αποστάσεων για την απόσυρση των κυβερνητικών στρατευμάτων και των δυνάμεων της αντιπολίτευσης. Και πάλι, οι ΗΠΑ είπαν ότι δεν ήταν σε θέση να τηρήσουν αυτή την υποχρέωση, επειδή η αντιπολίτευση δεν τους άκουγε. Και υπάρχουν πολλά ακόμα παραδείγματα σαν αυτό.» (έμφαση του συγγραφέα)
«Φαίνεται πως για τον ίδιο λόγο που οι ΗΠΑ δεν ήταν σε θέση να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους σχετικά με την απόσυρση των δυνάμεων κατά μήκος του δρόμου Καστέλο, αποφάσισαν να αποσυρθούν από αυτές τις συμφωνίες ή να τις αναστείλουν, ή ακόμα περισσότερο να κλείσουν ηχηρά την πόρτα σ’ αυτές. Επέλεξαν να παρουσιάσουν την κατάσταση με διαφορετικό τρόπο. Στην πραγματικότητα, υπήρχε συγκεκριμένος λόγος πίσω από αυτή την αποτυχία: είχαν αναλάβει την υποχρέωση να κάνουν την αντιπολίτευση να υποχωρήσει χίλια πεντακόσια μέτρα.»
«Τα κυβερνητικά στρατεύματα αποσύρονταν, αλλά η αντιπολίτευση προσπάθησε να καταλάβει τις περιοχές από τις οποίες αποσύρθηκε ο συριακός στρατός αμέσως. Ωστόσο, αντί να παραδεχτούν τη συγκεκριμένη αιτία που οδήγησε στην αποτυχία των συμφωνιών, οι ΗΠΑ επέλεξαν μια αφηρημένη εξήγηση. Ισχυρίστηκαν ότι η Ρωσία δεν θέλησε να θέσει τέλος στις εχθροπραξίες που βασανίζουν τον άμαχο πληθυσμό. Έχουμε συνηθίσει σε αυτό το είδος της ρητορικής και δεν μας εκπλήσσει πλέον.»
Η αποστροφή του Λαβρόφ φαίνεται να συμπίπτει σε μεγάλο βαθμό με γεγονότα που μπορούν να ελεγχθούν. Η Δυτική τηλεόραση έδειξε σκηνές από μια υποτιθέμενη επίθεση των δυνάμεων των ανταρτών (κατά τη διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός) που προφανώς κατόρθωσαν να καταλάβουν μια περιοχή που ήταν υπό τον έλεγχο του Συριακού στρατού. Στην πραγματικότητα, ο Συριακός στρατός αποσυρόταν από την περιοχή αυτή σύμφωνα με τους όρους της κατάπαυσης του πυρός. Οι αντάρτες, οι οποίοι δεν είχαν καμία πρόθεση να σεβαστούν την κατάπαυση του πυρός, εκμεταλλεύτηκαν την κατάσταση για καταλάβουν έδαφος το οποίο λίγο μετά ανακαταλήφθηκε από τον Συριακό στρατό. Από τέτοια πράγματα φτιάχνονται οι μύθοι και η προπαγάνδα.
Φυσικά, οι Λαβρόφ και Πούτιν έχουν τα δικά τους συμφέροντα και δεν έχουμε καμία υποχρέωση να αποδεχθούμε τη δική τους εκδοχή για τα γεγονότα. Αλλά πολλά πράγματα είναι σαφή. Πρώτον, όλοι γνωρίζουν ότι οι αντάρτες ήταν αποφασισμένοι από την αρχή να σαμποτάρουν την κατάπαυση του πυρός. Ήθελαν απεγνωσμένα να αποφύγουν μια κατάσταση κατά την οποία Αμερικάνοι και Ρώσοι μπορούσαν να συνδυαστούν για να εξαπολύσουν μια αποτελεσματική εκστρατεία ενάντια στους Τζιχαντιστές.
Ως εκ τούτου, οι αντάρτες κατέστησαν σαφές από την αρχή ότι δεν μπορούσαν και δεν επρόκειτο να σεβαστούν την κατάπαυση πυρός. Οι «μετριοπαθείς» ήταν απρόθυμοι και ανίκανοι να σπάσουν από τους Τζιχαντιστές και οι Αμερικανοί δεν ήταν διατεθειμένοι να συγκρουστούν με τους «μετριοπαθείς» συμμάχους τους. Αυτός είναι ο πραγματικός λόγος για τον οποίο η κατάπαυση του πυρός κατέρρευσε. Στην πραγματικότητα ήταν καταδικασμένη να αποτύχει εξαρχής.
Η κατάπαυση του πυρός δέχθηκε ένα θανάσιμο πλήγμα όταν οι Αμερικανοί βομβάρδισαν τον Συριακό στρατό σκοτώνοντας έως και 100 στρατιώτες που πολεμούσαν εναντίον του ISIS γύρω από την πολιορκημένη πόλη Deir Ezzour, η οποία έχει απόλυτη ανάγκη ανακούφισης. Η επίθεση εναντίον Συριακών στρατιωτικών μονάδων από πολεμικά αεροσκάφη των συμμαχικών δυνάμεων, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, ήταν μια σαφής πρόκληση που ήταν προφανώς μέρος ενός σχεδίου για να σπάσει την κατάπαυση του πυρός.
Η εξήγηση που προέβαλαν οι Αμερικανοί ότι επρόκειτο για «λάθος» είναι απλά παράλογη. Οι Αμερικάνοι και οι σύμμαχοί τους έχουν τα πιο εξελιγμένα μέσα επιτήρησης και δε μπορεί να υποστηρίξει κανείς στα σοβαρά ότι θα μπορούσαν να μπερδέψουν τον Συριακό στρατό με τους αντάρτες. Οι Ρώσοι λένε ότι έχουν αποδείξεις ότι αυτή η επίθεση είχε προγραμματιστεί εκ των προτέρων και δεν έχουμε καμία αμφιβολία ότι πράγματι αυτό συνέβη.
Ανθρώπινες ασπίδες στο Χαλέπι και στη Μοσούλη
Οι Ρώσοι έκαναν μια προσφορά για τη δημιουργία ενός διαδρόμου που θα επιτρέπει την ασφαλή διέλευση από το Χαλέπι, όχι μόνο για τους πολίτες αλλά και για τους στρατιώτες – ακόμα και με όπλα. Το Channel 4 News, το οποίο σε μεγάλο μεροληπτεί υπέρ της αντιπολίτευσης, παραδέχθηκε ότι η ίδια μέθοδος έχει πραγματοποιηθεί σε πολλές άλλες περιοχές. Εάν δεν έχει πραγματοποιηθεί στο Χαλέπι, οφείλεται απλά στο γεγονός ότι οι αντάρτες δεν έχουν αποδεχθεί αυτή την προσφορά.
Αυτό σημαίνει ότι μια μικρή ομάδα φανατικών Τζιχαντιστών κρατούν ομήρους τους πολίτες του Ανατολικού Χαλεπίου, χρησιμοποιώντας τους στην πράξη ως ανθρώπινες ασπίδες μπροστά στις επιθέσεις του καθεστώτος και των Ρώσων συμμάχων του. Προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν το επακόλουθο μακελειό ως προπαγάνδα ώστε να αποσπάσουν υποστήριξη για το σκοπό τους. Η μοίρα των αμάχων του Χαλεπίου έχει μικρή, ή καμία σημασία για αυτούς.
Ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών στη Συρία Staffan de Mistura προσφέρθηκε να συνοδεύσει προσωπικά τους περίπου 900 μαχητές της Αλ Νούσρα έξω από το Χαλέπι, προκειμένου να αρθούν οι αιτιάσεις της Ρωσίας για την ανάγκη βομβαρδισμού της πόλης. Οι Ρώσοι αμέσως συμφώνησαν, αλλά οι αντάρτες όχι. Στην πραγματικότητα, αρκετοί από τους διαδρόμους που έχουν ήδη θεσπιστεί για τη μετακίνηση των πολιτών στο κυβερνητικά ελεγχόμενο δυτικό Χαλέπι έχουν κλείσει από τους αντάρτες και οι άμαχοι που προσπαθούν να φύγουν από την περιοχή έχουν δεχτεί επίθεση.
Η υποκρισία της Δύσης εκτίθεται κατάφωρα αν συγκρίνουμε τη στάση των μέσων μαζικής ενημέρωσης για το Χαλέπι σε σχέση με την κάλυψη της πρόσφατης επίθεσης για την ανακατάληψη της πόλης της Μοσούλης στο Ιράκ. Έχει κανείς την εντύπωση ότι αυτή η επίθεση έχει στόχο να χρησιμοποιηθεί ως αντίβαρο για τη Δύση στην επικείμενη απώλεια του Χαλεπίου.
Σύμφωνα με τις αναφορές των μέσων ενημέρωσης, ένας συνασπισμός που αποτελείται από τον Ιρακινό στρατό, Κουρδικές δυνάμεις και Σιίτες αντάρτες προχωρεί σταθερά σε αυτή την πόλη, υποστηριζόμενος από αεροπορικές επιδρομές που πραγματοποίησε η υπό Αμερικανική ηγεσία συμμαχία. Λέγεται ότι η πτώση της Μοσούλης είναι αναπόφευκτη. Ωστόσο, οι εκθέσεις αυτές είναι αναμφίβολα υπερβολικά αισιόδοξες. Οι δυνάμεις του ΙΚ είχαν στη διάθεσή τους πολλούς μήνες για να ενισχύσουν την άμυνά τους και οι επιτιθέμενοι θα συναντήσουν άγρια αντίσταση καθώς πλησιάζουν ολοένα και πιο κοντά στην πόλη. Η πραγματική μάχη για τη Μοσούλη δεν έχει αρχίσει ακόμη.
Η Μοσούλη έχει ενάμιση εκατομμύριο κατοίκους, σε αντίθεση με τους 200.000 στο Ανατολικό Χαλέπι. Προκειμένου να καταληφθεί, οι επιτιθέμενες δυνάμεις θα πρέπει να υποβάλουν την πόλη σε έντονο βομβαρδισμό από αέρα και έδαφος. Παρ’ όλους τους ισχυρισμούς για «έξυπνες βόμβες», το γεγονός είναι ότι όλοι οι βομβαρδισμοί είναι αδιάκριτοι και οδηγούν αναπόφευκτα σε απώλειες αμάχων. Η κλίμακα της σφαγής στη Μοσούλη θα κάνει την αιματοχυσία στο Χαλέπι να ωχριά. Ήδη ο ΟΗΕ προειδοποιεί για μια ανθρωπιστική καταστροφή πρωτοφανούς κλίμακας.
Με τι είδους μέσα προτείνουν οι συμμαχικές δυνάμεις να αποφευχθούν οι απώλειες αμάχων στη Μοσούλη; Στην περίπτωση του Χαλεπίου, οι Ρώσοι προσφέρθηκαν να παράσχουν μια οδό διαφυγής για τους πολίτες, ακόμα και για τους αντάρτες. Στη Μοσούλη ο συνασπισμός πετάει φυλλάδια συμβουλεύοντας τον κόσμο να παραμείνει σε εσωτερικούς χώρους και να βρει καταφύγιο! Ακόμη και ένα παιδί μπορεί να δει ότι το να κρύβονται σε σπίτια στα οποία πέφτουν βόμβες δεν συνιστά ένα σχέδιο για να σωθούν ζωές.
Προετοιμάζοντας την παγκόσμια κοινή γνώμη για το επερχόμενο μακελειό, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης λένε ήδη πράγματα όπως: «σε μια τέτοια πυκνοκατοικημένη πόλη ο θανάτους αμάχων είναι αναπόφευκτος.» Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα ίδια μέσα ενημέρωσης θα χύσουν δάκρυα για την απώλεια ανθρώπινων ζωών στη Μοσούλη, αλλά θα το περιγράφουν ως «παράπλευρες απώλειες», ένα λυπηρό αποτέλεσμα της κυνικής πολιτικής των Τζιχαντιστών που θα χρησιμοποιούν τον άμαχο πληθυσμό ως ανθρώπινες ασπίδες. Το γεγονός ότι οι Τζιχαντιστές στο Χαλέπι χρησιμοποιούν ακριβώς την ίδια τακτική παραβλέπεται.
Τα δικά τους είναι εγκλήματα, τα δικά μας είναι «λάθη»
Στο μεγαλύτερό της μέρος, η κάλυψη των γεγονότων στο Χαλέπι από τα δυτικά ΜΜΕ, επικεντρώθηκε στα δεινά των αμάχων στο ανατολικό μέρος της πόλης που είναι υπό τον έλεγχο των ανταρτών (σχόλιο του επιμελητή: τη στιγμή που δημοσιεύεται το μεταφρασμένο άρθρο το Χαλέπι είναι εξ’ ολοκλήρου στα χέρια της κυβέρνησης). Ελάχιστα όμως έχουν ειπωθεί για την κατάσταση του πληθυσμού στο Δυτικό Χαλέπι, το οποίο καθημερινά υπόκειται σε αδιάκριτες επιθέσεις από τους τζιχαντιστές της Ανατολής.
Περιοχές αμάχων, σχολεία και νοσοκομεία διαρκώς γίνονται στόχος από τις ρουκέτες των Τζιχαντιστών. Πολλά παιδιά σε περιοχές που ελέγχονται από την κυβέρνηση έχουν σκοτωθεί ή ακρωτηριαστεί. Ένα δημοτικό σχολείο που βρίσκεται ένα χιλιόμετρο περίπου από την πρώτη γραμμή του μετώπου μόλις πρόσφατα έπαθε πολύ σοβαρές ζημιές από ρουκέτες των ισλαμιστών στο Ανατολικό Χαλέπι.
«Το σχολείο μας διαρκώς χτυπιέται από τους τρομοκράτες» είπε ένας ντόπιος κάτοικος στο Russia Today. «Μόλις χθες μια ρουκέτα προσγειώθηκε στην αυλή του σχολείου. Ευτυχώς τα παιδιά μας ήταν ήδη μέσα στις τάξεις και κανένα δεν χτύπησε».
Ο Χασάν, ένα δεκάχρονο αγόρι κουφό και ακρωτηριασμένο, έχασε το πόδι του σε βομβαρδισμό, ήταν όμως αρκετά τυχερό ώστε να επιζήσει. «Την προηγούμενη μέρα έπαιζε με άλλα παιδιά στην περιοχή Αλ-Χαμαντανέγια, όταν μια ρουκέτα έπεσε εκεί» εξήγησε ένας συγγενής του Χασάν. «Ένα από τα αγόρια κομματιάστηκε κυριολεκτικά και ο ανιψιός μου έχασε το πόδι του».
Όταν ένα νοσοκομείο που φτιάχτηκε από τη διεθνή ιατρική ανθρωπιστική οργάνωση Γιατροί Χωρίς Σύνορα (MSF) στο Χαλέπι βομβαρδίστηκε από Ρωσικά και Σύρια πολεμικά αεροπλάνα σκοτώνοντας 50 ανθρώπους, αμέσως καταγγέλθηκε ως ένα αποτρόπαιο έγκλημα πολέμου. Ωστόσο, όταν στις 3 Οκτωβρίου 2015 ένα Αμερικανικό μαχητικό αεροπλάνο AC-130U επιτέθηκε στο σταθμό Πρώτων Βοηθειών των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο Κουντούζ του Αφγανιστάν, σκοτώνοντας 42 ανθρώπους και τραυματίζοντας πολύ περισσότερους, δεν υπήρχε ανάλογη αντίδραση.
Το Πεντάγωνο ανακοίνωσε πως δεν ήταν έγκλημα πολέμου επειδή προέκυψε από «ακούσιο ανθρώπινο λάθος και αποτυχία του εξοπλισμού». Ο Στρατός των ΗΠΑ είπε ότι το πλήρωμα δεν είχε επίγνωση ότι έριχνε σε νοσοκομείο. Όμως ο στρατός των ΗΠΑ έχει πολύ εξελιγμένη τεχνολογία και είναι σε θέση να προσδιορίσει ακόμα και τους πιο μικρούς στόχους με ακρίβεια. Κι ακόμα, το ίδιο το Πεντάγωνο παραδέχτηκε πως οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είχαν ακολουθήσει όλες τις απαραίτητες διαδικασίες ώστε να υποδείξουν στις ΗΠΑ την τοποθεσία του νοσοκομείου.
Οι ΓΧΣ έχουν πει επανειλημμένα πως δεν μπορούν να είναι ικανοποιημένοι αποκλειστικά με μια στρατιωτική έρευνα της επίθεσης στο Κουντούζ. Όμως οι εκκλήσεις τους για μια ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα από τη Διεθνή Επιτροπή Ανθρωπιστικής Έρευνας και Γεγονότων, έμεινε αναπάντητη.
Οι θηριωδίες της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη
Ο πόλεμος της Σαουδικής Αραβίας στην Υεμένη έχει επιβάλλει μια κατάσταση πολιορκίας σε ολόκληρη τη χώρα που οδηγεί σε ανθρωπιστική καταστροφή. Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, η εκτίμηση είναι πως περίπου 10.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί από την έναρξη των συγκρούσεων το 2015.
«Η κλίμακα των δεινών ως αποτέλεσμα της συνεχιζόμενης σύγκρουσης στην Υεμένη είναι σοκαριστική. Εκτιμάται ότι 21,2 εκατομμύρια άνθρωποι, περίπου το 80% του συνολικού πληθυσμού, χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια. Περίπου οι μισοί από αυτούς είναι παιδιά» είπε ο εκπρόσωπος της Unicef Μέριτξελ Ρελάνο στο CNN. Όμως εδώ και 18 μήνες η δυτική κοινή γνώμη έχει παραμείνει φτωχά ενημερωμένη, αν όχι καθόλου, επειδή η Σαουδική Αραβία είναι σύμμαχος.
Οι βομβαρδισμοί νοσοκομείων και σχολείων από τους Σαουδάραβες είναι καθημερινοί. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Yemen Post», όχι λιγότερα από 178 σχολεία έχουν δεχτεί επίθεση. Όλες οι μεγάλες υποδομές έχουν γίνει στόχος και είτε έχουν καταστραφεί ολοσχερώς, είτε έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: να καταστραφεί οποιοδήποτε στοιχείο πολιτισμού και να βομβαρδιστεί ο λαός της Υεμένης μέχρι η χώρα να επιστρέψει στη Λίθινη Εποχή.
Η Υεμένη είναι η φτωχότερη χώρα στον Αραβικό κόσμο. Είναι επίσης η χώρα με το λιγότερο απόθεμα καθαρού νερού και συνεπώς είναι πολύ εξαρτημένη από εισαγωγές τροφίμων. Η χώρα εισάγει το 90% της τροφής της. Οι Σαουδάραβες επίτηδες στόχευσαν αποθήκες τροφίμων και λιμάνια. Τα πολεμικά τους αεροπλάνα κατέστρεψαν καμπίνες τεράστιων γερανών που χρησιμοποιούνταν για να σηκώνουν βαριά εμπορευματοκιβώτια από τα πλοία στις αποθήκες των λιμανιών, καθιστώντας τους γερανούς άχρηστους. Και αυτό συνέβη επειδή τα αεροπλάνο σκόπιμα εστίασαν σε αυτούς τους στόχους. Δεν τίθεται θέμα κάποιου λάθους. Ωστόσο, Βρετανοί και Αμερικάνοι αξιωματικοί έχουν παραδεχτεί ότι συνεργάζονται με την αεροπορία της Σαουδικής Αραβίας «για την εκπαίδευσή τους στην επίτευξη στόχων».
H UNICEF αναφέρει ότι 1,5 εκατ. παιδιά υποσιτίζονται στη χώρα, ενώ η κατάσταση για 370.000 από αυτά είναι πολύ σοβαρή. Τα παιδιά είναι ζωντανοί σκελετοί και πεθαίνουν κάθε μέρα από την πείνα. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το ότι οι Σαουδάραβες χρησιμοποιούν την πείνα ως σκόπιμη τακτική για να καταστρέψουν την Υεμένη. Αν αυτό δεν είναι έγκλημα πολέμου, είναι δύσκολο να καταλάβεις πως ακριβώς συντελείται ένα έγκλημα πολέμου.
Πολύ αργά τα ΜΜΕ ξεκίνησαν να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή σε αυτόν τον εγκληματικό πόλεμο. Έχει υπάρξει ακόμα μια δειλή κριτική για τις αγγλικές και αμερικάνικες πωλήσεις όπλων στη Σαουδική Αραβία, οι οποίες συντηρούν τον πόλεμο αυτό. Αλλά οι προσοδοφόρες πωλήσεις όπλων συνεχίζονται αμείωτα.
Αυτό που αναφέρεται σπάνια είναι ότι οι Αγγλικές και Αμερικανικές δυνάμεις έχουν ενεργή εμπλοκή στον πόλεμο. Οι δυνάμεις των ΗΠΑ διευκολύνουν και διαθέτουν υλικοτεχνική υποστήριξη, αμερικάνικα πλοία περιπολούν γύρω από τη χώρα για να διατηρήσουν το εμπάργκο που καταδικάζει παιδιά να πεθαίνουν από πείνα. Αμερικάνικα αεροπλάνα συμμετέχουν σε εναέριες αποστολές ανεφοδιασμού, έτσι ώστε να επιτρέπουν στους Σαουδάραβες βομβιστές να συνεχίζουν αδιαλείπτως, χωρίς να χάνουν χρόνο, να προσγειωθούν και να ανεφοδιαστούν. Αγγλικά και Αμερικανικά στρατεύματα επίσης παίρνουν μέρος στην κεντρική επιχείρηση επιλογής των στόχων και συντονισμού των επιχειρήσεων. Η επιτυχία τους είναι εντυπωσιακή. Η σκοπευτική ικανότητα των Σαουδάραβων πιλότων έχει βελτιωθεί τόσο, ώστε εκτός από ένα μεγάλο αριθμό σχολείων, νοσοκομείων και αποθηκών τροφής, είναι σε θέση να βομβαρδίζουν επιτυχώς, σκοτώνοντας εκατοντάδες ανθρώπους στην Υεμένη.
Αφού αρχικά αρνήθηκαν τα πάντα, οι Σαουδάραβες τελικά παραδέχτηκαν πως όλα αυτά έχουν πράγματι συμβεί. Όμως δεν ήταν, φυσικά, εγκλήματα πολέμου (μόνο οι Ρώσοι κάνουν τέτοια) αλλά απλά «ατυχή περιστατικά». Η Βρετανική και Αμερικάνικη κυβέρνηση επίσης εξέφρασαν τη λύπη τους – και συνέχισαν να πουλούν βόμβες, ρουκέτες και εφόδια ώστε να επιτρέπουν στα Σαουδαραβικά τέρατα να σφαγιάσουν τον λαό της Υεμένης.
Αμερικάνικα πολεμικά πλοία βοηθούν στον εγκληματικό αποκλεισμό μέσω του οποίου οι Σαουδάραβες απαγορεύουν σε ανθρώπους που λιμοκτονούν να έχουν τροφή. Ολόκληρα φορτία με σιτάρι και άλλα είδη τροφής κρατούνται για μεγάλες περιόδους με αποτέλεσμα αυτά να φτάνουν κάποτε στις αποθήκες τροφίμων χαλασμένα.
Την περασμένη βδομάδα οι αντάρτες Houti έριξαν ρουκέτες σε αμερικανικά πλοία που βοηθούσαν στην πολιορκία και εκείνα εξαπέλυσαν πυραύλους εναντίον των ανταρτών. Έτσι, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν να συμμετέχουν με άμεσο τρόπο σε αυτόν τον πόλεμο ενάντια στο λαό της Υεμένης.
«Πρέπει να κάνουμε κάτι»!
Άνθρωποι σαν τον Μπόρις Τζόνσον λένε πως «πρέπει να κάνουμε κάτι» για τη Συρία. Η ερώτηση είναι, όπως εύγλωττα την εξέφρασε ο Κέρι: Να κάνουμε τι; Μια ιδέα που συχνά επαναλαμβάνεται είναι να επιβάλλουμε «ζώνες απαγόρευσης πτήσεων» ως μέσο υπεράσπισης των άμαχων πληθυσμών από τους (ρωσικούς) βομβαρδισμούς. Παρουσιάζεται ως μέτρο «ανθρωπιστικό». Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται καθόλου για κάτι τέτοιο.
Οι «ασφαλείς ζώνες» που συζητιούνται θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν στο να προστατευθούν οι αντάρτες από ρώσικες και συριακές βόμβες και να προσφέρει στους μαχητές της αντιπολίτευσης περιοχές που θα μπορούν να συγκεντρώνονται και να ανεφοδιάζονται. Πολλά μπορεί να πει κανείς για τον Πούτιν και τον Άσαντ, σίγουρα όμως δεν είναι ανόητοι. Γιατί να συμφωνήσουν σε ένα μέτρο που θα τους έδενε τα χέρια πίσω στην πλάτη, επιτρέποντας στους εχθρούς τους να ανασυνταχθούν και να επανεξοπλιστούν;
Επιπλέον, αυτή η επιφανειακά λογική πρόταση φέρνει στο προσκήνιο πολύ σοβαρές και πρακτικές δυσκολίες. Ποιος έχει τα αεροσκάφη και τους στρατιωτικούς πόρους, τα συστήματα χειρισμού και ελέγχου για να προστατεύσει τις ζώνες απαγόρευσης πτήσεων για «αδιευκρίνιστο διάστημα»; Αυτό είναι αδύνατο χωρίς να τοποθετηθεί μεγάλος αριθμός στρατευμάτων στο έδαφος. Ποιος θα διαθέσει μια τέτοια δύναμη; Οι Αμερικάνοι και οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές πετούν το μπαλάκι ο ένας στον άλλο.
Στρατιωτικά, η τρέχουσα πολιτική της Αμερικής περιορίζεται στην απασχόληση Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων στην εκπαίδευση και υποστήριξη του ιρακινού στρατού και αραβικών και κουρδικών δυνάμεων που πολεμούν εναντίον του ΙΚ στη Συρία. Περίπου 300 Αμερικανοί στρατιώτες Ειδικών Δυνάμεων είναι ήδη στο συριακό έδαφος βοηθώντας, εκπαιδεύοντας και δίνοντας συμβουλές στους Κούρδους μαχητές στη Συρία. Στο Ιράκ, περίπου 5.000 Αμερικανοί των Ειδικών Δυνάμεων είναι ενσωματωμένοι σε διάφορες Κουρδικές και Ιρακινές πολιτοφυλακές, πολλές από τις οποίες είναι ανοιχτά εχθρικές προς τους Αμερικανούς. Αυτό αποκαλύπτει και την αδυναμία του αμερικανικού ιμπεριαλισμού σε αυτή την κατάσταση.
Έχει ειπωθεί ότι ο Ομπάμα σκέφτεται να εξοπλίσει τους Κούρδους. Αλλά η διοίκηση έχει κωλύματα πάνω σε αυτό εδώ και πολύ καιρό. Παρόλο που οι Κούρδοι είναι οι πιο αποτελεσματικοί μαχητές ενάντια στο ΙΚ, η Τουρκία τους αντιμετωπίζει με εχθρότητα. Και από τη στιγμή που η Τουρκία αποτελεί έναν σύμμαχο-κλειδί γα τις ΗΠΑ, η Ουάσινγκτον δεν μπορεί να πάει πολύ μακριά προσβάλλοντας την Άγκυρα. Στην καλύτερη περίπτωση, οι Κούρδοι μαχητές θα πάρουν μικρά όπλα και πυρομαχικά, όχι όμως και το βαρύ αντιαρματικό και αντιαεροπορικό εξοπλισμό που θα τους έκανε μια τρομερή μαχητική δύναμη. Όπως πάντα, τα δικαιώματα των Κούρδων και ο σκοπός της Δημοκρατίας στην Τουρκία πρέπει να περάσουν σε δεύτερη μοίρα, αφού προηγούνται τα συμφέροντα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.
Κάποια παραπλανημένα άτομα στην Αριστερά έχουν ανόητα καταπιεί την προπαγάνδα των ιμπεριαλιστών σε ότι αφορά τη Συρία. Υποστηρίζουν την απαίτηση για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων χωρίς να σκεφτούν τις συνέπειες. Αυτή η απαίτηση είναι και ουτοπική και αντιδραστική. Είναι ουτοπική γιατί οι ιμπεριαλιστές είναι δεν είναι ικανοί και δεν έχουν τη θέληση να την πραγματοποιήσουν. Είναι αντιδραστική επειδή υπονοεί ότι τα συμφέροντα του συριακού λαού μπορούν να υπηρετηθούν με έκκληση προς τους τους ιμπεριαλιστές.
Το ίδιο τραγούδι το έχουμε ακούσει και παλιότερα… Οι ίδιοι άνθρωποι απαιτούσαν ότι «κάτι έπρεπε να γίνει» και με τη Λιβύη. Πράγματι, κάτι έγινε. Οι ιμπεριαλιστές επενέβησαν για να ανατρέψουν τον Καντάφι. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Ο λαός της Λιβύης υποφέρει κάτω από ένα ακόμα περισσότερο αντιδραστικό καθεστώς σε σχέση με το προηγούμενο.
Ο Τόνυ Μπλερ υποστήριξε ότι «κάτι πρέπει να γίνει» για να ανατραπεί η δικτατορία του Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ. Και πράγματι κάτι έγινε. Οι ιμπεριαλιστές εισέβαλαν και κατέλαβαν το Ιράκ. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Το αποτέλεσμα ήταν η καταστροφή που εκτυλίχθηκε όχι μόνο στο Ιράκ αλλά σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή που καταλήγει στην ανθρωπιστική καταστροφή που βλέπουμε σήμερα. Είναι καθήκον των Μαρξιστών να παλέψουν πρώτα και κύρια την δική τους καπιταλιστική τάξη, τον δικό τους ιμπεριαλισμό.
Το πρώτο μας καθήκον στη Βρετανία** είναι να διεξάγουμε έναν ανυποχώρητο αγώνα ενάντια στη Συντηρητική κυβέρνηση και τον σύμμαχό της, τον Αμερικάνικο ιμπεριαλισμό. Πρέπει να εκθέσουμε τις κυνικές προθέσεις που κρύβονται πίσω από την υποκριτική προπαγάνδα, να αντιταχθούμε σε ξένες στρατιωτικές περιπέτειες και να εξηγήσουμε ότι οι ιμπεριαλιστές δεν μπορούν υπό οποιεσδήποτε συνθήκες να παίξουν έναν προοδευτικό ρόλο στη Μέση Ανατολή ή σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου. Κάνοντας οτιδήποτε άλλο, παίζουμε το παιχνίδι της κυρίαρχης τάξης και του ιμπεριαλισμού, αποπροσανατολίζουμε την εργατική τάξη και καταλήγουμε κατευθείαν στο στρατόπεδο της αντίδρασης.
Άλαν Γουντς
Ματάφραση από το www.marxist.com: Ελένη Ανδριοπούλου, Αλέξης Μητσόπουλος
Επιμέλεια: Λέανδρος Παπαδόπουλος, Άγγελος Ηρακλείδης
* Η έρευνα Chilcot (2009-2016), είναι μια δημόσια έρευνα για το ζήτημα της εμπλοκής του Ηνωμένου Βασιλείου στον πόλεμο του Ιρακ. Η τελική έκθεση της έρευνας είναι καταδικαστική τόσο για τη συμμετοχή στον πόλεμο, όσο και για τον ίδιο τον Τόνι Μπλερ.
** Υπενθυμ.: βλ. Σημείωση στην αρχή
